Γερμανική Παμπ, Ιρλανδέζικο Ουίσκι

Ο Τζέιμς Τζόυς: Πάντα Ιρλανδός, μα και πάντα εξόριστος. Πάντα Δουβλινέζος και Παριζιάνος, μα και πάντα Ευρωπαίος, παγκόσμιος. James Joyce Portrait Basil Blackshaw, 1962 @ the Dublin Writers museum, Matthew Willson/Flickr

Γερμανική Παμπ

Γι’ απόψε σκέφτομαι μπίρα, απ’ τις φτηνές, μια Χάινεκεν, ας πούμε, όχι για τη γεύση, παρά γιατί μπορούμε να πιούμε πολύ, δηλαδή πολλές, και γιατί στα καπάκια έχει εκείνο το κόκκινο αστέρι, και όποτε τα λυγίζουμε, και τα πετάμε πίσω, γίνονται οδοδείκτες για κάποιο χαμένο δρόμο, ή αστέρια στο διάστημα, στη δυτική ακτή, και είναι ωραία σκέψη αυτή, καθώς κοιτάζεις τον αφρό να αφρίζει, γιατί αυτό κάνει ο αφρός, αφρίζει, και ανατινάζεται, όπως οι ποιητές, όταν φτάνει το συμπόσιο σε κάποια κορύφωση, και όμως δεν έχει μεθύσει κανείς, ή έχει μεθύσει, αλλά νηφάλια, όπως όλοι οι σοφοί,

Όμως ένας σοφός δύναται / Από το μεσημέρι μέχρι τα μεσάνυχτα / Κι ώσπου να φέξει το πρωί, / Νηφάλιος μες στο συμπόσιο να παραμείνει. [«Ο Ρήνος», του Χαίλντερλιν]

και έτσι μπορεί ακόμα να γράφει, με φτερό χήνας, ή σφυροκοπώντας τα πλήκτρα της Ρέμινγκτον, ή περπατώντας στο Σηκουάνα, με το φυλλάδιο απ’ τον ιππόδρομο, ή ταξινομώντας τα ονόματα των νεκρών, στο γκέτο, ή στο Άουσβιτς, ως την ιερή τρέλα, μέσα στον πύργο της Τυβίγγης, εκεί όπου κατούρησε ή ξέρασε ο Γκαίτε, που δεν μας νοιάζει, γιατί εκεί τραγούδησε ο Χαίλντερλιν, μεταμορφωμένος σε ιταλικό ψευδώνυμο, πλάι σε έναν ευγενή ξυλουργό, που τον φρόντισε, όταν κανείς δεν ήταν εκεί κοντά να τον φροντίσει, εκτός από όσους ήρθαν μετά, γράφοντας στα μαλλιά της Σουλαμίτιδας, συντροφιά με τον Χάιντεγκερ, ψιθυρίζοντας το μέγα σύνθημα, όχι μόνο το no pasaran, παρά το schibboleth, που γκρεμίζει τα τείχη, και ένα Γενάρη, στην Τυβίγγη, είδαν το μέλλον να φτάνει από το παρελθόν,

Αν ερχόταν, / ερχόταν ένας άνθρωπος, / ερχόταν ένας άνθρωπος στον κόσμο, σήμερα, με / τα γένια από φως των / Πατέρων: αυτός θα ’πρεπε, / αν μιλούσε για τούτο / τον καιρό, / θα ’πρεπε / μόνον να τραυλίζει και να τραυλίζει, / όλο-, όλο- / έναένα // («Pallaksch. Pallaksch.») [«Τυβίγγη, Γενάρης», Τσέλαν]

που σημαίνει ναιόχι, ναιόχι, μέσα στο πιο μεγάλο ανάθεμα, να ανθίζει η κατάφαση, αδιάλλακτη και ερωτική, μέσα στα νοικιαζόμενα δωμάτια, με μια νύφη δίχως λαιμό, με το φουστάνι της νεκρής στην αγκαλιά, στον έσχατο, και ξεκαρδιστικό αποχαιρετισμό, με μια φάτσα φαγωμένη από φλύκταινες, και μια καρδιά ολοζώντανη, ανάμεσα σε γάτες, κάτω από ένα ταβάνι με ηλιοτρόπια, στην Σάνσετ Μπουλβάρ, ή στο Σαν Πέντρο, ο τρελός της τύχης, ο γητευτής των θηρίων, ο σαλός του χαμένου μας τρόπου, του τρόπου της ποίησης, ή της ποιήσεως, του μόνου ανθρώπινου, και θεϊκού, του μόνου που έχουμε, για να υπάρχουμε αυθεντικά, όταν όλα μας φαίνονται (και είναι) ανόητα, και τότε ξέρουμε, ή υποψιαζόμαστε (και αυτό αρκεί), ότι η ποίηση είναι αυτό που συμβαίνει / όταν δεν μπορεί να συμβεί / τίποτ’ άλλο. [«γράψιμο», Μπουκόβσκι]

Friedrich Holderlin, Ελεγείες, Ύμνοι και Άλλα Ποιήματα, μτφρ. Στέλλα Γ. Νικολούδη, Άγρα / Paul Celan, Του Κανενός το Ρόδο, μτφρ. Χρήστος Γ. Λάζος, Άγρα / Charles Bukowski, Η Λάμψη της Αστραπής Πίσω απ’ το Βουνό, μτφρ. Σώτη Τριανταφύλλου, Ηλέκτρα

ΚΜ

Ιρλανδέζικο Ουίσκι

Η μοίρα των καινοτόμων είναι η περιπέτεια. Όχι μονάχα να ζούνε περιπέτειες αλλά να τις προκαλούν. Αναστατώνουν τα πάντα και τους πάντες γύρω τους, ακόμα κι αν δεν το επιδιώκουν. Αλλάζουν το τοπίο της τέχνης τους. Μεταβάλλουν δραστικά τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα. Συνθέτουν ανήκουστες μελωδίες με τις λέξεις, με τα χρώματα, με τις νότες, ακόμα και με το πώς ανάβουν το τσιγάρο τους ή αγγίζουν την αγαπημένη τους. Είναι αυτοί που ανατρέπουν τους κανόνες του παιχνιδιού και επιβάλλουν αναίμακτα τους δικούς τους. Είναι αυτοί που μετά το πέρασμά τους από τούτον τον πλανήτη τίποτα πια δεν είναι όπως ήταν πριν. Είναι αυτοί που παράγουν νέα κριτήρια.

Τέτοιος άνθρωπος, τέτοιος καινοτόμος ήταν ο Τζέιμς Τζόυς. Πάντα Ιρλανδός, μα και πάντα εξόριστος. Πάντα Δουβλινέζος και Παριζιάνος, μα και πάντα Ευρωπαίος, παγκόσμιος, πέρα από τα όρια του χώρου και, μέσα από το πολυσχιδές έργο του, πέρα από τα όρια του χρόνου. Ο Τζόυς μπόρεσε να κάνει κέντρο του κόσμου μια μικρή κάμαρα, και τον ίδιο του τον μεγαλοφυή εαυτό. Κι από κει, βραδυφλεγώς, να αναστατώσει το σύμπαν, να κατακρημνίσει συμπαγείς πεποιθήσεις και στέρεες βεβαιότητες. Κάθε του βιβλίο ήταν κάτι πέρα και πάνω από τυπωμένες σελίδες, κάτι πέρα και πάνω από λογοτεχνία: ήταν ανάσα, βρυχηθμός, σπασμός, ουρλιαχτό, ψίθυρος, εξέγερση, μουσική των κορμιών, κλείσιμο αμετάκλητο ενός κύκλου και υπαινιγμός για το άνοιγμα χιλίων άλλων. «Αυτή η ξέφρενη Σύνοψη των πιο δελεαστικών παιχνιδιών, αυτή η Ποιητική τέχνη σε δέκα χιλιάδες μαθήματα, δεν είναι δημιουργία της τέχνης αλλά αυτοψία του πτώματός της», έγραψε εύστοχα και ανησυχητικά κάποιος θεωρητικός για το περιλάλητο Finnegans Wake (Αγρύπνια των Φίννεγκαν). Δεν είναι καθόλου λίγο να καταφέρνεις να συμπυκνώσεις όλο το νόημα, όλο το μεγαλείο και όλη την τραγωδία της Μοντέρνας Τέχνης σε ένα μυθιστόρημα! Καθόλου λίγο!

Μαντώ Αραβαντινού & Άρης Μαραγκόπουλος & Άρης Μπερλής & Ελευθέριος Ανευλαβής – ήπιαν το ιρλανδέζικο ουίσκι τους και μας κέρασαν κι εμάς έργα του Τζέιμς Τζόυς.

Γράφει ο Τζόυς για το Finnegans Wake: «Το δημιουργώ από το τίποτα. Αλλά έχει μέσα του αστροπελέκια».

Γράφει ο Richard Ellmann για τον Τζέιμς Τζόυς: «Μετείχε στην κατάχρηση με αξιοσημείωτη σύνεση».

Τζέιμς Τζόυς: Η Αγρύπνια των Φίννεγκαν (μτφρ. Ελευθέριος Ανευλαβής, εκδ. Κάκτος) / Richard Ellmann: Τζέιμς Τζόυς (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Scripta)/ Ενρίκε Βίλα-Μάτας: Δουβλινιάδα (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτης) / Τζέιμς Τζόυς: Γράμματα στη Νόρα (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκης)/ Τζέιμς Τζόυς: Πορτραίτο του καλλιτέχνη σε νεαρά ηλικία (μτφρ. Άρης Μπερλής, εκδ. Πατάκης) / Έντνα Ο’ Μπράιεν: James Joyce – Η απόκρημνη όψη μιας μεγαλοφυΐας (μτφρ. Μαρία Τσάτσου, εκδ. Νεφέλη)/ Άρης Μαραγκόπουλος: Ulysses – Οδηγός Ανάγνωσης (εκδ. Τόπος)

ΓΙΜ

TAGS :

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook