Πάνε να μας σταγγαλίσουν ή απλώς τα πράγματα σκουραίνουν;

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να άρει την επιλεξιμότητα των ελληνικών κρατικών τίτλων ως επιλέξιμες εγγυήσεις, για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, κάνει τις διαπραγματεύσεις της χώρας με την Ευρωζώνη πιο δύσκολη.

Η απόφαση αυτή ουσιαστικά επιβεβαιώνει την απειλή του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος προεκλογικά είχε πει ότι, αν η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε πρόγραμμα, η χρηματοδότηση μέσω του ευρωσυστήματος θα σταματήσει.

Με άλλα λόγια, η απόφαση της ΕΚΤ δείχνει ότι ο Ντράγκι θεωρεί ότι η ελληνική κυβέρνηση κινείται σε τροχιά εκτός προγράμματος και μνημονίων. Όμως, αποτελεί και μία προειδοποίηση -σκληρή βέβαια-, αλλά όχι το τέλος του κόσμου και, φυσικά, όχι το τέλος των ελληνικών τραπεζών.

Χωρίς πολλές τεχνικές λεπτομέρειες, η απόφαση αυτή στερεί από τις ελληνικές τράπεζες την πρόσβαση στη φθηνή χρηματοδότηση που προσφέρει ο επίσημος μηχανισμός της ΕΚΤ με επιτόκιο μόλις 0,05%. Μέχρι σήμερα, οι ελληνικές τράπεζες είχαν δανειστεί μέσω ΕΚΤ περίπου €49 δις, προσφέροντας εγγυήσεις (ελληνικά ομόλογα, κρατικές εγγυήσεις και ειδικά ομόλογα EFSF) ύψους περίπου €100 δις.

Τώρα, θα πρέπει να αντικαταστήσουν το δανεισμό που είχε προέλθει από τις ελληνικές εγγυήσεις μέσω ELA. Δηλαδή υπολογίζεται ότι θα πρέπει να δανειστούν περίπου €40-45 δις με επιτόκιο 1,55%. Ο ELA είναι ένας μηχανισμός έκτακτης χρηματοδότησης για δύο εβδομάδες. Το ποσό για κάθε τράπεζα εγκρίνεται από την ΕΚΤ, αλλά οι εγγυήσεις των τραπεζών δίνονται στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία αναλαμβάνει το ρίσκο.

Υπό αυτήν την έννοια, οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να προσφέρουν ως εγγυήσεις τα ελληνικά ομόλογα που δεν δέχεται η ΕΚΤ. Όμως, είναι περισσότερο από προφανές ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να δανείζονται απεριόριστα μέσω ELA, για δύο λόγους: Πρώτον, διότι δεν υπάρχουν τόσες πολλές εγγυήσεις. Δεύτερον, διότι η απόφαση για χρηματοδότηση εγκρίνεται από την ΕΚΤ, η οποία μπορεί να εκτιμήσει ότι δεν πρέπει να εγκρίνει νέα κεφάλαια. Θυμηθείτε την Κύπρο.

Γιατί μπορεί να το κάνει αυτό; Για πολλούς λόγους. Ένας, για παράδειγμα, είναι ότι οι δείκτες μόχλευσης των ελληνικών τραπεζών έχουν φτάσει στο κόκκινο. Ή, τουλάχιστον, αυτό μπορεί να επικαλεστεί. Ένας δεύτερος λόγος μπορεί να είναι το επιχείρημα ότι, αφού η Ελλάδα δεν είναι σε πρόγραμμα και άρα δεν έχει δίχτυ προστασίας, τότε είναι επικίνδυνο η ΕΚΤ να της δανείσει. Ένας τρίτος είναι πολιτικός: να ασκήσει πίεση σε Ελλάδα και Ευρωζώνη, για να τα βρουν μια ώρα αρχύτερα.

Έτσι, λοιπόν, το ερώτημα ότι το 2012 οι ελληνικές τράπεζες είχαν δανειστεί €123 δις, άρα τώρα γιατί δεν μπορούν, μάλλον απαντιέται από μόνο του. Διότι τότε ήταν σε πρόγραμμα, τώρα δεν είναι. Επομένως, οι διάφορες θεωρίες ότι οι τράπεζες θα δανειστούν μέσω ELA επιπλέον €40-50 δις και μπορούν άλλα τόσα ή και περισσότερα, και ότι μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις όποιες ανάγκες ή εκδόσεις εντόκων κ.λπ, είναι μάλλον αφελείς, αν η Ελλάδα δεν καταλήξει σε κάποιον συμβιβασμό με την Ευρωζώνη.

Φυσικά, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, όπως κάθε τραπεζικό σύστημα στον κόσμο, απειλείται περισσότερο από τον πανικό, παρά από πραγματική έλλειψη ρευστότητας. Ένα 5% των καταθέσεων να αντληθεί σε μία μέρα είναι αρκετό για να χρεωκοπήσει και την πιο ισχυρή τράπεζα.

Οι καταθέσεις στο σύνολό τους δεν είναι διαθέσιμες σε ημερήσια βάση. Έχουν γίνει δάνεια, επενδύσεις κ.λπ. Σήμερα οι καταθέσεις είναι €164 δις και τα δάνεια €212 δις. Καταλαβαίνουμε ότι τη διαφορά των περίπου €50 δις, οι ελληνικές τράπεζες την έχουν δανειστεί από την ΕΚΤ.

Καθημερινά, στα καταστήματα λέγεται ότι υπάρχουν περίπου €10-15 δις το πολύ.

– Συμπέρασμα πρώτο: Όχι πανικός.

– Συμπέρασμα δεύτερο: Τα μέλη της Ευρωζώνης πρέπει να σέβονται το ένα το άλλο. Αυτό σημαίνει σεβασμός στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις.

– Συμπέρασμα τρίτο: Τους κανόνες συνήθως τους επιβάλλει ο ισχυρότερος. Η ισχύς του καθενός καθορίζεται από το πόσο αυτάρκης είναι και το πόσο ευάλωτος είναι σε κινδύνους. Αυτό σημαίνει ότι ισχύ έχει τόσο η Ελλάδα όσο και τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης. Ο συμβιβασμός θα ταιριάζει καλύτερα στον ισχυρότερο.

Τα υπόλοιπα συμπεράσματα δικά σας.

Διαβάστε ακόμα: Ο Βαρουφάκης γιατρός, από τον Φίλιππο Δραγούμη.

TAGS :
Βαρουφάκης εκτ Ελλάδας Ευρώπης Κεντρικής Ντράγκι Τράπεζας Τσίπρας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook