Έχουμε αργοπορήσει στα θαλάμια του πυθμένα, που λέει και ο Τ.Σ. Έλιοτ στο «Ερωτικό τραγούδι του Τζέι Άλφρεντ Προύφροκ» ή, μήπως, βρισκόμαστε μόλις στην αρχή ενός μακρινού τέλους; Κοιτώντας προς τα πίσω, τώρα που η δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα μάς άφησε (ας το δούμε στενά ημερολογιακά), μπορούμε να δούμε στόχους που δεν επιτεύχθηκαν, αλλά και στόχους που υπερκέρασαν ακόμη και τις προσδοκίες μας.
Η ιστορία του κάθε ανθρώπου, άλλωστε, δεν είναι τίποτα άλλο από ένα patchwork από κομμάτια επιτυχίας, αποτυχίας, μερικής προσπάθειας, ακατάβλητης ενέργειας, μετρημένων αποτελεσμάτων. Σημασία έχει, άλλωστε, να αποτυγχάνεις πάντα καλύτερα. Το στιλ δεν πρέπει να λείπει ούτε και σ’ αυτή τη συνθήκη.
Η αρχή κάθε χρονιάς, εν προκειμένω, και μιας δεκαετίας (πάλι ημερολογιακά, για να μην μπλεχτούμε πότε ξεκινάει μια δεκαετία) σημαίνει πως καθένας μας φαντάζεται (ή φαντασιώνεται) μια πορεία που ενώ γνωρίζει πως δεν θα είναι ανέφελη, στο τέλος του δρόμου μπορεί να του αποφέρει κάποια προσωπικά οφέλη.
Ακόμη και ο πλέον απαισιόδοξος (αυτός δηλαδή που δεν παραγνωρίζει κανένα δεδομένο) δύσκολα θα ξεκινήσει με την de facto κατάστασης μιας ολικής αποτυχίας. Ας το δούμε κι αλλιώς: η χαρά δεν είναι κάτι θεόσταλτο, δεν μάς δίδεται ως μπόνους, αλλά είναι ένας σημαντικός παράγοντας αυτοπραγμάτωσης. Oπως ακριβώς το διατράνωνε και ο ποιητής Πέρσι Σέλλεϋ: «Είμαι βαθιά μεθυσμένος από χαρά και δεν θα δοκιμάσω άλλο κρασί απόψε».
Το ότι συχνάκις δεν βάζουμε ως πρώτη προτεραιότητα την αλεγρία στη ζωή μας, προτάσσοντας αντιθέτως αντίρροπα συναισθήματα (τοξικά εν πολλοίς) είναι μέρος και της ιδιαιτερότητας του ανθρώπου. Μπλεζ Πασκάλ, είχες δίκιο εξαρχής: το πρόβλημα με τον άνθρωπο είναι ότι δεν κάθεται ποτέ ήσυχος στο δωμάτιό του.
Τι μας περιμένει, άραγε, την επόμενη δεκαετία; Τι μπορούμε να κάνουμε για να μην τα φέρουμε απλώς βόλτα, αλλά και να ανακινήσουμε λίγο τα πράγματα; Αυτές δεν είναι συμβουλές που αν τις ακολουθήσει κανείς θα του βγουν σίγουρα (η ζωή κάθε ανθρώπου είναι ξεχωριστή για να μπορεί να οριστεί με κανόνες και coaching), ωστόσο επειδή τα πάντα είναι συγκρίσιμα: το παρελθόν ενδέχεται να φωτίσει το μέλλον.
-Ιεραρχούμε τους στόχους
Υπάρχουν στόχοι μακρόπνοοι κι άλλοι που έχουν κοντό ορίζοντα. Μια ιεράρχηση θα βοηθούσε να ξεδιαλύνουμε μέσα μας τι θέλουμε να πετύχουμε άμεσα και τι περιμένουμε να ωριμάσει σε βάθος χρόνου. Το να βιάζεις τα πάντα να γίνουν άμεσα, το μόνο που κάνεις είναι να βάζεις τρικλοποδιά στον εαυτό σου.
-Τι κάναμε καλά, τι πήγε λάθος
Επίσης, κοιτώντας πίσω βλέπουμε τι ήταν αυτό που λειτούργησε ανασχετικά. Γιατί χάσαμε μια δεκαετία περιμένοντας κάτι με λάθος τρόπο; Μήπως τώρα, έχοντας περισσότερη εμπειρία, να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη προσδοκώντας πως το αποτέλεσμα θα είναι διαφορετικό;
-Θέτουμε μια προοπτική
Το σημαντικό είναι να κάνουμε συγκεκριμένο το πρόβλημα (όπου υπάρχει), αλλά και τις λύσεις που βρήκαμε κατά καιρούς (όπου το καταφέραμε). Οπως δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τα λάθη μας, ομοίως δεν πρέπει να υποτιμάμε τις θετικές μας αποφάσεις. Ο στόχος μας πρέπει να είναι ο εξής: να είμαστε σαφείς με το τι ζητάμε από τον εαυτό μας και να του βάζουμε μια προοπτική. Άνθρωπος χωρίς κίνητρο είναι μια αποτελματωμένη μηχανή.
-Καταγράφουμε τις σκέψεις μας
Αν μας βοηθάει, καλό είναι να καταγράψουμε σε ένα χαρτί τους βασικούς μας στόχους. Γράφοντας πολλές φορές απελευθερώνονται κρυφές δυνάμεις του νου, ενεργοποιείται ακόμη περισσότερο η επινοητικότητά μας. Η οπτικοποίηση κάνει πιο απτή την πραγμάτωση. Την δίνει υπόσταση, αλλά προσοχή δεν εγγυάται και την επιτυχία.
-Επιλέγουμε με ποιους θα πορευτούμε
Αν μετρήσουμε καλύτερα τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας. Μας στηρίζουν πραγματικά; Μας μεταφέρουν κάποια μορφή τοξικότητας; Επιδιώκουν τη δική τους ανέλιξη εις βάρος της δικής μας; Έρχεται κάποια στιγμή που πρέπει να αποφασίσουμε με ποιους θα προχωρήσουμε και ποιους θα αφήσουμε πίσω. Τα λάθη του παρελθόντος και οι φορείς τους δεν πρέπει να επαναλαμβάνονται αενάως.
-Το πιο σημαντικό ζητούμενο
Το σημαντικό είναι να έχουμε έναν ευδιάκριτο στόχο. Μια πρόθεση για τα σημαντικά της ζωής μας. Προφανώς και θα συμβούν διάφορα απρόοπτα. Προφανώς και η ζωή δεν είναι μια ευθύγραμμη πορεία όπου τα πάντα μπορούν να κανονιστούν από πριν ή να αυτορυθμιστούν εν μια νυκτί. Αυτό, όμως, που δεν πρέπει να χάνουμε είναι τα βασικά μας ζητούμενα.
Θέλουμε να βρούμε άλλη δουλειά; Θα συμβιώσουμε με άλλη γυναίκα ή μ’ αυτή που είμαστε; Θέλουμε να κάνουμε παιδιά; Προσδοκούμε ένα άνοιγμα σε καλλιτεχνικές εκφάνσεις; Όποιο κι αν είναι το βαθύτερο θέλω μας, αυτό που έχουμε θέσει ως βασικό στόχο, δεν πρέπει να χάνεται από το οπτικό μας πεδίο.
Ας μην ξεχνάμε πως έχουμε μπροστά μας δέκα ολόκληρα χρόνια που πρέπει να διαχειριστούμε. Μπορεί να είναι υπεραρκετά, αλλά και ωσαύτως λίγα. Τα πάντα είναι θέμα διαχείρισης.
Διαβάστε ακόμα: Μήπως τελικά ο Μινώταυρος δεν ήταν αυτό που νομίζουμε;