100 χρόνια Τζιάνι Ανιέλι: ο βασιλιάς του στυλ

Mια σπάνια εκδοχής ανδρός (architecturaldigest.com).

Συναρπαστικός, σχεδόν μυθιστορηματικός. Τόσο πλούσιος που η Ιταλία αποδέχθηκε πλήρως τη δύναμή του. Λάτρης του ποδοσφαίρου και της Γιουβέντους, βεβαίως, της οποίας υπήρξε και ιδιοκτήτης. Μαικήνας των τεχνών. Ασυναγώνιστος playboy (ελάχιστες γυναίκες αμύνθηκαν στη θωπεία του). Μέντορας του στυλ (ακόμη και σήμερα θεωρείται ένα σύμβολο της μόδας). Το όλον: Τζιάνι Ανιέλι.

Υπάρχουν άνθρωποι που είναι «bigger than life», που δεν τους φτάνει μια ζωή για να κάνει πλήρη τροχιά το άστρο τους. Μια τέτοια σπάνια περίπτωση είναι ο Τζιοβάνι Ανιέλι. Τζιοβάνι εκ του παππού, ιδρυτή της Fiat, αν και ποτέ κανείς δεν τον είπε έτσι. Ολοι Τζιάνι τον ήξεραν, όπως και «l’Avvocato» («ο δικηγόρος»), ένα ψευδώνυμο που τον ακολουθούσε επειδή ολοκλήρωσε τις νομικές σπουδές του (σιγά μην εξάσκησε και το επάγγελμα).

Στα χρόνια του υπήρξε η επιτομή της επιτυχίας, του στυλ και της έμφυτης κομψότητας. Αν σήμερα μιλάμε στρεβλά για άντρες παλαιάς κοπής, τότε θα πρέπει να σκεφτούμε πως τέτοιοι υπήρξαν κάποτε. Ένας εξ αυτών ήταν ο Τζιάνι Ανιέλι. Ηταν ο σκιώδης βασιλιάς της Ιταλίας, ένας άνθρωπος του οποίου ο λόγος μετρούσε. Κι αντί αυτή η δύναμη να τον μετατρέψει σε δυνάστη, εκείνος χρωμάτιζε το πρόσωπό του με λαμπερά χαμόγελα, λεπταίσθητες κινήσεις και αβρές διαθέσεις. Δίχως, όμως, να χάνει τον δυναμισμό του.

Γεννήθηκε σαν σήμερα πριν από 100 χρόνια (12 Μαρτίου 1921) στο Τορίνο και ήταν το δεύτερο από τα επτά αδέλφια της οικογένειας του Εντουάρντο Ανιέλι, ο οποίο πέθανε σε αεροπορικό ατύχημα το 1935, όταν ο Τζιάνι ήταν μόλις 14 ετών. Αυτό οδήγησε τον μικρό να αναπτύξει ιδιαίτερη σχέση με τον παππού του.

Ενας κλασικός άνθρωπος της δράσης (Esquire).

O παππούς Τζιοβάνι έβλεπε από νωρίς το επιχειρηματικό φλέγμα του μικρού Τζιάνι, κι όμως η ηγεσία της Fiat δεν πέρασε αυτομάτως στα χέρια του. Πρώτα αναδείχθηκε πρόεδρος της εταιρείας ο Vittorio Valletta, ο οποίος επί 20 συναπτά χρόνια έθεσε τις βάσεις της άνθησης της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ολο αυτό το διάστημα ο Τζιάνι ασκούσε δευτερεύοντες ρόλους, μια μορφή μαθητείας που έπρεπε να περάσει. Ακόμη και η εμπλοκή του με τη Γιουβέντους και το ποδόσφαιρο (ομάδα του πατέρα του), ήταν κι αυτή μια μορφή φροντιστηρίου.

Ο νεαρός κληρονόμος της δυναστείας Agnelli, στην πραγματικότητα, επέλεξε να ακολουθήσει τη συμβουλή του παππού του. Να κάτσει για κάποια χρόνια στον πάγκο, να αποκτήσει πτυχίο Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο κι ύστερα να ριχτεί στον επιχειρηματικό στίβο. Τον πρόλαβε, όμως, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Ανιέλι πήρε μέρος, ως έφεδρος αξιωματικός, στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο (1940-1941) και μετά από την ελληνική κατάρρευση, τον Απρίλιο του 1941, υπηρέτησε στην ιταλική φρουρά της Αθήνας. Αργότερα, πήρε μέρος στις συγκρούσεις κατά τη γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση όπου μάλιστα τραυματίσθηκε, ενώ πολέμησε και στη Βόρειο Αφρική.

Με την έλευση της ειρήνης, ο Ανιέλι δεν χάνει το χρόνο του. Αρχίζει να κάνει ταξίδια για να γνωρίσει τον κόσμο και τους σπουδαίους ανθρώπους που τον κατοικούν. Ερχεται σε επαφή με τον John Fitzgerald Kennedy (τους συνέδεε φιλία). Γνώρισε σταρ του κινηματογράφου, πρίγκιπες, πολιτικούς.

Το 1953 ο Ανιέλι παντρεύτηκε την πριγκίπισσα Marella Caracciolo di Castagneto, με την οποία παρέμεινε για όλη του τη ζωή, αν και τα κουτσομπολιά της εποχής έλεγαν πως ο «Avvocato» είχε εμπλακεί σε κάμποσα εξωσυζυγικά affairs. Η λίστα των κατακτήσεών του μακρά και σπουδαία: από τη Ρίτα Χέιγουορθ και τις Linda Christian και Danielle Darrieux μέχρι και την πρώην σύζυγο του γιου του Ουίνστον Τσέρτσιλ, Pamela Churchill Harriman. Ακόμα και η Ζακλίν Κένεντι φημολογούνταν ότι διατηρούσε κρυφό δεσμό μαζί του. Από τους εφήμερους δεσμούς αυτής της περιόδου ξεχωρίζει το ειδύλλιο με την ιταλίδα σεξοβόμβα Ανίτα Έκμπεργκ. Όσο για το πώς συνδύαζε αυτά τα δύο, τον γάμο και τις απιστίες δηλαδή, ο ίδιος φαίνεται ότι είχε τη μαγική συνταγή: «Μπορείς να είσαι καλός σύζυγος και να ξενοκοιτάς ή πολύ κακός σύζυγος και πιστός».

Η καθοριστική στιγμή για τον Τζιάνι ήρθε το 1966 οπότε και ανέλαβε τα ηνία του ομίλου Fiat. Eπεσε κατευθείαν στα βαθιά. Τα χρόνια του οικονομικού θαύματος της Ιταλίας είχαν τελειώσει και το «Avvocato» αναγκάστηκε να διαχειριστεί μια ευαίσθητη κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από έντονες κοινωνικές εντάσεις, γνωστές ως «καυτό φθινόπωρο».

Με την γυναίκα του Μαρέλα (hearstapps.com).

Οι εργάτες κατέβηκαν σε μακρές απεργίες και ο συμβιβασμός επήλθε το 1970 με την υπογραφή μιας νέας σύμβασης εργασίας. Επίσης, ο Ανιέλι χρειάστηκε να διαχειριστεί και τα προβλήματα που συνδέονταν με την πολιτική που είχε ασκήσει ο Vittorio Valletta ως επικεφαλής της επιχείρησης. Ο κόμπος είχε φτάσει στο χτένι.

Ο Ανιέλι αποφάσισε να πουλήσει μερικές μετοχές των εταιριών Sea Division και Fiat Aircraft Division και να επικεντρωθεί στον τομέα των αυτοκινήτων. Μεταξύ 1969-1970 εξαγόρασε τη Ferrari και τη Lancia και ξεκίνησε ένα φιλόδοξο έργο για τη δημιουργίας μιας διεθνούς και εξωστρεφούς Fiat ανοίγοντας μονάδες παραγωγής στην Πολωνία, την Ισπανία, τη Γιουγκοσλαβία, τη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Τουρκία.

Ευθύβολο βλέμμα, αποφασιστικό (viagginews.com).

Το 1974 εξελέγη Πρόεδρος της Confindustria (η Ένωση Ιταλών Κατασκευαστών) και έμεινε στη θέση μέχρι το 1976. Το 1979 μια νέα, βαθιά οικονομική ύφεση, η οποία ξεκίνησε μερικά χρόνια νωρίτερα, έφτασε στο αποκορύφωμά της όταν άρχισε να αναπτύσσεται η φήμη ότι η Fiat θα αναγκαζόταν να απολύσει 14.000 υπαλλήλους της.

Οι αντιπαραθέσεις μεταξύ της εταιρείας, αφενός, και των συνδικαλιστικών οργανώσεων και του Κομμουνιστικού Κόμματος από την άλλη, έγιναν εξαιρετικά θερμές. Το κλίμα ήταν πολεμικό με τις απεργίες να διαδέχονται ή μια την άλλη έως και την κατάληψη του εργοστασίου από τους εργάτες. Η FIAT τελικά απέλυσε 23.000 υπαλλήλους. Ο Ανιέλι είχε νικήσει τα εργατικά σωματεία, αλλά από εκεί και πέρα η ιστορία της Fiat άλλαξε.

Mε τα αγαπημένα του παιδιά της Γιουβέντους (Wikipedia.com).

Ο Ανιέλι μετέτρεψε τη Fiat σε διεθνές όνομα που πλέον δεν περιοριζόταν μόνο στον τομέα των αυτοκινήτων. Μπήκε στο χώρο των εκδόσεων, του χρηματιστηρίου, αλλά και της ασφάλισης. Αυτή η επιλογή ήταν επιτυχής και η δεκαετία του 1980 αποδείχτηκαν μερικά από τα πιο «χαρούμενα» χρόνια στην ιστορία της εταιρείας. Η εμπλοκή του με τρεις από τους κορυφαίους κατασκευαστές σπορ αυτοκινήτων του κόσμου (Alfa Romeo, Maserati και Ferrari) χαιρετίστηκε ως μεγάλο επίτευγμα στον χώρο της σπορ αυτοκίνησης.

Xτυπημένος από τον καρκίνο αποχώρησε από τη Fiat το 1996 (sfcriga.com).

Παράλληλα, άρχισε να γίνεται ένας κλασικός ποδοσφαιράνθρωπος. Η Γιουβέντους ήταν η μεγάλη του αγάπη. Ο Τζιάνι κράτησε προσωπικά το τιμόνι της περίφημης ομάδας από το 1947-1954 και την είχε στην κατοχή του μέχρι τη στιγμή του θανάτου του. Συνήθιζε να προσγειώνει το ελικόπτερό του καταμεσής του προπονητικού κέντρου για να συνομιλήσει προσωπικά με τους παίκτες, την ίδια ώρα που τηλεφωνούσε στον προπονητή της ομάδας κάθε μέρα στις 6:00 το πρωί.

Ο Ανιέλι άρχισε να εδραιώνει τη φήμη του ως επιχειρηματίας, αλλά και άντρας της καλής ζωής, των ευγενικών τρόπων και του απαράμιλλου στυλ στυλ ντύσιμο. Ενας βασιλιάς δίχως επίσημο στέμμα. Το ντύσιμο του ήταν πάντα πιο μπροστά από την εποχή. Αποτέλεσε το σύμβολο της φινέτσας. Από τα σακάκια του έως τα ρολόγια του που ξεπρόβαλαν πάνω από τις μανσέτες των πουκαμίσων του (τι νεωτερισμός), ήταν ένας εστέτ που ήξερε τι ήθελε για τη δημόσια εικόνα του.

Ο ορισμός του αυθεντικού στυλ.

Ακριβά κοστούμια συνδυασμένα με μπότες, απόλυτα denim look, φουλάρια, γραβάτες με δεσίματα που δεν είχε ξαναδεί ο κόσμος, ματσάρισμα χρωμάτων που σε έκαναν να μένεις ενεός. Ο Ανιέλι θα μπορούσε να γίνει ένας καθηγητής της μόδας. Το Esquire τον χαρακτήρισε ως τον πιο καλοντυμένο άντρα όλων των εποχών. Τα Prince of Galles σακάκια του, τα casual πόλο μπλουζάκια του, τα bottom down πουκάμισά του, τα στυλάτα παπούτσια του (καίτοι λόγω ενός ατυχήματος στο Côte d’Azur φορούσε πάντα ανατομικά παπούτσια). Τίποτα πάνω του δεν ήταν κενό νοήματος. Τα πάντα συνηγορούσαν στην αυθεντικότητά του.

Toυ άρεσε να περνάει πολλές ώρες στη θάλασσα. Είτε στο σκάφος του είτε κολυμπώντας γυμνός.

Ηταν ένας άγγελος; Οχι, κανείς δεν είναι άγγελος. Ο Ανιέλι κατηγορείται για τις σχέσεις που ανέπτυξε με τον δικτάτορα Καντάφι τη δεκαετία του ’70. Το 1974, με την πετρελαϊκή κρίση να είναι πιο έντονη από ποτέ, ο Ανιέλι πούλησε τμήμα του ομίλου του στη Lafico του Καντάφι για να απορροφηθούν οι κραδασμοί της δοκιμαζόμενης παγκόσμιας οικονομίας. Ο ίδιος αγόρασε πίσω τις μετοχές όταν η διεθνής κατάσταση βελτιώθηκε.

Κοστούμι με μπότες; Αυτός μπορούσε (RAI News).

Οι Ιταλοί δεν του συγχώρησαν ακόμη όταν πούλησε το 20% της αυτοκινητοβιομηχανίας του στην αμερικανική General Motors στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Το 1996, οπότε και παρέδωσε τα ηνία της Fiat, ο κολοσσός των 46,5 δισ. δολαρίων είχε στην κατοχή του, πέρα από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, εκδοτικούς ήχους, εταιρίες εστίασης, ασφαλιστικές φίρμες, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, πολυκαταστήματα, εφημερίδες και τη Γιουβέντους φυσικά, αντιπροσωπεύοντας το 25% σχεδόν της κεφαλαιοποίησης του χρηματιστηρίου του Μιλάνο. Από τα 20 εκατομμύρια του ιταλικού εργατικού δυναμικού, το 1,5 εκατομμύριο απασχολούνταν σε εταιρίες που συνδέονταν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τη Fiat.

Mε τα αγαπημένα του denim (gentlemansgazette.com).

Αναγκάστηκε να παραδώσει τα κλειδιά, καθώς το 1996 διαγνώστηκε με καρκίνο. Τη θέση του πήρε ο γιο του Τζιοβάνι. Ο ιταλός κροίσος άφησε την τελευταία του πνοή στις 23 Ιανουαρίου 2003 στη γενέτειρά του Τορίνο, χτυπημένος από καρκίνο του προστάτη. Ήταν 81 ετών.

Η Ιταλία συγκλονίστηκε από τον θάνατό του. Στη νεκρώσιμη ακολουθία παραβρέθηκαν πάνω από 100.000 άνθρωποι, ενώ ηγέτες και σημαντικές προσωπικότητες παραβρέθηκαν στην κηδεία του για να του πουν το ύστατο χαίρε. Ο βασιλιάς μόλις είχε αναχωρίσει για τον αιώνιο θρόνο του.

Διαβάστε ακόμα: 99 χρόνια Παζολίνι – «Το να σκανδαλίζεις είναι δικαίωμα. Το να σκανδαλίζεσαι είναι απόλαυση».

TAGS :
Fiat Gianni Agnelli ιταλία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook