Για όλα φταίει ο Κομφούκιος;

Τα «Ινστιτούτα Κομφούκιος» είναι πλέον περισσότερα από 300 σε όλον τον κόσμο. Ένα μάλιστα λειτουργεί και στην Ελλάδα, με έδρα το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Παρά τις δεκαετίες που έζησε στην Ιαπωνία (και που, έχοντάς την ως βάση του, ταξίδεψε σε όλη την Ασία), ο ιρλανδός δημοσιογράφος Έιμον Φίνγκλετον, γνωστός από τις συνεργασίες του με τους «Financial Times», τους «New York Times», την «Washington Post» και πιο πρόσφατα με το «Forbes»  έχει πέσει θεαματικά έξω σε αρκετές εκτιμήσεις σχετικά και με την ίδια τη χώρα και με τους γείτονές της∙ αυτό που του εξασφαλίζει μια θέση στο… πάνθεον των «Ασιολόγων» αρθρογράφων είναι ότι έχει πέσει εξίσου θεαματικά μέσα σε ορισμένες άλλες, γεγονός που αποδεικνύει τη σχετικότητα των πραγμάτων, ιδιαίτερα όσον αφορά την αντίληψη και την αξιολόγηση ενός κόσμου διαφορετικού από αυτόν στον οποίο έχει μεγαλώσει αυτός που την κάνει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρώτης κατηγορίας (των… fail) είναι η περίπτωση των «Ινστιτούτων Κομφούκιος», ενός προγράμματος που λειτουργεί από το 2004 και που αφορά τη δημιουργία κέντρων μελέτης της κινεζικής γλώσσας υποστηριζόμενων από τον Οργανισμό Εκμάθησης της Κινεζικής Γλώσσας ή Χάνμπαν. Τα ινστιτούτα είναι πλέον περισσότερα από 300 σε όλον τον κόσμο (ένα μάλιστα λειτουργεί και στην Ελλάδα) και στεγάζονται σε τοπικά πανεπιστημιακά ιδρύματα –το ελληνικό λειτουργεί με έδρα το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τον τελευταίο καιρό, τα «Ινστιτούτα Κομφούκιος» και συγκεκριμένα τα 110 που λειτουργούν επί αμερικανικού εδάφους, βρίσκονται στο στόχαστρο του δημοσιογράφου, ο οποίος τα κατηγορεί –περίπου– για σχεδόν οτιδήποτε πάει στραβά στη χώρα και για τα δεινά που, κατά την άποψή του, πρόκειται να ακολουθήσουν.

Προφανώς ένα ίδρυμα χρηματοδοτούμενο από μια ξένη κυβέρνηση θα λειτουργήσει για την προώθηση των συμφερόντων της εν λόγω κυβέρνησης –αυτό δεν είναι συνωμοσιοφοβία, αλλά κοινή λογική. Και προφανώς, στο μέτρο που το ίδρυμα αυτό έχει μια οικονομική σχέση με τον… ξενιστή του, είναι καλό να διατηρεί κανείς μια υγιή διάθεση αμφισβήτησης σε σχέση με το πώς μπορεί η οικονομική αυτή σχέση να επηρεάσει την ουσία της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Κατά τον κ. Φίνγκλετον και τους ομοϊδεάτες του, όπως ο καθηγητής ανθρωπολογίας Μάρσαλ Σάλινς από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο η σχέση μεταξύ των «Ινστιτούτων Κομφούκιος» και των αμερικανικών Πανεπιστημίων είναι τόσο στενή (και τόσο αδιαφανής) που επηρεάζει αρνητικά τους φοιτητές. Ή, πιο απλά, τα ιδρύματα δεν είναι παρά μηχανισμοί προπαγάνδας για ορισμένα ευαίσθητα για την κινεζική κυβέρνηση θέματα, όπως αυτό των διαδηλώσεων στην Πλατεία Τιενανμέν το 1989, της κατοχής του Θιβέτ, της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν κ.α.

Διαβάστε ακόμα: Γιατί οι Ασιάτες λένε πεισματικά όχι στο facebook;

Ελάχιστη σημασία έχει για τους επικριτές των ιδρυμάτων ότι τα στοιχεία από την, δεκαετή πλέον, εμπειρία συνεργασίας με μερικά από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου δεν τους επιβεβαιώνουν: η ύπαρξη των συγκεκριμένων οργανισμών ελάχιστα επηρέασε αρνητικά τόσο τη γραμμή των Πανεπιστημίων όσο και το ευρύτερο κλίμα στις πανεπιστημιουπόλεις.

Όπως ελάχιστη σημασία έχει το γεγονός ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου διπλάσια Πανεπιστήμια που ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από την Καθολική Εκκλησία και που, προφανώς, λειτουργούν προπαγανδιστικά ως προς τις απόψεις της –απόψεις που, κατά περίπτωση βρίσκουν ενάντιο σχεδόν το μισό πληθυσμό της χώρας. Αυτό που έχει σημασία μοιάζει να είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά από περίπου εξήντα χρόνια πολιτισμικού ιμπεριαλισμού εκ μέρους της Δύσης, «οι Κινέζοι» αρχίζουν κάποια δειλά βήματα προς την ίδια κατεύθυνση. Τι θράσος!

ΥΓ: Όπως όλοι οι φορείς αποικιοκρατικής νοοτροπίας, οι επικριτές των «Ινστιτούτων Κομφούκιος» παραβλέπουν επίσης την ιδιαίτερη αξία τους για κάποιες χώρες όπως η Ελλάδα που δε διαθέτουν Τμήμα Ασιατικών Σπουδών στα Πανεπιστήμιά τους (βλ. το φιάσκο με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο)∙ γι αυτούς το μόνο που υπάρχει είναι η αμφισβήτηση της παντοδυναμίας τους. «O Fortuna», που θα έλεγε και ο μεσαιωνικός τροβαδούρος –ή ο ίδιος ο Κομφούκιος.

//Ο Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης είναι δημοσιογράφος και μεταφραστής, και παρεμπιπτόντως μοναχός Ζεν.

Διαβάστε ακόμα: Θα μπορούσε το σχέδιο «Cool Japan» να λειτουργήσει ως ένα παράδειγμα δράσης για μια μετά-την-κρίση Ελλάδα;

TAGS :
Κομφούκιος πανεπιστήμιο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook