Θοδωρής Αναγνωστόπουλος: Τι μου έμαθαν τα ταξίδια σε 100+1 χώρες

Οι χώρες που έχουμε επισκεφτεί νεότεροι «κερδίζουν» στη μνήμη μας. Τότε όλες οι εμπειρίες είναι ξεχωριστές και πολύ εντυπωσιακές. (Παπούα – Νέα Γουινέα)

Πριν από μια εβδομάδα είχα την τύχη να πατήσω το πόδι μου και να ταξιδέψω στην 101η μου χώρα. Σκέφτηκα λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας μερικές γενικές σκέψεις για τα ταξίδια, σκέψεις που μου έχουν δημιουργηθεί από την έως τώρα ταξιδιωτική μου εμπειρία. Για να το ξεκαθαρίσω, με τον όρο ταξίδια αναφέρομαι σχεδόν αποκλειστικά σε «οδοιπορικά» όπως τα λέω εγώ και όχι σε διακοπές.

Άλλο «ζω» και άλλο «επισκέπτομαι» έναν τόπο

Πρώτα απ’ όλα, αν θέλεις να γνωρίσεις πραγματικά μια χώρα, δεν υπάρχει ταξίδι που να υποκαθιστά το να έχεις ζήσει σε αυτήν. Διότι όταν ζεις (και ιδεατά όταν εργάζεσαι) σε μια χώρα αντιλαμβάνεσαι την κουλτούρα, την ιστορία, τον τρόπο σκέψης, τις ιδιαιτερότητες, το χιούμορ, και πολλά άλλα, πολύ βαθύτερα από το οποιοδήποτε ταξιδιωτικό οδοιπορικό (προφανώς εξαιρείται η απομόνωση που συχνά δημιουργούν τα «ex-pat» communities και γενικότερα ή κάθε είδους απομόνωση όπως για παράδειγμα το να μεταναστεύσει κανείς σε μια χώρα και να ζει αποκλειστικά με τους ομοεθνείς του.

Αναφέρομαι σε τρόπο ζωής ο οποίος σου επιτρέπει να συναναστρέφεσαι με άτομα ποικίλων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων). Η αμέσως επόμενη ισχυρότερη επιλογή, είναι το να έχεις έστω δουλέψει σε κάποιο project ή έχεις συνεργαστεί επαγγελματικά. Εδώ πάλι η επαγγελματική συναναστροφή υπερισχύει της τουριστικής (συναναστροφής) ενός ταξιδιού. Θα είναι πιο αυθεντική, πιο ενδεικτική της κουλτούρας και του τρόπου σκέψης και πιο αυθεντική.

¨Το Ιράν, λόγω φιλόξενων ανθρώπων, είναι μέσα στις top 5 χώρες που έχω επισκεφτεί”, γράφει στο Andro o Θοδωρής Αναγνωστόπουλος.

Ποια είναι η ωραιότερη χώρα του κόσμου;

Είναι ίσως η πιο συνηθισμένη ερώτηση που λαμβάνει ο κάθε ταξιδευτής. Η απάντηση εδώ είναι σχεδόν αποκλειστικά σχετική. Και αυτό γιατί οι συμπτώσεις και το timing παίζουν καθοριστικό ρόλο στο τι θα σου μείνει από μια χώρα και για το πως θα την χαρακτηρίσεις.

Όταν επισκεφτήκαμε το Ιράν για παράδειγμα, είχαμε την τύχη, δύο ημέρες μετά την άφιξή μας στη χώρα, να γνωρίσουμε στο δρόμο δυο ντόπιους φοιτητές Αγγλικής Φιλολογίας οι οποίοι εκστασιάστηκαν με το που μας γνώρισαν (δεδομένης και της  έλλειψης δυτικών τουριστών στο Ιράν).

Από εκείνη την ώρα λοιπόν και για τις υπόλοιπες 15 ημέρες του ταξιδιού μας, οι φοιτητές αυτοί καθώς και οι φίλοι τους σε άλλες πόλεις της χώρας, μας ξενάγησαν παντού, μας φιλοξένησαν στα σπίτια τους, μας μαγείρεψαν και μας έδειξαν ίσως τη μεγαλύτερη φιλοξενία που έχουμε δεχτεί ποτέ. Λόγω φιλοξενίας λοιπόν, το Ιράν είναι μέσα στις top 5 χώρες που έχω επισκεφτεί. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι ο επόμενος ταξιδιώτης που θα πάει στη χώρα θα έχει την ίδια τύχη με εμένα.

Ένα δεύτερο σημείο στο ίδιο θέμα είναι ότι συχνά «κερδίζουν» οι χώρες που έχεις επισκεφτεί νεότερος. Τότε όλες οι εμπειρίες είναι ξεχωριστές και πολύ εντυπωσιακές. Και «γράφουν» εντονότερα στη μνήμη μας. Αργότερα, όσο ταξιδεύεις περισσότερο αρχίζεις και βλέπεις «patterns» επαναλαμβανόμενα.

Θρησκευτικές ιεροτελεστίες μαύρων στην Bahia της Βραζιλίας που τις έχεις ξαναδεί στις χώρες της δυτικής Αφρικής. Τα παγόβουνα της Αλάσκας δεν σε εντυπωσιάζουν το ίδιο με αυτά που πρωτοείδες στη Ισλανδία. Και οι πρακτικές των ιθαγενών της Παπούα Νέα Γουινέας μοιάζουν με αυτές των Αβορίγινων της Αυστραλίας. Εδώ είναι λοιπόν που ως έμπειρος πλέον ταξιδιώτης πρέπει να εμβαθύνεις στην ιδιομορφία που έχει η κάθε χώρα, χωρίς να συγκρίνεις. Το κάθε ταξίδι είναι απόλυτο και μεμονωμένο. Δεν είναι σχετικό.

«Αιχμαλωτίζοντας» τη στιγμή

Κάτι έφηβοι βγήκαν από τη λίμνη με το κανό τους) και τραγουδώντας αρχίσαν να τραβούν τα δίχτυα τους.

Όταν είσαι νέος και δεν έχεις χρήματα, το ταξίδι είναι διαφορετικό. Παίρνει πιο πολύ χρόνο διότι χρησιμοποιείς συνέχεια τα ΜΜΜ, μοιράζεσαι καταλύματά (κάποιες φορές πολύ …ζόρικα), ενώ υπάρχουν δραστηριότητες που δεν μπορείς να τις απολαύσεις λόγω κόστους. Από την άλλη τη μεριά, συμπλέεις περισσότερο με τον τρόπο ζωής των ντόπιων, ενώ ο πολύς ο χρόνος, αφήνει τα πράγματα να συμβούν.

Τώρα ενώ γράφω και βρισκόμαστε στο Malawi, αποφασίσαμε να μείνουμε μια έξτρα ημέρα σε ένα lodge στα παράλια της λίμνης Malawi. Θεωρητικά στο πρόγραμμά μας τη λίμνη την είδαμε χθες. Κάναμε και diving και πήγαμε και στο νησάκι στο κέντρο της. Πριν λίγο λοιπόν, και σε μια ημέρα χωρίς πρόγραμμα (θεωρητικά «χαμένη»), βγήκαν κάτι έφηβοι από τη λίμνη με το mokoro τους (το κανό τους) και τραγουδώντας αρχίσαν να τραβούν τα δίχτυα τους και να αδειάζουν τα πολύχρωμα ψάρια στη άμμο. Μια τέτοια λοιπόν «αληθινή» στιγμή δεν μπορείς να την προγραμματίσεις ούτε να την προβλέψεις. Θέλει απλά το χρόνο της για να συμβεί.

Τα συντομότερα, πιο “efficient” και πιο οργανωμένα οδοιπορικά πολυτελείας που συμπεριλαμβάνουν πολλές πτήσεις, ειδικούς ξεναγούς και βραβευμένες κουζίνες και που ίσως πραγματοποιείς μεγαλύτερος στη ζωή σου, έχουν τα δικά τους  πλεονεκτήματα. Κερδίζεις χρόνο, δεν ταλαιπωρείσαι, έχεις αποκλειστικότητα σε τόπους και ξεναγήσεις. Όμως τις περισσότερες φορές δε συνάδουν με το βιοτικό επίπεδο της χώρας που επισκέπτεσαι.

Η απλότητα είναι το μεγαλύτερο δίδαγμα για τις πολύπλοκες και αχόρταγες ζωές μας στη Δύση. (Ναμίμπια)

Διακοπές στην Αφρική λοιπόν;

Απάντηση: «Όχι, δεν ήταν ακριβώς διακοπές, ήταν οδοιπορικό». To οδοιπορικό θέλει δουλειά. Έχει planning σχεδιασμό αλλά και η εκτέλεσή του είναι δύσκολη. Στα οδοιπορικά μπορεί να βρίσκεσαι στο δρόμο με τις ώρες, να κοπανιέσαι στις λακκούβες, να αλλάζεις πτήσεις, να χάνεις πτήσεις, να αναζητάς να δεις τί μπορείς να στριμώξεις στο πρόγραμμά σου, να περπατάς, να αγχώνεσαι, να ταλαιπωρείσαι, να αρρωσταίνεις ή να παθαίνεις διάρροιες.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά τον δεκαπενταύγουστο του 2008, στα σύνορα Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν (όταν είχαμε πάει εκεί με την ΜΚΟ στην οποία συμμετέχω “Green Project” οδικώς από την Αθήνα στο Πεκίνο), να περιμένουμε για 7 ώρες κάτω από το λιοπύρι των 42 βαθμών τους διεφθαρμένους τότε τελωνειακούς στα σύνορα να μας δώσουν πίσω τα διαβατήρια μας παρότι τους είχαμε δώσει το προαπαιτούμενο «γρηγορόσημό» τους. Και θυμάμαι να αναρωτιέμαι τότε «γιατί δεν είμαι σε μια ξαπλώστρα να πίνω κοκτέιλ στην Πάρο;».

Η απάντηση έρχεται όμως μετά και τα οδοιπορικά και τα διάφορα συμβάντα που τα συνοδεύουν, γράφονται βαθύτερα στη μνήμη από οτιδήποτε. Και παραδόξως γίνονται και διασκεδαστικά όταν τα διηγείσαι εκ των υστέρων. Επιπρόσθετα, η ανθρώπινη μνήμη λειτουργεί με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο: θυμάται τα διαφορετικά ερεθίσματα και τις περιπέτειες πολύ περισσότερο από τις συνεχόμενες στιγμές χαλάρωσης.

Το να ταξιδεύεις με παιδιά είναι ένα τεράστιο project. Εδώ στην Γουατεμάλα.

Traveling with kids

Εδώ χωράει να γράψεις βιβλίο. Προφανώς το να ταξιδεύεις με τα παιδιά σου έχει έναν πελώριο εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Μαθαίνουν τη διαφορετικότητα στον πλανήτη μας, τον λευκό, τον μαύρο, τον Ασιάτη, τον πλούσιο, τον φτωχό. Το πόσο όμορφη είναι η γη, η φύση και τα ζώα και τον σεβασμό που πρέπει να της δίνουμε.

Μαθαίνουν να ταλαιπωρούνται, αλλά και να προσαρμόζονται, στα λεωφορεία, στις λακούβες, στα αεροδρόμια και στα αεροπλάνα. Να ανοιγοκλείνουν τις βαλίτσες τους και να αλλάζουν καταλύματα. Επιπροσθέτως, είστε όλη η οικογένεια μαζί. Μοιράζεστε κοινές εμπειρίες και το κυριότερο: δεν σου λείπουν κάθε μέρα! Από την άλλη τη μεριά το «traveling with kids» είναι ένα τεράστιο project.

Τα παιδιά κουράζονται, τα παιδιά τσακώνονται, τα παιδιά συχνά αδιαφορούν για θεάματα και εμπειρίες που εσύ θεωρείς μοναδικές. Και τα παιδιά θέλουν να παίζουν και συχνά δε θέλουν να βρίσκονται παγιδευμένα σε ένα αεροπλάνο, ένα αυτοκίνητο, ένα μουσείο ή ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Τα παιδιά αυξάνουν το κόστος του ταξιδιού, και όχι μόνο το οικονομικό αλλά και το χρονικό.

Δεν είναι δυνατόν, όλες αυτές οι εμπειρίες που δημιουργεί η ζωή του ταξιδιώτη να μην καταγράφονται κάπως, κάπου. (Μεξικό)

Τα παιδιά σου καταναλώνουν «ωφέλιμο» χρόνο ταξιδιού. Σε καθυστερούν σε αυτά που πιθανώς να είχες στο πρόγραμμά σου να κάνεις. Επίσης, συχνά σου αποτρέπουν να συμμετάσχεις σε μια δραστηριότητα μιας και δεν περνούν το επιτρεπόμενο ηλικιακό όριο.

Το πιο αμφιλεγόμενο όμως είναι το τί ακριβώς θυμούνται από το κάθε ταξίδι και το τί ακριβώς τους μένει. Αξίζει άραγε όλη η παραπάνω «ταλαιπωρία και κόστος»; Η θέση μου επ’ αυτού είναι ότι η παιδεία είναι μια διαδικασία αργή και τα αποτελέσματα δεν φαίνονται πάντοτε «real time». Δεν είναι δυνατόν λοιπόν, όλες αυτές οι εμπειρίες που δημιουργεί η ζωή του ταξιδιώτη να μην καταγράφονται κάπως, κάπου.

Και ας μη θυμούνται τα ονόματα των ηφαιστείων στη Γουατεμάλα και ας μη θυμούνται το ότι έχουν κάνει whale watching στη Σρι Λίνκα. Θα τους έχει μείνει η ομορφιά και η πολυμορφικότητα του πλανήτη μας καθώς και η ταξιδιωτική παιδεία.

Στον Ειρηνικό Ωκεανό με το National Geographic Society.

«Και δε φοβάσαι εκεί που πας»;

Ασθένειες, κλοπές, ληστείες, απαγωγές, άγρια ζώα, πτήσεις και παλαιολιθικής εποχής μέσα μαζικής μεταφοράς; Προφανώς και φοβάμαι. Όμως προσπαθώ να παίρνω λιγότερα ρίσκα. Δεν θα ταξιδέψω σε χώρα με έξαρση ελονοσίας, και εάν χρειαστεί να περάσω από κάπου, θα έχω πάρει τα προληπτικά χάπια πρώτα.

Δεν θα ταξιδέψω σε περιοχή που βρίσκεται σε αναταραχές ή έχει μεγάλη εγκληματικότητα. Δεν θα πετάξω με οποιουδήποτε τύπου αεροπορικές (αν και συχνά αυτό δεν είναι εφικτό). Θα πληρώσω ταξιδιωτική ασφάλεια, θα εμβολιαστώ και το κυριότερο θα ψάξω να βρω αξιόπιστες τοπικές πηγές να ενημερωθώ πριν ταξιδέψω. Αυτό το τελευταίο είναι το σημαντικότερο.

Προσφάτως θέλαμε να ταξιδέψουμε στο Burundi στην Κεντρική Αφρική. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών στην ιστοσελίδα του έχει κατατάξει το Burundi στις χώρες υψηλού κινδύνου ή αλλιώς, level 4. Συγκεκριμένα έγραφε « do not travel unless necessary”. Θέλοντας πολύ να ταξιδέψουμε εκεί, κυρίως λόγω της αυθεντικότητας που σου δίνει μια μη τουριστική χώρα, αναζητήσαμε τον Πρόεδρο της Ελληνικής κοινότητας που ζει στη Μπουζουμπούρα, την πρωτεύουσα του Μπουρούντι και συντονίσαμε μια τηλεδιάσκεψη μαζί του.

Κατά τη συνάντηση αυτή ενημερωθήκαμε ότι οι πληροφορίες που περιγράφουν τις αναταραχές στο Μπουρούντι είναι απαρχαιωμένες και έχουν ξεμείνει στα διάφορα διεθνή websites καθότι κανείς δεν ασχολήθηκε να τις ανανεώσει. Και έτσι αποφασίσαμε να ταξιδέψουμε στο Μπουρούντι και πράγματι τα πάντα ήταν ειρηνικά και πολύ φιλόξενα εκεί.

Ο έμπειρος ταξιδιώτης πρέπει να εμβαθύνει στην ιδιομορφία που έχει η κάθε χώρα, χωρίς να συγκρίνει. (Μαδαγασκάρη)

Πόσο ακριβό είναι το να ταξιδεύεις;

Στη σημερινή μας εποχή λόγω του διαδικτύου και της παγκοσμιοποίησης έχει δοθεί μια άνευ προηγουμένου προσβασιμότητα και ευκολία στα ταξίδια με αποτέλεσμα ο αριθμός των ταξιδιωτών να είναι ο μεγαλύτερος στην ιστορία του ανθρώπινου είδους. Μπορείς πραγματικά να βρεις ευκαιρίες από το να σε φιλοξενήσουν κάνοντας community work, μέχρι να πετάξεις με low cost αεροπορικές, μέχρι να αγοράσεις μεγάλης διάρκειας κάρτες ΜΜΜ και ένα σορό άλλα.

Εντούτοις, το να ταξιδεύεις απαιτεί κάποια χρήματα. Είναι όμως και ζήτημα προτεραιοτήτων. Τα τελευταία 20 χρόνια που ταξιδεύω, το πιθανότερο είναι ότι εάν αποταμίευα τα χρήματά μου αντί των ταξιδιών, ίσως να είχα καταφέρει να αγοράσω ένα μικρό διαμέρισμα. Εάν με ρωτούσε όμως κάποιος τώρα «τί προτιμάς, ένα διαμέρισμα ή όλες αυτές τις εμπειρίες που έχεις στο κεφάλι σου;” η απάντηση θα ήταν κατευθείαν το δεύτερο.

Ο κόσμος πλέον ταξιδεύει πολύ. Είναι καλό αυτό ή κακό;

Το ταξίδι είναι γνώση και όσο περισσότερο ταξιδεύει ο κόσμος τόσο ανοίγει το μυαλό του, τόσο μαθαίνει για τη διαφορετικότητα, τους διάφορους πολιτισμούς, ιστορίες και κουλτούρες, την ομορφιά της φύσης κα. Από την άλλη μεριά ο μαζικός τουρισμός οδηγεί σε τεράστια περιβαλλοντική αλλά και πολιτιστική καταστροφή. Το πρώτο δε νομίζω ότι χρειάζεται να το αναπτύξω περισσότερο.

Η πολιτιστική καταστροφή συμβαίνει με πολλούς τρόπους. Ένα παράδειγμα είναι η πλήρης ομογενοποίηση των πόλεων, όπου ψάχνεις να βρεις ένα παραδοσιακό καφέ στην Πράγα και βρίσκεις παντού Starbucks.

Τα τελευταία χρόνια τρέχουμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα θετικών επιστημών “STEM”  επιμορφώνοντας του ντόπιους εκπαιδευτικούς στην Αφρική (Τανζανία)

 Σε τί σε άλλαξε ως άνθρωπο το ταξίδι σε 101 χώρες;

Θα απαντήσω με ένα αφήγημα. Μιας και έχω μια ιδιαίτερη αγάπη προς την αφρικανική ήπειρο, είχα την τύχη να ταξιδέψω πολλάκις σε χωριά μικρά και φτωχικά εκεί. Χωριά όπου ο κόσμος ζει σε καλύβες χωμάτινες με αχυρένιες σκεπές και όπου ορδές παιδιών κλωτσούν μια σκασμένη μπάλα ή κυνηγούν μια όρθια ζάντα χαλασμένου λάστιχου και προσπαθούν να την ισορροπήσουν με ένα κλαδί δέντρου. Όπου οι «mamas” (οι μανάδες του χωριού) μαγειρεύουν καθισμένες σε κάποια πέτρα επάνω στο χώμα ομαδικά.

Μέσα λοιπόν σε αυτή την κατάσταση της απόλυτης λιτότητας (φτώχεια κατά τα δυτικά δεδομένα), είναι μαγικό να τους βλέπεις να χαμογελάνε ή να ζούνε χαρούμενοι. Βλέπεις και εκτιμάς την απλότητα. Βλέπεις το πόσο εκτιμάνε τη ζωή και τα πόσα λίγα χρειάζεται ένας άνθρωπος για να είναι χαρούμενος. Αλλά και το πόση σημασία έχουν οι ανθρώπινοι δεσμοί.

Ο κόσμος μας είναι τόσο μοναδικός που το μόνο που θέλω είναι να προσπαθήσω να τον προστατεύσω. (Μογγολία)

Στο ίδιο πλαίσιο, η επαγγελματική μου ομάδα η “SciCo” και εγώ όπου τα τελευταία χρόνια τρέχουμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα θετικών επιστημών “STEM”  επιμορφώνοντας του ντόπιους εκπαιδευτικούς στην Αφρική, τα παιδιά και οι δάσκαλοι είναι τόσο χαρούμενα και ευγνώμων με αυτά που τους δείχνουμε, που μας γεμίζουν με τα μεγαλύτερα συναισθήματα αγάπης και συγκίνησης.

Αυτή η απλότητα είναι το μεγαλύτερο δίδαγμα για τις πολύπλοκες και αχόρταγες ζωές μας στη Δύση. Σε ταρακουνάει και σε ξυπνάει. Και μαθαίνεις να την εφαρμόζεις όπου και όσο μπορείς. Μέχρι και στον τρόπο που πακετάρεις όταν ταξιδεύεις. Πακετάρεις λιτά, και δε ζητάς πολλά. Τρεις φορές χάσαμε ή καθυστέρησαν οι βαλίτσες μας σε μεγάλα ταξίδια και αναγκαστήκαμε να συνεχίσουμε χωρίς ρούχα και εξοπλισμό. Αγοράσαμε πρόχειρα ότι μπορούσαμε με την αποζημίωση που δίνουν οι αεροπορικές σε τέτοιες περιστάσεις και παρόλο το αρχικό άγχος και αγωνία, τα ταξίδια μας δεν επηρεάστηκαν στο ελάχιστο. Ίσα ίσα βελτιώθηκαν διότι νιώθαμε και πιο απελευθερωμένοι από τις βαλιτσάρες και τα αντικείμενα.

Είναι εντυπωσιακό πόσο κοντά σε εμάς είναι ο τρόπος ζωής αυτών των υπέροχων γιγάντων. (Ρουάντα)

Η εμπειρία της φύσης

Πέραν της απλότητας, βρίσκω συναρπαστικό το να παρατηρώ τα ελεύθερα άγρια ζώα στη φύση. Ίσως η κορυφαία εμπειρία τέτοιου τύπου ήταν η παρατήρηση γοριλών (mountain gorillas) ελεύθερων στα δάση της Ουγκάντα και της Ρουάντα. Τα ζώα αυτά, από τα πλησιέστερα εξελικτικά στον άνθρωπο, ζουν με τις οικογένειές τους γύρω από τον κυρίαρχο αρσενικό (Alpha male). Εσύ λοιπόν, ξεκινάς την αναζήτηση των οικογενειών αυτών μαζί με ένα μικρό γκρουπάκι λίγων ακόμα ταξιδιωτών αλλά και 2 ιχνηλατών καθώς και ενός φρουρού.

Και περπατάς μέσα στο τροπικό αυτό δάσος (ζούγκλα) με τους ιχνηλάτες να ανοίγουν δρόμο με τα μαχαίρια τους (machetes). Και μετά από κάποιες ώρες εξαντλητικής πεζοπορίας βρίσκεσαι αντικρυστά με τις υπέροχες αυτές οικογένειες σε απόσταση λίγων μέτρων (ίσως και δύο). Η συνεύρεση αυτή η οποία απαιτεί φοβερή ηρεμία, ψυχραιμία και σεβασμό. Τον σεβασμό τον δείχνεις σκύβοντας συχνά το βλέμμα σου προς τα κάτω, περιορίζοντας τις κινήσεις σου και αποφεύγοντας το να διασταυρωθεί το βλέμμα σου με αυτών των ενηλικών γοριλλών.

Όταν λοιπόν κατευνάσεις τον ενθουσιασμό σου και αφοσιωθείς στην παρατήρηση, θα δεις πόσο κοντά σε εμάς είναι ο τρόπος ζωής αυτών των υπέροχων γιγάντων, πώς τα μικρά γοριλάκια παίζουν και τσακώνονται ακατάπαυστα όπως τα δικά μας παιδιά, πως τα παρατηρεί η μητέρα τους και πώς θυμώνει ο πατέρας τους. Είναι μια συγκινητική εμπειρία η οποία απαιτεί ταξιδιωτική ωριμότητα, αυτή που παρατηρήσεις υπομονετικά και ενδόμυχα φιλοσοφείς.  Και προφανώς οι συμπεριφορές των ελεύθερων ζώων δεν έχουν καμία σχέση με τα παγιδευμένα ζώα ακόμα και των καλύτερων ζωολογικών κήπων. Είναι παντελώς διαφορετικές.

Βεβαίως για να μετατραπούν όλες οι παραπάνω εμπειρίες σε γνώση (πέραν του διαβάσματος και των συνομιλιών με ντόπιους πριν και κατά τη διάρκεια των ταξιδιών), εξιστορώ και αφηγούμαι τις εμπειρίες αυτές σου σε κόσμο και τις συζητώ. Κοιτάω τις χιλιάδες φωτογραφίες που έχω βγάλει και κάποιες τις εκθέτω. Και έτσι μου δίνεται η δυνατότητα να τις επεξηγώ αλλά και να τις μελετάω περισσότερο.

Κλείνοντας λοιπόν θεωρώ των εαυτό μου ευγνώμων που είχα την τύχη να επισκεφτώ κάποια χιλιοστά του πανέμορφου κόσμου μας. Είναι τόσο μοναδικός που το μόνο που θέλω είναι να προσπαθήσω να τον προστατεύσω. Τόσο αυτόν όσο και όλους τους υπόλοιπους πληθυσμούς που φιλοξενεί.

Διαβάστε ακόμα: Άκης Τεμπερίδης: τα επτά αμαρτήματα ενός επαγγελματία ταξιδευτή.

TAGS :
Αφρική εμπειρια οδοιπορικό ταξίδι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook