5 Ultra Premium Whiskies: ένα σπάνιο ταξίδι σε Ιαπωνία, Σκωτία και Ιρλανδία

Η εκλεκτή πεντάδα…

Αν είχα δυο καρδιές η μία θα ανήκε στο κρασί, αλλά η άλλη προφανώς στο αγαπημένο μου απόσταγμα, τον βασιλιά των spirits: το whisky!

Δεν είναι σπάνιες οι φορές που αντί να στροβιλίζω ένα κολονάτο ποτήρι με κρασί, θα με δείτε να δοκιμάζω κάποιο αγαπημένο dram από ποτήρι Glencairn. Φανατικός οπαδός των whiskies από το Islay, πεθαίνω να μυρίζω ιώδιο, θάλασσα, αλάτι και τύρφη και ανήκω σε αυτή την κάστα ανθρώπων, που όλοι οι υπόλοιποι μας κοιτούν απορημένοι όταν τους λέμε ότι «τη βρίσκουμε» με αυτές τις μυρωδιές: Truman Capote, Frank Sinatra, Robert Palmer, Humphrey Bogart, Sir Winston Churchill είναι μόνο κάποιοι από τους πιο διάσημους λάτρεις του whisky. Μέχρι και η αλκοολική φιγούρα του Captain Haddock από το comics του Tintin λάτρευε το whisky, παρά το γεγονός ότι ήταν…Βέλγος (;)

Ο Αλέξανδρος Σουρμπάτης (αριστερά) και ο Δημήτρης Μότσος (δεξιά) ξεκινούν την δοκιμή.

Οι λόγοι που αγαπώ το whisky είναι πολλοί και κάποιοι εξ αυτών μπορούν να θεωρηθούν και παρεξηγήσιμοι. Πιστεύω ακράδαντα όμως, ότι το whisky είναι το πιο ειλικρινές, ευθύ και δημοκρατικό ποτό. Το ίδιο και ο κόσμος του, οι άνθρωποι δηλαδή που ανήκουν στο κύκλο του και αυτός περιλαμβάνει τους δημιουργούς του, αλλά και τους καταναλωτές του. “Civilization begins with distillation» έλεγε ο τεράστιος William Faulkner και φυσικά ποιος μπορείς να διαφωνήσει από όλους όσοι αγαπάμε τα αποστάγματα και ειδικά τον εστεμμένο βασιλιά.

Όλα αυτά όμως αποτελούν προσωπική πεποίθηση και μπορεί κάποιος να με κατηγορήσει ότι δεν είναι έννοιες μεταφέρσιμες, ούτε ανήκουν στην επιστημονική γλώσσα της γευσιγνωσίας, που αποτελεί και τον πιο αξιόπιστο κώδικα επικοινωνίας ανάμεσα στους γευσιγνώστες. Αλήθεια είναι αυτό, αλλά δεν παίρνω πίσω όσα λέω, καθώς μου αρέσει να διανθίζω πάντα ότι με ευχαριστεί στη γεύση και να το σχολιάζω με όρους ψυχολογικούς, συναισθηματικούς, σχεδόν μεταφυσικούς. Μόνο έτσι καταφέρνω να δένω το κάθε κρασί ή το κάθε απόσταγμα στο άρμα της μοναδικότητας που εκπέμπει η στιγμή.

«Το whisky είναι το πιο ειλικρινές, ευθύ και δημοκρατικό ποτό».

Φυσικά, αν ανοίξετε το τετράδιο γευσιγνωσίας μου, δεν θα δείτε τίποτα από όλα αυτά, παρά μόνο σημειώσεις που ακολουθούν το αυστηρό Systematic Approach to Tasting (SAT) καθώς μόνο έτσι μπορούμε να βρούμε ένα κοινό κώδικα επικοινωνίας και να καταλήξουμε στο ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από το να αξιολογήσουμε την ποιότητα ενός κρασιού ή αποστάγματος και να καταλήξουμε στο εξής απλό: μου αρέσει ή δεν μου αρέσει.

Ο Αλέξανδρος Σουρμπάτης πρόσφερε τις γνώσεις του σ’ αυτό το «ταξίδι».

Εδώ και πολύ καιρό ήθελα να γράψω κάτι για whisky. Κάτι όμως που θα ξέφευγε από τα συνηθισμένα και γι’ αυτό το λόγο απευθύνθηκα στον καλό μου φίλο Αλέξανδρο Σουρμπάτη. Η πρόκληση ήταν μία: όχι ακόμα μια δοκιμή με whiskies. Nα δοκιμάσουμε δηλαδή κάτι ξεχωριστό και γι’ αυτό βρήκα τον κατάλληλο άνθρωπο, που πριν λίγα χρόνια με βοήθησε στο κομμάτι των spirits στο Diploma. Ο Αλέξανδρος είναι ένας εξαιρετικά ταλαντούχος άνθρωπος, με χρόνια πίσω από τις μπάρες, από τους καλύτερους γευσιγνώστες whisky και με εξαιρετικό επικοινωνιακό χάρισμα. Πλέον, πέραν όλων των άλλων, είναι και Ambassador της Tsaknakis Bros. Χάρηκα όταν είδα ότι ενθουσιάστηκε με την ιδέα και ανέλαβε ο ίδιος να αναζητήσει κάτι τρομερά ιντριγκαδόρικο που θα δημιουργούσε ποιοτικό δεδικασμένο για το μέλλον.

Κάθε γουλιά σε μεταφέρει στους τόπους όπου δημιουργήθηκε το κάθε ουίσκι.

Το πήγαμε από εδώ, το πήγαμε από εκεί, ανακατέψαμε για μέρες το think tank και αφού περάσαμε από ιδέες και σχέδια φευγάτα, καταλήξαμε σε κάτι τολμηρό που δεν γίνεται κάθε μέρα στη χώρα μας: τη δοκιμή 5 ultra premium whiskies που θα δημιουργούσαν αίσθηση, μιας και το premiumization στο χώρο του whisky είναι από τις πιο γρήγορα ανερχόμενες τάσεις: δημιουργεί whisky φετίχ, αναζωογονεί το brand loyalty και καθιερώνει αλλά και αποκαθηλώνει ονόματα του χώρου. Ο Αλέξανδρος ανέλαβε να βουτήξει στα βαθιά και αφού ταξίδεψε ως backpacker στην μακρινή Ιαπωνία, μέθυσε με Ιρλανδούς σε pubs του Δουβλίνου, φόρεσε kilt κι έπαιξε γκάιντα με Σκωτσέζους, επέστρεψε με κάποια από τα πιο συγκλονιστικά whiskies του πλανήτη. Μην σας ακούγεται υπερβολικό. Όντως είναι κάποια από τα καλύτερα whiskies του πλανήτη. Και το πιο σημαντικό: έχουν τρομερές ιστορίες από πίσω τους, τις οποίες συζητήσαμε δοκιμάζοντας με τον Αλέξανδρο. Slainte!

Το The Matsui Mizunara Cask από το αποστακτήριο Kurayoshi έρχεται να μου δώσει μια  καρατιά στο κεφάλι και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους για τα whiskies της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.

 The Matsui Mizunara Cask Whisky

Με γιαπωνέζικη φιλοσοφία και τελειότητα.

Ανέκαθεν ήμουν μεγάλος φαν της Ιαπωνίας. Η εμμονή στην τελειότητα, η λιτότητα και η φιλοσοφία ως λαός πάντα με μάγευαν και ασκούσαν θετική επιρροή επάνω μου. Γι’ αυτό το λόγο ενθουσιάστηκα πριν από χρόνια όταν έμαθα για τα γιαπωνέζικα whiskies. Ειδικά, όταν έχεις την προσμονή να βρεις τις παραπάνω αρετές ενσωματωμένες στο αγαπημένο σου απόσταγμα. Σε αυτά ας συμπεριλάβουμε και τον απίστευτο μίνιμαλ χαρακτήρα των ετικετών που κατευθείαν μου ανέβαζε σφυγμούς. Για να είμαι ειλικρινείς όμως, μετά τα χρόνια της αθωότητας και του ρομαντισμού τα θεώρησα υπερτιμημένα, ειδικά σε ότι αφορά τη σχέση ποιότητας τιμής. Φυσικά υπάρχουν πολλά ελαφρυντικά γι’ αυτό (κόστος δρυός, μεταφορικά κτλ), αλλά είναι μια άλλη συζήτηση.

Το The Matsui Mizunara Cask από το αποστακτήριο Kurayoshi έρχεται να μου δώσει μια  καρατιά στο κεφάλι και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους για τα whiskies της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου. Στην υπέροχη ετικέτα απεικονίζεται το έργο Thirty Six Views of Mount Fuji του καλλιτέχνη Katsushika Hokusai, όπου διακρίνονται πανέμορφοι γερανοί της Μαντζουρίας. Περνώντας όμως στο σημείο που μας ενδιαφέρει, οφείλω να παραδεχτώ ότι μιλάμε για ένα εξαιρετικό whisky που αντανακλά σε μέγιστο βαθμό την τελειότητα. Έχοντας ωριμάσει σε βαρέλια mizunara (όπως ονομάζεται η γιαπωνέζικη δρυς, που είναι και πολύ πιο σπάνια και πιο ακριβή από την ευρωπαϊκή και την αμερικάνικη), αντλώντας νερό από τις πηγές του βουνού Daines, διαθέτει πολύ χαρακτηριστική ορυκτότητα στη μύτη, με καταπληκτικά ανθικά αρώματα, γλυκά μπαχαρικά, καρύδα, τζίντζερ και άγουρα πυρηνόκαρπα φρούτα. Στο στόμα είναι τρομερά ντελικάτο και ισορροπημένο και τα 48% abv δεμένα μαεστρικά στην επίγευση. Σπουδαίο whisky και ένα εξαιρετικό value for money το οποίο ο γκουρού του whisky Jim Murray του έδωσε τον τίτλο του Single Malt of the Year στη κατηγορία του Japanese Whisky στο Whisky Bible!

Το Arran 21 Y.O. είναι το καμάρι του αποστακτηρίου, που εντάχθηκε στην γκάμα το περασμένο φθινόπωρο.

Arran 21 Year Old Single Malt

Ένα από τα νεότερα αποστακτήρια της Σκωτίας.

Το Arran ιδρύθηκε μόλις το 1993 από τον Harold Currie, πρώην διεθυντή της Chivas Borthers, όταν αυτός συνταξιοδοτήθηκε. Βρίσκεται στο χωριό Lochranza στο νησί του Arran, κάνοντας το, το μόνο αποστακτήριο του νησιού. Ωστόσο, το νησί το 19^ο αιώνα διέθετε πάνω από 50 αποστακτήρια (τα περισσότερα παράνομα) και είχε εξαιρετική φήμη παραγωγής βυνοποιημένου κριθαριού. Το Arran χαρακτηρίζεται από τους Σκωτσέζους ως η «μινιατούρα της Σκωτίας» μιας και περιλαμβάνει όλα τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της Σκωτίας (λίμνες, βουνά, πηγές κτλ). Η παραγωγή ξεκίνησε μόλις το 1995 και από την αρχή φάνηκε ότι ήταν ένα πολλά υποσχόμενο εγχείρημα, μιας και τα πρώτα spirits είχαν έναν εξαιρετικό χαρακτήρα.

Το κλίμα είναι ιδανικό, καθώς η επιρροή των θαλάσσιων ρευμάτων σε συνδυασμό με τα ψυχρά ρεύματα του βουνού και τη θερμότητα που φέρνει το Ρεύμα του Κόλπου εξασφαλίζουν ιδανικές συνθήκες στη διαδικασία ωρίμασης των malts. Το Arran 21 Y.O. είναι το καμάρι του αποστακτηρίου, που εντάχθηκε στην γκάμα το περασμένο φθινόπωρο. Έχει ωριμάσει για περισσότερο από δύο δεκαετίες στα παλιότερα βαρέλια που περιείχαν sherry στο αποστακτήριο και το αποτέλεσμα είναι ένα κομψό sherry bomb με πλούσιο κεχριμπαρένιο χρώμα και αρώματα γλυκών μπαχαρικών, ξηρών καρπών, μελιού, ώριμων εσπεριδοειδών, αχλαδιού, μαρμελάδας και τζίντζερ. Εμφιαλώνεται στους 46% abv.

Προέρχεται από 100% βυνοποιημένο κριθάρι σε αντίθεση με τα όσα ορίζει η νομοθεσία για τα ιρλανδικά whiskies.

Teeling 24 Year Old Single Malt

Το καλύτερο whisky του κόσμου για το 2019 ή αλλιώς μια τροπική καταιγίδα.

Από τη χώρα του whiskey και όχι του… whisky, την αγαπημένη Ιρλανδία. Το αποστακτήριο του Teeling έχει τις ρίζες του πίσω στο 1782 όταν ο Walter Teeling ίδρυσε το αποστακτήριό του στο Δουβλίνο. Την παράδοση συνεχίζουν σήμερα οι Jack και Stephen Teeling στο καινούργιο αποστακτήριο που κατασκευάστηκε μόλις το 2015. Το συγκεκριμένο single malt έχει σαρώσει τα βραβεία σε όλους τους διαγωνισμούς, τη μεγαλύτερη όμως διάκριση την έλαβε το 2019 όταν και ανακηρύχθηκε World’s Best Single Malt στα World Whiskies Awards, ένα θεσμό που χαρακτηρίζεται, έστω και αδόκιμα, ως τα Oscars των whiskies. Για να αντιληφθείτε τη σημασία της διάκρισης, αρκεί να σκεφθείτε ότι είναι η πρώτη φορά που ιρλανδικό whiskey ανακηρύσσεται ως καλύτερο whisky του κόσμου.

Προέρχεται από 100% βυνοποιημένο κριθάρι σε αντίθεση με τα όσα ορίζει η νομοθεσία για τα ιρλανδικά whiskies.  Tα 21 χρόνια της ζωής του ωριμάζει σε ex bourbon βαρέλια και τα υπόλοιπα 3 σε βαρέλια που περιείχαν ένα από τα πιο γνωστά γλυκά κρασιά του κόσμου: το sauternes. Ο ασυνήθιστος αυτός συνδυασμός ωρίμασης, σε συνδυασμό με τη μοναδικότητα του ιρλανδικού κλίματος, χαρίζουν ένα μεταξένιο single malt με αρώματα μαρμελάδας σύκου, αχλαδιού, ροδάκινου, λευκής σοκολάτας και μελιού δίπλα σε εξαιρετικές νύξεις τροπικών φρούτων όπως του ανανά και της καρύδας. Στο στόμα θυμίζει κυριολεκτικά χάδι, με το 46% abv να μη φαίνεται κυριολεκτικά πουθενά, ενώ τα γλυκόπιοτα τροπικά αρώματα σε κάνουν να νομίζεις ότι πίνεις whisky στην ξαπλώστρα σου σε ένα νησί της Καραϊβικής. Εμφιαλώνεται μόνο σε 5.000 φιάλες παρακαλώ, χωρίς ψυχρό φιλτράρισμα και προσθήκη καραμελοχρώματος!

Τα whiskies του Glenfarclas λατρεύονται από τους whisky connoisseurs, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι ωριμάζουν σχεδόν αποκλειστικά σε βαρέλια που περιείχαν sherry.

Glenfarclas 1998 The Family Cask

Sherry bomb και αποκλειστικά οικογενειακή υπόθεση σε μόλις… 219 φιάλες.

Από το 1865, το Glenfarclas αποτελεί καθαρά οικογενειακή υπόθεση, καθώς διοικείται αποκλειστικά από την οικογένεια των Grants του Glenfarclas. Ήταν 8 Ιουνίου όταν ο John Grant απέκτησε το αποστακτήριο μαζί με τη φάρμα του Rechlerich. Μέχρι σήμερα ελάχιστα είναι τα αποστακτήρια που παραμένουν αποκλειστικά σε οικογενειακά χέρια και πιο συγκεκριμένα, όταν μιλάμε για το Glenfarclas, μιλάμε για την 5^η και την 6^η γενιά που βρίσκονται στο τιμόνι. Ωστόσο, ακόμα και τώρα, η οικογένεια των Grants παραμένει αφοσιωμένη στο όραμα που αρχικά δημιούργησε αυτό το μοναδικό Highland Single Malt Scotch Whisky.

Τα whiskies του Glenfarclas λατρεύονται από τους whisky connoisseurs, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι ωριμάζουν σχεδόν αποκλειστικά σε βαρέλια που περιείχαν sherry, κάνοντάς τους τους πιο κατάλληλους πρεσβευτές αυτού του στυλ. Σαν να μην έφτανε αυτό, από το 1954 στο Glenfarclas αποφάσισαν να κρατάνε από ένα βαρέλι από κάθε χρονιά το οποίο στη συνέχεια και εμφιαλώνουν ως vintage whisky. Πρόκειται για κάποια αποστάγματα εξαιρετικής ποιότητας που αντανακλούν τη διορατικότητα και την ευφυΐα των Grants και φέρουν το όνομα “The Family Casks”. Όπως καταλαβαίνετε είναι τρομερά σπάνια και δυσεύρετα. Εμείς είχαμε την τύχη να δοκιμάσουμε τη χρονιά του 1998 και μείναμε με ανοιχτό το στόμα με την πληρότητα αυτού του (καλώς εννοούμενου) sherry bomb. Αρώματα γλυκών μπαχαρικών, εσπεριδοειδών, βανίλιας, butterscotch, δαμάσκηνο, νεκταρίνι και ροδάκινο σε φόντο μελιού και ξηρών καρπών. Ένα ποίημα που εμφιαλώνεται cask strength στους 54,8% abv, το χειμώνα του 1998 σε μόλις… 219 φιάλες! Είπατε κάτι για προνομιούχους;

Το Port Askaig αποτελεί γεωγραφικά και γευστικά την πύλη για το γευστικό προφίλ των whiskies από το Islay.

Port Askaig 30 Year Old Single Malt

Ένα πέπλο μυστηρίου, καπνού, θάλασσας και… τύρφης ετών 30.

To Port Askaig είναι ένας θρύλος ανάμεσα στους φανατικούς των whiskies από το Islay. Αν και βρίσκεται στο ΒΑ άκρο του νησιού Islay και αποτελεί το ένα λιμάνι του νησιού για τα ferries (το άλλο είναι το Port Ellen), ένα πέπλο μυστηρίου καλύπτει την πραγματική του προέλευση, καθώς κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα το αποστακτήριο από το οποίο προέρχεται, αν και λόγω της εγγύτητας με το μεγαλύτερο αποστακτήριο του νησιού, πιστεύεται ότι αποστάζεται στο Caol Ila. Ωστόσο, κάποιοι εικάζουν ότι ορισμένα whiskies του Port Askaig, ίσως να έχουν αποσταχθεί κι εμφιαλωθεί σε άλλα αποστακτήρια του νησιού και αυτό είναι κάτι που εξιτάρει τους φίλους των Islay whiskies ακόμα πιο πολύ.

Το Port Askaig αποτελεί γεωγραφικά και γευστικά την πύλη για το γευστικό προφίλ των whiskies από το Islay. Καπνός, γεμάτη γεύση, τύρφη και θαλάσσια αύρα. Δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε ένα τόσο παλιό whisky, καθώς μιλάμε για ένα θρύλο 30 ετών. Σπάνια μας δίνεται τέτοια δυνατότητα και γι’ αυτό πέσαμε με τη μύτη και τα μούτρα σε αυτό το υπέροχο απόσταγμα. Πολύπλοκο και απίστευτα ισορροπημένο στη μύτη, αρχικά με νότες ιωδίου, γλυκών μπαχαρικών, γλυκάνισου και στη συνέχεια τροπικών φρούτων, όπως η μπανάνα και ο ανανάς, με την τύρφη να κάνει δυνατό come back στο κλείσιμο. Στο στόμα γεμάτο εντάσεις και νεύρο καθηλώνει κάθε απαιτητικό ουρανίσκο ενώ στην επίγευση διαφαίνονται τραγανά ξηροκαρπάτα αρώματα. Εμφιαλώνεται στους 45,8% abv!

Δύσκολο να απαντήσεις ποιο ουίσκι ήταν καλύτερο.

Μην με ρωτήσετε ποιο ήταν καλύτερο, γιατί πραγματικά δεν υπάρχει απάντηση. Όλα ήταν εξαιρετικά. Καλύτερα και χειρότερα όχι. Διαφορετικά σίγουρα, αλλά όλα ξεχωριστά. Αν τώρα μου βάλετε ένα μαχαίρι στο λαιμό, θα σας πω ότι ήταν τεράστια έκπληξη το Matsui Mizunara Cask, δεν περίμενα κάτι λιγότερο από ένα Glenfarclas και κλείνοντας να πω ότι το Teeling 24 Y.O. πρέπει να είναι το πιο πολύπλοκο whiskey που έχω πιει ποτέ μου.

Κλείνοντας, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στο φίλο μου Αλέξανδρο Σουρμπάτη, που «περπατήσαμε» μαζί σε αυτή τη δοκιμή. Εκτός από πολύ καλός φίλος, παραμένει ένας από τους πιο σοβαρούς whisky tasters που γνωρίζω και μου το απέδειξε για πολλοστή φορά.

Φωτογραφίες: Νίκος Παπανικολάου / Aris Rammos Studio Photoshoot.

Διαβάστε ακόμα: Οι «απλές» σαμπάνιες που θα απογειώσουν το γιορτινό σας κέφι.

TAGS :
ουίσκι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook