Η μπίζνα της αθανασίας

O Hal Finney, διάσημος κρυπτογράφος και πρωτοπόρος χρήστης του bitcoin με τη σύζυγό του Fran λίγο πριν φύγει από τη ζωή, ή -ακριβέστερα- προτού κρυοκαταψυχθεί για να επιστρέψει (;) κάποτε. (photo credit: wired.com)

Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας ίσως κάποια στιγμή να κάνουν πραγματικότητα το έσχατο όνειρο της ανθρωπότητας: ο κλωνισμός, η κρυονική και η τηλεφόρτωση του εγκεφάλου δίνουν ελπίδες. Μάλιστα, προσωπικά, περιμένω την τελευταία πώς και πώς.

Παρακολουθώντας κάποιος τα τεκταινόμενα, βλέπει να διαγράφεται ένα μέλλον όπου ένας «επαυξημένος» μετα-άνθρωπος, μισός άνθρωπος μισός μηχανή – σαν τον Στιβ Όστιν, τον ήρωα της αμερικανικής σειράς επιστημονικής φαντασίας του 1974, The Six Million Dollar Man – θα μπορούσε να συγχρωτίζεται με έναν «απλό» θνητό. Λέτε αυτή νά ‘ναι μια καινούργια φάση στην εξέλιξη του είδους;

Όπως και νά ‘χει, σήμερα, στη Silicon Valley, επενδυτές και προγραμματιστές παίρνουν θέσεις στην αγορά της επιμήκυνσης της ζωής (μιλάμε ήδη για πάνω από 120 χρόνια) και της καταπολέμησης των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχαμε ζήσει τόσο πολύ, αλλά και ποτέ μέχρι τώρα τα γεράματα δεν αντιμετωπίστηκαν σαν ένα «φάσμα» που πρέπει να ξορκιστεί κι ο θάνατος ως κάτι που πρέπει να «εξημερωθεί».

Η κρυονική

Η μέθοδος έχει βελτιωθεί κατά πολύ, αν κι ακόμα δεν έχουμε ιδέα τι αποτέλεσμα θα δώσει. Το υγρό που χρησιμοποιείται, για να αντικαταστήσει το αίμα, έχει αλλάξει. Η αρχική φόρμουλα ήταν τοξική και διέλυε τον εγκέφαλο, μην αφήνοντας την παραμικρή πιθανότητα να επανέλθουν οι κοιμισμένοι.

Φυσικά, η διαδικασία μας γεμίζει αμφιβολίες. Ωστόσο, υπάρχουν ένα σωρό νεαροί ερευνητές, απολύτως καταρτισμένοι, οι οποίοι χωρίς να είναι πεπεισμένοι ότι το πράγμα θα δουλέψει, αφοσιώνονται σ’ αυτόν το δρόμο.

Είναι πια γνωστή η ιστορία της γυναίκας που ο άντρας της μπήκε σε ψύξη σε μια αλουμινένια κάψουλα. Ήλπιζε να τον ξαναβρεί. Ήταν άθεη, αλλά σε αναζήτηση μιας αιώνιας ζωής, ενός απείρου. Όλο αυτό είναι σαν μια νέα θρησκεία, μια μορφή πίστης στην επιστήμη και την τεχνολογία.

Στην ιστοσελίδα της, η εταιρεία Alcor, leader της κρυονικής, εξηγεί στους χριστιανούς ότι η πρακτική δεν είναι ασύμβατη με τα πιστεύω τους. Η επιχείρηση μιλάει για «ανάνηψη», αποφεύγοντας τη χρήση του όρου «ανάσταση», για να μη σοκάρει.

Ο κλωνισμός

Αν κάποιος ανατρέξει σε παλιές ασπρόμαυρες ταινίες, ανακαλύπτει πόσο απασχολούσε ανέκαθεν το θέμα. Η βρετανική τηλεοπτική σειρά Η πόλη των καταραμένων της δεκαετίας του ’60, η οποία έγινε στη συνέχεια ταινία από τον Τζον Κάρπεντερ, δείχνει κάτι το τρομακτικό, ένα παράδειγμα όπου κλώνοι και πρωτότυπα μοιάζουν τόσο που είναι αδύνατο να τα ξεχωρίσεις.

Αν, πάλι, κάποιος επισκεφτεί μια φάρμα κλωνισμού αλόγων φρικάρει. Είναι αδύνατον να διακρίνεις ποιο είναι το αυθεντικό και ποιο ο κλώνος του. Γιατί, όμως, κάτι τέτοιο φαντάζει εφιαλτικό; Στο κάτω-κάτω, η ιδέα ότι ένας κλώνος είναι πανομοιότυπος με το πρωτότυπο είναι ανακριβής. Αφού η γενετική αντιπροσωπεύει το 30% ενός ατόμου. Το υπόλοιπο προκύπτει από την εκπαίδευση ή το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. Κατά συνέπεια, όλο αυτό το φαντασιακό που έχει μορφοποιηθεί σε σχέση με τον κλωνισμό είναι εσφαλμένο. Οι μονάδες που θα προκύψουν δεν θά ‘ναι ποτέ ίδιες.

Το πραγματικό πρόβλημα του ανθρώπινου κλωνισμού τοποθετείται σε ηθικό επίπεδο. Ορισμένες αμερικανικές Πολιτείες, η Ρωσία, η Κίνα και το Ισραήλ δεν τον απαγορεύουν ρητά. Από τεχνικής πλευράς, κώλυμα δεν υπάρχει. Αυτή που δεν μπορεί να καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα είναι η ηθική. Κι αυτό είναι χαρακτηριστικό των καιρών μας.

Διαβάστε ακόμα – το τέλος ενός μύθου: υπήρξε μια εποχή που άνθρωποι και μονόκεροι ζήσανε μαζί;

Η έρευνα και οι τεχνολογίες τρέχουν πιο γρήγορα από τις αποφάνσεις μας σχετικά με το τι είναι αποδεκτό και τι όχι. Συνεπώς, η παραβίαση του ταμπού είναι δυνατή. Μια χαρά μπορούμε να φανταστούμε γυναίκες που θα προσφερθούν να κυοφορήσουν κλώνους. Με τι τίμημα; Αποβολές και δυσπλασίες παρατηρήθηκαν στα ζώα. Είμαστε έτοιμοι να υποστούμε κάτι τέτοιο;

Μάθημα yoga στη Sun City της Arizona, την “ιδανική πολιτεία” για ηλικιωμένους που θέλουν να επιμηκύνουν τη ζωή τους. (photo credit: baltimoresun.com)

Ο φόβος των γηρατειών

Για μένα, αυτό που είναι ακόμα πιο ανατριχιαστικό είναι η Sun City, μία από τις μεγαλύτερες “seniors community” των ΗΠΑ με 45.000 κατοίκους. Εντάξει, πολλοί θα ειρωνευτούν αυτά τα μέλη της μεγαλοαστικής τάξης που αποφάσισαν να απομονωθούν από την κοινωνία.

Αλλά αυτή η αναδίπλωση στην προστατευμένη αυτάρκεια δεν είναι καθησυχαστική. Δεν συναντάς νέους, δεν βλέπεις έγχρωμους, εκτός από κάτι Μεξικανούς που έρχονται να δουλέψουν νύχτα. Ενώ στις παραδοσιακές κοινωνίες, οι πρόγονοι είναι ενσωματωμένοι, σεβάσμιοι, σήμερα νιώθουν αποκλεισμένοι, καταδικασμένοι να εξοριστούν σε τέτοιου τύπους χώρων. Η επιθυμία τους να είναι μεταξύ τους προέρχεται απ’ αυτό ακριβώς το αίσθημα απόρριψης. Το φαινόμενο δεν σηκώνει ειρωνεία.

Το άμεσο μέλλον

Σενάριο: Πρόκειται για την εγγονή σας, την κόρη σας ή ακόμα και σας τον ίδιο. Ας την ονομάσουμε Μαρία κι ας πούμε ότι γεννήθηκε το 2000. Η Μαρία τον επόμενο αιώνα θα είναι η πρέσβειρα της ανθρωπότητας. Σε φοβερή φόρμα, χωρίς μισή ρυτίδα, με όραση αετού και ακοή φον Κάραγιαν.

Μετά από την πλήρη αποκρυπτογράφηση του γονιδιώματός της το 2020, η Μαρία ήξερε ήδη από την εποχή της φοίτησής της στην Ιατρική τι συμπλήρωμα διατροφής να προτιμήσει και τι συμπεριφορά να ακολουθήσει, χάρη στο smartphone της, ώστε να βελτιστοποιήσει τις πιθανότητές της να ζήσει για πολύ, για πάρα πολύ, και υγιής. Η καθημερινή λήψη ενός εκχυλίσματος ροδιού (λέμε τώρα) απέτρεψε τα μυϊκά της κύτταρα να τα φτύσουν. Λίγα χρόνια αργότερα, ένας εμβολιασμός κατά του Αλτσχάιμερ θα εμποδίσει τους νευρώνες της να εκφυλιστούν.

Γύρω στα 2030, η πρώτη της γενετική θεραπεία τής επιτρέπει να εξαλείψει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον. Μία ακόμα θα μειώσει επίσης το ενδεχόμενο για καρκίνο του στήθους, αντί να καταφύγει στην αφαίρεση όπως η Αντζελίνα. Και μπορεί, κατά το 2045, η Μαρία να μην έχει ψηθεί να προχωρήσει στη ψηφιοποίηση του μυαλού της, αλλά έχει εντυπωσιαστεί από την εξάλειψη των αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων, χάρη στη ρομποτική οδήγηση.

O Ray Kurzweil έχει προγραμματίσει τη δίαιτά του με δεκάδες διαφορετικά χάπια καθημερινά σε μια προσπάθεια να ζήσει τόσο ώστε να προλάβει την πρόοδο της τεχνολογίας που, όπως πιστεύει, στο μέλλον θα επιτρέπει σε όλους να ζήσουμε για πάντα. (photo credit: theneweconomy.com)

Η αγορά

Προς αυτήν την κατεύθυνση, στρέφεται μια σωρεία επιστημόνων. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο Ray Kurzweil. Μηχανικός, θεωρούμενος ως «ο πάπας της μετα-ανθρώπινης κατάστασης», ο οποίος προσλήφθηκε από την Calico, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας που ιδρύθηκε από την Google. Για κείνον, το σώμα θα αποβεί άχρηστο. Πρόκειται απλώς για ένα κουφάρι, το οποίο θα μπορούσαμε κάλλιστα να ξεφορτωθούμε. Στόχος του πανεπιστημίου του είναι να φέρει, επί τούτου, σε επαφή ερευνητές και επιχειρηματίες.

Η Silicon Valley συγκεντρώνει ένα σημαντικό μέρος των επενδύσεων που κατευθύνονται προς τις έρευνες κατά της γήρανσης. Οι πρωταγωνιστές της ιντερνετικής επανάστασης ενδιαφέρονται επίσης, για προσωπικούς λόγους, για έναν τομέα όπου διαπιστώνονται πραγματικές επιστημονικές πρόοδοι. Θέλουν να ζήσουν περισσότερο και να παραμείνουν υγιείς.

Στα μάτια τους, η παγκόσμια αυτή επιθυμία διαμορφώνει μια καταπληκτική αγορά. Ως εκ τούτου, μιζάρουν κολοσσιαία ποσά στη διακίνηση επενδυτικών κεφαλαίων εταιρειών της Δύσης που αρνούνται το σκότος του θανάτου. Ακόμα και αν το εγχείρημα πετύχει, τίθεται ένα ακόμα ερώτημα: το τελευταίο σύνορο θα μπορούν όλοι να το διαβούν;

Διαβάστε ακόμα – Werner Munter: «Είναι αλαζονικό να πιστεύουμε ότι μέσα σε 150 χρόνια εκβιομηχάνισης αλλάξαμε το κλίμα».

TAGS :
dna silicon valley αθανασία γονιδιωμα ελπιδα θανατος κλωνισμος κρυογενετική μέλλον υπαρξισμός φιλοσοφία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook