Σας αρέσει το πορτρέτο του Μπαράκ Ομπάμα;

Ο Barack Obama, μαζί με τον καλλιτέχνη Kehinde Wiley, αποκαλύπτουν το πορτρέτο του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ. (© Mark Wilson / Getty Images / Ideal Image)

Ένα από τα πολιτικά γεγονότα αυτής της εβδομάδας κατά πάσα πιθανότητα έλαβε χώρα στο 2ο όροφο στη National Portrait Gallery της Ουάσινγκτον, την Τρίτη 13 Φεβρουαρίου. Πρωί-πρωί, μια ουρά εκατοντάδων ανθρώπων προχωράει αργά προς το μουσείο, για να ανακαλύψει στην αίθουσα των προσωπογραφιών των πρώην Προέδρων, ζωγραφισμένων συνήθως με τρόπο κλασικό και αυστηρό, τα πορτρέτα του Μπαράκ Ομπάμα και της συζύγου του που φροντίζουν να πάνε κόντρα στην παράδοση και να «ξεσκονίσουν» το είδος.

Ένας-ένας, Αμερικανοί κάθε ηλικίας και καταγωγής ποζάρουν μπροστά στο πολύχρωμο έργο του Kehinde Wiley, ο οποίος έγινε διάσημος καθώς εντάσσει το θέμα του σε φόντα με επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Μέσα σ’ ένα τέτοιο καταπράσινο φόντο, διανθισμένο με κάποιες πινελιές χρώματος, χαρακτηριστικό της χλωρίδας της γενέτειράς του, της Χαβάης, κάθεται ένας Ομπάμα όλος αυτοπεποίθηση σε μια καρέκλα που παραπέμπει στις παλιές αμερικανικές αξίες, άξιος οικοδεσπότης με διαπεραστικό βλέμμα και μακριά οστεώδη δάχτυλα.

Χωρίς χαμόγελο, ίσως μόνο μια υποψία στην άκρη των χειλιών. Τα πράγματα είναι σοβαρά, δεν είναι παιχνίδι, λέει η έκφρασή του. Κι αυτό παρά το ντεκοντρακτέ ντύσιμό του: λευκό πουκάμισο με ανοιχτό γιακά, χέρια σταυρωμένα, στυλ κλασικά Brooks Brothers, κόντρα σ’ ένα «προεδρικό» βλέμμα.

Για πολλούς αυτή η σιωπηρή λιτανεία είναι ένα ραντεβού που περίμεναν μήνες. Η ευκαιρία να αποτίσουν φόρο τιμής στον πρόεδρό «τους», ο οποίος εδώ κι ένα χρόνο φροντίζει να διατηρεί χαμηλό προφίλ.

Στo Monde, o Dominic Jones, ένας 30χρονος μαύρος δικηγόρος, είναι συγκινημένος: «Είναι δυνατό. Αυτή η παρουσία του πρώτου αφρο-αμερικανού προέδρου από έναν αφρο-αμερικανό καλλιτέχνη σ’ ένα εθνικό μουσείο, δίπλα σε προέδρους ιδιοκτήτες σκλάβων». Για κείνον, η παρουσία του Ομπάμα εκεί συνιστά κάτι παραπάνω από καλλιτεχνικό γεγονός.

Τη Δευτέρα, το πρώην προεδρικό ζεύγος, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στον Τύπο και μετά από μερικά αστειάκια, φρόντισε να πολιτικοποιήσει το τελετουργικό, το οποίο έχει καθιερωθεί απ’ το μουσείο τη δεκαετία του ’60. Όπως προβλέπει το πρωτόκολλο, οι ίδιοι επέλεξαν τους καλλιτέχνες. Στα 40 του ο ένας και στα 44 η άλλη, Αφρο-αμερικανοί, ο ομοφιλόφυλος Kehinde Wile για τον Μπαράκ, και η Amy Sherald, για το πορτρέτο της Μισέλ, οι οποίοι έχουν ειδικευτεί στη μαύρη μειονότητα που θεωρούν ότι υποεκπροσωπείται στην ιστορία της ζωγραφικής.

Ο Ομπάμα σχολίασε την επιλογή του: «Ο Kehinde αναδεικνύει συνήθως περιθωριακούς που αξίζει να βρίσκονται στο επίκεντρο. Αυτό που πάντα μου έκανε εντύπωση στη δουλειά του είναι ο τρόπος που αμφισβητεί την αντίληψή μας για την εξουσία και τα προνόμιά της». Και συνέχισε αστειευόμενος με το γνωστό αμερικανικό τρόπο: «Του είχα ζητήσει λιγότερα γκρίζα μαλλιά και μικρότερα αφτιά, αλλά δεν μ’ άκουσε». Ο καλλιτέχνης είναι γνωστός για τα πορτρέτα αφρο-αμερικανών σε θριαμβευτικές πόζες.

Αριστερά, το πορτρέτο του Barack από τον Kehinde Wiley και δεξιά αυτό της Michelle από την Amy Sherald. (Φωτογραφίες: Kehinde Wiley | Amy Sherald)

«Ο πίνακας έχει παλμό, είναι αναζωογονητικός, όπως κι η εποχή του Ομπάμα», λέει ο 26χρονος Jordan Lockwood. Και διακρίνει στον πίνακα ένα μήνυμα ελπίδας: «Σε μια σκοτεινή περίοδο, μας υπενθυμίζει τι μπορεί να είναι η εξουσία, και τι είδους πρόεδρο μπορούμε να έχουμε».

Ωστόσο, όπως και το όχι ιδιαίτερα κολακευτικό πορτρέτο της Κέιτ Μίντλετον που παρουσιάστηκε το 2013 στη National Portrait Gallery του Λονδίνου, έτσι και τώρα οι πίνακες που παρουσιάζουν το προεδρικό ζεύγος προκάλεσαν διιστάμενες απόψεις. Στο Internet, μάλιστα προκλήθηκε ένας μικρός χαμός. «Θα έλεγες ότι είναι χαμένος στο λαβύρινθο της “Λάμψης”, είπε ο ένας. «Πολύ πρασινάδα, βρε παιδί μου» σχολίασε ο άλλος. «Λες και είναι καρέ από τους Simpsons» κοροϊδεύει ο τρίτος.

Εμένα, πάντως, το πορτρέτο μου κάνει συνονθύλευμα τεχνοτροπιών: ένας ναΐφ καλλιτέχνης, στυλ Τελώνης Ρουσσώ, για το φόντο, ένας φωτορεαλιστής ζωγράφος για το σφηνωμένο πορτρέτο, μια σύνθεση σουρεαλιστική με την τρέχουσα έννοια του όρου, αν και τα πολιτικά της μηνύματα καταφέρνει να τα στείλει. Τελικά, έχει κάποιο ενδιαφέρον, αλλά δεν θα τό ‘θελα σπίτι μου.

Διαβάστε ακόμα: Στα γαλλικά δικαστήρια το Facebook για λογοκρισία της «Προέλευσης του κόσμου» του Courbet.

TAGS :
Μπαράκ Ομπάμα πορτραίτο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook