Άννα Πιρότσι: «Η Μαρία Κάλλας με έκανε να ερωτευτώ την όπερα»

«Πρέπει πρώτα να διαβάσεις το λιμπρέτο και να καταλάβεις τι τραγουδάς» (η φωτογράφιση έγινε στο θέατρο της Μαδρίτης/Noha Shaye).

Το 1923, στις 2 Δεκεμβρίου συγκεκριμένα, γεννήθηκε στην Νέα Υόρκη η μεγάλη ελληνίδα σοπράνο Μαρία Κάλλας. Έσβησε σχεδόν 54 χρόνια αργότερα στο Παρίσι, στις 16 Σεπτεμβρίου 1977. Υπήρξε η κορυφαία λυρική τραγουδίστρια της εποχής της, και η ανεξίτηλη σφραγίδα που άφησε στον κόσμο της όπερας φαίνεται μόνο να αυξάνει όσο περνούν τα χρόνια από τον πρόωρο θάνατό της.

Στα πλαίσια του έτους UNESCO Μαρία Κάλλας 2023 του ΥΠΠΟΑ, η Εθνική Λυρική Σκηνή θα τιμήσει την ελληνίδα ντίβα με το επετειακό γκαλά Η Κάλλας στο Ηρώδειο. Η Κάλλας εμφανίστηκε στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού σε δύο διαφορετικές φάσεις της σταδιοδρομίας της, το 1944 και το 1957. Η ευρύτητα του ρεπερτορίου της ήταν τόση που αύριο θα κληθούν τέσσερεις διεθνώς αναγνωρισμένες πρωταγωνίστριες για να αποδώσουν τους ρόλους που η Κάλλας ερμήνευσε σε αυτές της τις εμφανίσεις.

Ανάμεσα στις προσκεκλημένες είναι η ιταλίδα σοπράνο Άννα Πιρότσι, που το ελληνικό κοινό γνώρισε τον περασμένο Μάιο στη Μήδεια του Λουίτζι Κερουμπίνι. Λίγο πριν τραγουδήσει στη μνήμη της Κάλλας, μας μιλά για τα έργα που θα τραγουδήσει, τις προκλήσεις της σταδιοδρομίας και πώς η μεγάλη ελληνίδα την ενέπνευσε στην κρίσιμη απόφαση της ζωής της.

– Αύριο τραγουδάτε στο Gala για την εκατονταετηρίδα της Μαρίας Κάλλας στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στην Αθήνα, εκεί όπου η μεγάλη τραγουδίστρια έκανε μια από τις πιο ιστορικές της εμφανίσεις. Νομίζω ότι είναι ίσως ο τελευταίος σημαντικός χώρος συναυλιών στην Ευρώπη όπου τραγούδησε η Κάλλας και εσείς δεν έχετε ακόμα τραγουδήσει.

Πράγματι, αύριο θα τραγουδήσω σε αυτή τη συναυλία αφιερωμένη στη Μαρίας Κάλλας με τα έργα που τραγούδησε το 1957 και θα ερμηνεύσω τις δύο άριες του Βέρντι, οι οποίες ταιριάζουν στη φωνή μου, ενώ οι συνάδελφοί μου θα αναλάβουν να τραγουδήσουν τη μουσική του Βάγκνερ και τα κομμάτια για πιο ελαφρές, όπως τις λέμε, φωνές. Αυτές τις μέρες ομολογουμένως έχω ακούσει πάρα πολύ τις ηχογραφήσεις της Κάλλας για να εμπνευστώ από τις ερμηνείες της, μολονότι βέβαια κάθε ερμηνεία είναι μοναδική, και οι δικές της και οι δικές μου. Ακούω όμως και παρατηρώ, πώς παίρνει τις ανάσες τις, πώς “ένιωθε” αυτές τις άριες – οπότε αύριο η ερμηνεία μου θα έχει λίγο Κάλλας και λίγο Πιρότσι.

«Η Κάλλας ήταν ένα ταλέντο, δεν μπορεί να συγκριθεί. Αλλά εγώ που είμαι Ιταλίδα, μου αρέσει να τραγουδάω ιταλικά» (από την παράσταση La Force du destin  στην όπερα του Παρισιού/Charles Duprat).

– Τον Μάιο τραγουδήσατε τη Μήδεια στην Εθνική Λυρική Σκηνή – ήταν επίσης ένας ρόλος με τον οποίο η Κάλλας είχε ταυτιστεί.

Πρέπει να πω ότι ήμουν ενθουσιασμένη, πάνω από όλα για την Κάλλας. Ήταν διπλό ντεμπούτο – εδώ στην Αθήνα δεν είχα βρεθεί ποτέ πριν και δεν είχα τραγουδήσει ποτέ αυτόν τον ρόλο. Επιπλέον όλοι ξέρουμε ότι η Κάλλας τον τραγούδησε υπέροχα, αλλά πρέπει να πω ότι αυτός ο ρόλος είναι ξεχωριστός: τόσο φωνητικά, επειδή κατά τη γνώμη μου είναι ο πιο δύσκολος ρόλος για μια σοπράνο, όσο και επειδή έχουμε τη μνήμη της Κάλλας στο μυαλό μας, στα αυτιά μας. Εγώ η ίδια μελέτησα πώς το τραγούδησε η Κάλλας προκειμένου να τον προτείνω με τον δικό μου τρόπο.

– Τι ανακαλύψατε στην ερμηνεία της Κάλλας;

Πάνω απ’ όλα τον Λόγο, να δίνεις σημασία σε κάθε λέξη, να την απαγγέλλεις σχεδόν, δίνοντας έτσι μεγάλη σημασία στο κείμενο. Αυτό για μένα ήταν θεμελιώδες. Επιπλέον, ως Ιταλίδα, ενδιαφέρομαι πολύ να γίνεται κατανοητό το κείμενο. Και σε αυτό η Μαρία ήταν υπέροχη.

– Επομένως, η ερμηνεία αρχίζει με το λιμπρέτο: πρώτα η μουσική ή πρώτα τα λόγια;

Πρώτα ο λόγος, σίγουρα. Πρέπει πρώτα να διαβάσεις το λιμπρέτο και να καταλάβεις τι τραγουδάς.

– Εσείς βέβαια έχετε ένα μεγάλο πλεονέκτημα: μια μεγάλη φωνή που επιτρέπει τραγουδώντας να φτιάχνετε φράσεις με φυσικότητα, όπως στην ομιλία. Ένα recitar cantando.

Δόξα τω Θεώ!

«Όταν τελείωσα τις σπουδές μου, σχεδόν μετά από οκτώ χρόνια, ήμουν ήδη πάνω από τριάντα. Ήμουν μεγάλη, δεν είχα βιογραφικό, δεν είχα τραγουδήσει πουθενά» (φωτογραφία: Noha Shaye).

– Πρέπει να είσαι προικισμένος από τη φύση με μια τέτοια φωνή για να το κάνεις αυτό;

Κατά τη γνώμη μου είναι η φύση, ίσως και λίγη παραπανίσια φύση… Αλλά περισσότερο από τη φύση είναι μια στέρεη τεχνική. Γιατί χωρίς αυτό, είναι αδύνατο να αντιμετωπίσεις έναν τέτοιο ρόλο.

– Αύριο η συνάδελφός σας θα τραγουδήσει Βάγκνερ. Έχετς σκεφτεί ποτέ να τραγουδήσετε Βάγκνερ;

Πολλοί άνθρωποι με ρωτούν αυτό, αλλά πάντα αρνιόμουν. Λόγω εμποδίου της γλωσσας, επειδή δεν μιλάω γερμανικά. Είμαι σίγουρος ότι πάντα θα υπήρχε κάτι να μου προσάψουν στην προφορά μου στα γερμανικά.

– Αν τραγουδήσετε στα ιταλικά, πώς το έκανε η Μαρία Κάλλας;

(Γέλια) Η Κάλλας ήταν ένα ταλέντο, δεν μπορεί να συγκριθεί. Αλλά εγώ που είμαι Ιταλίδα, μου αρέσει να τραγουδάω ιταλικά. Και πρέπει να πω ότι φοβάμαι και λίγο τον Βάγκνερ, αυτή τη βαριά γραφή, δεν ξέρω αν θα ήμουν κατάλληλη, ποιος ξέρει.

– Πάντως γνωρίσατε την Κάλλας σχετικά αργά.

Επειδή άρχισα να σπουδάζω αργά. Πριν ήμουν τραγουδίστρια της ποπ και δεν ήξερα τίποτα για την όπερα. Όταν ήμουν 25 ετών, αποφάσισα να γραφτώ στο ωδείο για να μάθω να διαβάζω μουσική, γιατί δεν ήξερα. Ακόμα και ένας τραγουδιστής της ποπ πρέπει να μάθει να διαβάζει μουσική. Και άκουσα στο δωμάτιό μου για πρώτη φορά αυτή τη φωνή της Μαρίας Κάλλας, ήταν η Casta Diva, και έμεινα άφωνη: Πώς μπορείς να τραγουδάς έτσι; Ένιωσα τόση συγκίνηση, θα ήθελα κι εγώ να τραγουδήσω έτσι. Και έτσι ξεκίνησα αυτό το μονοπάτι και ερωτεύτηκα την όπερα και έκτοτε δεν την έχω εγκαταλείψει.

– Πώς κάνατε αυτή την αλλαγή σταδιοδρομίας;

Όταν είδα ότι η λυρική μου φωνή λετουργούσε, ότι μπορούσα να δώσω κάτι, ότι οι άνθρωποι ενθουσιάζονταν ακούγοντάς με, το αποφάσισα: “ας το πάμε μέχρι τέλους” Αλλά υπήρχαν τόσα πολλά προβλήματα. Καταρχήν, η ηλικία. Όταν τελείωσα τις σπουδές μου, σχεδόν μετά από οκτώ χρόνια, ήμουν ήδη πάνω από τριάντα. Ήμουν μεγάλη, δεν είχα βιογραφικό, δεν είχα τραγουδήσει πουθενά, δεν είχα πράκτορα, κανείς δεν με έπαιρνε. Και εγώ ζητούσα απλώς να με ακούσει κάποιος που εκπροσωπούσε ένα θέατρο. Και έτσι έγινε, κατάφερα να περάσω από ακρόαση στο θέατρο Reggio στο Τορίνο, με άκουσαν και τελικά μου έδωσαν την ευκαιρία να τραγουδήσω δύο παραστάσεις του Un ballo in maschera, την Amelia. Από εκεί ξεκίνησα και από τότε δεν έχω σταματήσει.

– Για αύριο πώς αισθάνεστε;

Σίγουρα είμαι πολύ ενθουσιασμένη, αλλά ομολογώ και αρκετά αγχωμένη για την ακουστική, επειδή δεν έχω τραγουδήσει ποτέ ξανά σε αυτό το θέατρο και γνωρίζω ότι η θέση του κοινού σε σχέση με τη σκηνή είναι πιο κοντά από ό.τι συνήθως. Eπίσης ότι η ακουστική είναι πολύ διαφορετική όταν το κοίλο είναι γεμάτο με ακροατές από ότι όταν είναι άδειο. Απόψε στη γενική δοκιμή θα αποκτήσω μια ιδέα για την ακουστική, και με βάση αυτἠ την εμπειρία στην παράσταση θα δώσω τον καλύτερο εαυτό μου!

«Θα τραγουδήσω αυτές τις δύο Λεονώρες του Τζουζέπε Βέρντι – και έχω και την κόρη μου που λέγεται Λεονώρα – τις αγαπώ πολύ αυτές τις δυο λοιπόν» (ως  Princess Turandot/Marc Brenner).

– Θα τραγουδήσετε δύο άριες ως Leonora – στην πραγματικότητα δύο διαφορετικές Λεονώρες του Βέρντι: εκείνη από τον Τροβατόρε (Il Trovatore, 1853) και εκείνη από την Δύναμη του Πεπρωμένου (La Forza del Destino, 1862). Πέρα από το κοινό όνομα, πόσο μοιάζουν ή διαφέρουν οι δυο τους;

Ναι, θα τραγουδήσω αυτές τις δύο Λεονώρες του Τζουζέπε Βέρντι – και έχω και την κόρη μου που λέγεται Λεονώρα – τις αγαπώ πολύ αυτές τις δυο λοιπόν. Ο Τροβατόρε ήταν μια από τις πρώτες όπερες που τραγούδησα, ήδη ως νεαρή σπουδάστρια, ενώ πρόσφατα έκανα το ντεμπούτο μου στην Forza del Destino. Αυτή η Λεονώρα είναι πολύ πιο δυνατή ως χαρακτήρας από εκείνη του Τροβατόρε, η οποία είναι πολύ νεότερη. ενώ η Λεονόρα Βάργκας είναι μια γυναίκα λίγο μεγαλύτερη. Υπάρχει λοιπόν μεγαλύτερη ψυχολογική ωριμότητα, ενώ η Λεονόρα του Τροβατόρε είναι εντελώς χαμένη στον έρωτά της, πιο ρομαντική· ο Μανρίκο είναι ο μόνος άντρας που έχει γνωρίσει στη ζωή της και δίνει τα πάντα γι’ αυτή την αγάπη.

– Δύο γυναίκες ερωτευμένες.

Επίσης και οι δύο είναι πολύ πιστές, προσεύχονται πολύ. Η Λεονώρα της Forza προτιμά να δώσει τον εαυτό της στο Θεό για να αποφύγει το πεπρωμένο της. που είναι ο θάνατος στα χέρια του αδελφού της, αλλά και η Λεονώρα του Τροβατόρε, όταν πίστευε ότι ο Μανρίκο ήταν νεκρός, ήθελε να κάνει το ίδιο. Για αυτές υπάρχει λοιπόν είτε η αληθινή αγάπη, είτε ο Θεός, η αγαπή για τον Θεό. Αγάπη και θρησκεία είναι τα δύο βασικά συναισθήματα σε αυτές τις δύο όπερες.

– Ποια είναι φωνητικά πιο απαιτητική;

Η Λεονώρα της Forza σίγουρα έχει ένα πιο ώριμο φωνητικό χαρακτήρα, άλλωστε και η ίδια η δομή αυτής της όπερας είναι πιο ώριμη. Θα πρέπει να φτιάξω λοιπόν ένα μείγμα από δύο φωνητικούς χαρακτήρες, έναν από τον πρώιμο Βέρντι και ένα από τον πιο ώριμο Βέρντι. Ασφαλώς και οι δύο είναι δυο υπέροχες άριες… Ωστόσο, η άρια από τον Τροβατόρε D’amor sull’ali rosee είναι η πιο δύσκολη για μια σοπράνο. Έχει τα πάντα μέσα της όσον αφορά τη φρασεολογία και τη φωνητική τεχνική. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι θα πάνε όλα καλά και όπως λέμε στα ιταλικά: in bocca al lupo – εμπρός για το στόμα του λύκου!

Διαβάστε ακόμα: Ιce Factory. Η Άνδρος απέκτησε ένα ακόμα ξεχωριστό μουσείο. Η τέχνη συναντά την εθνογραφία και το design.

TAGS :
Μαρία Κάλλας όπερα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook