Nick Cave: Από κουρελιάρης πανκ, crooner με άψογο κοστούμι

Η εικόνα που έρχεται στο μυαλό όλων μας, όταν ακούμε το όνομά του: μαύρο κοστούμι, λευκό πουκάμισο και γυαλιά ηλίου να κρέμονται. (Φωτογραφία: Bleddyn Butcher)

Βρες το στυλ σου, καθιέρωσε το και μετά επέβαλλε το ως το αναγνωρίσιμο σημάδι σου. Κάπως έτσι το σκέφτηκε ο Νικ Κέιβ από τα πρώτα του βήματα στη σκηνή με τους The Boys Next Door στην Μελβούρνη. Αντί να αντιγράψει την γκαρνταρόμπα των θρυλικών μουσικών που τον επηρέασαν, βρήκε και επέβαλλε το κοστούμι -συνήθως μαύρο- ως την μόνη επιλογή που θα ταίριαζε σε έναν πρίγκιπα του περιθωρίου. Όσο περνούσαν τα χρόνια και άλλαζε μουσική και οχήματα από τους Birthday Party στους Bad Seeds άλλαζε και το στυλ του με μόνη σταθερά το μαύρο κοστούμι.

Τα πρώτα μουσικά και στυλιστικά βήματα του Κέιβ, με τους Boys Next Door. (Φωτογραφία: Ashley Mackevicius / National Portrait Gallery)

Όταν η σχολική στολή γίνεται πανκ

Σε αντίθεση με την πανκ αισθητική, γεννημένη στο Λονδίνο, που απαιτούσε μία κραυγαλέα αγριωπή εμφάνιση, οι Boys Next Door δεν έμοιαζαν και πολύ με απειλητικούς διασαλευτές της τάξης. Είναι τέσσερα σχολιαρόπαιδα που φαίνεται σαν να κράτησαν την στολή του σχολείου και να ξεχώριζαν μόνο από τα πολύχρωμα πουκάμισα και τα περίεργα αξεσουάρ. Ο Κέιβ φωτογραφίζεται με παπιγιόν καθώς τραγουδάει το «Mr Clarinet» ένα από τα τραγούδια που ξεχωρίζουν σε ένα συγκρότημα που ακόμα πειραματίζεται στον ήχο του.

Η εμφάνιση του στο Λονδίνο είναι αλλοπρόσαλλη – πότε φοράει φθαρμένο κοστούμι, πότε αμάνικα πουκάμισα! (Φωτογραφίες: David Corio / Hanging Around Books)

To Λονδίνο φλέγεται και ο Κέιβ ράβεται (ή το προσπαθεί)

Οι Birthday Party, που ξεπροβάλλουν από τους Boys Next Door το 1980 είναι η στροφή στο χαοτικό θόρυβο. Οι κριτικοί στην Βρετανία, όπου καταφτάνουν,  γράφουν διθυράμβους για τους μανιακούς Αυστραλούς που μένουν σε καταλήψεις και δίνουν τις πιο «φρενήρεις συναυλίες μετά τους Sex Pistols». Η μπάντα είναι φωτογενής. Ο Κέιβ ποζάρει με μαύρο πουκάμισο με σηκωμένα μανίκια ως τον αγκωνα, ο Τρέισι Πιού, ο μπασίστας φοράει δικτυωτή μπλούζα, δερμάτινο παντελόνι και πλατύγυρο καπέλο σαν Τεξανός πορνοστάρ και οι υπόλοιποι -ο κιθαρίστας Ρόουλαντ Χάουαρντ και ο Μικ Χάρβεϊ, μία πραγματικά μουσική μηχανή που εναλλάσσει τα πλήκτρα με τα ντραμς- υιοθετούν ένα συντηρητικό στυλ πουκάμισο κουμπωμένο μέχρι πάνω και σακάκι που δεν θα το αποχωριστούν ξανά.

Με τους Birthday Party στο Λονδίνο.

Ο Κέιβ όμως είναι πότε ο τελετάρχης ο «King Ink», πότε ο βασανισμένος σεξπηρικός ήρωας στο «Hamlet (Pow, Pow, Pow)». Η εμφάνιση του είναι αλλοπρόσαλλη. Την μία εμφανίζεται με βελούδινα σακάκια πάνω από σκισμένα t-shirt που γραφούν «I hate every cop in this town» και από κάτω «a good cop is a dead cop» και θεόστενα τζιν με φαρδιά ζώνη και τεράστια αγκράφα. Την άλλη φοράει φθαρμένο κοστούμι three piece από thrift shops σαν καρικατούρα crooner του παρελθόντος. Στις συναυλίες βέβαια μένει ημίγυμνος ή με ένα λευκό φανελάκι. Tα μαλλιά του είναι βαμμένα μαύρα και σηκωμένα πάνω με τζελ, σχηματίζοντας ακανόνιστες τούφες. Στα πόδια δεν φοράει τις κλασικές Dr Martens των πανκ, αλλά κάτι chelsea boots πολύ μυτερές, που θυμίζουν τα κοντά στιβάλια που φορούσαν οι ρεμπέτες στον μεσοπόλεμο.

Ο Κέιβ στο Βερολίνο, λίγο προτού ανακαλύψει τα κοστούμια. (Φωτογραφία: Bleddyn Butcher)

Στο Βερολίνο βρίσκοντας το νόημα του στυλ

Στα χρόνια της δεκαετίας του ’70, το Δυτικό Βερολίνο ήταν πόλος έλξης για πολλούς θρύλους της ροκ σκηνής. Ο Λου Ριντ, ο Ίγκι Ποπ, ο Ντέιβιντ Μπάουι έγραψαν εκεί κάποιους από τους πιο επιδραστικούς δίσκους τους. Ο Κέιβ καταφτάνει έχοντας διαλύσει τους Birthday Party, λόγω διαρκών συγκρούσεων σχετικά με τη μουσική τους κατεύθυνση με τον κιθαρίστα Ρόουλαντ Χάουαρντ κι έχοντας αφήσει ως κύκνειο άσμα τα δύο EP «Mutiny/The Bad Seed».

Είμαστε στα 1985, στο Βερολίνο έχει φουντώσει το κίνημα των καταλήψεων στέγης. Σε αυτά τα κτίρια βρίσκουν καταφύγιο μπάντες που πειραματίζονται με τον θόρυβο. Οι Einsturzende Neubauten είναι μία από αυτές, η οποία με ηγέτη τον Μπλίξα Μπάργκελντ φτιάχνει ένα μίγμα από ήχους κομπρεσέρ, αυτοσχέδια κρουστά με μεταλλικά βαρέλια και σωλήνες και κιθάρες. Η συνάντηση του Κέιβ με τον Μπλίξα είναι καθοριστική καθώς από αυτήν γεννιέται η νέα μπάντα του Κέιβ, οι Bad Seeds.

Ο Μπλίξα εισάγει τον Κέιβ όχι μόνο στη λατρεία της θορυβώδους κιθάρας αλλά και στο στυλ του κοστουμαρισμένου θορυβομελωποιού. Ο Κέιβ παρατάει τα προβοκατόρικα μπλουζάκια και τα κομμένα στους ώμους πουκάμισα. Ντύνεται πάντα με κοστούμι, είχε δηλώσει ότι νιώθει πολύ άνετα με αυτό, πάνω και κάτω από στη σκηνή.

Με τους Bad Seeds στο Βερολίνο, το 1984. (Φωτογραφία: Anno Dittmer)

Η μόνη παραχώρηση στην πανκ περίοδο, είναι τα παράξενα πολύχρωμα πουκάμισα, που όπως λέει τα ράβει από τα παλιά φορέματα της κοπέλας του, της Ανίτα Λέιν.

Από το 1983 έως το 1988 ο Κέιβ κυκλοφορεί πέντε δίσκους τον έναν καλύτερο από τον άλλον, «From Her to Eternity», «The Firstborn is Dead», «Kicking Against the Pricks», «Your Funeral, My Trial» και «Tender Pray», όλα βυθισμένα στο ερεβώδες μίγμα ποστ πανκ- μπλουζ, γεμάτα σκοτεινές ιστορίες. Και το στυλ του γίνεται όλο και πιο προσωπικό με μαύρα κοστούμια –συνήθως three pieces- και μονόχρωμα πουκάμισα με έμφαση στο κόκκινο χρώμα. Μόνο το μαλλί του μένει να θυμίζει κάτι από το πανκ attitude και φυσικά το λιπόσαρκο σώμα που οφείλονταν στην εξάρτηση από την ηρωίνη. Η εμφάνιση του με τους Bad Seeds στην ταινία του Βιμ Βέντερς «The Wings of Desire» (Τα φτερά του έρωτα), αποτελεί και την τελευταία ματιά στα χρόνια του Βερολίνου.

Η περίοδος στο Σάο Πάολο ήταν αρκετά μπερδεμένη. Εδώ με ένα άψογα ραμμένο κοστούμι.

Κάτω από τον βραζιλιάνικο ήλιο

Το 1988 ο Κέιβ καταφεύγει μαζί με τους Bad Seeds στο Σάο Πάολο. Ο λόγος είναι ότι υπάρχουν πιο φτηνά στούντιο για να πειραματιστούν με έναν νέο ήχο και πιο φτηνά ναρκωτικά. Οι ιστορίες τους από εκεί μοιάζουν με εφιάλτη. Μπλέκουν σε καυγάδες με ντόπιους, διαφωνούν για τις συνθέσεις, περνάνε ατέλειωτες ώρες στο στούντιο. Η γκαρνταρόμπα του Κέιβ περνάει από το ένα άκρο στο άλλο.

Καιρό είχε να εμφανιστεί με λευκό t-shirt – το έκανε στο Σάο Πάολο. (Φωτογραφία: Peter Semple)

Πότε εμφανίζεται σαν ντόπιος wannabe νταβατζής -όπως δείχνει και το βίντεο του «Do You Love Me?»- με εκτυφλωτικού χρώματος παρδαλά πουκάμισα και λευκά τζιν με μπότες κροκόδειλου και πότε με άψογα ραμμένα κοστούμια, μάλλον μετά από συμβουλές της κοπέλας του, της βραζιλιάνας fashion designer Βίβιαν Καρνέιρο. Παραδόξως το μαλλί του έχει μεταμορφωθεί σε κάτι σαν χαίτη από τα χρόνια του ’80, εντελώς κακόγουστο και παράταιρο για τον Κέιβ.

Αυτό το μπέρδεμα θα οδηγήσει σε δύο διαφορετικούς δίσκους, το «The Good Son» με ελεγείες βασισμένες στο πιάνο και το αριστουργηματικό «Let Love In» απ’ όπου ξεπήδησαν το «Red Right Hand», το «Loverman» και φυσικά το «Do You Love Me?».

Μέσα της δεκαετίας του ’90, ο Κέιβ γίνεται γνωστός σε όλο τον πλανήτη. Όπως και το στυλ του, αυτός ο συνδυασμός μεταξύ ροκά και τζέντλεμαν. (Φωτογραφία: Alamy)

Ένας τζέντλεμαν ροκ σταρ

To 1996 ο Κέιβ επιστρέφει στο Λονδίνο, γράφει και κυκλοφορεί το «Μurder Ballands» και ξαφνικά άθελα του, ανακαλύπτεται από ένα ευρύ κοινό. Το «Stagger Lee» με την Πι Τζέι Χάρβει, κάνει τους εναλλακτικούς να υποκλιθούν αλλά το «Where the Wild Roses Grow» με την ποπ σταρ Κάιλι Μινόνγκ τον κάνει διάσημο στο κοινό του MTV. Τώρα ο Κέιβ είναι ροκ σταρ, χωρίς να το έχει καταλάβει. Για την ιστορία έγραψε και μία οργισμένη επιστολή στο MTV γιατί τόλμησε να τον τιμήσει με μία υποψηφιότητα για το βραβείο της καλύτερης ανδρικής ερμηνείας, απαιτώντας από το κανάλι να την αποσύρει.

Το «The Boatman’s Call» έναν χρόνο μετά είναι ο αποχαιρετισμός του στην Πι Τζέι Χάρβει, μία σπαραξικάρδια συλλογή τραγουδιών που απλά του προσθέτει κι άλλη φήμη. Η Πι Τζέι Χάρβει, όπως έχει πει, τον εγκατέλειψε επειδή τον έβρισκε με την βελόνα στο χέρι. Αλλά ένα χρόνο μετά ο Κέιβ γνωρίζει την μέχρι τώρα συζυγό του Σούζι Μπικ, πρώην μοντέλο για την Βίβιαν Γουέστγουντ και μετά σχεδιάστρια ρούχων. Από εκεί και μετά τέρμα η ηρωίνη για τον Κέιβ, τέρμα και οι στυλιστικές παρεκτροπές. Μόνο three pieces κοστούμια, μονόχρωμα πουκάμισα και με ανοιχτό το δεύτερο κουμπί, ή και γραβάτα.

Παρδαλά πουκάμισα, κακόγουστα κοστούμια κι αυτό το μουστάκι που εμφανίστηκε ξαφνικά -και για λίγο, ευτυχώς- στο πρόσωπό του στα zeros, ποτέ δεν τα καταλάβαμε. (Φωτογραφίες: Kevin Westenberg / Alterna)

Λίγη κακογουστιά ακόμα

Τέλος λοιπόν η παλιά ζωή; Όχι ακριβώς. Το 2006 ο Κέιβ ξαφνικά ανακοινώνει ότι μαζί με τρεις Bad Seeds φτιάχνει τους Grinderman, ένα κουαρτέτο που παίζει φασαριόζικο γκαράζ με τους οποίους ηχογραφεί δύο δίσκους τον ομώνυμο και το «Grinderman 2». Παράλληλα μαζί με τους υπόλοιπους Bad Seeds κυκλοφορούν το «Dig, Lazarus, Dig!!!» έναν δίσκο που θυμίζει περισσότερο τον θόρυβο των Birthday Party, παρά τις μπαλάντες των τελευταίων χρόνων.

Ταυτόχρονα η εικόνα του Κέιβ αλλάζει. Αφήνει ένα παχύ μουστάκι και ντύνεται με κάτι παλιομοδίτικα ριγέ κουστούμια στις αποχρώσεις του καφέ και πουκάμισα με τεράστιους γιακάδες. Οι συνοδοιπόροι του ντύνονται πάνω κάτω παρόμοια, οπότε η συνολική εικόνα της μπάντας δίνει την εντύπωση μίας συμμορίας desperados του ροκ εν ρολ.

Εδώ και μια δεκαετία, τα χειροποίητα κουστούμια βρίσκονται σε πρώτο πλάνο – τόσο πάνω όσο και κάτω από τη σκηνή. (Φωτογραφία: Megan Cullen)

Αλλά αυτή η κρίση εκλεπτυσμένης κακογουστιάς περνάει σύντομα. Από τον δίσκο «Push the Sky Away» του 2013, όπου ο Κέιβ ποζάρει με την σύζυγο του γυμνή, το στυλ του επανέρχεται. Φοράει πια χειροποίητα κουστούμια, σε σκούρες αποχρώσεις ραμμένα από τον ράφτη του στο Σόχο. Τα πουκάμισα παραμένουν μονόχρωμα λευκά ή μαύρα ενώ το παντελόνι είναι σχεδιασμένο ώστε να είναι στενό στους γοφούς και να πλατειάζει ελάχιστα στο κάτω μέρος. Τα πειράματα με τα παπούτσια έχουν εγκαταλειφθεί και φοράει απλά μαύρα δερμάτινα δετά παπούτσια ή loafers της Gucci σε πιο επίσημες εμφανίσεις, όπως την στέψη του Καρόλου. Ένα ζευγάρι γυαλιά ηλίου aviator κρέμεται συχνά στο στέρνο του. Ενώ το «μαφιόζικο» χρυσό δαχτυλίδι με την κόκκινη πέτρα στον παράμεσο του αριστερού χεριού, δεν το αποχωρίζεται ποτέ.

Με αυτό το στυλ που κατάφερε να καθιερώσει ως μοναδικά αναγνωρίσιμο και ταιριάζει γάντι στις συντηρητικές του θέσεις που φροντίζει να κάνει γνωστές τα τελευταία χρόνια, θα καθίσει και στο πιάνο στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ωνάση.

Διαβάστε ακόμα: Μπορούν να λείπουν αυτά από την παπουτσοθήκη του τζέντλεμαν;

TAGS :
Nick Cave βερολίνο κοστούμι Λονδίνο Πανκ ρόκ στυλ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook