Άντονι Μπουρντέν: Πώς να ζεις, να τρώς, να ταξιδεύεις, και πότε να βγάζεις το σκασμό

«Η αποστολή μου στη ζωή είναι η υπερνίκηση του φόβου. Εκεί πίσω είμαι δυνατός. Εδώ έξω, ως πολίτης, είμαι ο μεγαλύτερος κλανιάρης του κόσμου» (berkoart.myshopify.com).

Η εικόνα του ήταν εκείνη ενός ριψοκίνδυνου Νεοϋορκέζου, ενός αυτοκαταστροφικού τυχοδιώκτη, ενός ελεύθερου πνεύματος επικούρειου και ουμανιστικού. Ο χαρισματικός Anthony Bourdain, με την κακοτράχαλη φωνή, το άσπρο μαλλί και τη χαρακτηριστική μελωδικότητα στην αφήγηση, ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου σε αναζήτηση της αυθεντικότητας -γευστικής μεταξύ άλλων.

Μετά από ένα tête à tête γεύμα τους στο Ανόι, ο Πρόεδρος Ομπάμα είπε: «Μας έμαθε πράγματα για το φαγητό αλλά -το πιο σημαντικό- έχει την ικανότητα να μας φέρνει κοντά, να μας κάνει να φοβόμαστε λίγο λιγότερο το άγνωστο».

Ο Τόνι αγαπούσε το βραζιλιάνικο ζίου-ζίτσου και δεν πήγαινε πουθενά χωρίς το κιμονό του. Ήταν κοσμοπολίτης, θυμωμένος και στρατευμένος, μαζί με τη σύντροφό του Asia Argento, κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης.

Έτσι, μ’ άρεσε η ιδέα να κάτσω ν’ αλιεύσω λίγα σταλάματα σοφίας αυτού του ασύγκριτου storyteller που τόσο αγαπήσαμε, γενναιόδωρου και πιστού στους φίλους, πάντα κουρασμένου και καταδικασμένου στην αέναη κίνηση ως άλλος Μπρους Τσάτουιν:

– «Είμαστε πολίτες του κόσμου – ενός κόσμου γεμάτου βακτήρια, κάποια φιλικά, κάποια όχι τόσο. Άραγε θέλουμε πραγματικά να ταξιδέψουμε σε ερμητικά σφραγισμένα popemobiles μέσα από τις αγροτικές επαρχίες της Γαλλίας, του Μεξικού και της Άπω Ανατολής, τρώγοντας μόνο σε Hard Rock Cafés και McDonald’s; Ή μήπως γουστάρουμε να μασουλάμε άφοβα, καταβροχθίζοντας το τοπικό στιφάδο, το μυστήριο κρέας της ταπεινής τακερίας, το ειλικρινές δώρο μιας ελαφρά ψημένης ψαροκεφαλής; Ξέρω τι θέλω. Τα θέλω όλα. Θέλω να δοκιμάσω τα πάντα μία φορά» (Κουζίνα Εμπιστευτικό).

«Το ταξίδι σε αλλάζει. Καθώς πορεύεσαι σε αυτήν τη ζωή και σε αυτόν τον κόσμο αλλάζεις τα πράγματα λίγο, αφήνεις ίχνη πίσω σου» (Heathcliff O’Malley/REX).

– «Οι σχολικοί σύμβουλοι πάντα έλεγαν στους γονείς μου, “Ο Άντονι χρειάζεται ένα ελεγχόμενο περιβάλλον”. Κι αυτό είναι η κουζίνα. Για έναν ανειδίκευτο, δυσλειτουργικό τύπο σαν κι εμένα, πρόκειται για έναν κόσμο απολύτων. Μου αρέσει η οργάνωση και η πειθαρχία. Είτε τα σκατώνεις είτε όχι. Η αποστολή μου στη ζωή είναι η υπερνίκηση του φόβου. Εκεί πίσω είμαι δυνατός. Εδώ έξω, ως πολίτης, είμαι ο μεγαλύτερος κλανιάρης του κόσμου. Μπορώ να πάω στο εστιατόριο κάποιου άλλου ως πελάτης, ανεχόμενος τα χειρότερα ξεράσματα, αλλά θ’ αφήσω πουρμπουάρ στον σερβιτόρο» (The Guardian, 2001).

– «Ήθελα περιπέτειες. Ήθελα να ανέβω τον ποταμό Nung στην καρδιά του σκότους στην Καμπότζη. Ήθελα να διασχίσω την έρημο με καμήλα, με άμμο και αμμόλοφους παντού γύρω, να φάω ολόκληρο αρνί με τα χέρια. Ήθελα να ξεφορτωθώ τις μπότες μου σ’ ένα ναϊτκλάμπ Mafiya στη Ρωσία. Ήθελα να παίξω με αυτόματα όπλα στη Πνομ Πενχ, να επανακτήσω το παρελθόν σ’ ένα χωριουδάκι στρειδιών στη Γαλλία, να βρεθώ σε μια τρισάθλια pulqueria με φωτισμό νέον στο αγροτικό Μεξικό. Ήθελα να στήσω οδοφράγματα στη μέση της νύχτας […] Να βιώσω το φόβο, τον ενθουσιασμό, το μιράκολο. Ήθελα κλοτσιές – το είδος της μελοδραματικής συγκίνησης και ανατριχίλας που λαχταρούσα από την παιδική μου ηλικία, το είδος της περιπέτειας που ανακάλυψα, μικρό αγόρι, στις σελίδες του Tintin. Ήθελα να δω τον κόσμο – κι ήθελα ο κόσμος να είναι όπως οι ταινίες» (A Cook’s Tour: Global Adventures in Extreme Cuisines).

«Είμαστε πολίτες του κόσμου – ενός κόσμου γεμάτου βακτήρια, κάποια φιλικά, κάποια όχι τόσο (CNN Fiims).

– «Ήξερα ήδη πως το καλύτερο γεύμα στον κόσμο, το τέλειο γεύμα, είναι πολύ σπάνια το πιο εκλεπτυσμένο ή το ακριβό. Ήξερα πόσο σημαντικός παράγοντας μπορεί να είναι, εκτός από την τεχνική ή τα σπάνια συστατικά, να ξέρεις να κάνεις τη μαγεία να συμβεί στο τραπέζι. Το περιβάλλον και η μνήμη παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο σε όλα τα πραγματικά υπέροχα γεύματα στη ζωή κάποιου. Εννοώ -ας το παραδεχτούμε: Όταν τρως ένα απλό μπάρμπεκιου κάτω από ένα φοίνικα και αισθάνεσαι την άμμο ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών σου, μουσική samba να παίζει απαλά στο μπακγκράουντ, τα κύματα να χτυπούν στην ακτή λίγα μέτρα πιο πέρα, ένα δροσερό αεράκι να στεγνώνει τον ιδρώτα στο σβέρκο σου και, κοιτάζοντας στην άλλη άκρη του τραπεζιού […], να βλέπεις την ονειροπόλα έκφραση στο πρόσωπο της αγαπημένης σου, συνειδητοποιώντας ότι σε μισή ώρα πιθανότατα θα κάνεις σεξ σε καθαρά λευκά σεντόνια ξενοδοχείου, τότε το ψητό μπουτάκι κοτόπουλου ξαφνικά έχει πολύ καλύτερη γεύση» (A Cook’s Tour: Global Adventures in Extreme Cuisines).

– «Το ταξίδι σε αλλάζει. Καθώς πορεύεσαι σε αυτήν τη ζωή και σε αυτόν τον κόσμο αλλάζεις τα πράγματα λίγο, αφήνεις ίχνη πίσω σου, όσο μικρά κι αν είναι αυτά. Και σε αντάλλαγμα, η ζωή – και το ταξίδι – σου αφήνουν σημάδια. Τις περισσότερες φορές, τα σημάδια αυτά – στο σώμα σου ή στην καρδιά σου – είναι όμορφα. Συχνά πάλι πονάνε» (The Nasty Bits).

«Ήθελα περιπέτειες. Ήθελα να ανέβω τον ποταμό Nung στην καρδιά του σκότους στην Καμπότζη» (georgie.cc).

– «Είναι το είδος της ικανοποίησης που δεν θα μπορέσει να νικήσει ποτέ κανένα μπεστσέλερ, κανένα τηλεοπτικό σόου, κανένα πλήθος, τίποτα. Εκείνη η μοναδική στιγμή μετά από μια μακρά και πολύ κουραστική νύχτα, καθισμένος στο μπαρ με τους συναδέλφους σου, σκουπίζοντας τον ιδρώτα από το λαιμό σου, παίρνοντας μια βαθιά ανάσα, με τα σιωπηρά συχαρίκια να δίνονται ένα γύρο – και αυτή η πρώτη γουλιά κρύας, παγωμένης μπίρας» (Medium Raw: A Bloody Valentine to the World of Food and the People Who Cook).

– «Εάν είσαστε εικοσιδύο χρόνων, σε καλή φυσική κατάσταση, θέλοντας λαίμαργα να μάθετε και να γίνετε καλύτεροι, σας καλώ να ταξιδέψετε – όσο το δυνατόν πιο μακριά και όσο το δυνατόν περισσότερο. Κοιμηθείτε κατάχαμα εν ανάγκη. Ανακαλύψτε πώς ζουν και τρώνε και μαγειρεύουν οι άλλοι άνθρωποι. Μάθετε απ’ αυτούς – όπου κι αν πάτε» (Medium Raw: A Bloody Valentine to the World of Food and the People Who Cook).

«Όλοι πρέπει να μπορούν να κάνουν μια ομελέτα. Επειδή η διαδικασία του να μάθεις να κάνεις μια ομελέτα είναι, πιστεύω, όχι μόνο μια τεχνική, αλλά ένας τρόπος να οικοδομήσεις χαρακτήρα» (Vladimir Weinstein / BFA / Shutterstock).

– «Μιλάω συχνά για τον «Κανόνα της Γιαγιάς» για ταξιδιώτες. Μπορεί να μην σας αρέσει η γαλοπούλα που φτιάχνει η γιαγιά την Ημέρα των Ευχαριστιών. Μπορεί να είναι παραψημένη και στεγνή, η γέμισή της τίγκα στ’ αλάτι, με λαστιχωτά εντόσθια που βρίσκετε δυσάρεστα όσο δεν παίρνει. Ίσως ούτε καν να σας αρέσει η γαλοπούλα. Αλλά είναι η γαλοπούλα της γιαγιάς. Κι είσαστε στο σπίτι της γιαγιάς. Λοιπόν, βουλώστε το και φάτε τη. Και μετά πείτε “Ευχαριστώ, γιαγιά, γιατί, ναι, ναι, φυσικά, λάτρεψα την κάθε στιγμή» (Medium Raw: A Bloody Valentine to the World of Food and the People Who Cook).

– «Όλοι πρέπει να μπορούν να κάνουν μια ομελέτα. […] Επειδή η διαδικασία του να μάθεις να κάνεις μια ομελέτα είναι, πιστεύω, όχι μόνο μια τεχνική, αλλά ένας τρόπος να οικοδομήσεις χαρακτήρα. Πάντα πίστευα πως το ορθό και δέον είναι, προτού κοιμηθείς με κάποιον, να πρέπει να είσαι σε θέση –αν σου το ζητήσει– να του φτιάξεις μια σωστή ομελέτα το πρωί. Είναι βέβαιο ότι αυτό το είδος ευγένειας και ανιδιοτέλειας δείχνει όχι μόνον καλούς διατροφικούς τρόπους αλλά κάνει και καλό στον κόσμο. Ίσως οι δεξιότητες στην παρασκευή ομελέτας πρέπει να αποκτώνται ταυτόχρονα με την εκμάθηση του να πηδάς» (Medium Raw: A Bloody Valentine to the World of Food and the People Who Cook).

– «Τι σημαίνει ελευθερία; Δεν το ξέρω ούτε αυτό, μόνον υποθέτω. Σίγουρα σημαίνει την ελευθερία να απολαύσεις ένα απόγευμα, όταν κανείς δεν πίστευε ότι αυτό θα ήταν εφικτό πριν από λίγο. Η ελευθερία τουλάχιστον να αστειεύεσαι, να γελάς, να υπάρχεις για λίγο σχετικά ανέμελος» (Parts Unknown, Λιβύη).

– «Πού βρίσκεται το σπίτι σου; Οι περισσότεροι από εμάς γεννιούνται με την απάντηση. Άλλοι πρέπει να περάσουν από κόσκινο τα κομμάτια» (Parts Unknown, Αιθιοπία).

– «Ήδη κυνικός εκ φύσεως, ξόδεψα 30 χρόνια σε μια δουλειά που, αν μη τι άλλο, με δίδαξε να είμαι και κυνικός σχετικά με τον κόσμο. Πέρασα από εκεί στην τηλεόραση, η οποία, αν κάτι σου είχε απομείνει, θα περίμενες να στο πνίξει. Αλλά, στην πραγματικότητα, παρέμεινα πιστός σε ορισμένες αξίες, ότι υπάρχουν και καλοί άνθρωποι στον κόσμο που αξίζει να μιλήσεις γι’ αυτούς, που αξίζει να τους υποστηρίξεις αν μπορείς. Ότι υπάρχουν λόγοι να ελπίζεις πως η αλήθεια και η ομορφιά και η αγάπη θα νικήσουν. Εξακολουθώ να πιστεύω σ’ όλ’ αυτά. Μπορεί να μη στέκει, αλλά το πιστεύω» (Munchies, Food by Vice, Σεπτέμβριος 2016).

Διαβάστε ακόμα: Άντονυ Μπουρνταίν – «Πέντε οδηγίες για αρχάριους σεφ».

TAGS :
Anthony Bourdain σεφ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook