Ήταν ο Jacob Fugger ο πλουσιότερος άνθρωπος όλων των εποχών;

Η σχέση του Fugger με το Βατικανό ήταν τόσο στενή που είχε αναλάβει τη μεταφορά των χρημάτων από τις δωρεές των πιστών από τη Γερμανία στη Ρώμη, με προμήθεια 3% επί του ποσού. (Έργο του Albrecht Dürer)

Στο πορτραίτο (εικόνα) που φιλοτέχνησε ο Albrecht Dürer, ο Jacob Fugger είναι ένας άνθρωπος με λεπτά χείλη και αυστηρή ματιά. Φοράει γούνινο περιώμιο και καφέ καπέλο. Για την εποχή του, η περιβολή του είναι αναπάντεχα λιτή. Ο Greg Steinmetz, πρώην δημοσιογράφος της Wall Street Journal και νυν οικονομικός αναλυτής στη Νέα Υόρκη, υποστηρίζει στο βιβλίο του The Richest Man Who Ever Lived: The Life and Times of Jacob Fugger ότι ο Fugger ήταν ο πιο επιδραστικός επιχειρηματίας που έζησε ποτέ. Ισχυρισμός που τεκμηριώνεται πολύ περισσότερο από όσο η άποψή του ότι πρόκειται επίσης για τον πλουσιότερο άνθρωπο στην ιστορία του κόσμου.

Ζώντας στο Άουγκσμπουργκ της Βαυαρίας στα ύστερα χρόνια του Μεσαίωνα, ο Fugger δεν έγινε ποτέ διάσημος όπως έγινε ο Κόζιμο των Μεδίκων και η οικογένειά του, των οποίων η φήμη φέρει σήμερα τη λάμψη της εκπληκτικής τους συλλογής από έργα τέχνης της Αναγέννησης. Όμως ο Fugger ήταν καλύτερος τραπεζίτης. Αν ζούσε σήμερα, θα ήταν πρώτο όνομα στη Wall Street και στο City. Πράγματι, η ιστορία αυτού του φιλόδοξου, αδίστακτου και άπληστου τύπου είναι συναρπαστική.

Γεννήθηκε το 1459 στο Άουγκσμπουργκ από μια εύπορη οικογένεια εμπόρων και τραπεζιτών. Πλούτισε και απέκτησε εξουσία ρισκάροντας το κεφάλαιο και τη φήμη του για να χρηματοδοτήσει τις επεκτατικές βλέψεις των Αψβούργων. Η σχέση του με τους ηγεμόνες ξεκίνησε όταν ο αδελφός του δάνεισε χρήματα στον Φρειδερίκο τον Γ΄, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, παρά την εξαιρετικά δυσμενή πιστοληπτική του ικανότητα. Ο Jacob έγινε ο κύριος χρηματοδότης και προσωπικός τραπεζίτης του επόμενου αυτοκράτορα, Μαξιμιλιανού Α΄, ο οποίος ίδρυσε την Αυστροουγγαρία, αλλά και του Καρόλου του Ε΄ της Ισπανίας, η νίκη του οποίου στη μάχη της Παβίας εδραίωσε την ηγεμονία των Αψβούργων. Τα τεράστια δάνεια που χορήγησε προέβλεπαν σημαντικές εξασφαλίσεις και οι αυτοκράτορες συχνά πλήρωναν τις δόσεις τους σε είδος αντί σε μετρητά.

Ο Fugger κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο του εμπορίου ασημιού από την Αυστρία και χαλκού από την Ουγγαρία. Έφτιαξε ένα χυτήριο για τον εξευγενισμό του χαλκού και βγήκε στην αγορά όπου τον εμπορεύθηκε ανελέητα. Όταν το καρτέλ Βενετών παραγωγών -στο οποίο συμμετείχε και ο ίδιος- αποφάσισε να ανεβάσει τις τιμές μειώνοντας την παραγωγή, ο Fugger πλημμύρισε την αγορά με χαλκό κατακρημνίζοντας τις τιμές και προκαλώντας σοβαρότατο πλήγμα στους συναδέλφους του. Ταυτόχρονα, χρηματοδότησε την προσπάθεια να μεταφερθεί το κέντρο διακίνησης πιπεριού και μπαχαρικών στη Λισαβόνα, αποδυναμώνοντας ακόμα περισσότερο το εμπόριο της Βενετίας. Η δίψα του για πληροφορίες τον έκανε να δημιουργήσει ένα δίκτυο αγγελιοφόρων που έφερναν στο Άουγκσμπουργκ όλα τα επιχειρηματικά νέα της εποχής, τα οποία εκείνος μοίραζε στους πελάτες του. Είχε εφεύρει την πρώτη υπηρεσία ενημέρωσης στον κόσμο, κάτι σαν ένα Bloomberg της εποχής.

Το εξώφυλλο του βιβλίου του Greg Steinmetz.

Ο Fugger αντλούσε κεφάλαια από τους λογαριασμούς καταθέσεων των πελατών του οι οποίοι απέδιδαν τόκο 5% το χρόνο, παρότι η Καθολική εκκλησία εκείνη την εποχή το θεωρούσε τοκογλυφία. Ο Fugger απευθύνθηκε προσωπικά στον Πάπα Λέοντα τον Ι΄(συμπτωματικά, της οικογένειας των Μεδίκων) και του ζήτησε να χαλαρώσει την απαγόρευση. Ο κανόνας ξαναγράφτηκε το 1515 και απαγόρευε «το κέρδος που προκύπτει χωρίς εργασία, κόστος ή ρίσκο». Έτσι, το να ρισκάρεις τα χρήματα των πελατών σου ήταν πια μια νόμιμη διαδικασία. Είχαν τεθεί τα θεμέλια της σύγχρονης οικονομίας.

Μάλιστα, η σχέση του Fugger με το Βατικανό ήταν τόσο στενή που είχε αναλάβει τη μεταφορά των χρημάτων από τις δωρεές των πιστών από τη Γερμανία στη Ρώμη, με προμήθεια 3% επί του ποσού.

Σε ένα μάλλον ειρωνικό καπρίτσιο της Ιστορίας, ο Fugger συνέτεινε άθελά του αποφασιστικά στην έναρξη της Μεταρρύθμισης: Με την υποστήριξη των Αψβούργων και του αρχιεπισκόπου του Μάιντς, άρχισαν να πωλούν συγχωροχάρτια (και, άρα, μια θέση στον Παράδεισο) μοιράζοντας τα κέρδη με τον Πάπα ο οποίος χρησιμοποίησε τα χρήματα για να χτίσει τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Το 1517 ο Μαρτίνος Λούθηρος, αγανακτισμένος από το εμπόριο της πίστης, δημοσίευσε τις «95 Θέσεις» του που αποτέλεσαν ανοιχτή επίθεση εναντίον του Παπισμού και θεμελίωσαν το δόγμα του Προτεσταντισμού.

Με τον καιρό, ο Fugger απέκτησε ισχυρούς εχθρούς που ήθελαν να τον δουν κάτω απ΄ το χώμα. Πρώτοι οι Τεύτονες Ιππότες και μετά οι Γερμανοί ακτήμονες ξεσηκώθηκαν ενάντια στην εκμετάλλευση από την τάξη των εμπόρων της οποίας ο ίδιος ήταν επικεφαλής. Ένας από τους ηγέτες των ακτημόνων κατά την επανάσταση του 1524, ο ιερέας Thomas Müntzer, υποσχέθηκε στους πιστούς του ότι τον Fugger θα τον σκοτώσει ο Θεός (το ενδιαφέρον είναι πως ο Müntzer έγινε αργότερα γραμματόσημο στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία, ενώ ο Fugger στην καπιταλιστική Δυτική Γερμανία). Βεβαίως, οι έμποροι χρηματοδότησαν τον στρατό που κατέστειλε τελικά την απειλή προς τα συμφέροντά τους.

Ο Fugger δεν έζησε για να «χαρεί» το αποτέλεσμα του πολέμου με τους εχθρούς της τάξης του. Πέθανε στο κρεβάτι του το 1525 έχοντας προλάβει να γίνει δισεκατομμυριούχος, να ζήσει σε ένα υπέροχο παλάτι στο Άουγκσμπουργκ και να ελέγχει τις τύχες του βασιλείου, του εμπορίου, της οικονομίας, καθώς και εκατομμυρίων ανθρώπων.

[Πηγή: Economist]

Διαβάστε ακόμα: Steven Cohen – Ο «Λύκος της Wall Street» που δεν μπορεί να νικήσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ

TAGS :
Jacob Fugger εξουσία ιστορία πλουσιότερος άνθρωπος χρήμα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook