Παιδιά και social media: τι πρέπει να προσέχουμε

Tα social media είναι μέρος της καθημερινότητα των σημερινών παιδιών. Ένας λόγος παραπάνω για προσοχή (myidcare.com).

Tik Tok, Facebook, Instagram, Snapchat είναι μόνον μερικά από τα συνεχώς ανανεούμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που επιλέγουν τα παιδιά να «κοινωνικοποιηθούν». Γίνονται ο χώρος της ψυχαγωγίας τους, της φιλίας, των γνωριμιών, των παιχνιδιών, της μίμησης, του χορού αλλά και των συζητήσεων, της ανταλλαγής φωτογραφιών με φίλους και καμιά φορά όχι με τόσο φίλους.

Η σχέση των παιδιών με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεκινά από νωρίς. Σε μια αναφορά του ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου (Ε.Κ.Α.Δ) και εθνικός εκπρόσωπος στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Γιώργος Κορμάς, τόνισε ότι πάνω από το 80% των παιδιών πέμπτης και έκτης δημοτικού έχουν παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα.

Πιο νωρίς, πιο επικίνδυνο

Τα κοινωνικά δίκτυα είναι γεγονός. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξή τους. Και η σωστή χρήση τους ενδεχομένως έχει περισσότερα οφέλη από ό,τι βλάβες, αν κάποιος γνωρίζει το όριο ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ψηφιακή πραγματικότητα. Αν κάποιος έχει συναίσθηση του τι μπορεί να γραφεί ή τι μπορεί να ανεβάσει ως φωτογραφία, υλικό και τι όχι. Η προσοχή που χρειάζεται ακόμα και για τους ενήλικες είναι μεγάλη. Δεν είναι λίγοι οι ενήλικες που έχουν εθιστεί ή που έχουν χρησιμοποιήσει λανθασμένα το μέσο. Πολλές αντιδράσεις, κρίσεις, έχουν δημιουργηθεί από σοβαρές αστοχίες ή επιπολαιότητες. Υπάρχουν άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους από ένα post που προσέβαλε τις αξίες της κοινωνίας ή εξετέθη μια πλευρά που δεν θα συμβάδιζε με ένα αυστηρό εργασιακό πλαίσιο.

Τι συμβαίνει όμως όταν ένα παιδί είναι ο χρήστης; Πώς μπορεί ένα παιδί να προφυλάξει τον εαυτό του, ιδίως όταν ακόμα δεν έχει μπει ούτε καν στην εφηβεία; Πώς θα καταλάβει ότι ένας χρήστης που μιλάει μαζί του έχει ψεύτικο προφίλ; Ή ότι προσωπικές πληροφορίες ή φωτογραφίες δεν μπορούν να ανέβουν, γιατί κινδυνεύει το ίδιο με τρόπους που δεν μπορεί να φανταστεί;

Είναι γεγονός ότι όσο μικρότερο το παιδί τόσο πιο προστατευμένο πρέπει να είναι. Και αυτό δεν αφορά μόνον την πραγματική ζωή, αλλά και την ψηφιακή. Όπως καμία μητέρα δεν θα έπρεπε να αφήσει ένα οχτάχρονο παιδί να διασχίσει μόνο του μια λεωφόρο, έτσι δεν θα έπρεπε να είναι εφησυχασμένη στον ψηφιακό κόσμο. Καλό είναι τα παιδιά μετά την ηλικία των 13 να αρχίσουν να έχουν κάποιο λογαριασμό σε κοινωνικά μέσα και αυτό υπό την επιτήρηση και το χρονικό όριο που θα θέτουν πάντα οι γονείς. Άλλωστε, το 13ο έτος έχει οριστεί ως έτος και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρήση των κοινωνικών μέσων από τους εφήβους.

Προσοχή χρειάζεται:

– Στο χρόνο που δαπανά ένα παιδί στα κοινωνικά δίκτυα.

– Στους φίλους που έχει και συνομιλεί. Καλό είναι ένας γονιός να βλέπει λίγο τη δραστηριότητά του, ιδίως στις μικρές ηλικίες.

– Στο τι ανεβάζει, στις φωτογραφίες που μοιράζεται. Από πολύ νωρίς τα παιδιά πρέπει να μάθουν τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ψηφιακή πραγματικότητα. Ιδίως τα κορίτσια λόγω του φύλου και της ανάγκης για θαυμασμό αλλά και τα αγόρια πλέον πρέπει να γνωρίζουν με βεβαιότητα πού στέλνουν τι, και κυρίως ότι μια φωτογραφία στο διαδίκτυο δεν γνωρίζουμε σε ποια χέρια θα φτάσει.

– Στις πληροφορίες που δίνει για τη ζωή του. Δεν αποκαλύπτουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με έναν τρόπο παραβατικό ή βίαιο, όπως πού μένουμε, αν έχουν χρήματα οι γονείς και πού, κλπ.

– Δεν είναι όλα αντικείμενα θεάματος. Ένα παιδί δεν πρέπει να παρακολουθεί σκηνές βίας, ή δυστυχήματα με νεκρούς και τραυματίες, ή ερωτικές σκηνές, ιδίως όταν αυτό αφορά συνομιλήκους τους ή βίντεο που έχουν παρανόμως βιντεοσκοπηθεί. Οφείλουν να γνωρίζουν από τους γονείς ποιο είναι το όριο που ποτέ δεν πρέπει να παραβαίνουν και για τους κινδύνους που μπορεί να διατρέχουν από το Νόμο.

– Άγνωστα αιτήματα φιλίας ή περίεργα προφίλ δεν πρέπει να γίνονται δεκτά. Δεν απαντάει ένα παιδί σε οποιονδήποτε του στέλνει μήνυμα. Οφείλουν να γνωρίζουν ότι δεν είναι όλα αθώα στο διαδίκτυο. Πολλές φορές όπως ο λύκος στην Κοκκινοσκουφίτσα που ενδύθηκε το ένδυμα της γιαγιάς, έτσι και στα κοινωνικά μέσα ενήλικες με άρρωστη σκέψη υιοθετούν το προφίλ παιδιού παρόμοιας ηλικίας.

– Όλα θέλουν μέτρο. Τα κοινωνικά μέσα δεν υποκαθιστούν την πραγματική κοινωνική ζωή.

– Δεν είναι όλα εικόνα. Οι σέλφις δεν είναι πραγματικές, και η ομορφιά βρίσκεται και σε άλλα επίπεδα που δεν φαίνονται σε μια κάμερα. Να κοπιάσει για τον πλούτο του νου και της ψυχής του.

Μάχη που δεν αξίζει να δώσετε:

– Για τα ίδια τα κοινωνικά μέσα. Θυμηθείτε ότι κάποιοι γονείς είναι εξίσου εξαρτημένοι.

– Λειτουργήστε με το παράδειγμα. Δείξτε αυτοέλεγχο και εσείς.

– Μιλήστε του για τα σημαντικά πράγματα του διαδικτύου, τις βιβλιοθήκες και τον τρόπο που αναζητάς σημαντικές επαφές και πληροφορίες.

– Να είστε κοντά του και να μην του πηγαίνετε συνέχεια κόντρα για να μπορέσει σε μια αναποδιά να σας μιλήσει, να εκθέσει το πρόβλημά του.

– Το κινητό είναι σημαντικό για εκείνον/η όπως και για εσάς. Απλώς συμφωνήστε ώρες που θα το κρατά και ποτέ μα ποτέ τη νύχτα, ίδιως στις μικρές ηλικίες.

– Κάντε και λίγη πλάκα, χορέψτε μαζί του Tik Τοκ ή βγάλτε αστείες σέλφι, το χιούμορ πάντα αποκλιμακώνει τις εντάσεις και κάνει τα πράγματα λιγότερο απειλητικά.

– Εξηγήστε του τις δυσάρεστες συνέπειες της «ανθρωποφαγίας» που γίνεται μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.

– Το δίκτυο στη ζωή του ανθρώπου είναι πλούτος. Είτε είναι στη ζωή είτε στην ψηφιακή ζωή. Να το χτίσει σωστά, με συνέπεια, με σεβασμό και με σταθερότητα. Οι άνθρωποι που είναι στην πραγματική του ζωή τα αξίζουν αυτά, αλλά και οι άνθρωποι που θα σχετιστεί στα κοινωνικά μέσα -ακόμα και έαν δεν τους έχει δει ή δεν τους έχει κάνει πολύ παρέα- αξίζουν τον σεβασμό του. Και εκείνος το δικό τους. Να ξέρει ότι μπορεί πάντα να αποχωρεί όταν κάτι δεν του ταιριάζει, με σεβασμό και αποφασιστικότητα.

// Η Μαριαλένα Σπυροπούλου είναι ψυχολόγος, ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας.

Διαβάστε ακόμα: Παιδί και πορνογραφία – πώς θα το προφυλάξετε.

TAGS :
social media παιδί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook