H εθιστική σχεδίαση του Facebook και η πρωτόγνωρη ικανότητά του να σαγηνεύει τους ανθρώπους με αυτό ακριβώς που θέλουν να διαβάσουν, είναι από μόνες τους πρόβλημα. (Photo by Chip Somodevilla/Getty Images)

Τα πράγματα για το Facebook εδώ και αρκετό καιρό δεν είναι ρόδινα. Από την αποκάλυψη του ρόλου του στις αμερικανικές εκλογές του 2016 έως τις φωνές που ακούγονται όλο και συχνότερα να ζητούν την παραίτηση του Μάρκ Ζούκερμπεργκ, κάτι δεν πάει καθόλου καλά στον «παράδεισο» του Πάλο Άλτο.

Ένα ρεπορτάζ όμως των New York Times δίνει νέα διάσταση στην τρομακτική δύναμη του δημοφιλέστερου μέσου κοινωνικής δικτύωσης, που πλέον τείνει να καταστεί η αχίλλειος πτέρνα του.

Σύμφωνα, λοιπόν, με το ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας προκειμένου το Facebook να απομακρύνει από πάνω του την αρνητική δημοσιότητα, εφάρμοσε μια εκστρατεία κατασυκοφάντησης των επικριτών του, φορτώνοντάς τους ακόμα και την κατηγορία του αντισημιτισμού. Μάλιστα, η εκστρατεία αυτή ήταν τόσο χονδροειδής ώστε «φωτογράφιζε» τους επικριτές του Facebook ως πράκτορες του Τζορτζ Σόρος, δηλαδή ενός Αμερικανού εβραιοουγγρικής καταγωγής.

Ο λόγος, λοιπόν, για τον οποίο τόσοι πολλοί από εμάς αγνοούμε ή αδιαφορούμε για την τοξικότητα και το μίσος που διαχέεται μέσα από τα social media είναι γιατί δεν τα θεωρούμε υπαρκτά.

Το ίδρυμα Σόρος αντεπιτέθηκε με σφοδρότητα χαρακτηρίζοντας ως «απειλή για τη Δημοκρατία» το Facebook και ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ έσπευσε να μαζέψει τα αμάζευτα, υποστηρίζοντας πως ο ίδιος δεν γνώριζε τίποτα για την εν λόγω εκστρατεία.

Ο «πόλεμος» μεταξύ του ιδρύματος Σόρος και Facebook λίγη σημασία έχει. Ακόμη λιγότερη το αν ο Ζούκερμπεργκ γνώριζε ή όχι. Αυτό που πραγματικά έχει αξία να ερευνήσουμε είναι αν πράγματι ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης έχει αποκτήσει τόση ισχύ ώστε να απειλεί την ίδια τη Δημοκρατία.

Η αλήθεια είναι ότι η εθιστική σχεδίαση του Facebook και η πρωτόγνωρη ικανότητά του να σαγηνεύει τους ανθρώπους με αυτό ακριβώς που θέλουν να διαβάσουν, είναι από μόνες τους πρόβλημα.

Το πόσο θα πουλήσει ένα προϊόν ή αν θα διαδοθεί μια είδηση εξαρτάται στις μέρες σε μεγάλο βαθμό από το Facebook. Ακόμα και το παρόν άρθρο θα είναι σχεδόν σαν να μην γράφτηκε ποτέ αν δεν ποσταριστεί. Και αυτό γιατί η τεχνολογία γενικώς – όχι μόνο το Facebook – έχει καταστεί πλέον βασικό συστατικό της ζωής μας, με τους δικούς της κανόνες ηθικής. Κανόνες που τώρα διαμορφώνονται, αφού ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν υπήρξε διασύνδεση του παγκόσμιου πληθυσμού, σε πραγματικό χρόνο, μέσα από δύο-τρεις κοινές πλατφόρμες. Κατά συνέπεια είμαστε ανεκπαίδευτοι σε αυτή την πραγματικότητα.

Ο λόγος, λοιπόν, για τον οποίο τόσοι πολλοί από εμάς αγνοούμε ή αδιαφορούμε για την τοξικότητα και το μίσος που διαχέεται μέσα από τα social media είναι γιατί δεν τα θεωρούμε υπαρκτά. Ένας καυγάς ή ένας τερατώδης ισχυρισμός στο Facebook είναι άυλος. Δεν θα πεταχτεί αίμα από την οθόνη μας πάνω στον καναπέ μας.

Και εδώ ακριβώς είναι το λάθος. Το Facebook μπορεί να μην καταλαμβάνει φυσικό χώρο, όπως ένα όπλο, καταλαμβάνει όμως νευρωνικό χώρος στον εγκέφαλό μας, διαμορφώνοντας απόψεις και συνήθειες. Καταλαμβάνει, δηλαδή χώρο στο ίδιο σημείο όπου «ζει» και η Δημοκρατία, με την οποία όλοι – ή σχεδόν όλοι – συμφωνούμε σιωπηρά, ώστε να μπορούμε να ζήσουμε σε μια κοινωνία που λειτουργεί.

Το Facebook μπορεί να μην καταλαμβάνει φυσικό χώρο, όπως ένα όπλο, καταλαμβάνει όμως νευρωνικό χώρος στον εγκέφαλό μας, διαμορφώνοντας απόψεις και συνήθειες.

Το Facebook, άλλωστε, κατέκτησε τον κόσμο όχι μόνο επειδή έχει προσκολληθεί σε σημαντικές συλλογικές ιδέες, αλλά γιατί πολύ περισσότερο γιατί λειτουργεί πολλές φορές ως πληρεξούσιος τους. Η φράση «δημοκράτης, πατριώτης, αγωνιστής του Facebook» μπορεί ποστάρεται καθημερινά εκατομμύρια φορές, αλλά κρύβει πολύ μεγαλύτερη αλήθεια από όση προδίδει η μηχανική ανάγνωσή της.

Εν κατακλείδι, η κολοσσιαία δύναμη πειθούς και επηρεασμού που απέκτησε το Facebook δεν μπορεί πλέον να αφεθεί σε «καλές προθέσεις» και την «ωριμότητα των χρηστών». Η ανάγκη για ρύθμιση από εθνικές, ανεξάρτητες αρχές είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Και όχι, αυτό δεν το υποστηρίζουν μόνο απολυταρχικά καθεστώτα. Ήταν ένα από τα κύρια άρθρα της Washington Post του Σαββάτου με τίτλο «It’s time to start regulating Facebook»…

 

Διαβάστε ακόμα: Η βλακώδης λογοκρισία που ασκεί το Facebook στο γυμνό, χωρίς διάκριση μεταξύ μηνύματος και περιεχομένου.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top