Τα πέντε σπουδαία μαθήματα ζωής που μας δίνει ο «Νονός»

Ο Δον Κορλεόνε έχει πολλά να μας διδάξει.

Σκοτεινιά που πνίγει. Υπόκοσμος που πάλλεται. Το σφρίγος της βίας. Η ανεξέλεγκτη φύση του χρήματος και το ναρκωτικό της εξουσίας. Οι παράνομες διασυνδέσεις, οι φόνοι, οι ασταμάτητοι πυροβολισμοί, η εκδίκηση και το θανατερό κρεσέντο.

Ο Νονός, αυτό το εξέχον κινηματογραφικό δημιούργημα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, είναι κάτι παραπάνω από μια ταινία για τον υπόκοσμο της Νέας Υόρκης της περιόδου 50-60. Είναι μια μορφή αρχαίας τραγωδίας που εξυψώνει το δράμα μιας φατρίας σε κάτι απόλυτα ανθρώπινο. Όπως συμβαίνει με όλα τα σπουδαία έργα.

Η ταύτιση είναι άμεση, ακόμη κι αν κανένας μας δεν έχει εισβάλει στα έγκατα της μαφίας ή δεν έχει υπάρξει μέλος μιας παράνομης εγκληματικής οργάνωσης. Και τούτο διότι η ταύτιση γίνεται με τα παθήματα των ηρώων, με τα διδάγματα που απορρέουν από αυτά και όχι με τις ιδιότητές τους που μπορεί να μην είναι προσχηματικές, αλλά και πάλι, η ταινία δεν περιορίζεται σ’ αυτά.

Σαφώς είναι ένας κόσμος παλιός αυτός που προβάλλεται στην ταινία. Ακόμη και η… διεθνής του εγκλήματος έχει αλλάξει μορφή στις μέρες μας. Ισχύει, όμως, το ίδιο και με διδάγματα ζωής που αναφύονται από την ταινία; Αυτά παραμένουν ενεργά διότι διαπερνούν τις εποχές. Ιδού ορισμένα σημαντικά:

Όλη η οικογένεια μαζί.

Πάνω από όλα η οικογένεια

«Ένας άντρας που δεν περνά χρόνο με την οικογένειά του δεν μπορεί ποτέ να είναι αληθινός άντρας». Ατάκα που διαπερνάει σχεδόν όλη την ταινία. Ο Δον Κορλεόνε δεν βάζει τίποτα πάνω από την οικογένειά του. Ακόμη και οι δουλειές του ωχριούν μπρος στην ανάγκη να βλέπει την οικογένειά του ενωμένη.

Ακούγεται λίγο παρωχημένο; Μήπως κάπως συντηρητικό; Στις μέρες μας οι οικογένειες δοκιμάζονται ποικιλοτρόπως. Η ενδοοικογενειακή βία είναι μια από τις παθολογικές μορφές της. Ένας εκφυλισμός που δεν πρέπει να δεχόμαστε με τίποτα. Ο Νονός είναι ικανός να διαπράξει τα σφοδρότερα εγκλήματα, αλλά δεν διανοείται να χτυπήσει δικό του άνθρωπο. Μόνο να νουθετήσει.

Η πλήρης μετάλλαξη του Μάικλ Κορλεόνε.

Όπου υπάρχει ύβρις, υπάρχει και τίσις 

Ο Μάικλ Κορλεόνε, ίσως ο καλύτερος ρόλος αυτού του έπους, προοδευτικά αλλάζει δέρμα. Γίνεται κάτι άλλο από από αυτό που ήταν. Αποφασίζει να βγάλει από τη μέση τον αδελφό του, Φρέντο, που τον θεωρεί προδότη και στη συνέχεια «καθαρίζει» το τοπίο διαπράττοντας την ίδια μέρα για επιχείρηση-σκούπα. Αυτή είναι μια κλασική ύβρις, την οποία θα πληρώσει όταν θα του σκοτώσουν την πολυαγαπημένη του κόρη.

Που σημαίνει πως όλα εδώ γυρίζουν. Σε εμάς. Σαν ένα καρμικό σχέδιο που ολοκληρώνεται με ότι έχουμε προκαλέσει. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε την… επόμενη ζωή για να περάσουμε από θεϊκό δικαστήριο. Αυτό της ζωής πολλές φορές είναι πιο σκληρό.

Ο πιστός Τομ της οικογένειας.

Η δύναμη της πίστης

Να μην γυρνάς την πλάτη σου στους ανθρώπους της ζωής σου. Ακόμη κι αν δεν συμφωνείς πάντα μαζί τους. Ο Τομ Χάγκεν, επικεφαλής δικηγόρος της οικογένειας και έμπιστος σύμβουλος, είναι ο ορισμός της πίστης. Ακόμη και αποφάσεις που παίρνει ο Δον Κορλεόνε (όπως να μην μπει στο χώρο των ναρκωτικών), με τις οποίες δεν συμφωνεί, στο τέλος στέκεται βράχος στις αποφάσεις του ανθρώπου που σέβεται.

Αντίστοιχη περίπτωση έμπιστου ανθρώπου είναι ο Κλεμένζα που δεν διατάζει να βάλει το σώμα του μπροστά για χάρη των δικών του ανθρώπων. Πόσοι από εμάς το κάνουμε πραγματικά; Αν θεωρούμε τους φίλους μας το πιο ακριβό «απόκτημα» της ζωής μας, πόσες φορές τους δείξαμε πραγματικά την πλέρια πίστη μας;

Ο χαμογελαστός Σάνι Κορλεόνε.

Σκέψου πριν δράσεις 

Υπερφίαλος, καυχησιάρης, φασαριόζος, σχεδόν κακομαθημένος. Ο Σάνι Κορλεόνε είναι η κλασική περίπτωση του ανθρώπου που πρώτα δρα και στη συνέχεια σκέφτεται. Ως κλασικός προπετής, θα έχει άσχημο τέλος όταν θα γαζωθεί μέσα στο αυτοκίνητό του.

Πολλές φορές χρειάστηκε να μετριαστεί η βλακώδης ορμητικότητά του από τον πατέρα του, αλλά και τον αδελφό του και μυαλό δεν έβαλε. Πόσες φορές έχουμε δει τον εαυτό μας να λειτουργεί παρορμητικά αφήνοντας τη λογική απέξω;

Μήπως θα πρέπει να αφήνουμε το σίδερο να κρυώσει πριν πάρουμε μια απόφαση; Μήπως να εξετάζουμε όλες τις παραμέτρους πριν πάμε στη μια ή στην άλλη λύση;

H Απολλωνία. Ο πρώτος έρωτας του Μάικλ Κορλεόνε.

Πάντα μια γυναίκα (τουλάχιστον) θα καθορίζει τη ζωή σου

Σε ένα κόσμο ανδρών, όπως αυτός του Νονού, οι γυναικείες παρουσίες παίζουν καταλυτικό ρόλο. Σας θυμίζει κάτι από τη ζωή σας; Εμείς οι άντρες νομίζουμε (τρομάρα μας) ότι κατέχουμε όλη τη γνώση, ότι η ζωή μας καθορίζεται μόνο από τις αποφάσεις μας και τον ανταγωνισμό με άλλους άντρες.

Η Κόνι Κορλεόνε, η Απολλωνία Βιτέλλι, η Μαίρη Κορλεόνε και η Κέι Άνταμς-Κορλεόνε (για να πάρουμε ορισμένες από τις γυναίκες που εμφανίζονται στην ταινία) δείχνουν με τον χαρακτήρα, το λόγο και τις πράξεις τους ότι δεν λειτουργούν ως απλοί δορυφόροι γύρω από τις ζωές ισχυρών ανδρών, αλλά τους επηρεάζουν και τους καθορίζουν άμεσα. Έτσι δεν συμβαίνει και σε ‘μας; Καιρός να το παραδεχθούμε.

Διαβάστε ακόμα: Νίνο Ρότα, ο συνθέτης που «έντυσε» με νότες τις αγαπημένες μας ταινίες.

TAGS :
Ο Νονός Φράνσις Φορντ Κόπολα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook