Σοφοκλής Πιλάβιος: Αποκλειστική συνέντευξη με ένα «μουντιαλικό» δικαστή

«Τον Ρεχάγκελ δεν τον έζησα πολύ, αλλά σαφώς είναι εκείνος που άλλαξε την εικόνα και την ουσία της Εθνικής με την απίστευτη πειθαρχία του και τα προσόντα του. Με τον Σάντος ήμασταν πιο κοντά κι έχω να πω ότι είναι ένας απίστευτα έξυπνος άνθρωπος, ασχέτως ποδοσφαίρου». Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Τσιλιακός constantinos.org

Από την ηλικία των 20 ετών, όταν εκείνος σπούδαζε νομικά κι εγώ ξεκινούσα με δάσκαλο τον Γιάννη Διακογιάννη την πορεία μου στη δημοσιογραφία με επίκεντρο πάθους το ποδόσφαιρο και τις συναντήσεις μας με γέλια και πειράγματα στην ευρύτερη παρέα για τα γκολ της Κυριακής, πέρασε πολύς χρόνος με εξελίξεις, για τον ίδιο, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε όχι και τόσο. Ο Σοφοκλής Πιλάβιος δούλεψε στις διεθνείς σχέσεις του Παναθηναϊκού και εν συνεχεία ήταν δικηγόρος της ομάδας, ενώ από το 1997 εργαζόταν στις Διεθνείς Σχέσεις της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και το 2004 ήταν πια σύμβουλος. Διετέλεσε Πρόεδρος της ΕΠΟ από το 2009 μέχρι το 2012. Πέρασε δε και από αρκετές θέσεις στην Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (UEFA – FIFA).

Η τωρινή του θέση, ως Arbitrator στο CAS www.tas-cas.org ως Αθλητικού Δικαστή δηλαδή στον μεγαλύτερο βαθμό αθλητικής δικαιοσύνης στον κόσμο, μου φαίνεται πιο λογική και πιο συμβατή με την προσωπικότητά του. Ο Σοφοκλής, ένας εξαιρετικός νομικός και άνθρωπος ήπιος, χωρίς εμπάθειες, λεπτολόγος, τελειομανής και με βαθιά μόρφωση μάλλον έκπληξη προκάλεσε σε όσους τον γνωρίζουν, δεχόμενος τότε να πάρει αυτή τη θέση στην ΕΠΟ. Αρχικά, κάποιοι ανακουφιστήκαμε, πιστεύοντας ότι θα «καθαρίσει» το σύστημα. Αρκετοί όμως δυσαρεστήθηκαν. Ακόμη και τις απειλές που υπέστη τις «συνήθισε», όμως το πανό στο Καυταντζόγλειο με κατάρες για τα παιδιά του, είναι το μοναδικό που θα ομολογήσει πως το ένιωσε δραματικά.

Βρισκόμαστε την Παρασκευή 4 Ιουλίου, λίγο πριν από το παιχνίδι Γερμανία-Γαλλία. Η συζήτηση φυσικά θα τρέξει στα γήπεδα της Βραζιλίας, στα ελληνικά αποδυτήρια και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. «Το Μουντιάλ θα το πάρει η Γερμανία αν δεν αποκλειστεί σήμερα λόγω της ίωσης που έχουν πάθει οχτώ παίκτες. Έχει πολύ καλή ομάδα». Η Γερμανία δεν αποκλείστηκε, έριξε 7 γκολ στην οικοδέσποινα Βραζιλία και αναμένουμε να δούμε αν θα σηκώσει την κούπα κόντρα στην Αργεντινή.

-Σοφοκλή, πώς φθάνει κάποιος σε αυτή τη θέση στο CAS και τι ακριβώς κάνεις εκεί;
-Το βιογραφικό σου είναι το «διαβατήριο». Υπάρχει ένα Ελβετικό συμβούλιο που λέγεται ICAS και αυτό το board είναι που μας επιλέγει από όλον τον κόσμο. Τώρα μάλιστα είμαι στο panel των 25 αθλητικών δικαστών του Μουντιάλ που έχουν οριστεί από το CAS αν προκύψει κάποιο θέμα. Ασχολούμαστε με πάσης φύσεως αθλητικά θέματα –ντόπινγκ, διαφορές ομάδων με παίκτες, με μάνατζερ, πειθαρχικά θέματα–, υποθέσεις πάντως που είναι σε έφεση. Υπάρχουν τρεις arbitrators ανά υπόθεση, ωστόσο μπορεί να δικάσει ο CAS και με έναν, τον sole arbitrator. Οι δύσκολες υποθέσεις είναι όταν υπάρχει κενό νόμου και πρέπει να το λύσουμε εμείς.

Διαβάστε ακόμα: Όσα μας έμαθε η Εθνική στη Βραζιλία

-Φαντάζομαι ότι υπάρχουν προϋποθέσεις για να φθάσει εκεί μια υπόθεση…
-Ο πρώτος όρος είναι να υπάρχει στο καταστατικό της εκάστοτε συνομοσπονδίας η δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς εκεί –το NBA, για παράδειγμα, το NFL ή το Baseball δεν πάνε στο CAS. Η FIFA πριν από χρόνια δεν προέβλεπε στους κανονισμούς της το δικαίωμα προσφυγής στο CAS, ενώ τώρα πια το κάνει. Δευτερευόντως το CAS δεν είναι αρμόδιο για όλες τις υποθέσεις αν τιμωρηθεί κάποιος ποδοσφαιριστής με τέσσερις αγωνιστικές και κάτω. Εκδίκαζα σοβαρές υποθέσεις. Μια τέτοια ήταν αυτή με το third partner ownership του Μασκεράνο και του Τέβες: πρόκειται για υποθέσεις μεταγραφών, όπου οι παίκτες ανήκαν σε third party εταιρεία και όχι σε ομάδα. Αυτό είναι ένα τεράστιο ποδοσφαιρικό θέμα ούτως ή άλλως. Στη Λατινική Αμερική συμβαίνει συχνά το εξής: πάει κάποιος σε ένα παιδί στην Κόπακαμπάνα ή σε ένα μικρό σωματείο και του προσφέρει ένα μεγάλο ποσό με την προϋπόθεση να έχει εκείνος τα δικαιώματά του εφ’ όρου ζωής. Όταν πεις σε ένα φτωχό παιδί ότι θα του δώσεις τόσα λεφτά, εννοείται πως θα δεχτεί χωρίς δεύτερη σκέψη όταν δεν έχει ούτε για να φάει. Μιλάμε για μια «εκμετάλλευση» που είναι παράνομη, στο ποδόσφαιρο τουλάχιστον.

«Στον CAS ασχολούμαστε με πάσης φύσεως αθλητικά θέματα –με ντόπινγκ, διαφορές ομάδων με παίκτες, με μάνατζερ, με πειθαρχικά θέματα–, υποθέσεις πάντως που είναι σε έφεση. Οι δύσκολες υποθέσεις είναι όταν υπάρχει κενό νόμου και πρέπει να το λύσουμε εμείς». Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Τσιλιακός constantinos.org

-Ας πάμε λίγο πιο πίσω λοιπόν, στην ελληνική πραγματικότητα: Είναι δυσάρεστη η ανάμνηση της ΕΠΟ και της αποχώρησής σου;
-Όχι ιδιαιτέρως, αλλά δεν πιστεύω κιόλας ότι μπορεί να ξανατύχει τριετία με τόσα μαζεμένα θέματα στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Έκανα κάποια πράγματα που ήθελα, αλλά υπάρχουν και διάφορα που δεν κατάφερα. Θεωρώ πως σίγουρα συνέβαλα στη μετα-Ρεχάγκελ εποχή. Διαλέξαμε τον Σάντος, άλλαξαν τα στελέχη, όλο το team των Εθνικών ομάδων και διαμορφώθηκε μια κατάσταση που μας έφερε μέχρι εδώ ως εθνική ομάδα.

-Όλοι ξέρουμε, πάντως, μέσες άκρες τα κακώς κείμενα του ελληνικού ποδοσφαίρου και πάλι τα ίδια ακούμε ξανά και ξανά. Είναι βαρετό πια και να τα συζητάμε. Ποιος εν τέλει είναι αυτός που δεν θέλει να τα λύσει;
-Νομίζω ότι αυτή είναι μια λάθος προσέγγιση, με την έννοια ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας με τα προβλήματα που κάθε της κομμάτι φέρει, απλώς το κακό για το ποδόσφαιρο είναι η απίθανη έκθεση που έχει μαζικά κάθε Κυριακή με σχόλια και νέα θέματα να προκύπτουν και να δημοσιοποιούνται. Θέλω να πω ότι δεν ασχολείται κάποιος με τα νοσοκομεία ή την παιδεία κάθε εβδομάδα. Το ποδόσφαιρο αδικείται από τη συνεχή έκθεση. Επίσης, καλό είναι κάποια στιγμή να δούμε, στ’ αλήθεια, τι θέλουμε: υπάρχει, πιστεύεις, κάποιος στα διοικητικά όργανα του ποδοσφαίρου που να λειτουργεί το σύστημα 50-50; Ίσως να μην μπορεί, αυτό είναι άλλο θέμα. Γίνεται όμως να το εννοούν με τον ίδιο τρόπο και οι πρόεδροι και οι παράγοντες των ομάδων; Ακόμη και αν το λένε, δεν θα το εννοούν βαθιά. Ακόμη όμως και αν το εννοούν, όταν θα φθάσει η στιγμή της κρίσης, το 50-50 ο καθένας θα το μεταφράσει 60-40 –κάτι φυσικό και ανθρώπινο, που όμως δεν βοηθάει. Τέλος, το επόμενο σημαντικό θέμα, φυσικά, είναι αυτό των οργανωμένων οπαδών, με τεράστιες προεκτάσεις, που δεν τολμά κανείς να ακουμπήσει.

-Κοινωνικό δεν είναι αυτό το ζήτημα; Απλοϊκά μιλώντας, το κράτος είναι που κατά βάση δεν θέλει να το λύσει, για να ξεσπούν εκεί και όχι στους δρόμους…
-Ένα είναι το θέμα της πολιτείας, αλλά ισχύει και το ότι κανείς από τους εμπλεκόμενους δεν τολμάει να το αγγίξει, διότι όλοι αυτοί είναι είτε οπαδοί, είτε οι επονομαζόμενοι «πελάτες» είτε ψηφοφόροι κ.ο.κ. Και δεν είναι μόνο θέμα Προέδρων, αλλά θέμα οργανισμών, διότι οι ομάδες πια δεν είναι οι Πρόεδροί τους μόνο –εκτός από τους ιδιοκτήτες, υπάρχουν μέτοχοι, διοικητικά συμβούλια κ.λ.π.

«Όταν ανέλαβα στην ΕΠΟ είχαμε μιλήσει με τον Ρεχάγκελ και του είχαμε πει, φυσικά, ότι θα έφευγε μόνο όταν εκείνος θα ήθελε».

-Είναι γνωστό ότι δέχτηκες απειλές κατά τη διάρκεια της θητείας σου. Πώς τις βίωσες;
-Είπα και πριν πως έγιναν απίστευτα πράγματα κατά την περίοδο εκείνη και ενώ προσπαθήσαμε, μαζί και με κάποιους άλλους ανθρώπους, να αλλάξουμε κάποια κακώς κείμενα, δεν βρίσκαμε πάντα την ανταπόκριση που θα θέλαμε. Αλλά, πραγματικά, το να μιλούν με στόμφο και έκπληξη για στημένα παιχνίδια κατά τη θητεία σου, σαν να ξεκίνησαν τα στημένα το 2009 που ανέλαβα, είναι απορίας άξιον. Είχα αρκετά προβλήματα στην Κρήτη και στη Θεσσαλονίκη, είχα ασφάλεια, έκανα μηνύσεις, αλλά τι να κάνεις… Φθάνεις στο σημείο να συνηθίζεις. Τραγικά δυσάρεστο για μένα ήταν το πανό που είχαν αναρτήσει οι Ηρακλειδείς στο μισό Καυταντζόγλειο που έγραφε «Να πάθουν καρκίνο τα παιδιά σου». Αυτό πια δεν είναι καν μένος, είναι αρρωστημένο, είναι πρόβλημα σοβαρό εκείνων που το κάνουν. Αντίστοιχο με αυτό που έγινε τώρα με τον Κασίγιας, ο οποίος ήταν με το παιδί του στην παραλία και του έγραψαν σε κάποια social media «Πέτα το παιδί σου στη θάλασσα για να δεις αν επιπλέει».

Διαβάστε ακόμα: Tι σημαίνει για τους «καταφρονεμένους» της Βραζιλίας ο ήλιος της νέας μέρας, πάνω στις τέφρες της Σελεσάο.

-Έχουμε, πάντως, στο νου μας χώρες, όπως η Αγγλία, όπου οι διαδικασίες είναι τόσο δίκαιες που δεν διαμαρτύρεται κανείς.
-Κι όμως στην Αγγλία αρκετές διαιτησίες είναι χειρότερες από τις δικές μας. Απλώς, η νοοτροπία είναι διαφορετική και οι Άγγλοι το λάθος δεν το «χρεώνουν» γιατί το θεωρούν ανθρώπινο, ενώ εμείς εδώ το μεταφράζουμε σε υστερόβουλο. Επαναλαμβάνω ότι υπάρχουν θέματα, αλλά νομίζω πως το μυαλό μας είναι πιο χαλασμένο από όσο είναι χαλασμένα τα πράγματα.

-Ο διαιτητής Βασίλης Νικάκης, σε μια παλιά συνέντευξη που του είχα κάνει, μου είχε επισημάνει ως σημαντικό προσόν ενός διαιτητή να μη διορθώνει το λάθος με λάθος.
-Αυτό όμως αρέσει στον κόσμο! Έχει δίκιο ο Νικάκης, αλλά είναι ανθρώπινο το να αισθάνεται ο κόσμος ότι αποδίδεται δικαιοσύνη, σε πολλά εισαγωγικά βέβαια. Είναι φοβερή και η ψυχολογική πίεση που υφίστανται οι διαιτητές και στο ημίχρονο –σκέψου ότι με την τεχνολογία σήμερα τις φάσεις μπορεί να τις δει επί τόπου στο τηλέφωνό του. Είναι πολύ δύσκολο πάντως να δεις ή να συνειδητοποιήσεις κάποιο μεγάλο σου λάθος και να καταφέρεις να το βάλεις στην άκρη σαν να μην έγινε.

-Πάντως η ουσία είναι να πάρει ο διαιτητής τον αέρα των παικτών από την αρχή…
-Αυτό είναι το μεγαλύτερο προσόν του: να μπορεί να επιβληθεί. Για αυτό και πιστεύω πως οι διαιτητές πρέπει να περνούν ψυχολογικά τεστ και οι ανίσχυρες προσωπικότητες να σταματούν τη διαιτησία. Έτσι πρέπει και έτσι είναι: η προσωπικότητα είναι πάνω από το ταλέντο, το μάτι, το αυτί και τη φυσική κατάσταση. Και αυτό το αντιλαμβάνονται αμέσως οι παίκτες. Βλέπεις την ηρεμία που εκπέμπουν και μεταδίδουν στο παιχνίδι οι μεγάλοι διαιτητές –στο εξωτερικό ακόμη και όχι τόσο «ογκώδεις», όπως ο Ριτσόλι για παράδειγμα (διότι στον Γουέμπ δεν μπορεί και να κουνηθεί κανείς εύκολα) που επιβάλλεται ακαριαία και μόνο να σηκώσει ελάχιστα το χέρι του.

-«Μουντιαλικά» μιλώντας τώρα… Αλλάζει κάτι δραματικά στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο; Βλέπουμε πια και μικρές ομάδας να διεκδικούν ισοπαλίες από μεγάλες –κάτι αδιανόητο στο παρελθόν. Μήπως η υπερβολική ταχύτητα και η φυσική κατάσταση, αφού δημιουργούν τον έναν παίκτη παραπάνω που λέμε, κερδίζουν σιγά σιγά την τεχνική;
-Ισχύει κι αυτό, γιατί και η ταχύτητα, η δύναμη και η αλτικότητα παίζουν ρόλο, αλλά συμβαίνει και κάτι άλλο: οι μεγάλες ομάδας αποτελούνται στην πλειονότητά τους από μεγάλους παίκτες που έχουν 80 και 90 ματς στα πόδια τους. Είναι πολύ κουρασμένοι. Αν παίξει Αλγερία-Γερμανία τον Ιανουάριο, μπορεί να φάει και πέντε γκολ η Αλγερία. Αν παίξουν τον Ιούνιο, μπορεί να έρθουν και 0-0.

«Σε όλα τα θέματα, η αντιμετώπιση του Φερνάντο Σάντος ήταν αυτή ενός ευφυούς ανθρώπου».

-Αυτό εξηγεί και την πτώση της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Αγγλίας;
-Νομίζω πως αυτό ήταν εντελώς συμπτωματικό για τους Ιταλούς, που έκαναν ένα καταπληκτικό παιχνίδι με την Αγγλία και μετά υποτίμησαν τον αντίπαλο, όπως κάνουν συχνά μέχρι να είναι αργά για να επανέλθουν. Και στο τρίτο παιχνίδι, έχασαν την πρόκριση. Και το έχασαν στο τελευταίο πεντάλεπτο! Το καλάμι είναι μεγάλος εχθρός του ποδοσφαίρου. Και ελάχιστα να το πάρεις πάνω σου, και ελάχιστα να μην υπολογίσεις τον αντίπαλο ή να υπερτιμήσεις τον εαυτό σου, θα το πληρώσεις. Η πορεία της Ισπανίας αποδείκνυε πάντως σαφή έλλειψη κινήτρου. Έχεις πάρει Euro, Mundial, Euro και είσαι πάνω από 30. Ε, εντάξει, τι άλλο να θέλεις και πόσο να αντέξεις; Είδες όμως διαφορά; Οι Ιταλοί έφεραν την καταστροφή με απολύσεις στο δεκάλεπτο, ενώ οι Ισπανοί αντέδρασαν πιο ψύχραιμα. Αυτό που με τρελαίνει είναι η Αγγλία, που με το τοπ πρωτάθλημα του κόσμου, δεν μπορεί να φτιάξει εθνική ομάδα –γιατί εκεί παίζουν κυρίως ξένοι παίκτες. Πάντως στο ποδόσφαιρο συμβαίνει κάτι που δεν μπορείς να το δεις σε κανένα άλλο άθλημα: μπορεί να κερδίσεις και ας είσαι χειρότερος. Εκπλήξεις γίνονται σε όλα τα σπορ, με την έννοια τού να κερδίσει μια μικρή ομάδα τη μεγάλη, αλλά εκείνη την ημέρα σημαίνει πως η μικρή ήταν καλύτερη. Μόνο στο ποδόσφαιρο μπορεί να κερδίσεις και ας είσαι χειρότερος, όπως αποδείχτηκε άλλωστε και στο παιχνίδι μας με την Κόστα Ρίκα.

-Τελικά, παίξαμε εμείς τόσο καλά ή δεν έπιασαν οι άλλοι την καλή τους απόδοση;
-Εμείς πάντως παίξαμε πολύ καλά και κυρίως διαφορετικά. Η Ελλάδα απέδειξε ότι μπορεί να παίξει διαφορετικό, και ωραίο, ποδόσφαιρο.

-Ρεχάγκελ ή Σάντος;
-Τον Ρεχάγκελ δεν τον έζησα πολύ, αλλά σαφώς είναι εκείνος που άλλαξε την εικόνα και την ουσία της Εθνικής με την απίστευτη πειθαρχία του και τα προσόντα του. Με τον Σάντος ήμασταν πιο κοντά κι έχω να πω ότι είναι ένας απίστευτα έξυπνος άνθρωπος, ασχέτως ποδοσφαίρου. Δεν ξεχνάω μια αστεία, αλλά χαρακτηριστική, σκηνή: Στα τσάρτερ καθόμουν πάντα μπροστά και εκείνος διαγώνια πίσω μου. Εγώ πάντα ή διαβάζω ή λύνω Sudoku. Μια φορά σε ένα δύσκολο σημείο που είχα κολλήσει, τον ακούω να λέει «Πρόεδρε, επτά πάνω δεξιά»! Γενικώς, σε όλα τα θέματα, η αντιμετώπισή του ήταν αυτή ενός ευφυούς ανθρώπου.

-Είπες ότι τον επέλεξες προσωπικά…
-Όταν ανέλαβα στην ΕΠΟ είχαμε μιλήσει με τον Ρεχάγκελ και του είχαμε πει, φυσικά, ότι θα έφευγε μόνο όταν εκείνος θα ήθελε. Όταν πια καταλαβαίναμε ότι δεν θα ήθελε να ανανεώσει ξανά, χωρίς να το έχουμε ανακοινώσει ακόμη στον κόσμο, έπρεπε να βρούμε αντικαταστάτη. Τότε, και ενώ ήμασταν στα μπαράζ με την Ουκρανία για να πάμε στο Μουντιάλ της Αφρικής, υπήρχε μια βράβευση και ανάμεσα στους νικητές βραβευόταν και ο Σάντος ως προπονητής του ΠΑΟΚ. Όταν λοιπόν ανέβηκε να μιλήσει άρχισε να λέει πως το πιο σημαντικό πράγμα σε κάθε χώρα είναι η εθνική ομάδα και να επισημαίνει με αγάπη πώς πρέπει όλοι να στηρίξουμε την Εθνική στο επερχόμενο παιχνίδι της και να πάμε στο γήπεδο. Εκείνη τη στιγμή μου έκανε κλικ. Γύρισα στον Φύσσα και του είπα: «Αν φύγει ποτέ ο Ότο, αυτός είναι ο προπονητής μας!». Παρότι νότιος πάντως, ήταν πολύ ψύχραιμος, κάτι που φάνηκε ιδιαιτέρως στους πανηγυρισμούς του, που δεν ήταν ποτέ υπερβολικοί και ενθουσιώδεις, σημαντικό προσόν όταν δουλεύεις σε μια χώρα με παρορμητικούς ανθρώπους.

Διαβάστε ακόμα: Πώς δυο Έλληνες ανακάλυψαν, το 2009, τη Μακεδονία του Αμαζονίου

TAGS :
Πιλάβιος Ποδόσφαιρο Ρεχάγκελ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook