Το επόμενο βήμα θα είναι μη μιλάμε για να μη διαχέονται τα σταγονίδια;

Κλειστά τα μάτια ή τα στόματα; (Aris Oikonomou/ SOOC).

Όταν προφέρω τη λέξη «σιωπή», την καταστρέφω. Η πολωνή ποιήτρια, Βισλάβα Συμπόρσκα τίποτα περισσότερο δεν μας λέει από την αδυναμία του αδήλωτου να υπάρξει. Ακόμη και στις μεγάλες σιωπές μας, όλα γύρω μας και μέσα μας μιλούν. Ενίοτε φωνασκούν.

Ταμπουρωμένοι πίσω από τις μάσκες, μετρώντας πόντο πόντο την ανάσα μας που επιστρέφει κατευθείαν πάνω μας και δεν διαχέεται (διότι δεν πρέπει να διαχυθεί), η πράξη της ομιλίας καθίσταται προβληματική. Έτσι που στο τέλος να θεωρείς ολότελα παράλογο να προσπαθήσει να αρθρώσεις λόγο όταν η κατάσταση σε οδηγεί στο άλεκτο.

Η ομιλία για τον άνθρωπο είναι μια κλασική συμπεριφορική τακτική κοινωνικοποίησης. Δεν μπορείς να υπάρξεις στον κόσμο άνευ σχολίων. Δεν είμαστε ήρωες σε καρτούν να κουβαλάμε ένα συννεφάκι πάνω από το κεφάλι μας που θα ομιλεί αντ’ ημών.

Πώς γίνεται, λοιπόν, να αποδεχθείς τις συμβουλές διαφόρων ειδικών περί αφωνίας έτσι ώστε να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος μόλυνσης από την Covid-19; Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Boulder του Κολοράντο, Jose L. Jimenez, που μελετάει την μετάδοση των ασθενειών, μιλώντας στο «The Atlantic», σημειώνει με έμφαση: «Κάθε διαδρομή ιογενούς μετάδοσης θα μειωνόταν αν μιλούσαμε λιγότερο ή αν μιλούσαμε λιγότερο δυνατά σε δημόσιους χώρους. Αυτό είναι ένα σαφές γεγονός. Καθόλου αμφιλεγόμενο».

Είναι, λοιπόν, χρυσός η σιωπή; Για έναν κοινωνιολόγο η απάντηση θα είναι διαφορετική από έναν επιστήμονα που μελετάει τον κορωνοϊό. Για τον δεύτερο, σίγουρα η σιωπή είναι χρυσός διότι μπορεί να ενταχθεί σε μια συνολική αντιική στρατηγική μη εξάπλωσης της ασθένειας. Είναι γνωστό πλέον πως ο κορωνοϊός εξαπλώνεται τη στιγμή που φτερνιζόμαστε, βήξουμε, τραγουδάμε ή μιλάμε. Τα σταγονίδια που εκτοξεύονται από το στόμα μας είναι σαν χειροβομβίδες που ετοιμάζονται να εκραγούν. Ας το παραδεχθούμε: τα αερολύματά μας δεν είναι αθώα. Τουλάχιστον μέχρι αποδείξεως του εναντίου.

Σύμφωνα πάντα με τον Jimenez μιλώντας λιγότερο, πιο σιγά ή και καθόλου περιορίζεται η παραγωγή μεγάλων σταγονιδίων σε σημαντικό βαθμό. Οταν αναπνέουμε, η παραγωγή αυτή δεν είναι τόσο μεγάλη. Άρα, όλα ξεκινούν όταν ανοίξουν την μπουκαπόρτα του στόματός μας και αρχίζουμε να παρλάρουμε. Αν μείνουμε σιωπηλοί, η παραγωγή επικίνδυνων σταγονιδίων πέφτει στο 50%. Το ίδιο πάνω κάτω ισχύει και όταν μιλάμε σιγά.

Ακούγεται ακραίο, αλλά σύμφωνα με τον Jimenez: «Αν σταματούσαμε όλοι να μιλάμε για ένα ή δύο μήνες, η επιδημία, πιθανότατα, θα είχε εξαφανιστεί». Τι μας λέει, λοιπόν, να σταματήσουμε να μιλάμε; Να βάλουμε φίμωτρο στο απύλωτο στόμα μας;

Εμείς οι Έλληνες, ειδικά, ως μεσογειακός λαός είμαστε φωνακλάδες. Αντιδρούμε έντονα, ανοίγουμε τη χοάνη του στόματός μας ωσάν να είναι η πόρτα του καραβιού που πέφτει στο λιμάνι όταν πιάνει νησί. Από εκεί μέσα ξεπετάγονται λογής «δράκοι». Γίνεται να σταματήσεις να μιλάς σε δημόσιους χώρους;

Στην Ιαπωνία έχει επιβληθεί σιωπή «βιβλιοθήκης» στους δημόσιους χώρους. Περπατάς, μπαίνεις στο βαγόνι, διαβάζεις το βιβλίο σου, κοιτάζεις τα παπούτσια σου και δεν ανοίγεις το στόμα σου. Μοιάζει με το παλιό αντιστασιακό: φύλα το κελί σου, τρώγε το φαΐ σου και μην μιλάς πολύ.

Βέβαια, αν ποτέ μπορούσε να ισχύσει κάτι τέτοιο στα μέρη μας θα είχε και κάποιες ευεργετικές συνέπειες, ανεξάρτητες από τον ιό. Για φανταστείτε να μην χρειάζεται να εκνευρίζεστε άλλο πια με τον διπλανό ή τη διπλανή σας που μιλάει στο κινητό της και όλο το βαγόνι έχει μάθει τα οικογενειακά της.

Αληθινό περιστατικό: τις προάλλες σε στάση λεωφορείου ένας μεσήλικας κρατούσε ένα πεντάχρονο από το χέρι. Πριν επιβιβαστεί στο λεωφορείο (ναι, δίχως να φοράει μάσκα) μιλούσε τσιριχτά στο τηλέφωνό του και όπως καταλάβαμε όλοι (δίχως να το θέλουμε) απειλούσε τον αντεραστή ότι θα τον δείρει. Ποιος ο λόγος να αποκτήσουμε αυτή την αδιάφορη πληροφορία; Ποιος ο λόγος να πετάξει κατά πάνω μας τα σταγονίδιά του (κυριολεκτικά και μεταφορικά);

Από την άλλη, είναι σαν να βλέπω μπροστά μου τους ευφάνταστους συνωμοσιολόγους να ξεσπαθώνουν. Δεν φτάνει που μας βάζουν με το ζόρι τη μάσκα, που θα μας φέρουν το εμβόλιο με το τσιπάκι, τώρα θέλουν να μας κλείσουν και το στόμα για να μην φωνάξουμε όταν ο αντίχριστος θα έρθει επί της Γης, διότι όπως είπε και ο Παΐσιος… etc, etc.

Μπορεί στην Ιαπωνία να έχουν καταφέρει να μειώσουν δραστικά τα κρούσματα λόγω της επιβολής του τρίπτυχου: μακριά από συνωστισμούς, μακριά από κλειστούς χώρους και κοντινές επαφές (σε αυτό περιλαμβάνεται και η αφωνία), όμως θα πρέπει να προσμετρήσουμε και την πειθήνια αποδοχή των Ιαπώνων. Είναι στην μενταλιτέ τους να γίνονται καμικάζι κάθε είδους.

Ο Jimenez έχει απάντηση και σ’ αυτό: «Η εμπειρία των μασκών έδειξε πως στους Αμερικανούς δεν αρέσει να τους λες τι να κάνουν εάν δεν έχουν κατανοήσει την αναγκαιότητα ενός μέτρου. Οι άνθρωποι χρειάζεται να καταλάβουν πως ο ιός είναι στον αέρα. Άρα αν συνεχίσουν να φωνάζουν ή να μιλούν δυνατά θα εισπνέουν 10 φορές περισσότερο τον ιό».

Φτάνουμε, αναγκαστικά, σε ένα καφκικό περιβάλλον αποξένωσης όπου ο καθένας είναι κλεισμένος στη μάσκα του, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει μέσα του και μια δεύτερη μάσκα αφωνίας. Μπορεί να γίνει; Ακόμη και ο πιο συνεσταλμένος, ο αποσυνάγωγος, ο κυκλοδίωκτος, αυτός που ποτέ δεν καταφέρνει να μπει μέσα στον κύκλο της παρέας, κάποια στιγμή θα ανοίξει το στόμα του και θα μιλήσει. Δεν είμαστε ψάρια να έχουμε το στόμα μόνο για να αναπνέουμε και να τρώμε. Μπορούμε βέβαια να κατεβάσουμε την ένταση της φωνής μας κατά πολλές οκτάβες. Αυτό, προφανώς, και θα έχει διπλό καλό.

Διαβάστε ακόμα: Τελικά πώς κολλάμε κορωνοϊό; Τα συμπεράσματα των επιστημόνων ως τώρα.

TAGS :
COVID-19 κορωνοϊός

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook