CULT: Πώς ξεκίνησαν τα Mc Donald’s στη Ρωσία το 1990

Ηταν 31 Ιανουαρίου 1990 όταν πρωτοάνοιξαν τα McDonald’s στη Μόσχα. Η φωτογραφία δείχνει τις ουρές που είχαν σχηματιστεί έξω από το κατάστημα (Φωτογραφία: AP Photo/Alexander Zemlianichenko, File).

Ο ορισμός της παράπλευρης απώλειας από τον παρανοϊκό πόλεμο που ξεκίνησε ο Πούτιν στην Ουκρανία: τα καταστήματα της γνωστής αλυσίδας μπέργκερ McDonald’s τα μαζεύουν και φεύγουν από τη Ρωσία.

Αυτή την εβδομάδα, η εταιρία ανακοίνωσε ότι θα αναστείλει τις δραστηριότητές της στη Ρωσία. Αυτό επηρεάζει 847 υποκαταστήματα και 62.000 εργαζόμενους, οι οποίοι θα συνεχίσουν να αμείβονται. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Chris Kempczinski δήλωσε: «Οι αξίες μας σημαίνουν ότι δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τον περιττό ανθρώπινο πόνο που εκτυλίσσεται στην Ουκρανία». Η απάντηση απηχεί τις ενέργειες δεκάδων ονομαστών εταιριών (από τη Chanel και την Burberry μέχρι την Apple και τα Starbucks) που ανακοίνωσαν ότι φεύγουν από τη Ρωσία.

Αν αυτό είναι πολλαπλό πλήγμα για τη χώρα; Ούτε λόγος! Δεν είναι μόνο το οικονομικό σκέλος, το οποίο αναντίρρητα θα προκαλέσει ουκ ολίγες αναταράξεις στη ρωσική οικονομία, αλλά είναι και θέμα πρεστίζ. Το τελευταίο πράγμα που θέλει μια χώρα είναι να της κλείνουν κατάμουτρα την πόρτα σημαντικές εταιρίες. Οσο για τους ρώσους καταναλωτές, θα χάσουν μια από τις αγαπημένες τους αλυσίδες fast food.

Τα McDonald’s εμφανίστηκαν πρώτη φορά στη Μόσχα στις 31 Ιανουαρίου 1990 και ήταν μια πραγματικά μεγάλη υπόθεση στη Ρωσία. Ήταν κάτι περισσότερο από μια εμπειρία φαγητού. Ήταν μια επανάσταση, αν σκεφτεί κανείς τι συνέβαινε στην καρδιά της πρώην ΕΣΣΔ όπου κάθε αμερικανικό προϊόν ήταν εξοβελιστέο.

Τα McDonald’s ήταν ένας εξωτικός προορισμός ευσεβούς προσκυνήματος. Οι ρώσοι όμνυαν για χρόνια στο αγαπημένο τους χάμπουργκερ και δεν είχα λόγο να το κρύβουν πια. Το κομμουνιστικό καθεστώς είχε καταρρεύσει μαζί και όλες οι απαγορεύσεις που είχε θέσει στους πολίτες.

Τα McDonald’s σήμαναν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Η εμφάνιση των McDonald’s στη Μόσχα, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αντιπροσώπευε το τέλος του ψυχρού πολέμου και τον θρίαμβο των χαρών του καπιταλισμού. Την πρώτη εκείνη μέρα του 1990, αυτό το πρώτο υποκατάστημα στην πλατεία Pushkinskaya αναμενόταν να εξυπηρετήσει περίπου 1.000 πελάτες. Αλλά ακόμη και πριν από την ώρα έναρξης, μια ουρά από 5.000 Ρώσους είχε κυκλώσει όλο το οικοδομικό τετράγωνο.

Όπως εξήγησαν ρώσοι πελάτες στα δυτικά μέσα ενημέρωσης που κάλυπταν την εκδήλωση, η ουρά δεν ήταν μεγάλη υπόθεση. Η ουρά ήταν κάτι που είχαν συνηθίσει πολύ. Οι πελάτες θαύμασαν το μέγεθος των μιλκσέικ. Κάποιοι κράτησαν κουτιά Big Mac και άλλες συσκευασίες για να τις χρησιμοποιήσουν ξανά στο σπίτι, επειδή ήταν μια πολύτιμη καινοτομία. Άλλοι κούνησαν το κεφάλι τους για τις εξωφρενικές τιμές. Με 3 ρούβλια και 75 καπίκια, ένα Big Mac ισοδυναμούσε με μισό μεροκάματο, κόστιζε το ισοδύναμο των 6,25 δολαρίων εκείνη την εποχή – το πιο ακριβό McDonald’s στον κόσμο.

Tα Βig Mac θα είναι πλέον παρελθόν.

Αυτή η φρενίτιδα, όμως, είναι κατανοητή για έναν λαό που είχε μάθει να ζει με λίγα και υπό το καθεστώς ποικίλων απαγορεύσεων. Όταν ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ άφησε την εξουσία το 1991, δυτικές μάρκες όπως οι: Dunkin’ Donuts, Baskin-Robbins και Nesquik έγιναν γνωστά ονόματα και αποτελούσαν πηγή περιέργειας, ενθουσιασμού και, μερικές φορές, καχυποψίας. Ας μην ξεχνάμε πως ο Γκορμπατσόφ επικρίθηκε αργότερα για την εμφάνισή του σε μια διαφήμιση του 1998 για την Pizza Hut που προβλήθηκε μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

O Mπόρις Γιέλτσιν υποδέχεται περιχαρής τα McDonald’s στη Μόσχα (Φωτογραφία: Dmitry Donskoy/Sputnik).

Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε πως στην ύστερη σοβιετική περίοδο οι Ρώσοι είχαν συνηθίσει τα κρατικά εστιατόρια –τα οποία συχνά δεν είχαν φαγητό και επισκέπτες– που έφεραν το όνομα «Εστιατόριο» και καταστήματα που αυτοπροσδιορίζονταν με ένα γιγάντιο λογότυπο που δήλωνε «Ψωμί» ή «Ψάρι». (Και συχνά πουλούσαν αντικείμενα εντελώς διαφορετικά από ψωμί ή ψάρι, αν όντως είχαν κάποια είδη).

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, τα McDonald’s χρειάστηκε να ανταγωνιστούν μια αυξανόμενη σειρά από εγχώριες ρωσικές μάρκες fast food, όπως το Kroshka Kartoshka (Μικρή πατάτα), μια εμπορία ψημένης πατάτας με περισσότερα από 300 υποκαταστήματα. Ακόμα την Teremok, η οποία διαθέτει επίσης 300 καταστήματα και ειδικεύεται σε μπλίνι, μπορς και πελμένι (ζυμαρικά) και το Shokoladnitsa (Chocolate Girl), μια αλυσίδα καφέ με περισσότερα από 240 υποκαταστήματα μόνο στην περιοχή της Μόσχας.

Αυτό το επίπεδο ανταγωνισμού έχει επηρεάσει το ρωσικό μενού των McDonald’s, το οποίο περιλαμβάνει πατάτες «country-style» (χοντροκομμένες ρωσικές πατάτες), φτερούγες κοτόπουλου, ένα μη αλκοολούχο μοχίτο μέντας και το λαμπερό McShrimp – ένα burger αποκλειστικά για τα ρωσικά McDonald’s. Τώρα, όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν.

Διαβάστε ακόμα, Νόαμ Τσόμσκι: «Στην Ουκρανία συμβαίνει ένα μείζον έγκλημα πολέμου».

TAGS :
mcdonald's Βλαντιμίρ Πούτιν ουκρανία ρωσία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook