Aυτές τις μέρες ακόμη και ο Άγιος Βασίλης θέλει να τραγουδήσει (Από την ταινία Τhe Christmas Chronicles).

Χριστούγεννα! Γιορτή και παράδοση της οποίας τα υψηλά νοήματα ειρήνης και αγάπης υπερβαίνουν τα θρησκευτικά όρια και γι αυτό εμπνέουν πολλούς συνθέτες και καλλιτέχνες (ακόμα και μη χριστιανούς). Από τραγούδια υπάρχουν τα πάντα: παραδοσιακά, folk, country και blues του 20ού αιώνα, αλλά και τραγούδια για τα Χριστούγεννα που γράφτηκαν από σύγχρονους καλλιτέχνες. Ο Μωρίς Σιακκής θυμάται μερικά από αυτά (σε παρενθέσεις οι συνθέτες) που ξεχώρισαν τα τελευταία 50 χρόνια με χρονολογική σειρά.

1) White Christmas (Irving Berlin)

Η ιεραρχία επιβάλλει να ξεκινήσουμε με το #1 τραγούδι σε πωλήσεις σε όλον τον κόσμο (100 εκατ.!) που γράφτηκε για το μιούζικαλ Holiday Inn (1942). Από τις 500 διασκευές ξεχωρίζουν αυτές των Frank Sinatra (1944), Andy Williams (1963), Otis Redding (1968), Michael Bolton (1992), Bette Midler (2003), Michael Buble & Shania Twain (2011). Αδιαφιλονίκητη όμως επιλογή είναι αυτή που πέτυχε το 50% των πωλήσεων: Bing Crosby (1949).


 

2) Sleigh ride (Leroy Anderson – Mitchell Parish)

Χρονολογείται από το 1948 και έχει ως θέμα τη βόλτα με έλκηθρο με ωραία παρέα. Δεν γράφτηκε ως χριστουγεννιάτικο, αλλά καθιερώθηκε έτσι στο πέρασμα των χρόνων. Από τις πολλές εκτελέσεις ξεχωρίζει αυτή που κυκλοφόρησε στον Χριστουγεννιάτικο δίσκο του Phil Spector (1963) με τους τραγουδιστές και τους μουσικούς του διάσημου Wall of Sound: Ronettes στα φωνητικά, συνοδευόμενες από τους Leon Russell, Hal Blaine, Jack Nitzsche, Sonny Bono και Barney Kessel.


 

3) The Christmas blues (Sammy Cahn – David Holt)

Ένα άλλο τραγούδι μοναξιάς. Έγινε γνωστό από τον Dean Martin το 1953. Όταν επανεμφανίστηκε στο χριστουγεννιάτικο άλμπουμ του Bob Dylan (2009), τα έσοδα του οποίου είχαν προορισμό τρεις φιλανθρωπικές οργανώσεις, ο Dylan ρωτήθηκε γιατί έκανε δίσκο με χριστουγεννιάτικα ενώ δεν είναι χριστιανός. «Γιατί με αυτά μεγάλωσα από παιδί, και γιατί έχουν μηνύματα με τα οποία μπορεί να ταυτιστεί ο καθένας», ήταν η απάντηση.


 

4) Jingle bells (James Lord Pierpont)

Το τραγούδι είναι πασίγνωστο. Αυτό που δεν είναι γνωστό, είναι ότι δεν ξεκίνησε ως χριστουγεννιάτικο, αλλά συνδέθηκε με τη γιορτή μετά τη δεκαετία του 1860. Από τις πολλές εκτελέσεις επιλέγουμε μια διασκευή που κυκλοφόρησε έναν αιώνα μετά από ένα από τα σημαντικότερα ονόματα της soul μουσικής: τους Booker T & The MGs που το έχουν περιλάβει στο άλμπουμ τους “In the Christmas spirit” (1966).


 

5) Christmas ain’t Christmas (Kenny Gamble – Leon Huff)

Τα Χριστούγεννα δεν είναι Χριστούγεννα χωρίς αυτόν που αγαπάς. Το τραγούδι αυτό των O’ Jays, δημιουργία του ντουέτου των επιτυχιών Gamble & Huff, κυκλοφόρησε τα Χριστούγεννα του 1970. Οι στίχοι έχουν ως βασικό θέμα τη μοναξιά και η μουσική σε συνοδεύει ανάλογα χωρίς να σε στέλνει στα Τάρταρα. Η επιτυχία του τραγουδιού οδήγησε σε επανεκδόσεις, με την πρώτη μόλις έναν χρόνο μετά.


 

6) Happy Xmas [War is over] (John Lennon – Yoko Ono)

Το 1969, οι Lennons νοίκιασαν υπαίθρια διαφήμιση σε 11 πόλεις του κόσμου με τις αφίσες να έχουν το μήνυμα “War is over (if you want It), Happy Christmas from John and Yoko”. Αφορμή βέβαια ήταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Δύο χρόνια μετά, ηχογράφησαν και κυκλοφόρησαν το ομώνυμο τραγούδι. Η φράση “War is over, if you want it, war is over, now!” που τραγουδιέται, πάρθηκε κατευθείαν από τις αφίσες.


 

7) Do they know it’s Christmas? (Bob GeldofMidge Ure)

Ο λιμός της Αιθιοπίας (1984), η εμμονή του Bob Geldof να κάνει κάτι γι αυτό και η συμπαράσταση που είχε από την αφρόκρεμα του βρετανικού ροκ δημιούργησαν ένα από τα πιο επιδραστικά singles όλων των εποχών. Το τραγούδι κατέρριψε όλα τα ρεκόρ πωλήσεων μέχρι τότε, ευαισθητοποίησε την παγκόσμια κοινή γνώμη, είχε μιμητές (“We are the world”) και ουσιαστικά προετοίμασε το Live Aid.


 

8) A change at Christmas [say it isn’t so] (Flaming Lips)

Το πνεύμα των Χριστουγέννων ενέπνευσε ακόμα και τους Flaming Lips. Το 2003, ηχογράφησαν ένα τραγούδι που μιλάει ακριβώς για το πόσο όλα αλλάζουν την εποχή των Χριστουγέννων και για το πόσο ωραίο θα ήταν να παγώναμε το πνεύμα αυτής της εποχής και να το κρατούσαμε όλον τον χρόνο. Και επειδή είναι οι Flaming Lips, περιέλαβαν το τραγούδι στο δίσκο “Ego tripping at the gates of hell”.


 

9) In the bleak midwinter (Gustav Holst – Christina Rossetti) 

Ένα από τα πιο γνωστά κάλαντα δημοσιεύτηκε ως ποίημα από την αγγλίδα ποιήτρια Christina Rossetti το 1872. Λίγο μετά τον θάνατό της, μελοποιήθηκε από τον γνωστό από τους «Πλανήτες» συνθέτη Holst (1906) και έγινε χριστουγεννιάτικο τραγούδι. (Όσοι έχετε δει τις σειρές “Peaky blinders” & “The Crown” το έχετε ακούσει). Μια ενδιαφέρουσα σύγχρονη εκτέλεση του τραγουδιού είναι από τον τραγουδοποιό Ed Harcourt (2004).


 

10) Spotlight on Christmas (Rufus Wainwright)

Μια άλλη έννοια συνυφασμένη με τα Χριστούγεννα είναι η συμφιλίωση· να παραμερίσεις αυτές τις άγιες μέρες τις όποιες διαφορές έχεις και να ψάξεις να βρεις τα πράγματα που σε ενώνουν με κάποιον ή κάποιους, αντί να κολλάς σε αυτά που σε χωρίζουν. Το τραγούδι μιλάει γι αυτό ακριβώς το πράγμα τονίζοντας ότι η αγάπη που ενώνει είναι ανάγκη για επιβίωση. Εμφανίστηκε στον χριστουγεννιάτικο-φιλανθρωπικό δίσκο του Elton John με μια πλειάδα καλλιτεχνών (2005).


 

Δεν θα μπορούσε να λείπει το χριστουγεννιάτικο άλμπουμ του Elvis.

1. Elvis Presley, “Elvis’ Christmas album” (1957)
Στο απόγειο της πρώτης του, «προκλητικής» φάσης ο Elvis αναμιγνύει παραδοσιακά, country, gospel & rock n roll.

2. Phil Spector, “A Christmas gift for you” (1963)
Ίσως ο καλύτερος Χριστουγεννιάτικος δίσκος όλων των εποχών και σίγουρα ο αγαπημένος του Brian Wilson των Beach Boys.

3. Beach Boys, “The Beach Boys’ Christmas album” (1964)
Ένα ενδιαφέρον μείγμα από πρωτότυπα τραγούδια και διασκευές με δύο από αυτές να ακούγονται ως προπομπός του “Pet sounds”.

4. Various Artists, “A very special Christmas” (1987)
Bon Jovi, Whitney Houston, John Mellencamp, Stevie Nicks, Bruce Springsteen, Sting, U2. Και αυτοί είναι μόνο οι μισοί.

5. James Brown, “James Brown’s funky Christmas” (1995)
Ένα σετ με τις καλύτερες επιλογές από τους τρεις χριστουγεννιάτικους δίσκους που κυκλοφόρησε ο «Νονός» της soul (1966, 1968, 1970).

6. Various Artists, “New wave Christmas” (1996)
Δεν είναι όλα τα τραγούδια κλασικά Χριστουγεννιάτικα, αλλά η συλλογή έχει ποικιλία και ωραίες συνθέσεις και εκτελέσεις.

7. Johnny Cash, “Christmas with Johnny Cash” (2003)
Ο δίσκος κυκλοφόρησε τη χρονιά του θανάτου του, αλλά οι ηχογραφήσεις είναι από το 1962 έως το 1980.

8. Sufjan Stevens, “Songs for Christmas” (2006)
Από τις πιο πρωτότυπες συλλογές του είδους, το EP δε βασίζεται στην ποσότητα (5 τραγούδια), αλλά στην ποιότητα σύνθεσης και εκτέλεσης.

9. She & Him, “A very She & Him Christmas” (2011)
Το ντουέτο Zooey Deschanel και M. Ward σε απαλές διασκευές κλασικών τραγουδιών με βοήθεια από τοn θρυλικό Jim Keltner.

10. CeeLo, “CeeLo’s magic moment” (2012)
Με σταρ καλεσμένους (Aguilera, Muppets, Rod Stewart) και μεγάλη ποικιλία επιλογών σε τραγούδια ο CeeLo Green έχει κάτι για όλους.

 

Καλά Χριστούγεννα, Καλές Γιορτές, Καλή Χρονιά!

 

// Ο Μωρίς Σιακκής σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες «εδώ» και «έξω» και έχει μόνιμη αδυναμία στη μουσική, την ιστορική έρευνα και τα ταξίδια. Έχει κάνει τη σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών «Ροκ Ιστορίες», έχει γράψει άρθρα και έχει δημοσιεύσει δύο βιβλία για την ιστορική εξέλιξη του ροκ: “Let the rock stories roll” (Εκδόσεις Ποταμός) και “448 μίλια, εκατομμύρια νότες” (Εκδόσεις Μαριλού).

 

Διαβάστε ακόμα: Γιατί στολίζουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο;

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top