Ένα από έργα του γραφείου Squire and Partners με το οποίο, συνεργάζεται η Μαργαρίτα Μπουλάκη. Στη Clarges Street, στο Westminster του Λονδίνου.

-Ποια η πορεία σας μέχρι να φτάσετε στους Squire and Partners; Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την αρχιτεκτονική;

Αποφάσισα μάλλον τυχαία να γίνω αρχιτέκτονας αλλά μπήκα στην σχολή από τους πρώτους! Τελείωσα κάνοντας την διπλωματική μου δίπλα στον (μοναδικό) Τάσο Κωτσιόπουλο. Έκανα ακόμα σπουδές Διεθνών Σχέσεων και Διπλωματίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, το μεταπτυχιακό στον Περιβαλλοντικό Σχεδιασμό στο ΕΑΠ και μεταδιπλωματικες σπουδές στην Bartlett του Λονδίνου. Κάπου μέσα σε όλα αυτά πήγα στην Κοπεγχάγη, όπου έζησα και εργάστηκα για σχεδόν δύο χρόνια. Και από εκεί στο Λονδίνο. Γιατί όλα αυτά; χωρίς λόγο! Η ζωή είναι μια περιπλάνηση. Σε τόπους, γνωστικά πεδία και σε πολλά άλλα…

-Κάποια σχόλια για τη συνεργασία σας με την Squire and Partners;

Όταν μου πρότειναν συνεργασία είπα ΝΑΙ χωρίς δεύτερη σκέψη. Πρόκειται για ένα από τα κορυφαία γραφεία της Αγγλίας, με ήθος, υπέροχο portfolio, τεράστια έργα, σημαντικούς πελάτες  και μία εξαιρετική ομάδα επαγγελματιών από διάφορους τομείς με το ίδιο όραμα και το ίδιο πάθος για δημιουργία. Ο χώρος εργασίας μου είναι υπέροχος και πολυβραβευμένος. Πρόκειται για το Department Store, ένα άλλοτε ερειπωμένο εδουαρδιανό πολυκατάστημα στο Brixton, το οποίο οι Squire and Partners αγόρασαν και ανακαίνισαν πλήρως, ώστε να προσφέρει μια συναρπαστική ποικιλία χώρων για τους διάφορους κλάδους του σχεδιασμού μέσα στο γραφείο. Στον σύγχρονο σχεδιασμό του έχουν ενσωματωθεί όλα τα εμφανή layers της ιστορίας του κτιρίου.

Απολογιστικά ποια θα λέγατε πως είναι τα σημαντικότερα έργα σας ως τώρα;

Έχω συμμετάσχει στην δημιουργία πολυτελών ξενοδοχείων όπως τα Corinthia Brussels, Corinthia London και One & Only Le Saint Geran Mauritius. Το πιο wow μου έργο δεν το έχω κάνει ακόμα… Αλλά θέλω να πιστεύω ότι, ένα από τα πιο σημαντικά και όμορφα το δημιουργώ αυτή τη στιγμή, σε κεντρικότατη τοποθεσία του Λονδίνου. Είναι το πρώτο ξενοδοχείο μιας πασίγνωστης διεθνούς αλυσίδας στο Λονδίνο. Δυστυχώς όμως προς το παρόν δεν μπορώ να πω κάτι παραπάνω.

Έργο του Squire and Partners, στο Hans Place, ένα πράσινο τετράγωνο του Knightsbridge (Λονδίνο).

-Τι απολαμβάνετε περισσότερο στη ζωή σας στο Λονδίνο;

Στο Λονδίνο απολαμβάνω τις ανεξάντλητες επιλογές που έχουμε σε όλους τους τομείς, όχι μόνο επαγγελματικά. Εκθέσεις, ομιλίες, παραστάσεις, εστιατόρια, δραστηριότητες, θέατρο, μουσική, τέχνες…δεν μπορεί κάνεις να προλάβει τον ρυθμό του Λονδίνου. Αυτός ο ρυθμός της πόλης είναι το δυνατό και το αδύνατο της στοιχείο ταυτόχρονα!

– Ποιες είναι οι τάσεις στην αστική ανάπτυξη που γνωρίζει το Λονδίνο τα τελευταία χρόνια;

Το skyline του Λονδίνου αλλάζει σχεδόν καθημερινά – όσο απίστευτο και αν ακούγεται αυτό. Το ξεχωριστό σ’ αυτή την πόλη είναι πως η αστική ανάπτυξη είναι διαρκής. Αν κάποιος είχε επισκεφτεί το Λονδίνο πριν από μόλις πέντε χρόνια και ξαναέρθει σήμερα, θα σοκαριστεί από τα τεράστια, δημόσια και ιδιωτικά έργα που έχουν πραγματοποιηθεί σε κάθε τομέα. Η πόλη μεταβάλλεται και εξελίσσεται συνεχώς. Αλλά, με έναν μαγικό τρόπο, δεν χάνει ποτέ τον χαρακτήρα της. Την ταυτότητά της.

Σε ποιο βαθμό αυτή η ανάπτυξη έχει λάβει υπόψη της τον τουρισμό; Ποιοι άλλοι παράγοντες, κατά τη γνώμη σας, την καθορίζουν;

Στο Λονδίνο ο τουρισμός είναι μία αναγνωρίσιμη δύναμη αλλαγής – κυρίως λόγω του όγκου του. Αλλά αυτό δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο του Λονδίνου. Όλες οι πόλεις που φιλοξενούν τόσο μεγάλο αριθμό τουριστών προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των επισκεπτών και αυτές οι αλλαγές είναι ένα από τα κεντρικότερο θέματα που συζητήσαμε στην Ρόδο!

«Το skyline του Λονδίνου αλλάζει σχεδόν καθημερινά – όσο απίστευτο και αν ακούγεται αυτό. Το ξεχωριστό σ’ αυτή την πόλη είναι πως η αστική ανάπτυξη είναι διαρκής».

-Ασχολείστε με την δημιουργία κορυφαίων πολυτελών ξενοδοχείων. Πώς σχεδιάζετε σήμερα ένα καλό high end ξενοδοχείο;

Εν ολίγοις θα πω πως σήμερα σχεδιάζουμε…για αύριο! Αυτό που κάνουμε και οφείλουμε να κάνουμε είναι να ερευνούμε προσεκτικά τι θέλουν οι επισκέπτες ενός πολυτελούς ξενοδοχείου αλλά και να προβλέψουμε τι θα θέλουν στον μέλλον. Ως σχεδιαστές οφείλουμε να είμαστε ένα βήμα μπροστά. Είναι λεπτή η ισορροπία ανάμεσα στην ερμηνεία και στην δημιουργία μιας τάσης – αυτή η περιοχή ανάμεσα σε αυτά τα δύο είναι πεδίο εξαιρετικού ενδιαφέροντος για εμένα. Έχουμε για παράδειγμα  καινούριες γενιές επισκεπτών, τους millennials και όχι μόνο. Ανθρώπους που έχουν μεγαλώσει με την τεχνολογία, που θέλουν να κάνουν τα πάντα από το κινητό τους, ακόμα και στις διακοπές τους. Αυτό ενσωματώνεται στον σχεδιασμό: σε ένα καινούριο ξενοδοχείο σήμερα ο πρώτος χώρος που θα δεις δεν θα είναι μια συμβατική reception. Πιθανότερα θα είναι ένα ευέλικτο lobby, ένας ζωντανός χώρος όπου μπορείς να φας, να πιεις, να δουλέψεις με τον υπολογιστή σου ή οτιδήποτε άλλο, θα εξυπηρετεί πολλές χρήσεις και πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους – και σίγουρα θα έχει πολύ Instagrammable σημεία!

Το 5άστερο Bvlgari Hotel στο Hyde Park, Λονδίνο. Έργο του γραφείου Squire and Partners.

-Μήπως κάποια πολύ σημαντικά ζητήματα που αφορούν την αστική ανάπτυξη του Λονδίνου – όπως αυτό των ενοικίων- δεν έχουν λάβει ακόμα τη δέουσα προσοχή;

Το ζήτημα των ενοικίων είναι περισσότερο οικονομικό παρά σχεδιαστικό και επίσης αυτή τη στιγμή είναι περισσότερο ποσοτικό παρά ποιοτικό. Η τιμή είναι παράμετρος ενός απλού οικονομικού συστήματος και καθορίζεται από τη σχέση προσφοράς και ζήτησης. Αυτή τη στιγμή λοιπόν στο Λονδίνο, παρά τους ιδιαίτερα εντατικούς κατασκευαστικούς ρυθμούς, δεν έχουμε ετησίως ούτε τα μισά σπίτια από όσα χρειαζόμαστε! Για αυτό και τα ενοίκια παραμένουν τόσο υψηλά. Αυτό που έχει ενδιαφέρον όμως και αξίζει να αναφερθεί είναι η συμβολή της πολιτείας που νομοθετεί για να διασφαλίσει πως σε κάθε οικιστική ανάπτυξη που υλοποιείται υπάρχει υποχρεωτικά και ένα ποσοστό affordable housing για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες.

-Πως σχετίζεται η ανάπτυξη των χώρων γραφείων με τον τουρισμό;

Στο Λονδίνο έχουμε πολλές μορφές επισκεπτών και οι business travellers σήμερα είναι μια από τις σημαντικότερες «κατηγορίες» χρηστών. Κτίρια γραφείων νέας γενιάς όπως είναι τα coworking spaces και γενικότερα ευέλικτοι επαγγελματικοί χώροι έχουν πελάτες από όλο τον κόσμο. Όταν υπάρχουν τέτοιες υποδομές σε μια πόλη αυτό είναι ένα τεράστιο κίνητρο για τους επαγγελματίες που ταξιδεύουν για δουλειά.

«Στο Λονδίνο έχουμε πολλές μορφές επισκεπτών και οι business travellers σήμερα είναι μια από τις σημαντικότερες «κατηγορίες» χρηστών».

-Η Αθήνα δείχνει να μπαίνει σε μια εποχή αργής αστικής ανάπτυξης. Ποια παραδείγματα μπορεί να πάρει από την περίπτωση του Λονδίνου;

Την (συν)ολική προσέγγιση στον σχεδιασμό και στην πόλη γενικότερα. Την μεγάλη εικόνα. Να ασχοληθούμε το όλο και όχι το επιμέρους. Αυτή είναι η ουσία. Τα μεμονωμένα έργα, όπως για παράδειγμα το Πολιτιστικό Κέντρο Νιάρχος, είναι τεράστιας σημασίας αλλά η πόλη είναι ένα πολύ συνθετότερο σύστημα.

Το ξενοδοχείο Hilton στο Λίβερπουλ. Έργο του γραφείου Squire and Partners.

-Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται περισσότερο η Αθήνα σήμερα;

Πράσινο, δημόσιους χώρους και αγάπη! Στην Αθήνα, όπως και στις περισσότερες ελληνικές πόλεις, λείπει σίγουρα πράσινο κάθε μορφής, από πάρκα μέχρι δέντρα στους δρόμους. Η Θεσσαλονίκη, η πόλη όπου μεγάλωσα, μου δίνει μια εντονότερη εικόνα «τσιμεντούπολης» από ότι το Λονδίνο, οι Βρυξέλλες ή το Ρότερνταμ για παράδειγμα και αυτό είναι λόγω έλλειψης πρασίνου. Επίσης, νιώθω πως τα κτίρια στις πόλεις μας χρειάζονται λίγη περισσότερη αγάπη. Ναι αγάπη! Περιποίηση. Σεβασμό. Έχουμε ένα τεράστιο πλούτο σε νεοκλασικά κτίρια τα οποία είναι παντελώς παραμελημένα. Βρέθηκα πρόσφατα στη Μαδρίτη και εντυπωσιάστηκα από την προσοχή που δείχνουν σε αντίστοιχα κτίρια. Καθαρά, περιποιημένα και υπέροχα φωτισμένα δημιουργούσαν μια μαγική εικόνα. Και απλά αναρωτιέμαι γιατί είναι τόσο δύσκολο να κάνουμε το ίδιο στην Ελλάδα;

«Έχουμε ένα τεράστιο πλούτο σε νεοκλασικά κτίρια τα οποία είναι παντελώς παραμελημένα».

-Ως πολίτες τι θα πρέπει να κάνουμε;

Χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια από όλους. Από τους πολίτες, που αν δεν συμμετέχουν στα κοινά δεν είναι πολίτες πάρα μόνο κάτοικοι. Από τους σχεδιαστές και τα δημιουργικά επαγγέλματα που πρέπει  να βάζουμε τις ιδέες μας στο χαρτί. Από τους επιχειρηματικούς φορείς που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν όλα αυτά τα κτίρια. Και φυσικά από την πολιτεία που οφείλει να ακούει, να νομοθετεί, να εποπτεύει και να διευκολύνει τις διαδικασίες. Όλοι μαζί.

-Θα επιστρέφατε στην Ελλάδα; Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Θα επέστρεφα στην Ελλάδα, ή μάλλον θα ήθελα να επιστρέψω στην Ελλάδα κάποια στιγμή. Είναι το σπίτι μου, η οικογένεια μου. Αλλά επαγγελματικά είναι δύσκολο, όχι επειδή «δεν υπάρχουν δουλειές» όπως λένε πολλοί. Δουλειές υπάρχουν αλλά και δημιουργούνται, καθώς είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Το δύσκολο είναι ο διαφορετικός επαγγελματικός κώδικας και το χάσμα ανάμεσα σε Αγγλία και Ελλάδα. Δεν μπορώ να πω ότι κάπου είναι καλύτερα και κάπου χειρότερα, δεν εννοώ αυτό. Απλώς είναι διαφορετικά. Αν επιστρέψω, δεν θα είναι στα αλήθεια μια «επιστροφή» αλλά μάλλον μια «καινούρια αρχή».

Δεξιά: Μαργαρίτα Μπουλάκη  Αριστερά: Hanover Square στο Λονδίνο, έργο του γραφείου Squire and Partners.

Η Μαργαρίτα Μπουλάκη μίλησε στο πλαίσιο του 3ου Συνεδρίου Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού στη Ρόδο, στις 20 και 21 Οκτωβρίου, στο ξενοδοχείο Rodos Palace, από την εταιρεία παραγωγής Design Ambassador .

 

Διαβάστε ακόμα: Κώστας Πουλόπουλος: «Στην ελληνική πόλη λείπει ο πολίτης, επειδή λείπει ο δημόσιος χώρος»

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top