“Έχοντας την ιδέα των 20 κομματιών, αισθάνομαι ότι έχω την ελευθερία να ποικίλω την παλέτα, και σκέφτομαι όλη τη μουσική σε εναλλαγές χρωμάτων”.

Σε παγκόσμια πρώτη παρουσιάζεται απόψε, 11 Ιανουαρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το νέο έργο για σόλο πιάνο Είκοσι ευχαριστίες για τις διδασκαλίες του Ιησού (Twenty Gratitudes for the Teachings of Jesus) του πολυβραβευμένου Ελληνοαμερικανού συνθέτη Γιώργου Τσοντάκη. Θα ερμηνεύσει ο καταξιωμένος πιανίστας και αρχιμουσικός Νίκος Λαάρης, ο οποίος έκανε και την ανάθεση του έργου, που πραγματοποιήθηκε χάρη στη χορηγία του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια. Πρόκειται για έναν φιλόδοξο κύκλο είκοσι κομματιών τριάντα τρία χρόνια μετά το Ghost Variations (Παραλλαγές Φάντασμα), που του χάρισαν την πρώτη του υποψηφιότητα για βραβείο GRAMMY.  Στη διάρκεια των προετοιμασιών, ο συνθέτης έκανε ένα διάλειμμα για να μιλήσει στο andro.gr.

-Απόψε θα ακούσουμε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την παγκόσμια πρεμιέρα του νέου σας έργου Twenty gratitudes for the teachings of Jesus: Είκοσι ευχαριστίες για τις διδασκαλίες του Ιησού.

Αυτός είναι ο τίτλος, και το θεωρώ έργο συμπληρωματικό προς τα Vingt regards sur lenfant Jesus του Olivier Messiaen. Το έργο του Messiaen διαρκεί δύο ώρες, εγώ όμως θα είμαι καλός με όλον τον κόσμο και το δικό μου θα διαρκεί μόνο μία ώρα.

-Ταιριάζει απόλυτα σε ένα cd δηλαδή.

Ναι, σωστά! Υπολογίζω ότι θα είναι περίπου 65 λεπτά, με τις παύσεις, τις φερμάτες, τα διαλείμματα και τη μουσική. Με αφορμή την παγκόσμια πρεμιέρα το ηχογραφούμε παράλληλα με τον πιανίστα Νίκο Λαάρη, ο οποίος έκανε και την ανάθεση, χάρις σε χορηγία του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια.

-Και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του έργου – είναι 20 κομμάτια στην πραγματικότητα, ή 1;
Είναι είκοσι σύντομα κομμάτια για πιάνο. Κάποια είναι πολύ σύντομα, κάποια είναι μεγαλύτερα, σε κάποια από τα τμήματα υπάρχει μια επιπλέον διαίρεση, μια φορά ένα τρίπτυχο τριών κομματιών μαζί, και μερικές φορές υπάρχει ένα κομμάτι ενός λεπτού. Συνολικά αθροίζονται σε 20 κομμάτια.
-Είναι παραλλαγές;

Υπάρχουν παραλλαγές σε ορισμένα από τα κομμάτια. Για παράδειγμα, το τρίπτυχο ονομάζεται Four notes και βασίζεται σε τέσσερις νότες και στη συνέχεια υπάρχουν οι παραλλαγές 1 και 2.

«Δεν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη θρησκευόμενος, αλλά ας πούμε, στη φιλοσοφία μου δεν ενδιαφέρομαι τόσο πολύ για το 2 συν 2 ίσον 4, ενδιαφέρομαι περισσότερο για το 2 συν 2 ίσον 5».

“Μεγάλωσα με τέσσερις Κρητικούς παππούδες και γιαγιάδες που ήταν πολύ θρησκευόμενοι,  όπως και οι γονείς μου, και εγώ πήγαινα στην εκκλησία και στο κατηχητικό σχολείο και όλα τα σχετικά”.

-Και από αυτό που μόλις άκουσα, σε αντίθεση με τον Messiaen, είναι μάλλον τονικό, νομίζω.
Ποικίλλουν, πάνε από τονικό σε πολύ μη τονικό, οπότε έχει ένα αρκετά μεγάλο εύρος λυρισμού, ανάλογα με την έκφραση. Ξέρετε, έχοντας την ιδέα των 20 κομματιών, αισθάνομαι ότι έχω την ελευθερία να ποικίλω την παλέτα, και σκέφτομαι όλη τη μουσική σε εναλλαγές χρωμάτων: βασικά χρώματα, δευτερεύοντα χρώματα, τριτεύοντα χρώματα. Έτσι, η λιγότερο τονική, αυτό που ονομάζεται λιγότερο τονική μουσική, θα ήταν ένα τριτεύων χρώμα, και αυτό στην πραγματικότητα σημαίνει για μένα ότι χρειάζεται περισσότερη τονικότητα στα πρωτογενή χρώματα.

-Με ποια έννοια ακριβώς χρησιμοποιείτε τη λέξη χρώμα: όχι με την έννοια του ηχοχρώματος.

Σωστά, το χρώμα σημαίνει τονικότητα. Πρωτογενή χρώματα: κόκκινο, κίτρινο, μπλε. Οπότε μπορεί να υπάρχουν μείζονες, ελάσσονες κλίμακες. Δευτερεύοντα χρώματα σημαίνει να απλοποιήσεις, φέρνεις συγχορδίες 7ης και 9ης, τις ασυνήθιστες συγχορδίες που διαδόθηκαν κυρίως τον 19ο αιώνα, και μετά ο Debussy προσθέτει τους ολόκληρους τόνους και τις οκτατονίες για να δημιουργήσει την αρχή των τριτευόντων συγχορδιών, και μετά ο Schoenberg και το στρατόπεδο των 12φθογγιστών, ή ας πούμε το πολύ χρωματικό στρατόπεδο, να φέρει αυτά τα πολύ σοβαρά τριτεύοντα χρώματα – ψυχολογικά χρώματα, επίσης.

-Ψυχολογικά επειδή έχουμε συνηθίσει να ακούμε με αυτόν τον τρόπο.

 Ισχύει, αλλά βασικά πιστεύω, όπως και ο δάσκαλός μου στη Σχολή Julliard, ο Roger Sessions, ένας διάσημος δάσκαλος, ο οποίος ήταν 77 ετών όταν άρχισα να μελετώ μαζί του – και παρεμπιπτόντως, συνήθιζε να λέει:  Λοιπόν, George, στο κάτω κάτω, ήμουν σχεδόν 2 ετών όταν πέθανε ο Brahms, οπότε αυτή είναι μια κληρονομιά που πηγαίνει πίσω στο παρελθόν – έλεγε λοιπόν: Αν είναι πραγματικά ατονικό, σημαίνει απλώς ότι δεν βγάζει νόημα.  Έτσι, η καλύτερη ατονική μουσική έχει ένα τονικό νόημα, επειδή γεννιόμαστε με τη σειρά των αρμονικών.

-Και ποια ήταν η έμπνευση, το κίνητρο για τη σύνθεση του νέου έργου;

Η έμπνευση ήταν ότι μιλήσαμε με τον Νίκο Λαάρη για ένα νέο έργο και μιλήσαμε επίσης για την κληρονομιά του Messiaen με τα Vingt Regards. Τώρα το Vingt Regards – είναι αυτό τονικό ή μη τονικό έργο; Θέλω να πω ότι έχει επίσης μια αρκετά μεγάλη γκάμα χρωμάτων και ο Messiaen χρησιμοποιεί αρκετά την οκτατονική κλίμακα. Ο χρωματισμός του είναι επίσης τονικά βασισμένος. Έτσι, όταν κάποιος μου λέει ότι ο Messiaen είναι ένας συνθέτης της πρωτοπορίας, απαντώ: Όχι, είναι ένας πολύ παραδοσιακός συνθέτης, χρησιμοποιεί τα βασικά χρώματα και μάλιστα είχε και συναισθησία, σωστά;

Ναι, αυτό είναι γνωστό.

Οπότε η επόμενη από τις ιδέες που πήρα από τα χρώματα είναι το γεγονός ότι ο Μεσιάν έβλεπε χρώματα στη μουσική του, άρα πρέπει να υπάρχουν χρώματα. Και είχε ορισμένες κλίμακες που ήταν κίτρινο, ορισμένες που ήταν κόκκινο. Κάποια από τα Vingt regards του Messiaen μου ακούγονται σαν γαλλική μουσική καμπαρέ, και μετά σε κάποια από αυτά ανακάτευε τους ήχους των πουλιών με συγκεκριμένη τονικότητα που έβγαινε από την οκτατονική κλίμακα, και οι άνθρωποι το μπέρδεψαν αυτό και το ονόμασαν πολύ πρωτοποριακό χρωματισμό, αλλά στην πραγματικότητα ήταν τα πουλιά που έκαναν τον χρωματισμό. Ο Σένμπεργκ ήταν αυτός που έφτιαξε στην πραγματικότητα το 12φθογγο σύστημα  – στο οποίο δεν πιστεύω, παρεμπιπτόντως.

Γιατί;
Ο λόγος που δεν πιστεύω στο σύστημα των 12 φθόγγων πάλι έχει να κάνει με τους αρμονικούς – το διδάσκω στους μαθητές μου, μπορούν να το χρησιμοποιήσουν αν θέλουν – αλλά στο σύστημα των 12 φθόγγων οι μεγάλες παχιές νότες βάσης θεωρούνται ίσες με τις μικροσκοπικές ψιλές νότες των αρμονικών, πολύ υψηλές νότες, πράγμα που διαψεύδει το σύστημα των αρμονικών. Θα προτιμούσα να πάω με τους φασματικούς συνθέτες που βασίζουν τη μουσική τους και τις διαφωνίες τους στους επιμέρους θεμελιώδεις φθόγγους. Είναι κάτι στο οποίο θα πίστευα, αν και δεν γράφω φασματική μουσική.

 «Όλοι οι συνθέτες έβρισκαν τον τρόπο, αλλά ο Μπετόβεν απλά χτύπησε: θα κάνω αυτό που θέλω να κάνω και θα το κάνω για να πάω μπροστά».

Ο καταξιωμένος πιανίστας και αρχιμουσικός Νίκος Λαάρης θα ερμηνεύσει τις “Είκοσι Ευχαριστίες για τις Διδασκαλίες του Ιησού” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Υπάρχει επίσης ένα προφανές θρησκευτικό υπόβαθρο στο νέο σας έργο.

Λοιπόν, αν κάποιος ρωτήσει: είστε θρησκευόμενος ή είστε πιστός, είστε χριστιανός, θα έλεγα: όχι περισσότερο από τον Μπαχ ή τον Μεσιάν, αυτή θα ήταν η απάντησή μου.  Ένα σύνθετο άτομο μπορεί να έχει και τα δύο, μπορεί να είναι αγνωστικιστής και αληθινός πιστός ταυτόχρονα. Αυτό είναι ένα πράγμα που γενικά δεν είναι αποδεκτό, είσαι ή αυτό ή εκείνο. Αλλά ναι, έχεις στιγμές που απλά δεν πιστεύεις και στιγμές που βλέπεις ένα όραμα όταν τα μοτίβα ευθυγραμμίζονται για σένα, αυτό είναι κάτι βαθύ και γίνεσαι – δεν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη θρησκευόμενος, αλλά ας πούμε, στη φιλοσοφία μου δεν ενδιαφέρομαι τόσο πολύ για το 2 συν 2 ίσον 4, ενδιαφέρομαι περισσότερο για το 2 συν 2 ίσον 5. Και αυτό είναι το πνευματικό στοιχείο, νομίζω. Και αυτά έρχονται και φεύγουν, όπως ο άνεμος.

Και ποιος είναι ο άνεμος που κινεί τους ανθρώπους προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση;
Οι άνθρωποι μπορεί να ζήσουν μια τραγωδία, ένα τραγικό γεγονός, και κάποιοι γίνονται πιο θρησκευόμενοι, ενώ κάποιοι αποστρέφονται τη θρησκεία και λένε: πώς μπόρεσε ο Θεός να το κάνει αυτό; Έτσι αυτά τα πράγματα κινούνται όπως ο άνεμος, και ο άνεμος φυσούσε προς τον Χριστιανισμό και τον Ιησού, και μάλιστα τον Ιησού ως δάσκαλο.

Πράγματι αναφέρεστε στις Διδασκαλίες του Ιησού.

 Σωστά, και αποφάσισα να επιλέξω τις Διδασκαλίες του Ιησού με την ανθρώπινη έννοια. Όπως με αυτή τη φτωχή γυναίκα που σκουπίζει τα δάκρυά της με τα μαλλιά της στα πόδια του, σε αντίθεση με το ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς . Δεν έχω καμία δήλωση του Ιησού που να λέει πιστεύετε, αυτό το είδος δηλώσεων.  Είναι όλα για τα ανθρώπινα όντα, αλλά έχω ένα από τα μέρη για το Λάζαρε δεῦρο ἔξω Αυτό είναι μια σπουδαία ρήση, ένα ανεκτίμητο πράγμα αυτό που έκανε! Ή Ὁ ἀναμάρτητος πρῶτος τόν λίθον βαλέτω, αυτά είναι μεγάλες διδασκαλίες ανθρωπισμού.

Είναι η ελληνική καταγωγή σας μέρος αυτής της έμπνευσης;

Απολύτως, μεγάλωσα με τέσσερις Κρητικούς παππούδες και γιαγιάδες που ήταν πολύ θρησκευόμενοι,  όπως και οι γονείς μου, και εγώ πήγαινα στην εκκλησία και στο κατηχητικό σχολείο και όλα τα σχετικά.  Βέβαια πολλοί από εμάς που το κάναμε αυτό, κατόπιν το απορρίψαμε, και κατά κάποιο τρόπο όταν τελείωσα το λύκειο και μετακόμισα στη Νέα Υόρκη και σε άλλα μέρη έχασα αυτή την ορθοδοξία. Αλλά όταν μετακόμισα στη Νέα Υόρκη και πήγα στο Julliard, κατά τύχη – ήταν απολύτως η μοίρα – εγώ και ο φίλος μου Larry Dutton, που τώρα παίζει βιόλα στο κουαρτέτο Emerson και ήταν συγκάτοικός μου στο Julliard – βρήκαμε ένα μέρος στην 91η και Westend για να μείνουμε, και πήγαμε για να μεταφέρουμε τα πράγματά μας, και όταν βγήκα έξω συνειδητοποίησα ότι ήταν δίπλα σε μια ελληνική εκκλησία, τον Ευαγγελισμό. Έτσι εκείνη την Κυριακή πήγα στην εκκλησία και εκεί ήταν η γιαγιά μου, η οποία ζούσε στην Αστόρια, ταξίδεψε στο Μανχάταν για να πάει στον Ευαγγελισμό. Είπα ότι αυτό είναι κάποιου είδους σημάδι. Και εκείνη την ημέρα πήγα στην εκκλησία, με έκαναν διευθυντή χορωδίας. Έτσι, εκεί επανασυνδέθηκα και πολλά πνευματικά πράγματα συνέβησαν εκείνη την εποχή που απλά μπήκαν στη θέση τους και με καθοδήγησαν.

Σκεφτήκατε ποτέ να εισαγάγετε κάποια καινοτομία στο τραγούδι της ορθόδοξης χορωδίας;
Όχι, αλλά έκανα πολλές διασκευές βυζαντινών έργων γιατί διηύθυνα την Μητροπολιτική Ελληνική Χορωδία για τουλάχιστον 10 χρόνια και ήταν ομάδα επαγγελματικού επιπέδου, τραγουδήσαμε στο Lincoln Center, κάναμε τον Ερωτόκριτο μαζί, αλλά έκανα διασκευές βυζαντινών ύμνων, για παράδειγμα τον Kανόνα του Αγίου Ανδρέα της Κρήτης, για κουιντέτο χάλκινων πνευστών και χορωδία,  και διάλεξα ορισμένα κείμενα που μου φαίνονταν πολύ σημαντικά, όχι τη λειτουργία αυτή καθαυτή, αλλά κυρίως ποίηση των Αγίων, ελληνική ορθόδοξη ποίηση.

 «Δεν παίρνεις τα Τέσσερα Κουαρτέτα του Τ. Σ. Έλιοτ, και τα διαβάζεις και λες ουάου, αυτό είναι καταπληκτικό! πρέπει να το ξαναδιαβάσεις, πρέπει να μπεις σε αυτό, να βρεις ποιος είναι ο συμβολισμός, και αυτό είναι ένα σπουδαίο πράγμα».

“Οι άνθρωποι μπορεί να ζήσουν μια τραγωδία, ένα τραγικό γεγονός, και κάποιοι γίνονται πιο θρησκευόμενοι, ενώ κάποιοι αποστρέφονται τη θρησκεία”.

Όταν γράφετε για ευρύτερο κοινό ή όταν γράφετε για τον εαυτό σας, αλλάζετε το ιδίωμα και τη δυσκολία;
Μόνο αν η ανάθεση έχει να κάνει με κάτι που χρειάζεται μεγαλύτερη προσβασιμότητα, για κάποια τελετή, αλλά κατά τα άλλα πρέπει να γράψω ό,τι μπορώ. Υπάρχει ένα υπέροχο κείμενο του συγγραφέα John Gardner που πέθανε σε ατύχημα με μοτοσικλέτα, θέτει το ερώτημα: γράφω για ποιον; γράφω για τον εαυτό μου; γράφω για όλους; και είπε: ξέρετε, όταν το σκέφτομαι, δεν γράφω μόνο για τον εαυτό μου, γιατί αυτό θα ήταν κάτι που μόνο εγώ θα εκτιμούσα, δεν γράφω για όλους, γιατί αυτό θα ήταν συμβιβασμός· όταν το σκέφτομαι, γράφω για ανθρώπους που μου μοιάζουν. Και νομίζω ότι ένας καλλιτέχνης ξεκινάει γράφοντας για ανθρώπους που έχουν τις ίδιες συμπαθητικές αξίες, αλλά αν είναι πραγματικά επικοινωνιακός και πειστικός, αυτές οι αξίες θα αγγίξουν περισσότερους ανθρώπους. Για παράδειγμα, ο Μπετόβεν, όταν άρχισε να συνθέτει δεν υπήρχαν τόσοι πολλοί άνθρωποι σαν τον Μπετόβεν, ας ελπίσουμε, αλλά ήταν τόσο πειστικός που τώρα περισσότεροι άνθρωποι είναι σαν τον Μπετόβεν, μόνο και μόνο μέσω της μουσικής του.

Είναι ένας από τους αγαπημένους σας, σωστά;

Απολύτως, εννοώ, καθώς έλεγα στον Νίκο τις προάλλες, είχε την κλασική φόρμα, αλλά είχε και την παρόρμηση που τον έσπρωχνε παραπέρα, δεν τον πείραζε να ξεφύγει από τον στενό κορσέ, και ενώ ο Μότσαρτ το έκανε πολύ διακριτικά, όμορφα, με την χρωματικότητα στα ύστερα έργα του, ο Χάιντν το έκανε στις αναπτύξεις του τμήματα πηγαίνοντας σε ασυνήθιστες τονικότητες, όλοι οι συνθέτες έβρισκαν τον τρόπο, αλλά ο Μπετόβεν απλά χτύπησε: θα κάνω αυτό που θέλω να κάνω και θα το κάνω για να πάω μπροστά.

Το έργο σας Ghost Variations (Παραλλαγές Φάντασμα) σας είναι κατά κάποιο τρόπο ένα είδος φόρου τιμής στις Παραλλαγές Diabelli του Μπετόβεν;

Είναι! Οι Παραλλαγές Φάντασμα είναι πάνω σε ένα θέμα του Μότσαρτ, αλλά έχω τις δύο συγχορδίες  από τις Παραλλαγές Diabelli, οι δύο αγαπημένες μου συγχορδίες, είναι μια σολ ελάσσονα 7ης και μετά  μι ελάσσονα 7ης και ανάμεσα στις δύο συγχορδίες έχεις τρεις “διαβόλους”, δηλαδή τρία τρίτονα, οπότε είναι σατανικό κατά κάποιο τρόπο, και ίσως ο Μπετόβεν εικονογραφούσε το Diabelli – το διαβολικό, νομίζω ότι το έκανε έτσι, είναι τόσο μοντέρνο, τόσο παράξενο. Το έχω και στο κοντσέρτο για πιάνο Man of sorrows, που ηχογράφησε ο Steven Hugh για την Hyperion – που έχει παιχτεί μερικές φορές στην Ελλάδα παρεμπιπτόντως – η  εισαγωγή έχει αυτές τις δύο συγχορδίες.

 «Ακόμα και η πιο απλή πρώτη ακρόαση μπορεί να είναι παραπλανητική με έναν συνθέτη που δεν είναι συνθέτης πρώτης ακρόασης».

Ένας άλλος συνειρμός που μου έρχεται στο μυαλό σχετικά με τις παραλλαγές φάντασμα είναι ο Frederic Rzewski (1938-2021).

Ο Φρεντ Τζέφσκι – τον οποίο γνώριζα, ναι, γνώριζα τον Φρεντ.  Ένας άνθρωπος που γνώριζε τον εαυτό του, πολύ συμπαθής. Ένας φανταστικός, εικονοκλάστης συνθέτης, πολύ ενδιαφέρων, και άλλος ένας τύπος που απλά έκανε ό,τι ήθελε, ειδικά με το πιάνο – η μουσική του όχι για πιάνο είναι λίγο διαφορετική ιστορία. Μάλιστα ένας από τους φίλους μου και συναδέλφους μου στο Bard, ο Richard Teitelbaum, ήταν στην ομάδα του Rzewski, με τον Alvin Curran, είχαν αυτή την ομάδα πρωτοποριακής ηλεκτρονικής μουσικής και αυτοσχεδιασμού, οπότε γνώριζα τον Rzewski πολύ καλά. Ναι, συναντηθήκαμε σε μερικά φεστιβάλ στο Bard και ούτω καθεξής. Λυπήθηκα με τον θάνατό του, ένας αυθεντικός άνθρωπος και ένας αληθινός Αμερικανός, ανεξάρτητα από το πού ζούσε!

Στο έργο σας υπάρχουν επίσης αναφορές σε άλλους συνθέτες που θαυμάζετε;
Έχω παρατσούκλια για κάθε ένα από αυτά τα τμήματα που δεν είναι βιβλικά. Ένα ονομάζεται Σούμαν, επειδή για μένα έχει κάτι σαν τη νοοτροπία του Ρόμπερτ Σούμαν. Το ακούς τονικά με την πρώτη ακρόαση, αλλά αν το ακούσεις περισσότερο, ανακαλύπτεις τι δεν είναι – ανακαλύπτεις τι είναι και τι δεν είναι. Ακόμα και η πιο απλή πρώτη ακρόαση μπορεί να είναι παραπλανητική με έναν συνθέτη που δεν είναι συνθέτης πρώτης ακρόασης.

Τι εννοείτε με αυτό τον όρο;

Με αυτό εννοώ ότι υπάρχουν κομμάτια που το κοινό μπορεί να τα ακούσει για πρώτη φορά και να τα καταλάβει. Το μεγαλύτερο μέρος της αξίας του είναι εκεί, καταλαβαίνουν το 95% – στη συνέχεια, τη δεύτερη φορά που το ακούνε δεν είναι τόσο ενδιαφέρον, την τρίτη φορά που το ακούνε, το βαριούνται. Αυτό συμβαίνει με κάποιους συνθέτες. Το λέω στους μαθητές μου ότι μπορεί να μην είσαι συνθέτης της πρώτης ακρόασης, δυστυχώς μπορεί να χρειαστεί να το ακούσουν δύο-τρεις φορές για να καταλάβουν τι κάνεις, και αυτό είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις αν θα το ακούσουν δεύτερη ή τρίτη φορά, οπότε είναι ένα μειονέκτημα, αλλά κατά κάποιο τρόπο μπορεί να λειτουργήσει, ειδικά, αν το ηχογραφείς, οπότε μπορούν να το ακούσουν μερικές φορές, και για παράδειγμα: μου αρέσει όταν ένας κριτικός σε μια ηχογράφηση λέει: μετά από 3 ακροάσεις, κατάλαβα τι συνέβαινε. Έτσι είναι το ίδιο…
Η τέχνη πρέπει να είναι απαιτητική δηλαδή.

Δεν παίρνεις τα Τέσσερα Κουαρτέτα του Τ. Σ. Έλιοτ, και τα διαβάζεις και λες ουάου, αυτό είναι καταπληκτικό! πρέπει να το ξαναδιαβάσεις, πρέπει να μπεις σε αυτό, να βρεις ποιος είναι ο συμβολισμός, και αυτό είναι ένα σπουδαίο πράγμα, να μπορείς να ξεφλουδίζεις τα στρώματα ενός κρεμμυδιού σε μια σύνθεση και να ανακαλύπτεις το βάθος της. Είναι πολλοί συνθέτες που ήταν έτσι, που δεν μπορείς να συλλάβεις με την πρώτη φορά. Στους μαθητές μου λέω ότι αν θέλετε να γίνετε ένας συνθέτης που η σύνθεσή σας τελειώνει με το χειροκρότημα και όχι με προβληματισμό, μπορώ να σας διδάξω πώς να το κάνετε αυτό. Άρα τι θέλετε να γίνετε, συνθέτης πρώτης ακρόασης, δεύτερης ακρόασης, τρίτης ακρόασης, μπορώ να σας διδάξω τι κομμάτι να γράψετε, αλλά γράψτε αυτό που πρέπει. Αυτό είναι!

 Ο Γιώργος Τσοντάκης έχει  δύο υποψηφιότητες για Grammy καλύτερης κλασικής σύνθεσης το 2009 και το 1999.

Η όπερα του Γιώργου Τσοντάκη «Ο αέρας της Ελλάδας» παρουσιάστηκε το 2021 στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής,

Γιώργος Τσοντάκης – Βιογραφικό σημείωμα

Ο κρητικής καταγωγής Ελληνοαμερικανός συνθέτης Γιώργος Τσοντάκης (γεν. 1951) σπούδασε με τον Roger Sessions στο Juilliard School of Music στη Νέα Υόρκη και στη Ρώμη με τον Franco Donatoni. Έχει τιμηθεί με το διεθνές βραβείο Grawemeyer (2005) για το Δεύτερο Κοντσέρτο για βιολί και με το βραβείο Charles Ives Living (2007), που απονέμεται κάθε τρία χρόνια από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων. Σύνολα όπως η Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης και το Κουαρτέτο Εγχόρδων Emerson του έχουν κάνει αναθέσεις, ενώ τα έργα του παίζονται όλο και περισσότερο διεθνώς, με δεκάδες παραστάσεις στην Ευρώπη. Το μεγαλύτερο μέρος της μουσικής του, συμπεριλαμβανομένων έντεκα μεγάλων ορχηστρικών έργων και τεσσάρων κοντσέρτων, έχει ηχογραφηθεί από την Hyperion και την Koch, με δύο υποψηφιότητες για Grammy καλύτερης κλασικής σύνθεσης το 2009 και το 1999.

Το 2019 πραγματοποιήθηκε το αφιέρωμα «Γιώργος Τσοντάκης, ένας μεγάλος Έλληνας συνθέτης» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και η όπερα του «Ο αέρας της Ελλάδας» παρουσιάστηκε το 2021 στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σε μουσική διεύθυνση Νίκου Λαάρη. Είναι Διακεκριμένος Συνθέτης in Residence στο Bard College και ομότιμος καλλιτέχνης-διδάσκαλος του Μουσικού Φεστιβάλ του Άσπεν, όπου ήταν ιδρυτικός διευθυντής του Aspen Contemporary Ensemble από το 1991 έως το 1999. Υπήρξε επί τρία χρόνια συνθέτης  in residence της Oxford Philomusica (Αγγλία) και συνθέτης in residence της Εταιρείας Μουσικής Δωματίου του Lincoln Center για την περίοδο 2008-09, ενώ διανύει ένα εξαετές residence «Music Alive» στη Συμφωνική του Albany.

Στις 12 Ιανουαρίου o Γιώργος Τσοντάκης θα πραγματοποιήσει workshop σύνθεσης. 

 

Διαβάστε ακόμα: Κορνήλιος Μιχαηλίδης «Η οπερέτα είναι πρόκληση αλλά και παγίδα». 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top