«Φορο-καπέλο» στο πλαστικό κυπελλάκι; Ναι, διότι είναι για καλό

Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς το πλαστικό (Φωτογραφία: Alexandros Michailidis / SOOC).

Πρόσφατα ένας γνωστός μου -νουνεχής κατά τ’άλλα και άνθρωπος που έχει αρκετά δράμια μυαλού- μου έλεγε πως έχει κρατήσει καβάντζα στο σπίτι του περί τα χίλια πλαστικά καλαμάκια. Θα μπορούσε να ονομάσει κανείς την ενέργειά του, χαριτολογώντας, ως «το αντάρτικο του καφέ».

Με τόσους φρέντο που πίνει (και πίνουμε) θα χρειαστεί κάμποσες χιλιάδες καλαμάκια, αλλά, φευ, αυτά που έχει δεν θα του φτάσουν για πάντα. Κάποια στιγμή θα του σωθούν οι προμήθειες και θα αναγκαστεί να καταφύγει στις λύσεις των βιοδιασπώμενων καλαμακίων, τα οποία απεχθάνεται μετά βδελυγμίας. Εχει νόημα, όμως, αυτού του είδους η αντίσταση;

Μπορεί η ικανοποίηση του ενός να λειτουργήσει εις βάρος του συνόλου; Εχει νόημα να βγάζουμε με τα ίδια μας χέρια τα μάτια μας και να θεωρούμε πως η φύση θα αντέχει επ’ άπειρον το πλαστικό μας αποτύπωμα;

Από την Πρωτοχρονιά που μας πέρασε, ο take away καφές ή άλλα προϊόντα που σερβίρονται σε πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης, επιβαρύνονται με «φορο-καπέλο» 10 λεπτών του ευρώ. Η ειδική εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος ύψους 4 λεπτών συν ΦΠΑ επιβάλλεται χωριστά για το ποτήρι και χωριστά για το καπάκι και ευρύτερα, σε συνάρτηση με το πλήθος των πλαστικών τεμαχίων που συνθέτουν τη συσκευασία τροφίμων και ποτών.

Έτσι, πλέον, όταν αγοράζουμε καφέ, επιβαρυνόμαστε με 4 λεπτά για το ποτήρι κι άλλα 4 λεπτά για καπάκι του ποτηριού. Αν σε αυτά προσθέσουμε και ΦΠΑ 13%, τότε η συνολική επιβάρυνση φτάνει στα 9 λεπτά και με την στρογγυλοποιηση το πράσινο «καπέλο» θα φτάσει στα 10 λεπτά.

Η αρχή είχε γίνει, με τις πλαστικές σακούλες στις οποίες επιβλήθηκε τέλος με σκοπό να μας αποτρέψει να τις χρησιμοποιούμε. Τώρα ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και για τον καθημερινό μας καφέ. Είναι, άραγε, σωστό αυτό που έκανε η κυβέρνηση;

Η Taf και η illy είναι από τις εταιρίες καφέ που ενδιαφέρονται για το αποτύπωμα που αφήνουν στο περιβάλλον και χρησιμοποιούν ποτήρια που είναι ανακυκλώσιμα. (Αριστερά: φωτογραφία από την Μόνικα Κρητικού για το Andro).

Συνήθως όταν ακούμε για επιπλέον φόρους που επιβαρύνουν την τσέπη μας, ο θυμός ξεχειλίζει. Είναι, όμως, αυτό το τέλος στην ίδια κατηγορία της άδικης οικονομικής επιβάρυνσης; Η κυβέρνηση βάζει «καπέλο» σε κάθε χρήση πλαστικού στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης» και με στόχο την απαλλαγή από τα πλαστικά μιας χρήσης. Να σημειωθεί, δε, πως εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτή εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και αποδίδονται στον ΕΟΑΝ (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) με σκοπό να διατίθενται για σχετικές περιβαλλοντικές δράσεις.

Καταρχάς θα πρέπει να σκεφτούμε πως η έννοια του «δωρεάν» δεν υπάρχει. Μια ανάλυση του IMF δεικνύει πως στην πραγματικότητα το κόστος κάθε πράγματος που παράγεται παγκοσμίως κάπου μετακυλίεται, δεν μένει στον αέρα. Ιδιαιτέρως, για τα προϊόντα που προκαλούν ρύπανση στον περιβάλλον, το κοινωνικό κόστος, σημειώνει η ανάλυση, αυξάνεται με το επίπεδο της ρύπανσης. Σε απλά ελληνικά: το πλαστικό το πληρώνουμε και μάλιστα πολύ ακριβά.

Εναλλακτικές υπάρχουν και είναι ουσιαστικές. Πολλές αλυσίδες καφέ ή take away έχουν κατανοήσει το βάρος της ευθύνης που έχουν και έχουν αρχίσει να συμβάλλουν θετικά με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών για τις συσκευασίες τους. Το πλαστικό δεν είναι η μόνη λύση. Αυτό θα πρέπει να το καταλάβουμε. Μπορεί στις μέρες μας η πανδημία να βρίσκεται στο στόμα όλων μας, αλλά όλοι οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις που θα έχουν οι ενέργειες μας στο περιβάλλον τα επόμενα χρόνια.

Γίνεται, λοιπόν, να σκεφτόμαστε αν αξίζει να πληρώνουμε ένα μικρό τέλος για τη χρήση του πλαστικού; Εν ανάγκη, υπάρχει κι άλλη πρακτική λύση για να μην το πληρώνουμε: ας δίνουμε ένα δικό μας κύπελλο να μας βάζουν στα μαγαζιά τον καφέ μας. Τίποτα δεν είναι άλυτο στις μέρες μας.

Διαβάστε ακόμα: Από το Τζακομπαμπάντ στη Γλασκώβη. Ο πλανήτης εκπέμπει S.O.S.

TAGS :
περιβάλλον πλαστικό

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook