5+1 ταινίες που ξεχώρισαν τη χρονιά που πέρασε

Ο Μάρτιν Σκορτσέζε επέστρεψε με την 26η ταινία του, ένα επικό γουέστερν.

Καθώς το 2023 έδυσε πίσω μας, αναδεικνύουμε τις πέντε συν μία κορυφαίες κινηματογραφικές ταινίες της χρονιάς. Τι εντυπωσιακό είδαμε στον κινηματογράφο την περασμένη χρονιά; Από επικές περιπέτειες μεγάλου κινηματογραφικού κοινού, μέχρι έργα τέχνης που αγγίζουν την ομορφιά, από εντυπωσιακά σίκουελ μέχρι τολμηρά καλλιτεχνικά πειράματα, ο κινηματογράφος του 2023 μας προσέφερε μια πλούσια ποικιλία επιλογών. Από τα βραβεία Όσκαρ μέχρι τα έσοδα στο box office, ο κινηματογράφος αντικατοπτρίζει τη συνήθη πολυμορφία που πάντα βρίσκει κανείς στις αίθουσες προβολής, αρκεί να ψάξει λίγο.

Ο κατάλογος θα μπορούσε, πολύ εύκολα, να εμπεριέχει το «Στη Φωτιά»  του Μπενουά Μαζιμέλ, την «Ανατομία Μιας Πτώσης» της Ζιστίν Τριέ, «Τα Πνεύματα του Ινισέριν» του  Μάρτιν ΜακΝτόνα, ακόμα και τον «Μαέστρο», σε σκηνοθεσία Μπράντλεϊ Κούπερ. Σκεφτήκαμε όμως να αποφύγουμε τις ευκολίες και επιλέξαμε να κινηθούμε ανάμεσα στο ασφυκτικό 5+1, η οποία έκτη, η +1, είναι και η αγαπημένη, όχι απαραίτητα η καλύτερη, του υπογράφοντος.

Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Λεονάρντο Ντι Κάπριο σε σκηνοθεσία του Σκορτσέζε, μία συνάντηση γιγάντων.

1. «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού»

Είναι η πολυαναμενόμενη επιστροφή του σκηνοθέτη Μάρτιν Σκορτσέζε, που σηματοδοτεί την 26η ταινία του σε μια πλούσια καριέρα. Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του δημοσιογράφου Ντέιβιντ Γκραν, η ταινία εκτυλίσσεται ως ένα αγωνιώδες επικό γουέστερν με φόντο την Οκλαχόμα της δεκαετίας του 1920.

Βυθίζεται βαθιά σε ένα ανατριχιαστικό κεφάλαιο της αμερικανικής ιστορίας, μια εποχή κατά την οποία μια σειρά από φρικιαστικές δολοφονίες κατά συρροή τρομοκρατούσαν τη φυλή των Οσέιτζ (τα παιδιά των μέσων υδάτων), η οποία τραγικά στοχοποιήθηκε για τα πολύτιμα κοιτάσματα πετρελαίου που ανακαλύφθηκαν στη γη τους.

Ενώνοντας τον Σκορτσέζε με τους επί χρόνια συνεργάτες του, Λεονάρντο Ντι Κάπριο και Ρόμπερτ Ντε Νίρο, η ταινία επωφελείται από τις έμπειρες ερμηνείες τους και τη βαθιά χημεία τους στην οθόνη. Ενώ αυτήν είναι η πρώτη φορά που και οι τρεις βρίσκονται και στην παραγωγή του φιλμ.

Η προσθήκη της  Λίλι Γκλάντστοουν, η οποία μας γοήτευσε στο «Certain Women» (Κέλι Ρέινχαρντ, 2016) προσθέτει ένα νέο επίπεδο βάθους στο σύνολο των ερμηνειών. Ο ρόλος του χαρακτήρα της είναι καθοριστικός για την αποτύπωση των συναισθηματικών και ανθρώπινων πτυχών της δοκιμασίας της φυλής. Το καστ ενισχύουν οι Τζέσι Πλέμονς, αλλά και ο  οσκαρικός Μπρένταν Φρέιζερ.

Η αφήγηση της ταινίας είναι σχολαστικά επεξεργασμένη, συνυφαίνοντας τα διάφορα νήματα της ιστορίας, του εγκλήματος και του προσωπικού δράματος. Εξερευνά τον ύπουλο ρατσισμό της εποχής, καθώς και τον αγώνα των γηγενών για δικαιοσύνη εν μέσω μιας αδίστακτης συνωμοσίας.

Η ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε « Οι δολοφόνοι του Ανθισμένου φεγγαριού» με το άγγιγμα του μεγάλου δημιουργού, είναι ένα κινηματογραφικό επίτευγμα που συνδυάζει στοιχεία ιστορίας, εγκλήματος και γουέστερν σε μια συναρπαστική αφήγηση.

Μία ταινία που αποφεύγει διδακτισμούς και εύκολες προσεγγίσεις, απεικονίζοντας την καθημερινότητα της οικογένειας του διοικητή του Άουσβιτς δίπλα στο στρατόπεδο.

2. «Ζώνη ενδιαφέροντος»

Είναι μια προκλητική και τολμηρή εξερεύνηση του Ολοκαυτώματος, που προσφέρει μια ριζοσπαστική ματιά σε μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας. Η ταινία εμβαθύνοντας στη ζωή του διοικητή του Άουσβιτς Ρούντολφ Χες, παρουσιάζει μια αντισυμβατική αφήγηση που ακολουθεί τον ίδιο και τη σύζυγό του Χέντβιγκ, καθώς προσπαθούν να οικοδομήσουν την ιδανική ζωή τους σε ένα γραφικό σπίτι που βρίσκεται δίπλα στην ίδια τη φρίκη και την αποστροφή.

Με στατικά, λιτά, γενικά και μεσαία πλάνα, απεικονίζει την επαναλαμβανόμενη καθημερινή ρουτίνα της οικογένειας. Ο παράδεισος, ο μικρόκοσμος και η ζώνη ενδιαφέροντος του διοικητή περιορίζεται στα του οίκου του και της οικογένειάς του.

Αυτά που συμβαίνουν λίγα μέτρα παραδίπλα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, μπορεί να μην είναι στη ζώνη ενδιαφέροντος του Ναζί αξιωματικού, αλλά είναι αυτό ακριβώς που πραγματεύεται, καίει στον πυρήνα της ταινίας του Γκλέιζερ, χωρίς να δούμε ούτε ένα πλάνο από το κολαστήριο του Άουσβιτς.

Η ηχητική μπάντα, λιτά και απέριττα, μας υποψιάζει για το τι συμβαίνει πίσω από τους φράχτες, οι ανακοινώσεις των μεγαφώνων, οι μηχανικοί ήχοι μας «ενημερώνουν» για το τι συμβαίνει εκτός της ζώνης ενδιαφέροντος.

Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί έντονες οπτικές αντιθέσεις μεταξύ του ειδυλλιακού περιβάλλοντος του σπιτιού και της ζοφερής πραγματικότητας του Άουσβιτς, δημιουργώντας μια παραφωνία που αντικατοπτρίζει την ηθική αποσύνθεση στον πυρήνα της αφήγησης. Οι ερμηνείες στη «Ζώνη ενδιαφέροντος» είναι εξαιρετικές. Οι πρωταγωνιστές Κρίστιαν Φρίντελ, Σάντρα Ούλερ,  αποδίδουν αποχρώσεις που αποτυπώνουν την ηθική ασάφεια των χαρακτήρων τους.

Η ταινία αποφεύγει τους παραδοσιακούς κακούς ήρωες, δίνοντας έμφαση στην κοινοτοπία του κακού και  τα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής. Είναι μια ριψοκίνδυνη προσέγγιση που αποδίδει εξαιρετικά αποτελέσματα, μακριά από διδακτισμούς και εύκολες προσεγγίσεις, αναγκάζοντας τον θεατή να αντιμετωπίσει άβολες αλήθειες σχετικά με την ικανότητα της ανθρωπότητας για άφατη σκληρότητα και ασύλληπτη βαρβαρότητα.

Δύο παλιοί εραστές αναρωτιούνται που πήγε η φλόγα του πάθους τους.

3. «Περασμένες Ζωές»

Είναι μια ιστορία αγάπης, απώλειας και επανανακάλυψης. Εξερευνά τις ανατροπές του ταξιδιού της ζωής και τη βαθιά επίδραση της χρονικής στιγμής στις σχέσεις. Καθώς η Νόρα και ο Χε Σουνγκ περιηγούνται στις πολυπλοκότητες της ενηλικίωσης, συνειδητοποιούν ότι μερικές φορές, η αγάπη που αναζητούμε στο παρόν μπορεί να μην είναι η ίδια με εκείνη που χάσαμε στο παρελθόν.

Καθώς η ιστορία εξελίσσεται, η σκηνοθέτις συνδυάζει αναδρομές στα περασμένα και στιγμές του παρόντος, αποκαλύπτοντας το βάθος της φιλίας της Σάρα και του Ντέιβιντ στο παρελθόν. Οι διάλογοι είναι διανθισμένοι με τη σοφία του χρόνου και της εμπειρίας, δημιουργώντας μια αίσθηση οικειότητας που ξεπερνά την απλή νοσταλγία.

Η κεντρική σύγκρουση της ταινίας προκύπτει από το γεγονός ότι η Σάρα και ο Ντέιβιντ έχουν επιλέξει διαφορετικούς δρόμους στη ζωή. Η αφοσίωση της Σάρα στις αυστηρές επιστημονικές της αναζητήσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τον ανέμελο και καλλιτεχνικό τρόπο ζωής του Ντέιβιντ. Η αγάπη τους ο ενός για τον άλλον είναι αναμφισβήτητη, αλλά υπάρχει μέσα στα όρια αυτών των αντίθετων κόσμων.

Η ταινία «Περασμένες Ζωές» διερευνά το πανάρχαιο ερώτημα αν η αγάπη και μόνο, μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε δύο ψυχές που ζουν σε τόσο διαφορετικές πραγματικότητες. Το κάνει με έντονη ποιητική προδιάθεση, εμπλουτίζοντας κάθε σκηνή με μια γήινη ευαισθησία που αντικατοπτρίζει τη σύνδεση των χαρακτήρων με τη φύση και τον κόσμο γύρω τους.

Η ταινία εδράζεται στην αριστοτεχνική σκηνοθεσία της Σελίν Σονγκ και είναι μια τρυφερή και ευαίσθητη ταινία η οποία επιτρέπει στους ηθοποιούς να προσφέρουν ωμές και συναισθηματικά φορτισμένες ερμηνείες. Η αβίαστη χημεία μεταξύ των πρωταγωνιστών είναι αισθητή και το ταξίδι τους είναι ένα ταξίδι αυτογνωσίας και συμφιλίωσης, καθώς παλεύουν με τις επιλογές που έκαναν και τη δυνατότητα να χαράξουν μια νέα πορεία μαζί.

Ο Κίλιαν Μέρφι ως Οπενχάιμερ φαβορί για το Όσκαρ.

4. «Οπενχάιμερ»

Είναι μια συναρπαστική και προκλητική ιστορία που εξανθρωπίζει μια από τις πιο αινιγματικές φιγούρες της ιστορίας. Συνδέει τις πολυπλοκότητες της επιστήμης, της ηθικής και του ανθρώπινου πνεύματος, υπενθυμίζοντας στο κοινό τον διαρκή αντίκτυπο των επιλογών μας και τη δύναμη της λύτρωσης σε περιόδους απέραντου σκοταδιού.

Το «Οπενχάιμερ» του Κρίστοφερ Νόλαν είναι ένα φιλόδοξο βιογραφικό θρίλερ που διεισδύει βαθιά στη ζωή μιας από τις πιο αινιγματικές προσωπικότητες της ιστορίας, του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Η ταινία αντλεί την έμπνευσή της από την πολυβραβευμένη βιογραφία “American Prometheus” των Kai Bird και Martin J. Sherwin και αναδεικνύει το εξαιρετικό ταλέντο του Νόλαν να συνδυάζει την ιστορική ακρίβεια με τη συναρπαστική αφήγηση.

Με εξαιρετικές ερμηνείες, την γνωστή κινηματογράφηση του δημιουργού της και μια συναρπαστική αφήγηση, το «Οπενχάιμερ» μας ταξιδεύει στον πολύπλοκο και ηθικά φορτισμένο κόσμο της ανάπτυξης πυρηνικών όπλων, κατά τη διάρκεια του Σχεδίου Μανχάταν.

Ο χαρακτήρας παρουσιάζεται με αποχρώσεις, απεικονίζοντας τις εσωτερικές του συγκρούσεις, την ευφυΐα και τους προσωπικούς του δαίμονες. Ο Αμερικανός πυρηνικός φυσικός  έγραφε για να εκφράσει τις τύψεις του για την ατομική βόμβα «Έχω γίνει ο θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων».

Εκτός από τον πρωταγωνιστή Κίλιαν Μέρφι, στο «Οπενχάιμερ» συμμετέχουν και οι: Εμιλι Μπλαντ ως Κίτι Οπενχάιμερ, Μάτ Ντέιμον ως υποστράτηγος Λέσλι Ρίτσαρντ Γκρόουβς Τζ., Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ ως Λιούις Στράους, Τζακ Κουέιντ ως Ρίτσαρντ Φέινμαν, Γκάρι Ολντμαν ως Πρόεδρος Χάρι Σ. Τρούμαν.

Η Έμα Στόουν ως αναστημένη Μπέλα που διεκδικεί τον έρωτα και την ελευθερία.

5. «Poor Things»

Είναι ένα κινηματογραφικό ταξίδι που συνδυάζει επιδέξια το σκοτεινό χιούμορ, το κοινωνικό σχόλιο και τα φανταστικά στοιχεία. Ο Λάνθιμος, γνωστός για το ιδιαίτερο στυλ, την υπόγεια ειρωνεία και τις εκκεντρικές αφηγήσεις του, παραδίδει μια οπτικά συναρπαστική και θεματικά πλούσια ταινία που προκαλεί το κοινό να αμφισβητήσει τους κοινωνικούς κανόνες και να αγκαλιάσει την απρόβλεπτη φύση της ζωής.

Σε αυτή την αντισυμβατική ιστορία, τα όρια μεταξύ ζωής και θανάτου, δέσμευσης και ελευθερίας, πραγματικότητας και φαντασίας θολώνουν. Η ταινία μας ταξιδεύει με σκοπό την αναζήτηση της σεξουαλικότητας και την αυτοδιάθεση του σώματος, ερευνώντας το ζήτημα της ελευθερίας και της ισότητας αλλά και το σπάσιμο των ερωτικών ταμπού.

Ως η αναστημένη Μπέλα, η Έμα Στόουν αποδίδει μια εξαιρετική ερμηνεία, ισορροπώντας ανάμεσα στην αθωότητα και την επαναστατικότητα καθώς περιηγείται σε έναν κόσμο που αμφισβητεί τις αντιλήψεις της για τη ζωή, την αγάπη και την ελευθερία.

Καθώς η Μπέλα ταξιδεύει μέσα από αυτή την αντισυμβατική οδύσσεια, η ταινία γίνεται μια εξερεύνηση που προκαλεί σκέψεις για τους κοινωνικούς κανόνες και τους ρόλους των φύλων. Αντιμετωπίζει έξυπνα αυτά τα θέματα με ένα σύγχρονο ύφος, προσκαλώντας το κοινό να αναλογιστεί τους παραλληλισμούς μεταξύ του κόσμου του 19ου αιώνα και του δικού μας.

Η δύναμη της ταινίας έγκειται στην ικανότητά της να συνδυάζει άψογα το μαύρο χιούμορ, το κοινωνικό σχόλιο και μια πινελιά φανταστικού. Η ενσάρκωση του αντισυμβατικού γιατρού από τον Νταφόε είναι ταυτόχρονα ανησυχητική και ενδιαφέρουσα, αποτυπώνοντας την ουσία της βαθιά σαρκαστικής αφήγησης του συγγραφέα.

Η μικρή Κάθριν Κλιντς ως Κάιτ, πρωταγωνίστρια στο τρυφερό κινηματογραφικό ταξίδι αυτογνωσίας.

6. «Το Ήσυχο Κορίτσι»

Ιρλανδία 1981. Η 12χρονη Κάιτ αφηγείται με τρεμάμενη σκέψη και με συγκρατημένη συγκίνηση, μια καλοκαιρινή ιστορία στο μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν με τίτλο «Foster». Σε μια πολυμελή οικογένεια που δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα, η μητέρα μένει έγκυος και οι πολλαπλές οικονομικές δυσκολίες κορυφώνονται.

Η οικογένεια αποφασίζει να στείλει τη μικρότερη κόρη, την Κάιτ, σε όχι και τόσο κοντινούς συγγενείς, για να ανακουφιστεί από τα βάρη, καθ όλη την διάρκεια των θερινών σχολικών διακοπών του και μέχρι την έλευση του καινούργιου μέλους της. Η πολύτεκνη οικογένεια έχει πολλές σκοτούρες και πάμπολλα προβλήματα για να σκεφτεί τα αισθήματα αποχωρισμού της μικρής και τις δυσκολίες προσαρμογής της στο νέο, ξένο περιβάλλον.

Στην αρχή το καινούργιο σπίτι μοιάζει αποστειρωμένο, δεν υπάρχουν παιδιά, ο Σεάν ο άνδρας, του σπιτιού είναι απόμακρος και τυπικός και η Έιμπλιν η γυναίκα κρατά κάποιες αποστάσεις μόνο και μόνο για να δώσει χρόνο και χώρο στη 12χρονη να εξοικειωθεί με το καινούργιο της σπίτι και να βρει η ίδια τον τρόπο να την προσεγγίσει. Η συμπεριφορά της Έιμπλιν αποδεικνύει βαθύ, και συγκινητικό ενδιαφέρον για την Κάιτ και όταν η μικρή αποκτά κάποια αυτοπεποίθηση και μια στοιχειώδη ψυχολογική άνεση, η γυναίκα την πλησιάζει με βραδύκαυστη υπομονή, χυμώδες ενδιαφέρον και πολύχρωμη στοργή.

Ο σκηνοθέτης της ταινίας Κόλουμ Μπερέιντ αξιοποιεί το ήσυχο τοπίο του νησιού και τους εξαιρετικούς του ηθοποιούς Κάθριν Κλιντς, Κάρι Κρόουλι, Αντριου Μπένετ για να δημιουργήσει μια οδυνηρή, γλυκόπικρη και εσωστρεφή ιστορία ενηλικίωσης και να μιλήσει για τους καταπιεστικούς και κάποιες φορές λυτρωτικούς, οικογενειακούς δεσμούς.

Η κινηματογράφηση και το σκηνικό στο «Ήσυχο Κορίτσι», συμβάλλουν στη συνολική διάθεση και ατμόσφαιρα της ταινίας. Η ιρλανδική ύπαιθρος χρησιμεύει ως σκηνικό, αποτυπώνοντας την ομορφιά και την απομόνωση του περιβάλλοντος της Κάιτ. Οι εικόνες, σε συνδυασμό με μια όμορφη μουσική επένδυση, ενισχύουν το συναισθηματικό βάθος της ιστορίας, επιτρέποντας στο κοινό να βυθιστεί πλήρως στον κόσμο της Κάιτ.

Η ταινία διερευνά θέματα ταυτότητας, οικογενειακής δυναμικής και τον αντίκτυπο των μυστικών στα άτομα και τις σχέσεις. Εμβαθύνει στην πολυπλοκότητα των ανθρώπινων συναισθημάτων, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην ευαισθησία αλλά και την ανθεκτικότητα των παιδιών. Το ταξίδι αυτογνωσίας της Κάιτ και η σταδιακή κατανόηση της πολυπλοκότητας της ενήλικης ζωής, θέτουν έντονα ερωτήματα για την ανθρώπινη συμπεριφορά  και εμπειρία.

Και καθώς τα φώτα χαμηλώνουν στην κινηματογραφική αίθουσα δεν πρέπει να ξεχνάμε τα λόγια του σπουδαίου  Φρεντερίκο Φελίνι «Σε κάποιο βαθμό όλα είναι ρεαλιστικά. Δεν υπάρχουν σύνορα ανάμεσα στη φαντασία και στο πραγματικό».

Διαβάστε ακόμα: Ο νέος Joker, η Amy Winehouse και οι άλλες. Ποιες ταινίες θα δούμε το 2024

TAGS :
best of 2023 κινηματογράφος Λάνθιμος Σκορτσέζε

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook