Τα 10+1 καλύτερα βιβλία ξένης λογοτεχνίας. Τι θα διαβάσουμε στις γιορτές

Η πανδημία προκάλεσε πολλές αναταράξεις και στον εκδοτικό χώρο, όμως, αποδεικνύεται πως στη χώρα μας εξακολουθεί να εκδίδεται και να μεταφράζεται λογοτεχνίας υψηλής στάθμης. Τους τελευταίους δύο δύσκολους μήνες, κυκλοφόρησαν ουκ ολίγα μυθιστορήματα που αξίζει να διαβάσετε. Με περισσή δυσκολία επιλέγουμε δέκα από αυτά, συν μια συλλογή ποιημάτων.

1. H κλέφτρα των φρούτων, Πέτερ Χάντκε (εκδ. Gutenberg)

Ένας ηλικιωμένος συγγραφέας εκλαμβάνει το τσίμπημα μιας μέλισσας σαν σημάδι ότι πρέπει να κινητοποιηθεί και να αναθεωρήσει τη ζωή του. Παρακολουθεί μια 30χρονη κοπέλα, την «Κλέφτρα των φρούτων», που αναζητά τη μητέρα της στη γαλλική εξοχή. Το νεανικό και θερμό της βλέμμα τον εμπνέει για να παρατηρήσει με νέα ματιά τον κόσμο γύρω του και να φωτίσει με καινούργιο τρόπο αναμνήσεις, εμπειρίες, προσωπικές σχέσεις.

O νομπελίστας Πέτερ Χάντκε και ένας από τους σημαντικότερους ευρωπαίους -εν ζωή- συγγραφείς των καιρών επανέρχεται  μ’ ένα μυθιστόρημα-γρίφο, γεμάτο ευρηματικές προσωποποιήσεις και εικόνες. Πρόκειται για έναν μονοφωνικό λόγο πίσω από μια πολυπρόσωπη ιστορία, ένας βαθύς λυρικός στοχασμός για τη γραφή, τα όρια της ανθρώπινης εμπειρίας, τη φύση και την αξία των απλών πραγμάτων στη ζωή μας. Η μετάφραση ανήκει στην Μαρία Αγγελίδου.

 

 

 

 

 

 

 

---

 

2. O κύριος Γoυάιλντερ κι εγώ, Τζόναθαν Κόου (εκδ. Πόλις)

Το λιγότερο… βρετανικό μυθιστόρημα του Κόου και με κινηματογραφική οπτική γραμμένο. Θα λέγαμε πως είναι το πιο αμερικάνικο, καθώς αναφέρεται στον γνωστό Αυστροεβραίο σκηνοθέτη Μπίλι Γουάιλντερ, που το 1933 κατάφερε να διαφύγει από τη ναζιστική Γερμανία για να γίνει μέγας και τρανός στο Χόλιγουντ. Παράλληλα, το μυθιστόρημα έχει και αρκετή δόση Ελλάδας. Η άλλη βασική ηρωίδα του βιβλίου, η Καλλιστώ φεύγει από την Αθήνα το 1977 για να γνωρίσει τον κόσμο.

Σε ένα ελληνικό νησί, αφού πρώτα έχει κάνει ένα ταξίδι στην Αμερική, γνωρίζει τον Μπίλι Γουάιλντερ που γυρίζει εκεί την ταινία του «Fedora», και η Καλλιστώ προσλαμβάνεται ως βοηθός. Εκστασιαμένη από όσα βλέπει στο κινηματογραφικό πλατό, αισθάνεται ο κόσμος μέσα της να αλλάζει.  Την ίδια στιγμή που ο Γουάιλντερ αντιλαμβάνεται ότι το άστρο του έχει μάλλον αρχίσει να σβήνει. Το Χόλυγουντ τον απορρίπτει, και μόλις που κατόρθωσε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την ταινία του, από τη Γερμανία. Η Καλλιστώ πηγαίνει μαζί του στο Μόναχο για τα γυρίσματα των επόμενων σκηνών της ταινίας και μαζί κάνουν ένα ταξίδι αναμνήσεων. Ο χρόνος, η φήμη, η νοσταλγία για τον οικείο κόσμο του καθενός από εμάς είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται ο Κόου. Η μετάφραση ανήκει στην Άλκηστη Τριμπέρη.

 

 

 

---

 

3. H Λόττε στη Βαϊμάρη, Τόμας Μανν (εκδ. Πατάκη) 

Η Λόττε Κέστνερ υπήρξε η έμπνευση του Γκαίτε για να δημιουργήσει την αντίστοιχη Λόττε στο μυθιστόρημά του «Τα πάθη του Βέρθερου». Ο Τόμαν Μανν μας την επαναφέρει ξανά με άλλο τρόπο. Τη στιγμή που κάνει ένα ταξίδι «στη χώρα της νιότης»: καταφτάνει στη Βαϊμάρη με την επιθυμία να συναντήσει ξανά, ύστερα από περίπου μισό αιώνα, τον αγαπημένο της Γκαίτε.

Η άφιξή της στο ξενοδοχείο της πόλης προκαλεί αναστάτωση. Όλοι θέλουν να δουν από κοντά την ηρωίδα του σπουδαίου μυθιστορήματος. Και ο ένας μετά τον άλλον της μιλούν για τον μεγάλο άνδρα που τους γητεύει όλους, φίλους και εχθρούς. Δημιουργείται έτσι, σταδιακά, μια εικόνα του Γκαίτε από τις αφηγήσεις των άλλων. Κάποια στιγμή εμφανίζεται ο ίδιος ο Γκαίτε, τόσο αληθινός, που ο αναγνώστης νιώθει σχεδόν την ανάσα του. Ο Τόμας Μαν άρχισε να γράφει τη Λόττε στη Βαϊμάρη το 1933 και την ολοκλήρωσε το 1939. Η φράση «Η Γερμανία είμαι εγώ!» που αποδίδει στον Γκαίτε, στο έβδομο κεφάλαιο του βιβλίου, είναι φράση του ίδιου του Τόμας Μαν, σχόλιο για την απαγόρευση από τους ναζί να επιστρέψει στη χώρα του. Η μετάφραση ανήκει στον Θόδωρο Παρασκευόπουλο.

 

 

 

 

 

---

 

4. Οσα κρατήσαμε κρυφά, Λάρα Πρέσκοτ (εκδ. Μεταίχμιο) 

Ξέρουμε τι ακριβώς συνέβη με το πολυθρύλητο μυθιστόρημα του Μπορίς Παστερνάκ «Δόκτωρ Ζιβάγκο». Για την τότε ΕΣΣΔ θεωρήθηκε επικριτικό του σοβιετικού καθεστώτος και μπορεί ο συγγραφέας να έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, εντούτοις δεν το αποδέχθηκε έπειτα από πιέσεις. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε πρώτα στην Ιταλία, εν συνεχεία σε άλλες χώρες και πολύ αργότερα κυκλοφόρησε στη Σοβιετική Ένωση (γύρω στη δεκαετία του ΄80).

Η Πρέσκοτ στο πρώτο της μυθιστόρημα που έχει προκαλέσει πολλά ευμενή σχόλια στο εξωτερικό, πιάνει το νήμα αυτής της πραγματικής3 ιστορίας για να υφάνει μια πολιτική, κατασκοπευτική και ερωτική περιπέτεια. Οι δακτυλογράφοι ενός τμήματος της αμερικανικής αντικατασκοπείας έπαιξαν το ρόλο τους στο να προωθηθεί το βιβλίο και να λειτουργήσει ως πολιορκητικός κριός κατά των Σοβιετικών. Το βιβλίο μας παρουσιάζει και την ερωμένη του Παστερνάκ, την Όλγα, που κι αυτή έχει σημαντικό ρόλο στη ζωή και το μυθιστόρημά του. Η Πρέσκοτ σε κρατάει σε ένταση συνεχώς με τις εναλλασσόμενες φωνές και υποπλοκές της. Η μετάφραση ανήκει στον Γιώργο Μπαρουξή.

 

 

 

 

 

---

 

5. Οι Αργοναύτες, Μάγκι Νέλσον (εκδ. Αντίποδες) 

Άλλο ένα μυθιστόρημα που έχει συζητηθεί αρκετά στο εξωτερικό. Στους Αργοναύτες η Μάγκι Νέλσον καταγράφει ένα τέτοιο ταξίδι, περιγράφοντας τον έρωτά της με τον τρανς καλλιτέχνη Χάρυ Ντοτζ, τη σχέση της με τον θετό της γιο, την εγκυμοσύνη και τη γέννα της, μετατρέποντας κάθε της προσωπική εμπειρία σε δημόσιο στοχασμό πάνω στα ζητήματα της σεξουαλικότητας και του φύλου, της φροντίδας και της οικογένειας, παίρνοντας απόσταση από τον ταυτοτικό λόγο.

Τα σώματα στους Αργοναύτες δεν μένουν τα ίδια. Αλλάζουν, τεθούν υπό το καθεστώς μεταβολής και αναδιαμόρφωσης. Ποιοι φέρουν αυτά τα σώματα; Ποια είναι η ταυτότητά τους; Υπάρχει αναλλοίωτο εγώ σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Η Νέλσον γράφει με δύναμη και σθένος ένα μυθιστόρημα τόσο σημερινό που θα το συζητάμε για χρόνια. Η μετάφραση ανήκει στην Μαρία Φακίνου.

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

6. Τα χρόνια της βραδύτητας, Φερνάντο Αραμπούρου (εκδ. Πατάκη) 

Γνωρίσαμε τον Αραμπούρου από την έξοχη «Πατρίδα» του. Τώρα έρχεται με ένα νέο μυτθιστόρημα όπου μας μεταφέρει στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Ο οχτάχρονος Τσίκι πηγαίνει να ζήσει µε τους θείους του στο Σαν Σεµπαστιάν. Μέσα από τα αθώα µάτια του παρακολουθούµε πώς κυλούν οι µέρες στην οικογένεια και στη γειτονιά.Η µοίρα όλων αυτών των ανθρώπων –κοινή µε τόσων άλλων κοµπάρσων της Ιστορίας, στριµωγµένων ανάµεσα στην ανάγκη και στην άγνοια– θα υποστεί, χρόνια αργότερα, µια δραµατική αλλαγή.

Εναλλάσσοντας τις αναµνήσεις του πρωταγωνιστή µε τις σηµειώσεις του συγγραφέα, τα Χρόνια της βραδύτητας προσφέρουν επιπλέον µια έξοχη απεικόνιση για το πώς η ζωή διυλίζεται για να µετατραπεί σε µυθιστόρηµα, πώς η συναισθηµατική ανάµνηση µεταµορφώνεται σε συλλογική µνήµη, ενώ η διαυγής γραφή αφήνει να διαφανεί το ζοφερό υπόβαθρο ενοχής πίσω από την πρόσφατη ιστορία της Χώρας των Βάσκων. Η μετάφραση ανήκει στην Τιτίνα Σπερελάκη.

 

 

 

 

 

 

---

 

7. Το μαγικό βαρέλι και άλλες ιστορίες, Μπέρναρντ Μάλαμουτ (εκδ. Καστανιώτη) 

Ένας κλασικός συγγραφέας που πρέπει να τον διαβάζουμε ξανά και ξανά. Ο Μπέρναρντ Μάλαμουντ, ένας μεγάλος μάστορας της μικρής φόρμας, συμπυκνώνει όλα του τα αφηγηματικά χαρίσματα, εκείνο τον μοναδικό τρόπο που είχε να εισχωρεί ακαριαία στα μύχια των χαρακτήρων του και να παρακολουθεί στενά τις υπαρξιακές τους περιπέτειες. Το βιβλίο αυτό, Το μαγικό βαρέλι και άλλες ιστορίες, περιλαμβάνει τριάντα διηγήματα και συνιστά τον πρώτο τόμο της ελληνικής έκδοσης των Απάντων του.

Το έργο του Μάλαμουντ, δημιουργεί την αίσθηση ενός καθημερινού αλλά ανεκτίμητου δώρου. Γιατί οι ήρωες ενός οικουμενικού συγγραφέα είναι πάντοτε κοντά μας, πάντοτε συγγενείς μας. Απόλυτα ανθρώπινα διηγήματα για τη μοναξιά, την ανάγκη της επαφής και της αγάπης. Ο Μάλαμουντ γράφει για απλούς ανθρώπους, Εβραίους και μη, και το κάνει με απόλυτη καθαρότητα. Η μετάφραση ανήκει στην Σταυρούλα Αργυροπούλου.

 

 

 

 

 

 

---

 

8. Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει, Τζέιμς Μπόλντουιν (εκδ. Πόλις) 

Kάθε έκδοση που περιλαμβάνει κάποιο βιβλίο του Τζέιμς Μπόλντουιν οφείλει να χαιρετίζεται με ενθουσιασμό. Το ίδιο δυνατό και βαθύτατα ανθρώπινο με το Κουαρτέτο του Χάρλεμ, αυτό το μυθιστόρημα μας μιλάει για τον έρωτα της δεκαεννιάχρονης Τις με τον Φόνι, έναν νεαρό μαύρο γλύπτη.

Κατηγορούμενος για τον βιασμό μιας Πορτορικανής, τον οποίο δεν διέπραξε, ο Φόνι ρίχνεται στη φυλακή. Όταν η Τις ανακαλύπτει ότι είναι έγκυος, η οικογένειά της και ο πατέρας του Φόνι αποφασίζουν να αγωνιστούν για να αποδείξουν την αθωότητά του, ενώπιον ενός δικαστικού μηχανισμού για τον οποίο οι μαύροι είναι οι «ιδανικοί ένοχοι». Οι θεματικές του Μπόλντουιν είναι κι εδώ εμφανείς: ο ρατσισμός, η αδικία, η αγάπη, η αναζήτηση της ταυτότητας, η θλίψη και ο αγώνας για δικαιοσύνη. Το μυθιστόρημα είναι ωσαύτως βίαιο και συγκινητικό. Υποβλητικό, αλλά και πικρό. Ένα μπλουζ που ακούγεται και σήμερα και μας αφορά άμεσα. Η μετάφραση ανήκει στην Άλκηστη Τριμπέρη.

 

 

 

 

 

 

---

 

9. Οι εκατό μέρες, Γιόζεφ Ροτ (εκδ. Άγρα) 

Ο Γιόζεφ Ροτ γράφει αυτό το μυθιστόρημα το1935. Φαντάζεται τις τελευταίες ένδοξες μέρες του Ναπολέοντα, τις εκατό μέρες αφότου κατάφερε να δραπετεύσει από τη νήσο Έλβα ως την τελειωτική του ήττα στο Βατερλώ. Η αφήγηση αυτού του εντυπωσιακού έργου, που τοποθετείται στο πρώτο εξάμηνο του 1815 κυρίως στο Παρίσι, γίνεται από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες: από τη μία είναι ο ίδιος ο Ναπολέοντας κι από την άλλη η ταπεινή αφοσιωμένη πλύστρα του παλατιού Αντζελίνα Πιέτρι, μια άτυχη κοπέλα που του ’χει δώσει οριστικά και αμετάκλητα την καρδιά της. Ο Ροτ καταφέρνει να εκφράσει με αριστοτεχνικό τρόπο τη βαθιά θλίψη που συνδέει τη μοίρα τους.

Ο Ροτ είναι ένας μάστορας της κομψότητας, του λυρισμού και της ατμοσφαιρικής λεπτομέρειας. Αυτό που ιδίως ελκύει τον Ροτ –το αποκαλύπτει σε μια επιστολή– είναι η δυνατότητα να δείξει τον Ναπολέοντα « στη μόνη φάση της ζωής του στην οποία εμφανίζεται η “ανθρώπινη” πλευρά του και συνάμα η δυστυχία του. Η μετάφραση ανήκει στην Μαρία Αγγελίδου.

 

 

 

 

---

 

10. Ορδέσα, Μανουέλ Βίλας (εκδ. Ίκαρος) 

Πόσο εύκολο είναι να αυτοβιογραφηθεί ένας συγγραφέας και να μπορέσει να σταθεί αντικειμενικά στο υλικό του; Ο ισπανός συγγραφέας Μανουέλ Βίλας δίνει φωνή και λόγο στους χαμένους αγαπημένους του―στους γονείς τους και σε πολλούς ακόμα που συνάντησε στη ζωή του και τον επηρέασαν.

Ο Μανουέλ Βίλας παραιτήθηκε στα 50 από την εκπαίδευση για να έχει χρόνο για γράψιμο, καταφέρνει να ξεπεράσει πολλά λογοτεχνικά στεγανά που υπάρχουν στη χώρα του και να μας δώσει ένα βιβλίο ατόφια ομορφιάς. Πικρό, σκληρό, αλλά και συνάμα συναισθηματικό, το μυθιστόρημα του Βίλας φανερώνει μια ποιητική φλέβα που είναι σε θέση να μας πει την οικογενειακή και προσωπική ιστορία με τέτοιο τρόπο που αγγίζει τον αναγνώστη. Η μετάφραση ανήκει στον Αχιλλέα Κυριακίδη.

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

10+1. Εκεί που είχαν ζήσει, Ρέυμοντ Κάρβερ  (εκδ. Κίχλη) 

Για τους περισσότερους ο Ρέυμοντ Κάρβερ υπήρξε ένας μετρ του διηγήματος ανήκοντας σε μια φουρνιά συγγραφέων που ονομάστηκαν στις ΗΠΑ ως «βρόμικος ρεαλισμός». Κι όμως, ο Κάρβερ είναι πρωτίστως ένας ποιητής και το απέδειξε με τις ποιητικές συλλογές που εξέδωσε. Αν στα διηγήματά του υπάρχει μια κρυφή -τραχιά- ποίηση, στην ποίησή του υπάρχει μια περιγραφικότητα λες και είναι συνοπτικά διηγήματα.

Η παρούσα ανθολογία, που αποτελείται από 57 ποιήματα, καθιστά σαφές πως τα διηγήματά του αξίζει να διαβαστούν υπό το λοξό φως των ποιημάτων του. Ο μινιμαλισμός,. η λιτότητα των εκφραστικών μέσων, αλλά και η βαθιά ενσυναίσθηση του Κάρβερ είναι ολοφάνερη σε τούτα τα ποιήματα. Ο συγγραφέας Άκης Παπαντώνης, στον οποίο ανήκει η μετάφραση κατανόησε και σεβάστηκε το ιδιαίτερο πνεύμα του Κάρβερ.

 

 

Διαβάστε ακόμα: Τα 10 καλύτερα βιβλία της ελληνικής λογοτεχνίας για τις γιορτές.

 

 

TAGS :
βιβλία