Η ήρεμη δύναμη του Αναστάση Ροϊλού

«Αν δεν ήμουν ηθοποιός θα ήμουν ψυχολόγος ή αρχιτέκτονας». (Πουκάμισο Falconeri).

Οι εκπλήξεις στις συνεντεύξεις είναι πάντα εκείνες που προκαλούν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και όταν τις συναντάς, τις απολαμβάνεις ως το μεδούλι. Μία τέτοια περίπτωση είναι ο Αναστάσης Ροϊλός που αλλιώς τον περίμενα και αλλιώς το πράγμα μου προέκυψε, όπως λέει και το τραγούδι. Αυτός ο όμορφος νέος εκπέμπει την ώριμη γοητεία ενός σοφού, μεγαλύτερου σίγουρα, ανδρός, με έναν συναισθηματικό κόσμο πλούσιο και περίπλοκο, όπως άλλωστε είναι κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου.

Ο Αναστάσης μελετά βαθιά το θέατρο με διαβάσματα συνεχή, αντιμετωπίζει τα πάντα με ανθρωποκεντρικό βλέμμα και μια ιδιαίτερη ευαισθησία και προσπαθεί πολύ να μην γίνεται αυτοαναφορικός – κάτι πολύ δύσκολο όταν τον ρωτάς συνέχεια για εκείνον. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Πολιτισμός είναι το σώμα» (εκδ. ΚΕΙΜΕΝΑ) που έχει επιμεληθεί με τα κείμενα του Ταντάσι Σουζούκι για το θέατρο.

– Τόση αγάπη για το θέατρο, τέτοια ενασχόληση σε βάθος όπως αντιλήφθηκα με την κουβέντα μας. Το νιώσατε νωρίς;

Όχι. Μάλιστα, μικρός δεν είχα κάποια ιδιαίτερη σχέση με την τέχνη πρακτικά. Ωστόσο, εκτιμούσα πάντα τη ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, το design γενικότερα. Νομίζω πως αν δεν ήμουνα ηθοποιός θα ήμουν ή ψυχολόγος ή αρχιτέκτονας. Είναι οι δύο μεγάλες μου αγάπες τις οποίες συνεχίζω να παρακολουθώ τώρα με άλλους τρόπους. Τελειώνοντας το σχολείο μπήκα όμως στο τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ στη Θεσσαλονίκη χωρίς κάποιο συγκεκριμένο στόχο. Ειδικά η ιδέα του ηθοποιού ήταν πολύ μακριά από εμένα εκείνη τη στιγμή.

«Το ”συγγνώμη” είναι μία μεγάλη θέση, γιατί αφορά και το να αλλάξεις γνώμη». (Total look Falconeri, παπούτσια Converse). 

– Ακούω έναν άνθρωπο και «βλέπω» με κλειστά τα μάτια έναν έφηβο προς τα πίσω που αντιμετωπίζει τα πάντα ανθρωποκεντρικά.

Πράγματι, έβλεπα και βλέπω τα πάντα ανθρωποκεντρικά. Άλλωστε πιστεύω ότι αυτό αφορά κάθε επάγγελμα, που ακόμα κι αν δεν έχει τέτοιον χαρακτήρα, εμείς πρέπει να του τον δίνουμε. Πρέπει να σκέφτεσαι ότι οτιδήποτε κάνεις οφείλει να έχει έναν θετικό αντίκτυπο στους άλλους – στους ανθρώπους και το περιβάλλον. Δυστυχώς, υπάρχει πολλή δυστυχία γύρω μας – εμείς επιλέγουμε να μην την βλέπουμε. Όπως και όσο μπορεί, λοιπόν, ο καθένας μας πρέπει να κάνει κάτι γι’ αυτό. Και το μικρότερο στην καθημερινότητά μας έχει πολύ μεγάλη σημασία. Έναν γιατρό για παράδειγμα, αν δεν αφιερώσει κάποιες ώρες από τη ζωή του σε ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν για την υγεία τους, δεν ξέρω καθόλου πόσο μπορούμε να τον λογίσουμε σαν έναν άνθρωπο που κάνει κοινωνικό επάγγελμα. Θέλω να πω ότι μπορείς να το δεις παντού αυτό και να το μεταφράσεις παντού. Και στο θέατρο ισχύει, οφείλουμε να σεβαστούμε αυτόν που έχει πληρώσει ένα εισιτήριο. Είναι μεγάλες, ξέρετε, αυτές οι συζητήσεις και εγείρουν πολλά ερωτήματα. Κι εμένα μου αρέσει περισσότερο να αναρωτιέμαι παρά να απαντώ.

– Μπορεί να κάνεις πολύ μικρά πράγματα στην καθημερινότητα σου και όμως να είναι πολύτιμα. Από ένα συγγνώμη και ένα ευχαριστώ ξεκινώντας…

Το «συγγνώμη» είναι μία μεγάλη θέση, γιατί αφορά και το να αλλάξεις γνώμη. Γι’ αυτό εγώ προτιμώ το «με συγχωρείς». Και μου αρέσει πολύ να κυριολεκτούμε, σε βαθμό ίσως που να γίνεται κουραστικό για τους άλλους.

«Εβλεπα και βλέπω τα πάντα ανθρωποκεντρικά». (Total look Falconeri). 

– Νιώθετε πως η ίδια η ζωή σας οδήγησε με τον τρόπο της σε αυτή τη «συμπόνια» που σας χαρακτηρίζει – χρησιμοποιώντας κυριολεκτικά τη λέξη;

Ξέρετε, γίνεται μεγάλη συζήτηση για τους ανθρώπους που πέρασαν δύσκολα ας πούμε στη ζωή τους και μετά τα κατάφεραν και γίνονται παράδειγμα. Και καλά κάνουν. Όμως αρκετές φορές αυτό καταντά ναρκισσιστικό και λίγο χλευαστικό απέναντι σε όσους δεν έχουν καταφέρει ενδεχομένως να ξεπεράσουν τα δικά τους προβλήματα. Δεν μου αρέσει να περιαυτολογούμε σε σχέση με τις δυσκολίες που έχουμε περάσει. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ζήσει δυσκολίες, ο καθένας στον δικό του κόσμο, με τον δικό του τρόπο. Και τα πλούσια παιδιά για παράδειγμα, αρκετές φορές είναι ακόμη πιο εκτεθειμένα σε διάφορα θέματα, παρότι μπορεί να μη φαίνεται. Ακόμη, όμως, και ένα παιδί που μπορεί να πέρασε εύκολα μικρό, έχει άλλα «μειονεκτήματα» γιατί η ζωή είναι πολύ πάνω απ’ όλα αυτά και έτσι μπορεί να έχει μικρό πεδίο δράσης και να μην έχει μάθει κάποια πράγματα που ενδεχομένως θα τον έκαναν καλύτερο και θα του άρεσαν κιόλας.

– Εσείς λοιπόν; Σε ποια «κατηγορία» ανήκετε;

Η δική μου ζωή, παρότι δεν μου αρέσει να περιαυτολογώ, είναι μία παλέτα που έχει όλα τα χρώματα. Η μητέρα μου πήρε νωρίς την απόφαση να με μεγαλώσει μόνη της για να μου παρέχει ένα πολύ πιο ήρεμο σπίτι. Πράγμα που έγινε κιόλας. Και με επηρέασε αρκετά, καθώς είμαι ένας άνθρωπος που αναζητά πάντα την ηρεμία και την ψυχραιμία. Η γυναίκα αυτή έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να μου παρέχει αγάπη και ασφάλεια. Ό,τι θεωρούσε καλύτερο χωρίς κι εκείνη να ξέρει τι είναι ακριβώς το καλύτερο. Έχω διαβάσει μία φράση του φιλόσοφου Πολ Σεντίρ που λέει ότι «όταν ψάχνουμε τον Θεό, ακόμα και να είμαστε σε λάθος δρόμο, το θείο γύρω μας αναγνωρίζει την προσπάθεια μας και θα μας φέρει κοντά σ’ αυτό».

«Η μητέρα μου πήρε νωρίς την απόφαση να με μεγαλώσει μόνη της». (Μπλούζα G Star RAW, παντελόνι Falconeri).

– Η μητρική παρουσία, λοιπόν, είναι καθοριστική. 

Η μητέρα μου προσπάθησε να κάνει το καλύτερο για μένα και γι’ αυτό με έστειλε στο Αρσάκειο στη Θεσσαλονίκη. Και φυσικά ανησυχούσε πάντα για το μέλλον μου. Όταν άκουσε ότι θα γίνω ηθοποιός, ήταν κάτι που δεν την έκανε να αισθανθεί πολύ καλά αλλά δεν μου δημιούργησε πρόβλημα. Σε αυτό έπαιξε, βέβαια, ρόλο και ότι εγώ πολύ γρήγορα βρήκα το δρόμο μου επαγγελματικά, με την έννοια ότι είχα δουλειές οπότε δεν συνέτρεχε λόγος περαιτέρω άγχους. Μπορεί, λοιπόν, να μην είχα τη συνεχή και πολλή παρουσία αλλά είχα πολλή αγάπη. Αυτό με έβαλε βεβαίως στην διαδικασία να προσπαθώ να είμαι αυτάρκης και αυτόνομος από πολύ μικρή ηλικία.

– Ηταν εύκολα αυτά τα πρώτα επαγγελματικά βήματα;

Επειδή ήμουν πολύ μικρός σε ηλικία και επειδή τότε το Κρατικό δεν δεχόταν ηθοποιούς που δεν είχαν τελειώσει τη Σχολή και επειδή μάλιστα πήρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον Σιμιγδαλένιο, το μόνο που με απασχολούσε ήταν να αποδείξω ότι το άξιζα. Περισσότερο με κατέβαλε το άγχος και μάζευα πληροφορίες για το τι θα κάνω παρά είχα αποφασίσει ότι αυτή θα είναι η πορεία μου. Κινούμουν καθαρά από ένα πρωτογενές αίσθημα, του πού νιώθω ωραία.

«Από μικρό δεν με ενδιέφεραν τα πράγματα που ενδιέφεραν τους συνομήλικους μου». (Πουκάμισο Falconeri). 

– Και η υπόλοιπη ζωή, πώς κυλούσε;

Από μικρό δεν με ενδιέφεραν τα πράγματα που ενδιέφεραν τους συνομήλικους μου. Έκανα πάντα παρέα με μεγαλύτερους, ακόμη και 10 χρόνια μεγαλύτερους, γιατί αυτό που με ενδιαφέρει είναι να ακούω πολύ, για να μαθαίνω. Ίσως κι επειδή είχα ένα κενό κατεύθυνσης και συμβούλων αντίστοιχων από το σπίτι, το έψαχνα αλλού. Άκουγα πάρα πολλά και μπορούσα να επιλέξω τι μου έκανε εμένα. Δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι μπορούσα να κάνω τα πάντα – άλλωστε πάρα πολλά πράγματα που παίρνουμε είτε από ανθρώπους είτε από βιβλία, δεν σημαίνει ότι μπορούμε να τα εφαρμόσουμε οι ίδιοι, αλλά σίγουρα μας είναι χρήσιμα. Και μπορεί μάλιστα να τα εφαρμόσουμε πολύ αργότερα στη ζωή μας.

– Το χάρισμα όμως ήταν σαφές.

Δεν μπορώ ο ίδιος να πω για τον εαυτό μου αν είχα ταλέντο η χάρισμα, σίγουρα μπορώ να πω ότι είχα μία κλίση. Θεωρώ ότι πάντα πρέπει να διαβάζω πολύ και να αφιερώνομαι για να φτάσω σε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Ξέρετε, το ταλέντο θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο μια δυο φορές, αλλά μέχρι εκεί. Πρέπει να είναι η ρεζέρβα σου, όχι η καθημερινότητά σου.

«Το ταλέντο θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο μια δυο φορές, αλλά μέχρι εκεί. Πρέπει να είναι η ρεζέρβα σου, όχι η καθημερινότητά σου». (Πουκάμισο Falconeri, τζιν παντελόνι G Star RAW).

– Ο κύβος ερρίφθη…

Έξι χρόνια αφότου μπήκα στη σχολή και τρία χρόνια αφότου άρχισα να δουλεύω νομίζω πως ήρθε η στιγμή κατά την οποία καταστάλαξα ότι αυτό θα κάνω. Όταν ήρθε η ώρα της διπλωματικής μου, αποφάσισα να κάνω έναν μονόλογο και να μην είμαι καν με τους υπόλοιπους, έναν μονόλογο όμως που θα άφηνε ένα αποτύπωμα και για αυτό επέλεξα το Ιnsenso του Δημητριάδη. Ήθελα να είναι κάτι που θα με αφορά τόσο που θα μου δώσει την κινητήριο δύναμη να επικοινωνήσω στους άλλους όλα όσα θα ήθελα. Και πάλι, λοιπόν, η απόφαση μου να γίνω ηθοποιός, παρότι είναι μία προσωπική υπόθεση, αφορούσε πάρα πολύ το κοινωνικό κομμάτι. Για μένα είναι ένα λειτούργημα.

– Με ποια έννοια είναι λειτούργημα;

Το θέατρο εκπροσωπεί ένα τεράστιο κομμάτι του ψυχισμού τού ανθρώπου και αγγίζει απαραιτήτως κοινωνικά κομμάτια. Πάντα προσπαθώ στη δουλειά μου να βρω την ουσία αυτού που κάνω, γιατί το κάνω. Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν θέατρο μόνο για τον εαυτό τους και αυτοί δεν με απασχολούν καθόλου. Προσπαθώ να μην βλέπω το κακό στους άλλους αλλά το καλό. Ασφαλώς και επιλέγω προσεκτικά όσα μου «κάνουν» ακόμη όμως και αν κάνεις κάτι που δεν σου πάει απολύτως – πράγμα που συμβαίνει σε όλους μας – είναι σώφρον να προσπαθείς και εκεί ακόμη να βρεις το καλό. Υπάρχουν στιγμές όμως που χαλαρώνω και δοκιμάζω κάτι πιο μακριά μου, για να δω πού θα με βγάλει. Επέλεξα κάποτε μία δουλειά που καλλιτεχνικά δεν με πήγε παρακάτω, αλλά εκτίμησα πάρα πολύ τον άνθρωπο και τη συνεργασία μας. Γκρεμίζω αρκετές φορές τις απολυτότητές μου για να ζήσω συναντήσεις που έχουν νόημα.

«Πρέπει να ακούς τον κόσμο, με την έννοια του να σκέφτεσαι και να αναρωτιέσαι διαρκώς εάν αυτά που λες τον αφορούν». (Μπλούζα G Star RAW, παντελόνι Falconeri).

– Είστε μοναχικός άνθρωπος;

Είμαι αρκετά μοναχικός και το παλεύω. Το παλεύω γιατί πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε ανοίγματα στους γύρω μας, στον σύντροφό μας, στους ανθρώπους που έχουμε πολύ κοντά μας. Κατά τη γνώμη μου, ένας μοναχικός άνθρωπος μπορεί να τα πηγαίνει πολύ καλά σε κοινωνικό επικοινωνιακά επίπεδο, αλλά με τους κοντινούς του μπορεί να εμφανίζεται πιο κλειστός. Μπορεί, δηλαδή, να είναι λειτουργικός μέσα σε ένα σύνολο αλλά να υστερεί σε ζητήματα καρδιάς και αυτό θέλει δουλειά. Μοναχικός είναι εκείνος που πιστεύει ότι μόνο στον εαυτό του θα βρει την ηρεμία, πράγμα που κρύβει πολλές παγίδες. Δένομαι δύσκολα γιατί απλώς θέλω πολύ συγκεκριμένους ανθρώπους που θα δέχονται ακριβώς αυτό που είμαι, να το καταλαβαίνουν και να αφιερώνονται. Όπως κάνω και εγώ. Και δίνω ευκαιρίες. Πιστεύω πάντως ότι οι σχέσεις, όπως τα πάντα, χρειάζονται δουλειά και χρόνο.

– Είστε ένας πολύ συνεπής άνθρωπος από όσο μπορώ να υποθέσω και ένας καλός μαθητής.

Όπως είπα και στην αρχή, μου αρέσει να ακούω πολύ. Υπάρχει άλλωστε και μία φράση που λέει ότι δεν είναι τυχαίο ότι ο Θεός μας έδωσε δύο αυτιά και ένα στόμα, για να ακούμε περισσότερο και να μιλάμε λιγότερο. Ένας καθηγητής μου στη σχολή, ο Κωστής Σφυρικίδης που τον αγαπώ πάρα πολύ, μου έλεγε για το σύνδρομο του καλού μαθητή και με συμβούλευε στην πορεία της ζωής μου να το σπάσω λίγο. Την κάνω αυτή την προσπάθεια, χρόνια τώρα, αλλά αυτό δεν αναιρεί το ότι θα ακούσω πολύ καλά τον εκάστοτε σκηνοθέτη μου για παράδειγμα. Καλώς ή κακώς τα θέατρα λειτουργούν με τον σκηνοθέτη, ο οποίος φέρει μία άποψη – οφείλεις να την ακούσεις καλά όπως και τον συγγραφέα. Μπορεί να νιώθω τον ηθοποιό ως συνδημιουργό, αλλά για να λειτουργήσει κάτι τέτοιο προς όφελος του αποτελέσματος, πρέπει να ακούσεις.

«Ο Θεός μας έδωσε δύο αυτιά και ένα στόμα, για να ακούμε περισσότερο και να μιλάμε λιγότερο».

– Γιατί χρειάζεται να ακούσεις; 

Για να καταφέρεις να πας κάπου αλλού – που για μένα, αυτό είναι δημιουργία, να μην μένεις στο πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό. Επίσης πρέπει να ακούς και τον κόσμο, με την έννοια του να σκέφτεσαι και να αναρωτιέσαι διαρκώς εάν αυτά που λες τον αφορούν. Και αυτό δεν γίνεται απαραιτήτως με σύγχρονα μέσα αλλά ανασύροντας και την παράδοση όπως κάνει ο Σουζούκι στον οποίο έχω εντρυφήσει ή ο Θόδωρος Τερζόπουλος που για να ερεθίσουν αισθητήρια του κοινού που μπορεί να είναι εγκλωβισμένα από την πολλή πληροφορία, τις πολλές εκρήξεις, τα πολλά χρώματα, όλα αυτά τα πολλά που δίνει η σύγχρονη εποχή, ρίχνουν ένα άλλο βλέμμα στην ουσία.

– Είναι εκείνοι εν κατακλείδι οι άνθρωποι που σας έχουν «μετακινήσει» ουσιαστικά;

Σίγουρα. Γνώρισα τον Θόδωρο Τερζόπουλο το 2014 και με κάλεσε στο σεμινάριο του όπου έζησα από κοντά τη μέθοδο του. Ο άνθρωπος αυτός με έχει καθορίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό όσον αφορά τη σκέψη μου στη ζωή αλλά και στη δουλειά. Ο Τερζόπουλος είναι ταγμένος στην τέχνη του με ένα μοναδικό τρόπο, για μένα ίσως ο μόνος εν ζωή στην Ελλάδα που είναι τόσο βαθιά ταγμένος σε αυτήν. Εχει ένα άλλο βλέμμα στον κόσμο, στα πράγματα, στο θέατρο. Με ενέπνευσε και με έκανε να πω τελειωτικά ότι «αυτό, ναι, είναι ένα άξιο επάγγελμα» και ότι πρέπει να το υπηρετήσω. Το θαυμαστό στον Τερζόπουλο είναι ότι η μέθοδος του είναι διαφορετική χωρίς να στοχεύει στο διαφορετικό.

– Σε τι συνίσταται η διαφορετικότητά του; 

Ο στόχος του είναι να εμβαθύνει στα πράγματα και εμβαθύνει με τόσο ιδιαίτερο τρόπο και γνώση που κάθε συζήτηση μαζί του είναι ένα ταξίδι σε αυτά που έχει ζήσει κι αυτά που έχει διαβάσει με έναν ανεπανάληπτο τρόπο. Με βοήθησε να καταλάβω κυρίως για το πώς θέλω να δουλεύω και μου σύστησε τον Σουζούκι. Τα καλοκαίρια του 2017 και 2018 πήγα στην Ιαπωνία και διδάχτηκα τη μέθοδό του. Επειδή λοιπόν όσο ήμουν στη σχολή είχα διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία που υπήρχαν για μεθόδους αλλά και θεατρικές βιογραφίες, μου φάνηκε πολύ παράξενο που δεν υπήρχε τίποτα για εκείνον στα ελληνικά. Διάβασα τότε το Τhe way of acting και όταν πήγα εκεί του ζήτησα να το μεταφράσω. Όμως συγκυριακά, η ομάδα του, η Scot, μου ζήτησε εκείνη να μεταφράσω το “Culture is a body”  που ήταν πρωτοτύπως γραμμένο από εκείνους. Μου έδωσαν πάρα πολύ υλικό να μελετήσω, βιβλία και βίντεο με παραστάσεις για να φθάσω σε ένα βιβλίο που εκδόθηκε μόλις με κείμενα του Σουζούκι και δικά μου σχόλια.

Backstage: Με τη Μαργκό Φραγκάκη, η οποία επιμελήθηκε το styling τη φωτογράφησης.

// Ο Αναστάσης Ροϊλός παίζει στον «Γυάλινο Κόσμο», στο Θέατρο Αλκυονίς, Ιουλιανού 42-46, Πλ. Βικτωρίας. Τηλ : 2169003309. Το καλοκαίρι θα παίξει στη Μήδεια σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χειλάκη και μουσική Δημήτρη Καμαρωτού.

Αποκλειστική φωτογράφηση για το Andro: Μόνικα Κρητικού.

Styling: Μαργκό Φραγκάκη.

Ευχαριστούμε το ξενοδοχείο Mira Me Athens για τη φιλοξενία.

TAGS :
ηθοποιός θέατρο οι δημιουργικοί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook