Ο πρώτος σταθμός για το «Bespoke Athens» ήταν ο Δεκέμβριος του 2004, οπότε κάνει την πρεμιέρα του σε μια«ολυμπιακή» Αθήνα που έχει αποφασίσει ότι από πόλη θα γίνει μητρόπολη, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να «μεταβολίσει» και το αισθητικό όραμα κοσμοπολιτών όπως ο Μπουρτσάλας. Μέχρι σήμερα μεσολάβησαν συνεργασίες, σαν εκλεκτικές συγγένειες, με οίκους όπως η «Moxon» και η «Dolcepunta», αλλά και μετακλήσεις διάσημων χειροτεχνών-ραφτών, σαν τον εκκεντρικό Valentino Ricci με τα υπέροχα φαρδιά πέτα, τον επονομαζόμενο και Στιβ Τζομπς του sur mesure.
Δέκα χρόνια μετά, το «Bespoke Athens» έχει μεταβληθεί σε ένα πειραματικό εργαστήριο κοπής και αισθητικής, όπου δεν υπάρχουν σχολές – η ναπολιτάνικη, η αγγλική… Υπάρχει η εμμονή και το πάθος του δημιουργού του που θέλει να επιβάλλει μια σχολή… Αθηναϊκή.
Πώς προέκυψε η ιδέα του «Βespoke Athens»;
Προέρχομαι απο οικογένεια εμπόρων -τρίτη γενιά- υφασμάτων και ενδυμάτων. Όταν ζούσα στη Νέα Υόρκη κόλλησα το μικρόβιο του bespoke κοστουμιού. Πριν δέκα χρόνια λοιπόν θέλησα να συνεργαστώ με την εμβληματική «Moxon», με στόχο ειδικές παραγγελίες συλλεκτικών υφασμάτων Super 210. Τα συγκεκριμένα υφάσματα ήταν αδύνατον, λόγω έλλειψης εμπειρίας, να ραφτούν από Έλληνες ράφτες, πράγμα που με οδηγεί στο να μάθω εγώ ραπτική και πρόβα. Εκείνη την εποχή, γνωρίζω τον Θωμά Λιώνη, ο οποίος διακρίνει το αληθινό πάθος μου για την ραπτική και αναλαμβάνει να με μάθει. Γίνεται αμέσως ο μέντοράς μου, ο ράφτης, και ένα μοναδικός φίλος. Μαζί του έφτιαχνα κοστούμια artisanal ανεκτίμητης αξίας. Δυστυχώς, αλλά και ευτυχώς, αυτήν τη ραπτική έμαθα. Μια ραπτική που δύσκολα βρίσκεις σήμερα. Ταυτόχρονα, μαθαίνοντας καλά την τέχνη, απελευθερώνομαι πλέον από την ανάγκη που είχα για εγχώριους τεχνίτες και αρχίζω συνεργασία με καταξιωμένους ράφτες του εξωτερικού.
Ποια ήταν τα σημεία-σταθμοί που όρισαν την πορεία του Bespoke;
Το 2006 φέρνουμε μαζί με το περιοδικό Status τον Ozwald Boateng, παγκοσμίως αναγνωρισμένο σχεδιαστή, σε fashion show στην Αθήνα. Το 2007 ξεκινάμε συνεργασία με τον οίκο Annunziata που ειδικεύεται στα χειροποίητα παντελόνια, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την επόμενη γενιά, τον υιό Gennaro Annunziata. Το 2008 αρχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τον οίκο Sciamat και γνωρίζομαι με τον Valentino Ricci, έναν βιρτουόζο ράφτη που φέρνει επανάσταση στο bespoke κοστούμι διεθνώς. Μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος και γινόμαστε φίλοι και σύμμαχοι, για την εξάπλωση της bespoke κουλτούρας και φιλοσοφίας. Έτσι, το «Bespoke Athens» γίνεται πρεσβευτής της Ελλάδας στο χειροποίητο κοστούμι και ανταγωνιστικό παγκοσμίως.
Το 2010 αρχίζουμε να κατασκευάζουμε bespoke πουκάμισα, εξ ολοκλήρου στο χέρι, εφάμιλλα των καλύτερων ιταλικών οίκων. Την ίδια χρονιά, κάνουμε trunk show με τα bespoke έπιπλα Chesterfield της Νέας Υόρκης στο χώρο τους, στο Manhattan. Ράβουμε τον πιο καταξιωμένο περί του στυλ συγγραφέα Bruce Boyer και αποκτούμε πελάτες στο εξωτερικό. Το 2012 στήνουμε ένα μοναδικό συνεργείο για την Ελλάδα, για χειροποίητα πουκάμισα, με νέα παιδιά που εκπαιδεύουμε in-house. Αναλαμβάνω την κοπή προσωπικά και ειδικευόμαστε ακόμη περισσότερο στο χειροποίητο πουκάμισο.
Τι καινούργιο έφερε όλη αυτή η προσπάθεια; Μετά από δέκα χρόνια άλλαξε κάτι στο αισθητικό αποτύπωμα του Έλληνα;
Η παγκόσμια ιδιαιτερότητα του «Bespoke Athens» έγκειται στο ότι εμείς έχουμε στον ίδιο χώρο πολλές «σχολές» ραπτικής. Αυτό έγινε για να μπορεί ο κάθε πελάτης να βρει το στυλ που ταιριάζει στον ίδιο και όχι να του «φορέσουμε» το κοστούμι ενός και μόνο σχεδιαστή. Οι Άγγλοι έχουν τρέλα με την παράδοση και την ιστορία. Ένα ελαφρώς σχισμένο μανίκι, ένα χαλαρό κουμπί είναι το ζητούμενο στο ρούχο τους. Το αγγλικό κοστούμι είναι «χτισμένο» («constructed»), ώστε να δώσει ένα σχήμα κλεψύδρας στο σώμα του πελάτη. Αλλά παραμένει το ίδιο, χωρίς κάποια αλλαγή τα τελευταία 50 χρόνια.
Από την άλλη ο Ιταλός είναι νάρκισσος, έχει ανάγκη να είναι διαφορετικός, εκφράζεται μέσα από το ρούχο του. Αν θέλω λοιπόν για τον πελάτη ναπολιτάνικη γραμμή, έχω τον Ναπολιτάνο ράφτη, για τον ίδιο λόγο έχω τον Άγγλο και για κάτι πιο ιδιαίτερο έχω άλλον. Εδώ, σημασία έχει η εμπειρία και η γνώση. Τα περισσότερα Bespoke Houses δίνουν μία συγκεκριμένη γραμμή. Εμείς, χάρη στις συνεργασίες μας στο in-house team, αλλά και στις γνώσεις γύρω από το κοστούμι, λειτουργούμε ως bespoke analysts και ράβουμε πιο personalized ρούχα στους πελάτες μας.
Διαβάστε ακόμα: Ο Χάρης Αττώνης προβάρει τα casual ρούχα της σεζόν και μιλάει για την επιβίωση στο θέατρο και το στυλ ως στάση ζωής.
Πολλοί φιλοσοφούν για το στυλ… είναι όμως κάτι χειροπιαστό; Πού το εντοπίζει κανείς;
Το στυλ είναι η έκφραση της προσωπικότητας μέσα από το ντύσιμο. Ο Έλληνας ενδυματολογικά περνάει «κρίση ταυτότητας», χρειάζεται εκπαίδευση, παρόλο που αγαπάει το ρούχο. Ταλαντεύεται ανάμεσα στον Άγγλο και τον Ιταλό. Πάντως, η αλήθεια του άνδρα απέναντι στο ντύσιμο δημιουργεί το προσωπικό του στυλ. Εγώ υποκλίνομαι στους αυθεντικούς ανθρώπους. Αν το bespoke κοστούμι «δέσει» και έρθει σε αρμονία με την προσωπικότητα αυτού που το φοράει, τότε έχουμε πραγματικά ένα έργο τέχνης. Έτσι το αντιλαμβάνομαι εγώ. Αυτός είναι ο ρόλος μου.
Δέκα χρόνια μετά ποιο είναι το στίγμα του Bespoke;
Το «Bespoke Athens» σήμερα δεν είναι μόνο boutique ή ραφείο, είναι ένα style lab. Έχουμε κομμάτια που πλέον θεωρούνται heritage, όπως την πρώτη 100% χειροποίητη γραβάτα, one of one, την οποία φτιάξαμε το 2010 σε συνεργασία με την Dolcepunta. Επίσης, δύο από τα τρία πρώτα υφάσματα που ήταν η πρώτη παραγγελία μας στη «Moxon» είχαν στην ούγια την επωνυμία «bespoke experience», μία από τις τότε επιλογές για το Bespoke μας.
Μπορούμε με ένα μέτριο υλικό να φτάσουμε σε ένα καλό αποτέλεσμα;
Πολλές φορές με ρωτάνε για τα υφάσματα, αν δηλαδή ένα μέτριο ποιοτικά ύφασμα θα μπορούσε να κρυφτεί, να «χαθεί», μέσω μιας καλής ραφής. Η απάντησή μου είναι πάντα μια ερώτηση: θα μπορούσε ένας chef να δημιουργήσει την αγαπημένη του συνταγή με κατώτερα υλικά; Θέλω να είμαι ειλικρινής: Αγαπάω το ρούχο, είναι το δικό μου εργαλείο, για να εκφράζω το συναισθηματικό μου κόσμο. Αν θα έπρεπε εγώ να κάνω στυλιστικές αβαρίες, λόγω συνθηκών, στο μόνο που δεν θα υποχωρούσα ποτέ θα ήταν το χειροποίητο σακάκι. Είναι σαν να βάζεις επάνω σου κάτι χωρίς ζωή.
Ποια είναι τα συχνότερα στυλιστικά ατοπήματα στα οποία πέφτουν οι άνδρες;
Ένα στυλιστικό ατόπημα που έχω παρατηρήσει να επαναλαμβάνεται, και θα ήθελα να συμβάλω στην αλλαγή του, είναι η παρανόηση του στενού ρούχου και του ρούχου με «γραμμή». Αν το ρούχο έχει γραμμή δεν είναι απαραίτητο να είναι στενό. Το αντίθετο, πρέπει να είναι άνετο. Χειρότερο ατόπημα αποτελεί το κοντοκάβαλο παντελόνι. Μπορεί να θεωρείται sexy, αλλά τι είναι πιο ευχάριστο στο μάτι: η Jennifer Lopez ή η Ava Gardner, ο Daniel Craig ή ο Gary Cooper;
Τι σχέση έχετε με τα λάθη σας;
Έχω μετανιώσει για πολλά πράγματα. Ίσως και για όλα εκτός από τα παιδιά μου και το γάμο μου. Αλλά όλα μου τα λάθη ίσως θα τα ξαναέκανα. Το «No regrets» που λέει ο Σινάτρα δεν ισχύει για μένα! Για όλα έχω regrets. Μέσα από αυτά, όμως, έγινα αυτό που είμαι σήμερα.
Πότε αισθανθήκατε αληθινά περήφανος για τη δουλειά σας;
Η ανταμοιβή μου για το «Bespoke Athens» είναι όταν καταξιωμένοι ράφτες του εξωτερικού μου είπαν ότι χαραμίζεται στην Αθήνα. Ένιωσα πολύ περήφανος που αντιθέτως εγώ, επειδή αγαπάω την Αθήνα και το χειροποίητο, έκανα αυτόν το χώρο, για να αφιερώσω τις γνώσεις μου και την αγάπη μου για το καλό ανδρικό ντύσιμο στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι, με σωστή καθοδήγηση, ο Έλληνας μπορεί να ανακαλύψει τη δική του αλήθεια και να αποκτήσουμε το δικό μας στυλ.
Διαβάστε ακόμα: Εννέα ελληνικά brands που ιδρύθηκαν τον τελευταίο χρόνο δείχνουν ότι και στη μόδα η κρίση μάς ανοίγει τα φτερά.