Pinot Noir: ο βασιλιάς των κρασοστάφυλων

Το Barda από Bodega Chacra είναι ένα κρασί που δεν το ξεχνάς.

Το Pinot Noir είναι για πάρα πολύ κόσμο το καλύτερο ή μάλλον το πιο “πολυτελές” σταφύλι του κόσμου. Σε αυτό σίγουρα έχουν συμβάλει οι τιμές που χτυπάει, η αιθέρια φύση του και φυσικά η Βουργουνδία. Αποτελεί το Άγιο Δισκοπότηρο των οινόφιλων απανταχού και το δαντελένιο στόμα του δύσκολα θα αφήσει κάποιον ασυγκίνητο. Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά τι δίνει στο Pinot Noir το στέμμα του.

To Pinot Noir ανήκει στην οικογένεια των Pinot, η οποία δημιουργήθηκε από μεταλλάξεις σε βάθος χρόνου. Έχουν ταυτοποιηθεί πάνω από 40 κλώνοι Pinot Noir μέχρι σήμερα. Η σωστή επιλογή του κλώνου είναι πολύ σημαντική για κρασιά υψηλής ποιότητας. Οι πιο διάσημοι είναι οι κλώνοι 667 και 777.

Το Pinot είναι μια ποικιλία με λεπτή φλούδα που δίνει κρασιά με μέτριες τανίνες και σχετικά αχνό χρώμα. Η αρωματική του παλέτα κινείται ανάμεσα σε κόκκινα φρούτα, γήινες νότες και λουλούδια ή βότανα. Όταν είναι φρέσκο το κόκκινο φρούτο πρωταγωνιστεί ενώ όσο παλαιώνει οι μανιταρένιες και τρουφένιες νότες έχουν τον πρώτο λόγο. Στην πατρίδα του τη Βουργουνδία κάθε χωριό έχει το δικό του στυλ και ακόμα και διπλανά χωριά μπορεί να δίνουν πολύ διαφορετικά κρασιά.

Το Volnay είναι θηλυκό και αρωματικό (φωτογραφία: maisonshaps.com).

Το Marsannay ας πούμε δίνει πολύ φίνα κρασιά, με τονισμένη οξύτητα. Το Volnay είναι πιο θηλυκό και αρωματικό ενώ το Pommard πιο αρρενωπό και στιβαρό. Το Pinot Noir έχει τη μοναδική ικανότητα να καθρεφτίζει τον τόπο που μεγαλώνει (το terroir), δίνοντας με αυτό τον τρόπο κάποια από τα μεγαλύτερα κρασιά αυτού του πλανήτη, με πρώτα και καλύτερα τα κρασιά του Domaine de la Romanee-Conti.

Tο Pommard είναι αρρενωπό και στιβαρό (φωτογραφία: Wikipedia).

Εκτός από τη Βουργουνδία όμως το Pinot Noir καλλιεργείται και σε πολλά ακόμα μέρη του κόσμου (μην ξεχνάτε και την Καμπανία οπού κάνει τα καλύτερα αφρώδη κρασιά παγκοσμίως). Σε πολλά αλλά όχι παντού, μιας και το Pinot είναι αρκετά απαιτητική ερωμένη. Απαιτεί το κατάλληλο δροσερό και σχετικά ξηρό κλίμα για να ξεδιπλώσει το μεγαλείο του, καθώς στα πολύ ζεστά κλίματα χάνει την οξύτητα του και γίνεται μαρμελαδέ (όχι με την καλή έννοια).

Δίνει εξαιρετικά δείγματα στην Καλιφόρνια, το Όρεγκον, τη Νέα Ζηλανδία και τη Γερμανία. Στη Νέα Ζηλανδία τα κρασιά έχουν πιο βαθύ χρώμα και πολύ πιο έντονο και πυκνό φρούτο ενώ στη Γερμανία έχουν περισσότερη οξύτητα και πιο ήπιες τανίνες, συγκριτικά με τα γαλλικά. Πέρα από τα γαλλικά σύνορα η ποικιλία συναντάται και με άλλα ονόματα όπως Spätburgunder, Blauburgunder, Pinot Nero.

To τιμιότατο Pinot Noir Villa Wolf από το Pfalz, με τυπικότητα, φινέτσα και τιμή γύρω στα 10 ευρώ.

Οινοποιητικά τώρα, είναι μια ποικιλία που αγαπά τη ζύμωση με ολόκληρα τσαμπιά (whole bunch fermentation), η οποία ξεκίνησε από τη Βουργουνδία. Με αυτό τον τρόπο κερδίζουν σε πολυπλοκότητα και δομή τα κρασιά (αν τα κοτσάνια είναι ώριμα, διαφορετικά δίνουν αρνητικό πρόσημο) ενώ βοηθάει και στην αποφυγή των αρωμάτων αναγωγής.

Επίσης λόγω του ότι έχει απαλό χρώμα αρκετοί οινοποιοί κάνουν κρυοεκχύλιση πριν τη ζύμωση για να πάρουν περισσότερο χρώμα χωρίς να πάρουν τανίνες. Του πηγαίνει το βαρέλι αλλά σε μεγαλύτερα μεγέθη ή δεύτερης χρήσης. Ο σκοπός είναι το κρασί να κερδίσει χρώμα και δομή από την μικρή έκθεση στο οξυγόνο (το Pinot Noir είναι μια ποικιλία με τάση στην αναγωγή) αλλά και αρωματικά στοιχεία. Παράλληλα όμως πρέπει η επίδραση του βαρελιού να είναι διακριτική γιατί το Pinot Noir είναι μια ντελικάτη ποικιλία. Αρκετοί οινοποιοί χρησιμοποιούν και τσιμεντένιες δεξαμενές αλλά και γηγενείς ζύμες για την υπογράμμιση του terroir.

Παλαιώνει άραγε; Αυτό είναι ένα εύλογο ερώτημα γιατί εξαρχής ξεκινάμε με χαμηλό τανικό φορτίο και λεπτεπίλεπτα αρώματα. Σαφώς υπάρχουν Βουργουνδίες (οι πολύ premium και τα grands crus) που μπορούν να διανύσουν πάνω από 20 χρόνια με χάρη αλλά ο μέσος όρος παίζει πολύ πιο χαμηλά. Η Jancis Robinson αναφέρει σε άρθρο της πως οι πιο βασικές εκδοχές (Bourgogne rouge π.χ.) φτάνουν στην καλύτερη τους στιγμή μόλις 4 χρόνια μετά τον τρύγο ενώ οι premier cru εκδοχές είναι τέλειες στα 6-8 χρόνια. Φυσικά κάθε κρασί είναι διαφορετικό και το παράθυρο της παλαίωσης πρέπει να αξιολογείται ατομικά, αν φυσικά έχουμε τη δυνατότητα να το δοκιμάσουμε φρέσκο ή να δοκιμάσουμε μια αρκετά παλαιωμένη εκδοχή για να δούμε πως είναι.

Louis Jadot: μια entry level Βουργουνδία.

Το Pinot Noir είναι πολυτελές και κομψό ακόμα και στο συνδυασμό του με φαγητό. Του πάνε οι τρούφες, τα μανιτάρια, το κυνήγι, τα φιλέτα και τα εκλεκτά τυριά. Οι πιο ελαφριές και φρέσκες εκδοχές πάνε με πιο ελαφριά πιάτα όπως carpaccio μοσχάρι, tartare τόνου, κοτόπουλο κοκκινιστό και φρέσκα τυριά. Όσο προχωράμε σε ένταση και χρόνο τότε μπορούμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε φιλέτο πάπιας με κόκκινο κρασί, μοσχαρίσιο φιλέτο με μανιτάρια, tournedos Rossini, φασιανό γεμιστό στο φούρνο αλλά και ριζότο με τρούφα. Ένα επικό pairing είναι με brie με τρούφα. Για να το πάω ένα βήμα παραπέρα τοστ με brioche, brie με τρούφα και chutney κόκκινων φρούτων. Κλάμα.

Ενα από τα κορυφαία grand crus της Βουργουνδίας, με ανάλογη ποιότητα και τιμή είναι το La Tache.

Τι να δοκιμάσετε; Η αλήθεια είναι πως τα παιχνίδια με το Pinot Noir κοστίζουν. Για να δοκιμάσετε τα μεγάλα κρασιά της ποικιλίας θα πρέπει να βάλετε το χέρι βαθιά στην τσέπη. Μην απογοητεύεστε, θα σας δώσω επιλογές σε όλα τα βαλάντια για να ξεναγηθείτε στο μαγικό κόσμο του Pinot Noir. Ξεκινάμε χαμηλά από το τιμιότατο Pinot Noir Villa Wolf από το Pfalz, με τυπικότητα, φινέτσα και τιμή γύρω στα 10 ευρώ είναι η επιτομή του value for money.

Μετά πάμε σε δυο entry level Βουργουνδίες αυτή του Louis Jadot και εκείνη του Mikulski. Ναι εδώ ανεβαίνει η τιμή αισθητά αλλά αποτελούν πολύ καλά δείγματα της περιοχής και του Pinot Noir. Οι entry level Βουργουνδίες μπορούν να είναι εξαιρετικές αν προέρχονται από εξαιρετικούς παραγωγούς, χωρίς να ξοδέψετε μια περιουσία. Αν ανέβουμε λίγο παραπάνω, 35-55 ας πούμε χοντρικά, πάμε σε επίπεδο village ενδεικτικά και σε ακόμα μεγαλύτερη πολυπλοκότητα φυσικά.

Tο Marsannay του Sylvain Pataille.

Δοκιμάστε το Marsannay του Sylvain Pataille, το Santenay του Albert Bichot, Savigny-les-Beaune από Simon Bize και το Mercurey του Theulot Juillot. Αν φύγουμε λίγο από τη Βουργουνδία μπορούμε να πάμε και πάλι Γερμανία (ποντάρετε και δε θα χάσετε) και στο Spatburgunder του Furst ή σε αυτό του August Keller. Για να το ζήσουμε λίγο χτυπάμε το κατοστάρικο και δοκιμάζουμε Nuits-Saint-Georges του Meo Camuzet, το Volnay από Marquis d’Angerville Jean Grivot Chambolle Musigny, το Clos des Mouches του Drouhin και το Gevrey Chambertin Vieilles Vignes από Domaine Faiveley.

Domaine de la Romanee-Conti: δικαιωματικά ανήκει στα μεγαθήρια.

Μετά υπάρχουν τα μεγαθήρια όπως Domaine de la Romanee-Conti, Domaine Leroy,  Domaine Armand, Domaine Comte Georges de Vogüé, Rousseau, Dujac και Georges Roumier.  Σας εύχομαι ολόψυχα να δοκιμάσετε κάποιο στη ζωή σας μιας και μιλάμε για μυθικά κρασιά. Επίσης στη στρατόσφαιρα από άποψη τιμής (και τελειότητας) αλλά πιο προσιτά (ας πούμε) είναι τα κρασιά των Clos de Tart, Lafarge και Ponsot. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως κάποια από τα κορυφαία grand crus της Βουργουνδίας, με ανάλογη ποιότητα και τιμή είναι τα Romanée-Conti, La Tache, Richebourg, Echézeaux και Grands-Echézeaux.

Pinor Noir από το Domaine Comte Georges de Vogüé.

Και θα κλείσω κάνοντας ειδική μνεία στα Pinot του Νέου Κόσμου, αυτά που βάζουν πλάτη και στην τιμή και στην ποιότητα. Ναι, δεν είναι όλα οικονομικά αλλά τα 60 ευρώ στο Central Otago μπορούν να συγκριθούν με κρασιά διπλάσιας τιμής από τη Βουργουνδία. Τα σκήπτρα σε αυτή την κατηγορία τα έχει χωρίς δεύτερη σκέψη το Barda από Bodega Chacra. Το έχω πει 1.000.000 φορές και πιστέψτε με, δεν με πληρώνουν, απλά το γουστάρω τόσο πολύ αυτό το κρασί.

To Escarpment έρχεται από τη Νέα Ζηλανδία.

Σκεφτείτε πως πρωταγωνιστούσε στην αποχαιρετιστήρια μακαρελειάδα πριν φύγω για Λονδίνο. Μετά έχουμε το Escarpment, το Burn Cottage, το Ata Rangi, το Felton Road και το Rippon από τη Νέα Ζηλανδία (η Νέα Ζηλανδία είναι μεγάλη δύναμη στο Pinot). Κλείνουμε με το La Crema, το Solomon Hills, το Domaine Drouhin Dundee Hills, το Kistler Vineyard και το Williams Selyem Russian River Valley.

Υ.Γ. Το Pinot Noir είναι το κόκκινο κρασί που ταιριάζει φοβερά και με ψάρι, και ίσως γι’αυτό είναι το αγαπημένο σταφύλι του μπαμπά μου (μαζί με το ξινόμαυρο) που είναι φανατικός λάτρης του κόκκινου κρασιού (ο… sommelier στο σπίτι μας δουλεύει υπερωρίες για να τα συνδυάζει όλα με κόκκινο για χατήρι του).

Διαβάστε ακόμα: Τα 10 πιάτα του καλοκαιριού και τα κρασιά που τους ταιριάζουν.

TAGS :
wine vixen κρασιά

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook