Γιάννης Ρίτσος: Το τελευταίο ποίημα της ζωής του – 30 χρόνια πριν σαν σήμερα

Ζωγραφίζοντας πέτρες πλάι στη θάλασσα της Σάμου. «Ο Ρίτσος αναζητεί και ανακαλεί πάνω στις πέτρες του τον χαμένο παράδεισο: έναν κόσμο αιώνιας και αμάραντης νιότης, ερατεινά κορίτσια και αθλητικά αγόρια με ελληνικές κατατομές, εμπνευσμένες από την αρχαία αγγειογραφία» έχει γράψει η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα.

«Το τελευταίο καλοκαίρι»

Αποχαιρετιστήρια χρώματα των δειλινών. Καιρός να ετοιμάσεις
τις τρεις βαλίτσες – τα βιβλία, τα χαρτιά, τα πουκάμισα –
και μην ξεχάσεις εκείνο το ρόδινο φόρεμα που τόσο σου πήγαινε
παρ’ ότι το χειμώνα δε θα το φορέσεις. Εγώ,
τις λίγες μέρες που μας μένουν ακόμη, θα ξανακοιτάξω
τους στίχους που έγραψα Ιούλιο κι Αύγουστο
αν και φοβάμαι πως τίποτα δεν πρόσθεσα, μάλλον
πως έχω αφαιρέσει πολλά, καθώς ανάμεσά τους διαφαίνεται
η σκοτεινή υποψία πως αυτό το καλοκαίρι
με τα τζιτζίκια του, τα δέντρα του, τη θάλασσά του,
με τα σφυρίγματα των πλοίων του στα ένδοξα λιογέρματα
με τις βαρκάδες του στο φεγγαρόφωτο κάτω απ’ τα μπαλκονάκια
και με την υποκριτική ευσπλαχνία του, θα ’ναι το τελευταίο.

Καρλόβασι, 3.ΙΧ.89

// «Το ποίημα αυτό είναι το τελευταίο που έγραψε ο Γ.Ρ. Ανήκει στην ημιτελή σειρά ‘‘Σφυρίγματα πλοίων’’, που σώζεται χειρόγραφη στο αρχείο του. Το ποίημα έχει περιληφθεί στη μεταθανάτια έκδοση ‘‘Αργά, πολύ αργά μέσα στη νύχτα’’, που κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά το θάνατο του ποιητή». (Σημείωση στο βιβλίο «Ανθολογία Γιάννη Ρίτσου» –από όπου και το ποίημα που φιλοξενεί η στήλη. Επιλογή – Εισαγωγή: Χρύσα Προκοπάκη. Επιμέλεια: Χρύσα Προκοπάκη, Αικατερίνη Μακρυνικόλα. Εκδόσεις Κέδρος 2000 / 2015.)

Ακούστε εδώ τον Γιάννη Ρίτσο να μιλά για «το ατελεύτητο, που συναντάται με το απέραντο».