Βασιλική Κούκου: «Πρέπει να σκεφτείς γιατί υπάρχεις, πώς θα ήθελες να ζεις τη ζωή σου»

«Με ιντριγκάρουν τα έντονα χρώματα, μου δημιουργούν μια ανάταση ψυχής, μια καλή διάθεση ακόμα κι αν δεν είμαι στην καλύτερη μέρα μου».

Είναι φωτεινή, φρέσκια και πολύχρωμη. Αυτά της τα γνωρίσματα αντικατοπτρίζονται απόλυτα στο σύμπαν που πλάθει με τα έργα της. Έχει μια πολύ προσωπική σχέση με τη φύση, παρατηρεί ακόμα και τα πιο ασήμαντα, έχει εξασκηθεί να βλέπει με έναν μοναδικό τρόπο. Είναι σύγχρονη, με άποψη, δε μένει απαθής μπροστά στις περιβαλλοντικές καταστροφές, ούτε σε αναχρονιστικές στάσεις.

Ενδείξεις της πολύ ευγενικής της φυσιογνωμίας, όπως ήταν ο καφές Nespresso που μου προσέφερε, από την κατακόκκινη Vertuo Pop μηχανή της.

 – Αν επισκεφθεί κανείς το προσωπικό σου site, θα δει ένα νησάκι, που οδηγεί σε κάτι που ομοιάζει με ένα προσωπικό σου μανιφέστο. Κέρατα, μικρά χέρια, μεγάλα χέρια, βασίλισσα, αιώνια παιδική ηλικία, το χαλί ως τόπος που μαθαίνεις να παίζεις. Τι σημαίνουν όλες αυτές οι λέξεις;

Εμπνέομαι από αυτές τις λέξεις. Διαμορφώνουν ένα πλέγμα σκέψης και επανέρχομαι συχνά σε αυτές.

«Μερικές φορές είναι στόχος μου, να κάνω τη ζωή των άλλων πιο ευχάριστη και αισιόδοξη».

– Το έργο σου χαρακτηρίζεται ως τώρα από πολύ φωτεινά και φρέσκα χρώματα, είναι τα χρώματα της εποχής. Πώς τα διάλεξες;

Είναι τα χρώματα που βλέπω στη φύση, όλα βέβαια τα βρίσκεις σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Προσωπικά, με ιντριγκάρουν τα έντονα χρώματα, μου δημιουργούν μια ανάταση ψυχής, μια καλή διάθεση ακόμα κι αν δεν είμαι στην καλύτερη μέρα μου. Ανοίγει η ψυχή μου όταν τα βλέπω. Μερικές φορές είναι στόχος μου, να κάνω τη ζωή των άλλων πιο ευχάριστη και αισιόδοξη. Μου αρέσει πάρα πολύ να λαμβάνω μηνύματα από ανθρώπους που έχουν τα έργα μου όπως, «πόσο φως μας έχεις δώσει», δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά βλέπω ότι συμβαίνει. Δημιουργώ όλα τα χρώματα από την αρχή, χρησιμοποιώντας τα τρία βασικά, προσθέτω αρκετό λευκό, και γίνονται πολλές αναμείξεις.

– Έχεις δημιουργήσει και μια σειρά από γλυπτά, τα οποία εμπνεύστηκες από κάποιον αρχαιοελληνικό μύθο.

 Σωστά, τον μύθο του Ζαγρέα.

– Δε τον γνωρίζω.

Ο Δίας ως φίδι, έκανε κάποτε έκανε ένα παιδί με την Περσεφόνη, τον Ζαγρέα. Η Ήρα το έμαθε, και έστειλε τους Τιτάνες να  τον σκοτώσουν. Στην προσπάθειά της να τον ξεγελάσει του έστειλε κάποια παιχνίδια, μεταξύ των οποίων ήταν και ένας καθρέφτης. Με αυτόν τον καθρέφτη, ο Ζαγρέας είδε τους Τιτάνες να έρχονται με δόρια. Κατά την μάταια προσπάθειά του να γλιτώσει, μεταμορφώθηκε σε διάφορα ζώα. Αυτά, τα παιχνίδια του Ζαγρέα και οι μεταμορφώσεις του, ήταν που με ενέπνευσαν για τα κεραμικά μου.

H χρωματιστή Vertuo pop ταιριάζει απόλυτα στο περιβάλλον του εργαστηρίου.

– Επανέρχεσαι συχνά στη μυθολογία;

Με απασχολεί το μυθικό, το μαγικό, η μεταμόρφωση. Θεωρώ ότι δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα, μπορούμε μέσα μας να νιώθουμε πολλά πράγματα. Είναι η πολυπλοκότητα του ανθρώπου. Αυτό το περνάω και στη δουλειά μου. Για παράδειγμα, τα cut off creatures αλλάζουν κεφάλια και σώματα, δεν έχουν συγκεκριμένο φύλο.

– Τα όντα που δημιουργείς τι είναι; 

Τα όντα που δημιουργώ, μπορεί να έχουν ανθρώπινα, ζωικά χαρακτηριστικά, αλλά ταυτόχρονα δε μπορείς να πεις ότι είναι κάτι ξεκάθαρα. Η φύση, οι μύθοι, το φως, το πώς μπορούμε να εντρυφήσουμε μέσα στον μικρόκοσμο που υπάρχει γύρω μας και αγνοούμε συστηματικά επειδή δεν «προλαβαίνουμε» να τον παρατηρήσουμε. Επίσης βρίσκω μεγάλο ενδιαφέρον στις πρωτόγονες  φυλές. Διαβάζω συχνά για πολιτισμούς. Με εντυπωσιάζουν η Αφρικανική και η Ιαπωνική τέχνη. Ένα όνειρό μου είναι να πάω στα Ιαπωνικά χωριά, που φτιάχνουν παραδοσιακό χαρτί.

– Τι σηματοδοτεί να εστιάζεις σε αυτό που αποκαλείς μικρόκοσμο;

Λόγω των γρήγορων ρυθμών που ζούμε, δεν προλαβαίνουμε να αναπνεύσουμε, να σκεφτούμε, να ζήσουμε. Τρέχω κι εγώ απίστευτα μέσα στη μέρα μου και προσπαθώ να το ισορροπήσω με το να παίρνω τις ανάσες μου. Ένας καλλιτέχνης τρέχει πάρα πολύ, πέρα απ’ το να δημιουργείς, έχεις ευθύνη για ότι παρουσιάζεις και ένα καθήκον να μπορέσεις να πάρεις σωστές αποφάσεις. Εσύ ρυθμίζεις τι θες να κάνεις στη ζωή σου, πώς θες να κυλήσει η καλλιτεχνική σου πορεία, συνεπώς έχεις ένα βάρος στην πλάτη σου, το οποίο εμένα με ευχαριστεί απίστευτα. Με γεμίζει αυτό που κάνω.

«Δημιουργώ όλα τα χρώματα από την αρχή, χρησιμοποιώντας τα τρία βασικά, προσθέτω αρκετό λευκό, και γίνονται πολλές αναμείξεις».

– Πώς θα χαρακτήριζες τη ζωγραφική σου; 

Είναι πολύ συναισθηματική η ζωγραφική μου, δεν αφορά μόνο το ταλέντο, παρατηρώ συνεχώς γύρω μου. Είναι σημαντικό για εμένα, να μπορώ να κάνω έναν απολογισμό της ημέρας. Να σκεφτώ τι με στεναχώρησε ή τι με έκανε να νιώσω καλά, να προσπαθήσω να δω αν είμαι όντως ευτυχισμένη, ή κάτι μου λείπει, ώστε να μπορέσω να βελτιώσω την καθημερινότητα μου. Μέσα στη μέρα βρίσκω συνεχώς τρόπους να βρεθώ μέσα στη φύση, έστω μια βόλτα στο πάρκο. Εκεί αντλώ έμπνευση, στη φύση, από τα όντα που είναι γύρω μου και τα φυτά.

– Τώρα, υπάρχει και μια αλεπού στην Πλάκα.

Αυτό είναι δυστυχώς αποτέλεσμα από τις φωτιές. Είχα πάει μια βόλτα πολύ χαμηλά στην Πάρνηθα και είδα αμέσως 5 αλεπούδες. Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις αυτά τα ζωάκια, αλλά δυστυχώς βγαίνουν επειδή δε βρίσκουν τροφή.

– Σε επηρέασε;

Ναι, με επηρέασε. Πολλά πράγματα που γίνονται γύρω μου με επηρεάζουν. Παρατηρώ συμπεριφορές από νέα άτομα, της γενιάς μου, και αναρωτιέμαι γιατί. Δεν δικαιολογούνται οι ρατσιστικές συμπεριφορές, να είσαι κοινωνικό άτομο, να έχεις μορφωθεί και να έχεις απόψεις που επικρατούσαν πριν πολλά χρόνια.

– Καταγράφεις τα πάντα; 

Ότι συμβαίνει γύρω μου το καταγράφω, δεν φτιάχνω έναν κόσμο ονειρικό για να ξεφύγω. Άλλωστε και σαν άτομο δεν είμαι καθόλου φυγόπονη, θεωρώ ότι τις ευθύνες μου πάντα τις αναλαμβάνω, δεν μπορώ να αφήνω τίποτα στην άκρη. Αν είναι κάτι που δεν έχω κάνει, με στοιχειώνει. Για αυτό πλάθω έναν κόσμο που έχει μνήμες από την παιδική μου ηλικία, αλλά και από την ενήλικη ζωή. Είναι ένα παιχνίδι ενηλικίωσης. Προφανέστατα έχω ενηλικιωθεί, αλλά παράλληλα, ένας άνθρωπος με καλλιτεχνική φύση δεν ενηλικιώνεται πλήρως ποτέ. Η ηλικία σχετίζεται άλλωστε με το πως νιώθουμε.

– Η νεότητα έχει στοιχεία ριζοσπαστισμού, αλλά ίσως αυτό που αναγνωρίζεις είναι ότι υποβόσκει ένας συντηρητισμός, ίσως και μια απογοήτευση, μια μοναξιά που μεταδίδουν οι μεγαλύτεροι νέοι στους νεότερους νέους.

Πιστεύω ότι έχουν βολευτεί, συμβιβάζονται με όσα έχουν, και προσπαθούν να επιβιώσουν.

Από τις ευχάριστες στιγμές της ημέρας που διακόπτεις λίγο αυτό που κάνεις για να πιες έναν Nespresso.

– Η καραντίνα ήταν μια ευκαιρία να επανασυνδεθούμε με τη φύση.

Εγώ ανέβαινα το βουνό δίπλα στο σπίτι μου τρεις φορές την ημέρα. Ήταν ένα μεγάλο ταρακούνημα για πολύ κόσμο. Ακόμα και για μένα που δεν ήμουν αποκομμένη από τη φύση, από μικρή πήγαινα με τους δικούς μου μαζεύαμε πετραδάκια, παρατηρούσαμε, βγάζαμε φωτογραφίες τις οποίες αργότερα επεξεργαζόμασταν. Η φύση με έμαθε να παρατηρώ, να σέβομαι και να μαγεύομαι.

– Τι σε τραβάει στη φύση; 

Έχει χίλια πρόσωπα, κάθε στοιχείο της φύσης μπορεί να σου πει μια άλλη ιστορία ανάλογα με το πως θα το κοιτάξεις, η φύση έχει τόσα σχήματα, χρώματα, σε βοηθάει να αφαιρείσαι. Γυρνάει συνέχεια γύρω από το μυαλό μου ότι θέλω να ζω. Δεν αρκεί να ξυπνάς μόνο για να δουλέψεις. Πρέπει να σκεφτείς γιατί υπάρχεις, πώς θα ήθελες να ζεις τη ζωή σου. Προσπαθώ να μη συμβιβάζομαι. Φυσικά και κάνω κάποια πράγματα που δε με γεμίζουν, αλλά φροντίζω να ξεκλέψω, ακόμα και στις 12 το βράδυ, χρόνο για μια σύντομη βόλτα και να μην κάθομαι μόνο με το κινητό, κάτι το οποίο κάνω συχνά.

«Προφανέστατα έχω ενηλικιωθεί, αλλά παράλληλα, ένας άνθρωπος με καλλιτεχνική φύση δεν ενηλικιώνεται πλήρως ποτέ».

– Αν το σκεφτείς, τόσο στη φύση όσο και όταν κάθεσαι στο κινητό, το μυαλό διασπάται, χάνεται, σχεδόν βυθίζεται.

Και τα δυο μπορούν να σου δώσουν με τελείως διαφορετικό τρόπο. Κι εγώ είμαι πολύ συχνά μπροστά στην οθόνη, άλλωστε είχα τρελό κόλλημα με το gameboy, όταν ήμουν μικρή. Από εκεί έχω αντλήσει τρομερή έμπνευση για τα έργα μου, γιατί έπαιζα όλη μέρα Πόκεμον, ντίτζιμον, Μάριο, ότι υπάρχει με ζώα, όντα, κέρατα, πλάσματα και θυμάμαι χαρακτηριστικά τη μανία μου να τα πιάσω και έλεγα «ε, να ήταν τώρα εδώ κοντά».

– Έπαιζες και Pokémon Go;

Όχι, αλλά θεωρώ πως από όλα τα παιδικά ερεθίσματα που είχα, από όλους αυτούς τους ονειρικούς κόσμους με τα εξωπραγματικά όντα, δημιουργήθηκε μια ανάγκη να θέλω να τα έχω μπροστά μου και τελικά ως επακόλουθο να τα πάρω τα περισσότερα ως χνουδωτά. Άρχισα λοιπόν κατά αυτόν τον τρόπο, στην ενήλικη ζωή μου, να δημιουργώ τα δικά μου εξωπραγματικά όντα, τα γλυπτά μου.

«Ολα τα παιδικά ερεθίσματα που είχα, από όλους αυτούς τους ονειρικούς κόσμους με τα εξωπραγματικά όντα, δημιουργήθηκε μια ανάγκη να θέλω να τα έχω μπροστά μου».

– Και τι κάνεις με αυτά;

Με τα χνουδωτά;  Τα κοιτάω και χαίρομαι! Μου δίνουν πολύ έμπνευση. Τα θεωρώ μια συλλογή από την παιδική μου ηλικία.

– Πρόσφατα, «έβγαλες» και το πρώτο σου NFT, το οποίο παρουσιάστηκε στη γκαλερί Ζουμπουλάκη. Δεν είσαι προφανώς, ανάμεσα στους καλλιτέχνες που τους τρομάζει αυτή η ψηφιακή εξέλιξη.

Όχι, δε με τρομάζει κάτι επειδή θεωρώ ότι εσύ επιλέγεις προς τα που θες να πάει η δουλειά σου και τι εξυπηρετεί κάθε μέσο, άλλωστε δε θεωρώ τη δουλειά μου κατ’ εξοχήν digital. Εγώ, αν δεν κάνω κάτι με τα χέρια μου, να πλάσω, να ζωγραφίσω, να λερώσω τα χέρια μου, νιώθω ότι δεν είμαι ολοκληρωμένη και με τρώει κάτι μέσα μου. Το digital είναι κάτι που με γεμίζει με διαφορετικό τρόπο, μου δίνει κίνηση σε αυτά που θέλω να κάνω, μια άλλη ματιά και άλλες δυνατότητες.

«Θεωρώ ότι κάθε χώρος μας δίνει κάτι άλλο, δεν είμαι άνθρωπος μονόχνοτος, δεν ξέρω πως θα εξελιχθεί».

– Σε ενδιέφερε πάντα; 

Σκέψου ότι είχα γραφίδα από το δημοτικό. Πάντα με ενδιέφερε να έρχομαι σε επαφή με καινούρια μέσα. Ασχολιόμουν ανέκαθεν με τον υπολογιστή και το photoshop, κι επειδή είχα ήδη κάνει κάποια ψηφιακά έργα, ήρθε η πρόταση από την γκαλερί Ζουμπουλάκη  και έδεσε. Δεν το είχα καν εκφράσει σε κανέναν ότι ασχολιόμουν με αυτό.

– Θα μπορούσες να φανταστείς τα πλάσματα σου στο metaverse;

Θεωρώ ότι κάθε χώρος μας δίνει κάτι άλλο, δεν είμαι άνθρωπος μονόχνοτος, δεν ξέρω πως θα εξελιχθεί. Έχω επιμεληθεί performances, γλυπτά, φωτογραφίες, κολάζ, εγκαταστάσεις, ζωγραφικά έργα και άλλα. Προσπαθώ με κάθε τρόπο να εκφραστώ και μου αρέσει να πειραματίζομαι, γιατί η τέχνη έχει πολλές διαστάσεις. Σίγουρα είναι περισσότερο μέσα μου η ζωγραφική και η γλυπτική, με αγκαλιάζουν, αλλά με ενδιαφέρει και το digital.

– Λόγω ταχύτητας;

Σίγουρα παίζει ρόλο, αλλά δεν είναι μόνο θέμα ταχύτητας, έχει μια άλλη μαγεία, δεν είναι ότι πάει να σκεπάσει τα υπόλοιπα, το βλέπω διαφορετικά. Μπορεί να δοκιμάσω να επεξεργαστώ κάτι ζωγραφικό στο photoshop και από εκεί να προκύψει, ένα καινούργιο έργο.

«Αν δεν κάνω κάτι με τα χέρια μου, να πλάσω, να ζωγραφίσω, να λερώσω τα χέρια μου, νιώθω ότι δεν είμαι ολοκληρωμένη και με τρώει κάτι μέσα μου».

– Ένα περιβάλλον που σε εμπνέει να παρουσιάσεις; Που θα σε βοηθούσε να εκφράσεις κάτι που δεν έχεις καταφέρει ως τώρα;

Η φύση με εμπνέει και ειδικά το δάσος, από μικρή το είχα αυτό. Κάθε δέντρο, γωνία, στοιχείο, μια κουφάλα που λέει ο λόγος, είναι κάτι μαγικό για μένα. Κάθε χώρος σου δημιουργεί άλλες ανάγκες, δε θέλω να πω ότι η φύση είναι και η γκαλερί δεν είναι. Εγώ μπαίνω σε μια γκαλερί ή σε ένα μουσείο και χάνομαι. Θυμάμαι χαρακτηριστικά, στο Stedeljik στο Άμστερνταμ, ένα έργο του Μιλέ, έβγαζε ένα εκπληκτικό φως. Απεικονίζονταν χωράφια που καλλιεργούσαν αγρότες. Ενώ όλο το έργο ήταν σε σκούρες αποχρώσεις, ο ουρανός  ήταν πορτοκαλορόζ, τόσο έντονος, είχα μαγευτεί, μπορούσα να τον παρατηρώ για ώρες.

– Σου έχει συμβεί ξανά με άλλον καλλιτέχνη; 

Ένας ακόμα καλλιτέχνης που τα έργα του με συναρπάζουν και μπορώ να κάθομαι να παρατηρώ ώρες ολόκληρες, είναι ο Ματίς. Το αγαπημένο μου έργο του είναι το “ The Open Window in Collioure”. Ένα ανοιχτό παράθυρο γεμάτο χρώματα, οι ροζ και μπλε αποχρώσεις, με μαγνητίζουν.

«Εγώ μπαίνω σε μια γκαλερί ή σε ένα μουσείο και χάνομαι».

– Ταξιδεύεις;

Κατά την διάρκεια υλοποίησης της πτυχιακής μου, ήμουν λίγο αγχωμένη, όπως όλοι. Είχα βρει το θέμα από νωρίς, αλλά ένιωθα ότι κάτι μου έλειπε. Και είπα στον εαυτό μου «Βασιλική θα πας ένα ταξίδι», οπότε πήγα με μια παρέα φίλων και γυρίσαμε όλη την Ανδαλουσία, Σεβίλλη, Γρανάδα, Κόρδοβα, Σιέρρα Νεβάδα, ανεβήκαμε το βουνό, τα λευκά χωριά, και μετά προς τη Μαδρίτη… Τα τοπία που είδα ήταν τρομερά, είχαν άγρια φύση μέσα στην πόλη. Είδα και τις καλύβες μέσα στο βράχο, εκεί που δημιουργήθηκε το φλαμένκο. Τα σπίτια ήταν σαν κυκλαδίτικα, λευκά και μπλε.

– Πώς αισθάνθηκες; 

Μπήκαμε μέσα στα σπίτια και πετύχαμε σε έναν βράχο, μια οικία όπου θύμιζε αμερικάνικο ποταμόπλοιο. Είχε ψεύτικο γρασίδι, πολύχρωμες τέντες, και απλωμένη μπουγάδα σε ροζ και πορτοκαλί αποχρώσεις. Μαγεύτηκα από την πολυχρωμία. Συγκλονίστηκα επίσης και από τα αραβικά στοιχεία που επικρατούσαν στην Ανδαλουσία, τις επιγραφές, τα πλακάκια, τα κάστρα τους. Αυτό το ταξίδι μου έδωσε πολύ έμπνευση να συνεχίσω τη δουλειά μου.

– Έχεις ταξιδέψει όσο θα ήθελες;

Τα ταξίδια μου έλειψαν παρά πολύ με την πανδημία, τα θεωρώ πηγή έμπνευσης, όχι μόνο στο εξωτερικό, αλλά και πιο βόρεια στην Ελλάδα, τα Μετέωρα μ’ αρέσουν πολύ.

«Διαβάζω πολύ και σημειώνω συνέχεια στα βιβλία μου λέξεις και προτάσεις που με εμπνέουν».

– Η Κέρκυρα θα σου ταίριαζε πολύ.

Για κάποια χρόνια πήγαινα κάθε Πάσχα.

– Η εικόνα σου, σε νοιάζει;

Μου αρέσει να προσέχω τον εαυτό μου και να τον σέβομαι. Δε με νοιάζει τι θα πουν οι άλλοι για εμένα, άμα αρέσουμε στον εαυτό μας, θα αρέσουμε και στους άλλους, αλλά και να μην αρέσουμε δεν πειράζει. Εχω τα πάνω και τα κάτω μου, επειδή είμαι άνθρωπος, θέλω να εξελίσσομαι, κανείς δεν είναι τέλειος και δεν υπάρχει η τελειότητα σε αυτό τον κόσμο. Κάνω πολλή αυτοκριτική, σκέφτομαι που μπορεί να μην ήμουν σωστή ή υπερβολικά ανεκτική με κάτι. Νιώθω ότι μεγάλωσα αυτό τον χρόνο που πέρασε, βάζω τα όρια μου πλέον.

– Αυτό πώς αποτυπώνεται στη ζωή σου;

Με το να τολμάω συνέχεια, έρχομαι σε επαφή με πολλά υλικά, πέρα από την ζωγραφική, ασχολούμαι και με την γλυπτική. Αυτή την περίοδο κάνω κάποια γλυπτά παπιέ μασέ, είμαι σε ένα δημιουργικό οργασμό. Διαβάζω πολύ και σημειώνω συνέχεια στα βιβλία μου λέξεις και προτάσεις που με εμπνέουν. Μπορεί να μου πάρει και τρία χρόνια να τελειώσω ένα βιβλίο.

– Και τι γίνεται αν το αναγνωρίσεις, αλλά δεν κάνεις κάτι για αυτό;

Ίσως δε το έχεις αρκετά ανάγκη, ίσως έχεις κάποια άλλη ανάγκη που δεν έχεις ανακαλύψει.

Διαβάστε ακόμα: Δόμνικα Γρηγοριάδη. «Βιρτουόζο σε κάνουν η αισθητική και η πρωτοτυπία».

TAGS :
nespresso ζωγράφος

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook