Ο Γιώργος Λάνθιμος είναι μια «Χρυσή Σφαίρα» κι ας τον αρνούνται κάποιοι στην Ελλάδα

Mέσα στην τρελή χαρά. Δικαίως.

Με ένα πλέριο χαμόγελο και με το χρυσό αγαλματίδιο των Χρυσών Σφαιρών ανά χείρας, ενώ πίσω του όλο το καστ της ταινίας του «Poor Things» έχει ξεκαρδιστεί -ομοίως- στα γέλια, ο Γιώργος Λάνθιμος άρχισε την ευτυχή ανάβασή του προς τα Όσκαρ. Μετά τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας, τώρα ήταν η σειρά των Golden Globes να του χαρίσουν το βραβείο της καλύτερης κωμικής ταινίας/μιούζικαλ.

Παράλληλα, η Έμμα Στόουν έλαβε το βραβείο του Α’ γυναικείο ρόλου σε κωμική ταινία/μιούζικαλ για το ρόλο της εκπληκτικής Μπέλα Μπάξτερ, αυτού του παράξενου πλάσματος που έχει σώμα γυναίκας και μυαλό μικρού παιδιού και προσπαθεί να μάθει τον κόσμο που την περιβάλλει (από την καλή και την ανάποδη) με τις αισθήσεις του αναπεπταμένες και τον συναισθηματικό-σεξουαλικό «σύστημά» της να δέχεται τόσες πολλές πληροφορίες και ερεθίσματα που δεν μπορεί να κατανοήσει στο μέγα βάθος του.

Οι εδώ αρνητές του εξακολουθούν να κάνουν λόγο για εκλεπτυσμένη πορνογραφία, για ένα αισθητικό αποτέλεσμα που στερείται κεντρικού νοήματος κι άλλα ηχηρά παρόμοια. Το να πεις ότι ουδείς προφήτης στον τόπο του είναι μάλλον περιττό. Ειδικά στη χώρα μας τέτοιου είδους «απαρνήσεις» δημιουργών που καταξιώθηκαν στο εξωτερικό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο. Ας μην πάμε μακριά: ο Θόδωρος Αγγελόπουλος θεωρούνταν στο εξωτερικό ένας σεπτός σκηνοθέτης, ένας από τους σημαντικότερους του ευρωπαϊκού σινεμά, και στην ημεδαπή έσπαγαν πλάκα (!) με τα αργά πλάνα του. Λες και ο κινηματογράφος (στην ποιητική του μορφή) έχει καμία σχέση με τη φρενίτιδα του Χόλιγουντ ή της ρημαγμένης τηλοψίας.

Είναι, άραγε, κωμωδία αυτό που έφτιαξε ο Λάνθιμος; Είναι το Poor Things για ταινία που θα σε κάνει να γελάσεις; Δικαίως τα Golden Globes ενέταξαν σ’ αυτή την κατηγορία την ταινία του; Αν περιμένει κανείς να δει μια ταινία όπου το ένα αστείο επεισόδιο θα είναι το προανάκρουσμα του επόμενου και ότι δεν θα βαρεθεί να βλέπει μια συρραφή από σκετς που έχουν ως στόχο να δελεάσουν το πρωτοεπίπεδο στρώμα γέλωτα που διαθέτει ο άνθρωπος, τότε μάλλον θα μπει σε λάθος αίθουσα.

Η Έμμα Στόουν με το αγαλματίδιο ανά χείρας.

Είναι πικρό και ολότελα μαύρο το χιούμορ που βγαίνει από την ταινία του Λάνθιμου. Δεν ξέρω καν αν μπορούμε να το βαφτίσουμε έτσι απλά «φλεγματικό». Ενδέχεται να είναι κάτι ακόμη περισσότερο. Είναι τόσο σκοτεινή αυτή η μορφή χιούμορ που αγγίζει τα όρια του δράματος. Ο ασκημένος θεατής μπορεί να το παρατηρήσει και μόνος του. Υπάρχουν σκηνές που ακούς την αίθουσα να πάλλεται από το γέλιο των θεατών και την επόμενη στιγμή ακολουθεί μια πυκνή σιγή που δεν την κόβεις ούτε με μαχαίρι.

Προφανώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει σε κλασικές κωμωδίες που δεν επιθυμούν να σε αφήσουν σε ησυχία, αλλά να σε κάνουν να γελάς αδιάπτωτα. Ο Λάνθιμος δεν θέλει να κάνει κάτι τέτοιο. Θα έλεγε κανείς πως παρεμβάλει χιουμοριστικά ιντερλούδια για να διαρρήξει την αίσθηση του δράματος, να μην του δώσει το δικαίωμα να εκτρέψει την ταινία του σε άλλα μονοπάτια. Αυτή η μορφή αποστασιοποίησης, μέσω της κωμωδίας, είναι, ίσως, από τις σημαντικότερες αποφάσεις που πήρε ο Λάνθιμος ενόσω δημιουργούσε την ταινία.

Ο έλληνας σκηνοθέτης έχει την τύχη και την ατυχία να φτιάχνει έναν κινηματογράφο που δεν έχει αναφορά σε κάτι συγκεκριμένο. Φτιάχνει κάτι προσωπικό που, σαφώς, κουβαλάει έναν ευρωπαϊκό αέρα, αλλά το κάνει με αμερικανικά μέσα, δίχως, όμως, να υποκύπτει στη θωπεία του Χόλιγουντ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να βιώνει έναν μετεωρισμό που δεν τον αφορά και δεν τον επιδιώκει.

Οι Ευρωπαίοι τον βλέπουν να απομακρύνεται προς Αμερική μεριά και οι Αμερικανοί να φτιάχνει κάτι που δεν είναι άμεσα εύληπτο, όπως έχουν συνηθίσει να αντιλαμβάνονται τις ταινίες που βγαίνουν από τη Μέκκα του κινηματογράφου. Δεν χρειάζεται να πέσουμε στην παγίδα ούτε των μεν ούτε των δε.

Για τον Λάνθιμο, πάντως, το δεύτερο μεγάλο βραβείο από τη βραδιά των Golden Globes ήταν η συνάντησή του με τον Μπρους Σπρίνγκστιν που παρακολουθούσε τη βραδιά ως επίσημης καλεσμένος. Από βήματος ο Λάνθιμος του απηύθυνε το λόγο λέγοντάς του: «23 Σεπτεμβρίου κύριε Σπρίνγκστιν έχουμε και οι δύο γενέθλια. Θέλω να του μιλήσω όλο το βράδυ. Ήταν ο ήρωάς μου μεγαλώνοντας […] Ευχαριστώ τον Μπρους Σπρίνγκστιν που με έκανε να μεγαλώσω όπως μεγάλωσα …».

Οσο για την Έμμα Στόουν και το βραβείο της, ό,τι και να γράψεις θα είναι λίγο. Αυτό το αερικό που δεν ξέρεις αν είναι εκπληκτικά όμορφο ή εκκεντρικά άσχημο, με αυτό τον ρόλο της Μπέλα Μπάξτερ αποδεικνύει πως είναι από τις σημαντικότερες γυναικείες παρουσίες στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Προφανώς και στο μέλλον θα παίξει και μπαλαφάρες (έτσι είναι το παιχνίδι στις ΗΠΑ), αλλά το Poor Things θα την ακολουθεί πάντα. Δικαίως…

Διαβάστε ακόμα: Είδαμε το «Poor Things». Μία Αλίκη-Φρανκενστάιν στη χώρα των καθημερινών θαυμάτων.

TAGS :
Γιώργος Λάνθιμος κινηματογράφος

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook