Ήταν η πέμπτη μας δράση για την περασμένη χρονιά. Στις αρχές του 2023 προσφέραμε παπλώματα και παπλωματοθήκες στον ξενώνα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων κοριτσιών του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στον Δήμο Ιλίου. Τον Μάϊο, το Ladies Run είχε δωρίσει τέσσερις κουζίνες για χρήση από τις κρατούμενες, σε ισάριθμες πτέρυγες, στο Σωφρονιστικό Ίδρυμα Γυναικών της Θήβας. Τον Ιούλιο, το «αδελφάκι» του Andro πρόσφερε ένα πλυντήριο στις διαμένουσες στο Κέντρο Διαμονής για ευάλωτες γυναίκες της οργάνωσης «Γιατροί του Κόσμου». Και τον Σεπτέμβριο, μια κυρία που μέχρι πρότινος ζούσε σε δομή φιλοξενίας για γυναίκες και τώρα στήνει το δικό της σπιτικό, απέκτησε ένα ψυγείο.
Αυτή τη φορά, στον ξενώνα κακοποιημένων γυναικών του Δήμου Πειραιά, το Ladies Run πρόσφερε ένα πλυντήριο ρούχων, ένα ψυγείο, μια καφετιέρα, μια τοστιέρα και έναν βραστήρα, πάντοτε μέσω του Σωματείου ΔΕΣΜΟΣ που χαρτογραφεί τις ανάγκες πολλών φορέων και ενημερώνει το Ladies Run ειδικά για τις περιπτώσεις που αφορούν ευάλωτες γυναίκες.
Ο ΔΕΣΜΟΣ εδώ και 12 χρόνια συνεργάζεται με κοινωφελείς οργανισμούς, τεκμηριώνοντας τις ανάγκες τους και αξιοποιώντας δωρεές όπου χρειάζονται περισσότερο κάθε στιγμή. Υποστηρίζει κάθε είδους οργανισμούς, βοηθώντας κάθε ευάλωτη ομάδα, οπουδήποτε στην Ελλάδα. Ουσιαστικά, είναι ένας κομβικός άξονας που αναλαμβάνει την έρευνα και καταγραφή αναγκών, την επικοινωνία με τους δωρητές, την σύνδεση προσφοράς – ανάγκης, την υλοποίηση αλλά και τον απολογισμό του αντίκτυπου κάθε δωρεάς.
Και για να μιλήσουμε με αριθμούς, πάνω από 215.000 γυναίκες και άνδρες έχουν καλύψει βασικές ανάγκες χάρη στον ΔΕΣΜΟ ενώ 800 είναι οι κοινωφελείς οργανισμοί σε όλη την Ελλάδα που λαμβάνουν τακτική υποστήριξη από το Σωματείο. Το Ladies Run είναι υποστηρικτής του ΔΕΣΜΟΥ από το 2012 και έχει προσφέρει πάνω από 37.000 ευρώ για τη στήριξη ευπαθών ομάδων γυναικών.
Έτσι το ψυγείο, το πλυντήριο και οι υπόλοιπες συσκευές πριν από λίγες ημέρες «έπιασαν τόπο» καθώς αγοράστηκαν με έσοδα του Ladies Run και παραδόθηκαν στον Ξενώνα Κακοποιημένων Γυναικών του Δήμου Πειραιά, έναν από τους τρεις αντίστοιχους ξενώνες – καταφύγια που λειτουργούν στην Αττική.
Με διακριτικό τρόπο και με ασφάλεια, όπως αρμόζει στον χώρο, οι εκπρόσωποι του Ladies Run (ο εμπνευστής του θεσμού Κίμων Φραγκάκης) και του ΔΕΣΜΟΥ (η Project Manager Ελίζα Δαμιανίδου) επισκέφθηκαν τον ξενώνα για να αποκτήσουν και μια ιδίοις όμμασι αντίληψη για τις συνθήκες διαβίωσης των γυναικών αλλά και για να ενημερωθούν για τη λειτουργία και το σκοπό της δομής.
Όπως μας είπαν η διοικητική υπάλληλος Σοφία Χαβιάρα, η κοινωνική λειτουργός Γλυκερία Αρχοντή και η κοινωνική επιστήμονας Δανάη Δελαπόρτα, η βία και η κακοποίηση μέσα στις σχέσεις ή μέσα στην οικογένεια είναι μια περίπλοκη και πονεμένη κατάσταση καθώς συνήθως δεν είναι ορατή, και καλύπτεται (ή τουλάχιστον καλύπτονταν μέχρι πολύ πρόσφατα) από ένα είδος ομερτά και από τα δύο μέρη, καθώς ο φόβος ήταν αυτός που κυριαρχούσε και δεν άφηνε την κακοποιημένη γυναίκα να κάνει το αυτονόητο και να ζητήσει βοήθεια.
Πίσω από κλειστές πόρτες λοιπόν και με τα σωματικά ίχνη να δικαιολογούνται με την αιώνια ατάκα «έπεσα από τις σκάλες» και τα ψυχικά σημάδια να συσσωρεύονται και να καταπίνονται μέχρι να φτάσει (αν φτάσει και δεν διαιωνιστεί) η κατάσταση στο απροχώρητο. Αρκεί βέβαια να προλάβουν γιατί δυστυχώς κάποιες φορές η κατάληξη είναι τραγική. Είναι γεγονός πάντως πως τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες άρχισαν να μιλούν, να δείχνουν εμπιστοσύνη και να κάνουν το αποφασιστικό βήμα για να αλλάξουν τη ζωή τους.
Στον ξενώνα κακοποιημένων γυναικών του Δήμου Πειραιά έχει δημιουργηθεί λοιπόν ένα καταφύγιο, μια έστω και προσωρινή ασφαλής γωνιά για όσες έχουν βιώσει κακοποίηση από συντρόφους και συζύγους. Μένουν εδώ μέχρι να βρουν τα ψυχικά, σωματικά και οικονομικά αποθέματα να κάνουν μια νέα αρχή.
Κάποιες –λίγες ευτυχώς – επιστρέφουν στον κακοποιητή σύντροφο τους. «Το συναίσθημα μερικές φορές υπερνικά τον φόβο» μας λέει η κοινωνική λειτουργός Γλυκερία Αρχοντή. Οι περιπτώσεις πολλές και διαφορετικές, τα δράματα όμως είναι αντίστοιχης βαρύτητας. Και κάποια πιο ακραία καθώς ορισμένες μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες που έχουν περάσει από εδώ, έχουν βιώσει κακοποιητική συμπεριφορά από τα ίδια τα παιδιά τους.
Οι μετανάστριες / πρόσφυγες αλλά και οι γυναίκες Ρομά ( ίσως λόγω του ότι έχουν συχνότερη επαφή με κοινωνικούς λειτουργούς απ’ όπου ενημερώνονται για τις αντίστοιχες υπηρεσίες) είναι αυτές που σε μεγαλύτερο βαθμό ζητούν βοήθεια, είτε συμβουλευτική είτε έμπρακτη. Και στις Ελληνίδες όμως τώρα τελευταία σπάει αυτό το ταμπού και σχηματίζουν στο τηλέφωνο τον αριθμό 15900 που δίνει άμεσες συμβουλές για βοήθεια.
Να σημειώσουμε εδώ πως μέσα σε μια κακοποιητική σχέση δεν παίζει ρόλο το μορφωτικό ή το οικονομικό επίπεδο, η φυλή, η εθνικότητα ή η θρησκεία. Τα παραδείγματα δείχνουν πως τόσο οι θύτες όσο και τα θύματα προέρχονται από όλες τις κοινωνικές και εισοδηματικές τάξεις.
Αυτό που είναι βασικό είναι η σωστή ενημέρωση για το θέμα όπως για παράδειγμα πως ο βιασμός υφίσταται ακόμα και ανάμεσα σε συζύγους (και φυσικά αποτελεί ποινικό αδίκημα) και πως τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας δικαιούνται να ζητήσουν από το δικαστήριο της απομάκρυνση του δράστη από την οικία τους και την απαγόρευση του να πλησιάζει τον τόπο διαμονής ή εργασίας τους.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, ξενώνες όπως αυτός Δήμου Πειραιά επιτελούν έργο προσφέροντας έναν προσωρινό –και κυρίως ασφαλή – τόπο διαμονής μέχρι να ορθοποδήσουν οι φιλοξενούμενες. Ο συγκεκριμένος ξενώνας διαθέτει τις υποδομές φιλοξενίας 20 ατόμων και αυτή τη στιγμή διαμένουν εκεί επτά γυναίκες και τρία ανήλικα παιδιά. Την ημέρα της επίσκεψης μας, οι περισσότερες από αυτές βρίσκονταν στις εργασίες τους, ενώ σε όσες ήταν παρούσες μπορούσες να διακρίνεις στο ύφος τους, πλάι στον πόνο, μια μικρή αίσθηση ανακούφισης αλλά και την ελπίδα για μια νέα αρχή.
Από την κουζίνα έρχονταν οικείες μυρωδιές, το φαγητό της ημέρας (που μαγειρεύεται εκεί καθημερινά) ήταν μπριάμ, μολονότι ο μπόμπιρας που μας κοιτούσε ντροπαλός αλλά με εύλογη περιέργεια, θα προτιμούσε τηγανιτές πατάτες. Με το αβίαστο χαμόγελο του, μας έκανε να νιώσουμε ότι πρέπει να επιστρέψουμε στη δομή.
Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη φορά που το «αδελφάκι» του Andro ενίσχυε των ξενώνα κακοποιημένων γυναικών του Δήμου Πειραιά: Το 2016, είχαμε δημιουργήσει έναν μικρό παιδότοπο για τα παιδιά που φιλοξενούνται εκεί με τις κακοποιημένες μητέρες τους.
Διαβάστε ακόμα: Το Ladies Run κοντά στις γυναίκες που υποστηρίζονται από την Ίασις ΑΜΚΕ.