Είσαι κι εσύ συνδεδεμένος; Προσοχή στο μαύρο καθρέφτη!

Ο σύγχρονος Νάρκισσος ‒προειδοποιεί το «Black Mirror»‒ πνίγεται από την αντανάκλασή του σε μια οθόνη κινητού, υπολογιστή, tablet ή απλώς ενός μαύρου καθρέφτη.

To twitter, το Facebook και άλλα εννέα δυνητικά παράθυρα είναι ανοιχτά στον υπολογιστή. Το κινητό ανταποκρίνεται στις συνδέσεις και προειδοποιεί με ήχους την ύπαρξη νέων μηνυμάτων. Στο μετρό η κατάσταση είναι όλο και πιο δύσκολη, αλλά τα video, οι φωτογραφίες και το candy crash σε φτάνουν στον προορισμό σου. Στους δρόμους της πόλης άνθρωποι με ένα κινητό στο χέρι βγάζουν φωτογραφίες, τραβάνε video, αναπαριστώντας την πραγματικότητα μέσα από την απόσταση της οθόνης. Είμαστε συνδεδεμένοι ατέλειωτες ώρες σε έναν ωκεανό πιθανών πληροφοριών, σαν υβρίδια, σε μια συχνότητα που μας διατηρεί από offline (turn off chat) μέχρι online και busy.

Στο μύθο του Νάρκισσου, «ο Νάρκισσος μαγεμένος από την ομορφιά εκείνου που βλέπει στο νερό, σκύβει να τον αγκαλιάσει και πνίγεται. Μπερδεύει μιαν αντανάκλαση του εαυτού με την πραγματικότητα ενός άλλου που επιθυμεί να πλησιάσει» και πνίγεται για την ερωτική έλξη προς μια εικόνα (Σταυρίδης, Σ. 2002: 127). Δεν πρόκειται για μια οφθαλμαπάτη, αλλά για μια εικόνα που τον καλεί στο εσωτερικό της. Ο μυθικός Νάρκισσος πνίγεται αναζητώντας τον άλλο, μόνο που στην πραγματικότητα είναι ο ίδιος του εαυτός. Μεταφέροντας το μύθο στο σήμερα, ο σύγχρονος Νάρκισσος μοιάζει να μαγεύεται και να βυθίζεται κι αυτός από την αντανάκλαση της εικόνας του, όχι όμως βλέποντας τον εαυτό του στο νερό: πνίγεται από την αντανάκλασή του σε μια οθόνη κινητού, υπολογιστή, tablet ή απλώς ενός μαύρου καθρέφτη. Αναζητώντας και πάλι τον άλλο και την ταυτότητά του μέσα από μια αυξανόμενη ταχύτητα πληροφοριών και υπερφορτωμένων εικόνων.

Mια, πιθανή, μεταφορά του μύθου του Νάρκισσου στο σήμερα είναι η βρετανική σειρά «Black Mirror», του Channel 4. Κάθε σεζόν (δυο σεζόν) αριθμούσε μόλις τρία επεισόδια των 44 περίπου λεπτών: η πρώτη προβλήθηκε το 2011 και η δεύτερη το 2013 ‒τέλειωσε τον Μάρτιο. Κάθε επεισόδιο είναι αυτοτελές και εκτυλίσσεται σε διαφορετικό περιβάλλον, με διαφορετικό καστ και με κοινό παρονομαστή τη μαύρη οθόνη. Οι ιστορίες είναι ανεξάρτητες, σε κοινωνίες ενός μέλλοντος που μας έχει ήδη πλησιάσει επικίνδυνα, όπου οι άνθρωποι ζουν αναπόσπαστα δεμένοι με τον εικονικό κόσμο του ηλεκτροσύμπαντος. Η ζωή στο «Black Mirror» αναπαριστάται μέσα από την ανέγερση νέων σκηνικών της ανθρώπινης ζωής, χρωματισμένων από την ιλιγγιώδη ταχύτητα των τεχνολογικών και επικοινωνιακών αλλαγών. Οι άνθρωποι, ανταποκρινόμενοι στις νέες τεχνολογίες και στα νέα μέσα επικοινωνίας, έρχονται αντιμέτωποι με τον φόβο μιας τεχνητής παραίσθησης, που σε κάθε επεισόδιο είναι διαφορετική.

Στο μετρό η κατάσταση είναι όλο και πιο δύσκολη, αλλά τα video, οι φωτογραφίες και το candy crash σε φτάνουν στον προορισμό σου (σκηνή από το «Black Mirror»).

Το «Black Mirror» περιγράφει κόσμους δυστοπικούς και ορίζεται μέσα από τα πλαίσια της επιστημονικής φαντασίας, διαστρέφοντας όμως την πραγματικότητα του σήμερα σε μια τρομακτική φαντασία του αύριο. Βλέποντας τη σειρά παρατηρείς, κάπου ανάμεσα σε ένα πριν και ένα μετά, ότι δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά μια εξοικείωση με την πραγματικότητα. Ένα κέντημα της απόστασης μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας.

Επηρεασμένο από τις ιστορίες του Φίλιπ Ντικ, του Άλντους Χάξλεϊ, των δημιουργών του Blade Runner και της σύγχρονης εποχής, το «Black Mirror» φαίνεται να κατασκευάζει μια –πιθανή– πολιτισμική συναίνεση του σήμερα από τις οποίες συνάπτονται νέες νόρμες, που βρίσκονται σε μια συνεχή ροή. Σε κάθε επεισόδιο εξετάζονται οι σχέσεις, οι ταυτότητες και οι δράσεις των ανθρώπων, σε μια διαφορετική πραγματικότητα. Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας είναι τα εργαλεία που αποκωδικοποιούν και επαναπροσδιορίζουν την έννοια της κοινής γνώμης μέσω της απόστασης. Η σειρά, μέσα από τους καθρέφτες των σύγχρονων μέσων, κατορθώνει να περιγράψει μια διεστραμμένη αναπαράσταση της σύγχρονης κοινωνίας.

«Κάθε επεισόδιο έχει διαφορετικό καστ, διαδραματίζεται σε διαφορετικό σκηνικό, ακόμα και σε διαφορετική πραγματικότητα», γράφει ο δημιουργός του «Black Mirror», Τσάρλι Μπρούκερ. «Όμως όλα έχουν να κάνουν με τον τρόπο που ζούμε τώρα –και με τον τρόπο που ίσως να ζούμε σε δέκα λεπτά από τώρα, αν είμαστε αδέξιοι».

Οι νέες τεχνολογίες, η ταχύτητα της πληροφορίας και η άμεση συνδεσιμότητα το αποδεικνύουν καθημερινά. Ο μύθος του Νάρκισσου και η σύγχρονη μεταφορά του στην έκδοση του «Black Mirror» φαίνεται να υποδεικνύουν, ίσως, τη διπλή υπόσταση της πραγματικότητας στη φαντασία και της παράδοσης στη δύναμη της εικόνας. Έτσι δεν είναι;
Ψάξτε το. Σας το προτείνει ένας άγνωστος άνθρωπος πίσω από μια οθόνη, συνδεδεμένος με την κονσόλα του ηλεκτροσύμπαντος.

TAGS :
social media Διαδίκτυο σειρά

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook