Νόαμ Τσόμσκι: «Στην Ουκρανία συμβαίνει ένα μείζον έγκλημα πολέμου»

«Η εισβολή στην Ουκρανία θυμίζει την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και η εισβολή του Χίτλερ και του Στάλιν στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο του 1939» (Φωτογραφία: Graeme Robertson/The Guardian).

Είναι ένας από τους πλέον εναργείς «εναλλακτικούς» αναλυτές και σχολιαστές των παγκόσμιων θεμάτων, αν και γλωσσολόγος κατα βάση. Μια σχεδόν ιερατική πλέον φιγούρα στις ΗΠΑ, όπου συγκεντρώνει εκατομμύρια θαυμαστές, αλλά και διαπρύσιους αρνητές. Το σίγουρο είναι ότι ο Νόαμ Τσόμσκι δεν περνάει απαρατήρητος. Παρεμπιπτόντως, έχει πολλούς θαυμαστές και στην Ελλάδα.

Φύσει και θέσει αναρχική μορφή που δεν περιχαρακώνεται σε -ισμούς, ο Τσόμσκι έχει καταφέρει με τις αναλύσεις του να αναζωπυρώσει αυτό που ονομάζουμε αντικαπιταλιστικό κίνημα με την ευρεία έννοια. Υπήρξε «μέλος» της περιβόητης «master list» των αντιπάλων του Νίξον και έκανε εκστρατεία για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων. Δεν θα μπορούσε να μην μιλήσει ανοιχτά για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Αλλωστε, ήδη από το 2014, είχε ενδιαφερθεί έντονα για το ουκρανικό ζήτημα Μιλώντας στο γαλλικό σάιτ anti-k.org και στον CJ Polychroniou, καταγγέλλει τη στρατιωτική επιχείρηση του Πούτιν στο ουκρανικό έδαφος, τάσσεται αναφανδόν με την αντίσταση του λαού της χώρας, αλλά δεν παραλείπει να ρίξει τα βέλη του στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ για τον τρόπο που χειρίστηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια την κατάσταση στην περιοχή.

Σημειώνει χωρίς περιστροφές: «Το πιο κρίσιμο είναι ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί μείζον έγκλημα πολέμου, όπως ακριβώς η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και η εισβολή του Χίτλερ και του Στάλιν στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο του 1939 – για να αναφέρουμε μόνο δύο καίρια παραδείγματα. Είναι πάντοτε σοφό να αναζητούμε εξηγήσεις, αλλά δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, καμία ελαφρυντική συνθήκη».

Απαντάει, δε, και στα λογής ερωτήματα που αναφύονται αν ο Πούτιν τελεί υπό καθεστώς παράνοιας: «Υπάρχουν πάρα πολλοί απόλυτοι ισχυρισμοί σχετικά με την διανοητική κατάσταση του Πούτιν. Η συνήθης αφήγηση είναι ότι είναι παγιδευμένος σε παρανοϊκές φαντασιώσεις, ότι ενεργεί μόνος του, περιτριγυρισμένος από υποτακτικούς αυλικούς – σαν αυτούς που γνωρίζουμε εδώ σε ό,τι έχει απομείνει από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, που πηγαίνουν στο Mar-a-Lago (σ.σ. αναφέρεται στη βίλα του Τραμπ) για να πάρουν την ευλογία του ηγέτη. Μπορεί αυτές οι ύβρεις που ξεστομίζονται να ανταποκρίνονται σε κάτι, αλλά θα μπορούσε κανείς να εξετάσει και άλλες πιθανότητες: ίσως ο Πούτιν να εννοούσε αυτό που ο ίδιος και οι συνεργάτες του λένε ανοιχτά εδώ και χρόνια».

Στο ερώτημα αν θα μπορούσε να αποφευχθεί αυτός ο πόλεμος, ο Τσόμσκι απαντάει: «Είναι σαφές ότι η σημερινή κρίση δεν θα είχε εμφανιστεί εάν δεν είχε υπάρξει επέκταση της Συμμαχίας μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ή εάν η επέκταση ήταν εναρμονισμένη με την οικοδόμηση μιας δομής ασφάλειας στην Ευρώπη που θα περιλάμβανε τη Ρωσία». Για να συμπληρώσει: «Η δήλωση που μόλις σας ανάφερα είναι του πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στη Ρωσία Jack Matlock, ενός από τους λίγους σοβαρούς ειδικούς στη Ρωσία στο αμερικανικό διπλωματικό σώμα. Την έκανε λίγο πριν από την τωρινή εισβολή».

«Εσωτερικά έγγραφα των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκαν από το WikiLeaks, αποκαλύπτουν ότι η απερίσκεπτη πρόταση του Bush jr στην Ουκρανία για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ προκάλεσε αμέσως έντονες προειδοποιήσεις από τη μεριά της Ρωσίας (Φωτογραφία: AP/PTI).

«Σύμφωνα με οποιοδήποτε κριτήριο κοινής λογικής, είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών να προωθήσουν την ειρήνη και όχι τη σύγκρουση», λέει ο Τσόμσκι. «Η προσπάθεια να αποσυνδεθεί η Ουκρανία από τη ρωσική επιρροή – ο διακηρυγμένος στόχος όσων ανακίνησαν τις “έγχρωμες επαναστάσεις” – ήταν μια ανόητη και επικίνδυνη προσπάθεια. Ξεχάσαμε τόσο γρήγορα το μάθημα της κρίσης των πυραύλων της Κούβας;”».

Και συνεχίζει την πολεμική του κατά των άστοχων ενεργειών των ΗΠΑ: «Εσωτερικά έγγραφα των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκαν από το WikiLeaks, αποκαλύπτουν ότι η απερίσκεπτη πρόταση του Bush jr στην Ουκρανία για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ προκάλεσε αμέσως έντονες προειδοποιήσεις από τη μεριά της Ρωσίας, η οποία δήλωσε ότι η επέκταση της στρατιωτικής απειλής δεν μπορούσε να γίνει ανεκτή. Αυτό είναι κατανοητό. Θα μπορούσαμε να σημειώσουμε παρεμπιπτόντως την περίεργη εμφάνιση της έννοιας “αριστερά” όταν πρόκειται να καταδικάζεται κάθε τόσο η “αριστερά” για τον ανεπαρκή σκεπτικισμό της απέναντι στη “γραμμή του Κρεμλίνου”».

Κατά την ανάλυση του Τσόμσκι, η τωρινή κρίση δεν είναι καθόλου… τωρινή: «Η κρίση σοβεί εδώ και 25 χρόνια, με τις ΗΠΑ να απορρίπτουν περιφρονητικά τις ανησυχίες των Ρώσων σε θέματα ασφάλειας, ιδίως τις ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές τους: τη Γεωργία και κυρίως την Ουκρανία. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύουμε ότι αυτή η τραγωδία θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, ακόμη και την τελευταία στιγμή. Το έχουμε ήδη συζητήσει αυτό αρκετές φορές».

Επειδή δεν υπάρχουν μονοσήμαντες απαντήσεις, ο Τσόμσκι διατηρεί επιφυλάξεις γιατί επέλεξε τώρα ο Πούτιν να επιτεθεί: «Μπορούμε να κάνουμε όσες εικασίες θέλουμε, αλλά η άμεση συγκυρία δεν είναι ασαφής – την προσπερνάμε, αλλά δεν αμφισβητείται. Αν θέλουμε να ανταποκριθούμε στην τραγωδία με τρόπο που να βοηθηθούν τα θύματα και να αποφευχθούν οι ακόμη μεγαλύτερες καταστροφές που διαφαίνονται στον ορίζοντα, είναι σοφό, και μάλιστα απαραίτητο, να μάθουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για το τι πήγε στραβά και πώς θα μπορούσε να είχε διορθωθεί. Οι ηρωικές χειρονομίες μπορεί να μας ικανοποιούν· όμως δεν βοηθούν».

Ο Τσόμσκι δεν χαρίζεται καθόλου στον Πούτιν, και σημειώνει: «Δεν υπάρχει τίποτα να πούμε για την προσπάθεια του Πούτιν να προσφέρει μια νομική αιτιολόγηση για την επιθετικότητά του εκτός από το ότι είναι άχρηστη. Είναι αλήθεια, φυσικά, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο χωρίς να πτοούνται, αλλά αυτό δεν παρέχει την παραμικρή δικαιολογία για τα εγκλήματα του Πούτιν. Ωστόσο, το Κοσσυφοπέδιο, το Ιράκ και η Λιβύη είχαν άμεσες επιπτώσεις στη σύγκρουση στην Ουκρανία. Η εισβολή στο Ιράκ ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των εγκλημάτων για τα οποία απαγχονίστηκαν οι Ναζί στη Νυρεμβέργη, δηλαδή η απροκάλυπτη επίθεση χωρίς πρόκληση».

Συνεχίζει την κριτική στις ΗΠΑ: «Το καθεστώς του διεθνούς δικαίου δεν έχει αλλάξει στη μεταψυχροπολεμική εποχή, ούτε στα λόγια, πόσω μάλλον στις πράξεις.Το Δόγμα Κλίντον διακήρυξε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν το δικαίωμα να ενεργούν “μονομερώς εάν είναι απαραίτητο” προκειμένου να υπερασπιστούν ζωτικά συμφέροντα, όπως “να διασφαλίσουν ανεμπόδιστη πρόσβαση σε βασικές αγορές, σε ενεργειακές προμήθειες και στρατηγικούς πόρους”. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι το διεθνές δίκαιο δεν έχει αξία. Έχει ένα πεδίο εφαρμογής και είναι ένα χρήσιμο πρότυπο από ορισμένες απόψεις».

«Η Ρωσία είναι ένα κλεπτοκρατικό πετρελαϊκό κράτος που εξαρτάται από έναν πόρο που πρέπει να μειωθεί απότομα, διαφορετικά έχουμε τελειώσει όλοι» (Φωτογραφία: Reuters).

Οσο για τις διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας, λέει: «Υποψιάζομαι ότι οι κυρώσεις θα οδηγήσουν τη Ρωσία σε ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση από την Κίνα. Εκτός και αν υπάρξει μια σημαντική αλλαγή πορείας, η Ρωσία είναι ένα κλεπτοκρατικό πετρελαϊκό κράτος που εξαρτάται από έναν πόρο που πρέπει να μειωθεί γρήγορα, διαφορετικά έχουμε τελειώσει όλοι. Είναι αβέβαιο εάν το χρηματοπιστωτικό της σύστημα μπορεί να αντέξει μια βάναυση επίθεση, μέσω κυρώσεων ή άλλων μέσων. Πολύ περισσότερος λόγος να της προσφέρεις διστακτικά μια διέξοδο.

Τέλος, ο Τσόμσκι σημειώνει για την πιθανότητα να περάσουμε σε μια νέα εποχή διαρκούς αντιπαράθεσης μεταξύ της Ρωσίας (και πιθανώς σε συμμαχία με την Κίνα) και της Δύσης. «Είναι δύσκολο να πούμε πού θα πέσουν οι στάχτες. Και αυτό μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι μια μεταφορά. Μέχρι στιγμής, η Κίνα παίζει το χαρτί της ηρεμίας και πιθανότατα θα προσπαθήσει να συνεχίσει το τεράστιο πρόγραμμα οικονομικής ενσωμάτωσης μεγάλου μέρους του κόσμου στο διευρυνόμενο παγκόσμιο σύστημά της. Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, αντιπαράθεση σημαίνει θανατική ποινή για το ανθρώπινο είδος. Χωρίς νικητή. Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο της ιστορίας της ανθρωπότητας. Δεν μπορεί κανείς να το αρνηθεί. Δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε».

Διαβάστε ακόμα: Αντρέι Κούρκοφ: η δραματική φυγή του κορυφαίου ουκρανού συγγραφέα από το Κίεβο.

TAGS :
Βλαντιμίρ Πούτιν ουκρανία ρωσία Τσόμσκι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook