Αριστερά: η Wive Vixen του Andro, Εύα Μαρκάκη δεν ξέρει ποιο Ξινόμαυρο να διαλέξει. Δεξιά: ο Ντούγκος μόλις κυκλοφόρησε την Τορτούρα του και τσακίζει κόκαλα.

Το έχω ξαναπεί, αν ήμουν κρασί, θα ήμουν Ξινόμαυρο, για τόσους πολλούς λόγους που δε φτάνει τούτο το άρθρο για να τους αναλύσω. Ας αφήσω και κάτι στη φαντασία σας λοιπόν… Στο δια ταύτα, 1 Νοεμβρίου είναι η μέρα του Ξινόμαυρου, η ημέρα που γιορτάζουμε το βασιλιά του βορρά και το απολαμβάνουμε με πάθος. Γίνεται κι αλλιώς; Ε όχι, Ξινόμαυρο και χλιαρά δεν πάνε μαζί, τα πάντα όλα στο κόκκινο (να ένας από τους πολλούς λόγους). Αποφάσισα να σας παρουσιάσω τις δυο “σχολές” του Ξινόμαυρου καθώς και τα outsiders και τα απόλυτά τους ταίρια για να γιορτάσουμε σωστά την πρώτη μέρα του Νοεμβρίου αλλά και κάθε μέρα.

Η Νάουσα της Κελεσίδου είναι το κρασί που φωνάζει από μακρυά, θαλπωρή και «φέρτε ένα μουσακά μερακλίδικο να τον τσακίσω».

Η παραδοσιακή σχολή

Για τους πιο κλασικούς αυτή είναι η καθαρόαιμη έκφραση της ποικιλίας, η οποία περιλαμβάνει κρασιά με ρουστίκ χαρακτήρα (λιαστή ντομάτα, πάστα ελιάς, αποξηραμένο κράνο, σύκο, δέρμα, νωπό χώμα, μπαχάρια), τονισμένες τανίνες και μέτρια + προς υψηλή οξύτητα. Είναι τα κρασιά που θέλουν το χρόνο τους για να μαλακώσουν και στα οποία το φρούτο δεν είναι ο πρωταγωνιστής.

Παράλληλα είναι εκείνα τα κρασιά που απογειώνουν σιγομαγειρεμένα κυνήγια, αρνάκι γιουβέτσι, προβατίνα κοκκινιστή και τα σχετικά. Έχουν σίγουρα τη γοητεία τους, ιδίως μετά τη 10ετία που βγαίνουν τα τσάγια και τα μανιτάρια σε πρώτο πλάνο, αλλά ζητούν υπομονή και συνήθως καράφα. Υπάρχουν αρκετοί υποστηρικτές αυτής της σχολής, που έχουμε φανατικό κοινό που πίνει κρασί στο όνομα τους.

Πρώτος και καλύτερος ο Καρυδάς που αποτελεί την επιτομή του κλασικού Ξινόμαυρου. Μετά έχουμε τον Λίγα με τον Βουκεφάλα του, τον Μελιτζανή και τον Τάτση με το Old Roots. Έπειτα υπάρχει ο Διαμαντάκος, ο Μαρκοβίτης, ο Φουντής με τη Ναουσαία του, η Αργατία και η Κελεσίδου.

Οι τελευταίοι, τα τελευταία χρόνια, ακροβατούν λίγο μεταξύ μοντέρνας και κλασικής σχολής συνδυάζοντας καλά στοιχεία και από τις δυο. Την αδυναμία μου στη Νάουσα της Κελεσίδου την έχω φωνάξει άπειρες φορές και δε νομίζω πως θα σταματήσω. Είναι το κρασί που φωνάζει από μακρυά, για μένα τουλάχιστον, θαλπωρή και “φέρτε ένα μουσακά μερακλίδικο να τον τσακίσω”.

Αριστερά: η Νάουσα του Δαλαμάρα. Δεξιά: το Magoutes του Διαμαντή.

Συνδυάστε τα μοντέρνα Ξινόμαυρα με πιο ραφινάτα πιάτα όπως ταλιάτα, σιτεμένες μπριζόλες μέτρια ψημένες, ριζότο μανιταριών και πέννες amatriciana.

Η μοντέρνα σχολή

Ο δρόμος που χάραξε ο Θυμιόπουλος έμελλε να γίνει από μονοπάτι, λεωφόρος και να τον ακολουθήσουν πολλοί. Ο μάγος του Ξινόμαυρου κατάφερε να τιθασεύσει τα τερτίπια της ποικιλίας και να δώσει κρασιά που πατάνε πάνω στο φρούτο, τη φινέτσα, τις δαντελένιες τανίνες και είναι προσιτά ακόμα και στη νεότητά τους. Εκτός από πυκνό κόκκινο φρούτο έχουν έναν μοναδικό, “εύθραυστο” ανθικό χαρακτήρα και βοτανικές νότες που μιλάνε κατευθείαν στην καρδιά μου, κάθε μα κάθε φορά.

Το Γη και Ουρανός είναι το απόλυτο παράδειγμα του στυλ αλλά και το Alta και το θεϊκό Αυτόριζό του. Εκτός από τον Απόστολο στην ίδια λογική κινούνται και το Κτήμα Άλφα με τον Σκαντζόχοιρο, ο Καραντζάς του Oenops, ο Διαμαντής από τη Σιάτιστα, ο Καρανίκας, ο Κυρ Γιάννης με τη Ράμνιστα του, ο Δαλαμάρας και ο Μπουτάρης. Προσοχή, οι τρεις τελευταίοι προσφέρουν και κρασιά της παλιάς σχολής αν ανατρέξετε σε παλαιότερες χρονιές με αξιοζήλευτη πολυπλοκότητα και δομή.

Απολαύσαμε πρόσφατα έναν Παλιοκαλιά του 2011 σκέτο ποίημα. Γενικά για να γίνει ο διαχωρισμός ποντάρετε στις τρέχουσες ή σχετικά πρόσφατες χρονιές γιατί ακόμα και 5 χρόνια πριν, μπορεί το στυλ του οινοποιείου να ήταν διαφορετικό. Το κρασί τρέχει και εξελίσσεται συνεχώς και αυτό είναι ένα από τα μαγικά του κόλπα.

Τι βάζουμε δίπλα; Εδώ πάμε σε πιο ραφινάτα πιάτα όπως ταλιάτα, σιτεμένες μπριζόλες μέτρια ψημένες, ριζότο μανιταριών, πέννες amatriciana, καρέ αρνιού με κρούστα βοτάνων και σουτζουκάκια από τη Διαγώνιο στη Θεσσαλονίκη. Να τονίσω πως ναι μεν αυτά τα κρασιά είναι απολαυστικά στη νιότη τους αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν παλαιώνουν. Το πόσο παλαιώνει το καθένα εξαρτάται από το κρασί και τη χρονιά.

Η Βράνα Πέτρα του είναι το ερυθρό Ξινόμαυρο του Θυμιόπουλου.

Δοκιμάστε το Ξινόμαυρο, Ήδυσμα Δρυός Xi, της Τέχνης Οίνου. Βγήκε καλύτερο Ξινόμαυρο στο Διαγωνισμό της Θεσσαλονίκης πέρσι και πέσανε κορμιά.

Τα outsiders

Σας το έχω ξαναπεί, το Ξινόμαυρο Navitas είναι μια από τις εκφράσεις τις ποικιλίας που λατρεύω γιατί έχει θηλυκότητα και φινέτσα, κοινώς ζουμερά σμέουρα, λεβάντες και μεταξένιες τανίνες. Μπορεί να μην είναι ούτε από τη Νάουσα ούτε από τη Ραψάνη αλλά από το Λιτόχωρο, όμως πραγματικά δεν υστερεί πουθενά! Βάλτε δίπλα του ένα ζουμερό φιλέτο μοσχάρι με πατατούλες ecrase και αρωματικό βούτυρο και δε θα χάσετε. Μετά έχουμε την Καμάρα του Πατιστή από το Πήλιο.

Πρόκειται για ένα old school Ξινόμαυρο με τις ντομάτες, το δέρμα, τα τσάγια του, τα αποξηραμένα δαμάσκηνά του και ένα στόμα που κλείνει το μάτι πονηρά στις ρουστίκ Νάουσες. Θα σταθεί υπέροχα δίπλα σε αγιογούρουνο με κυδώνια και αρνίσια κεμπάπ γιαουρτλού.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει το Ξινόμαυρο, Ήδυσμα Δρυός Xi, της Τέχνης Οίνου; Είναι αυτό το Ξινόμαυρο που βγήκε καλύτερο Ξινόμαυρο στο Διαγωνισμό της Θεσσαλονίκης πέρσι και πέσανε κορμιά. Σε πολύ μοντέρνα προσέγγιση και με στυλ ξεχωριστό, που φλερτάρει με το μοντέρνο, είναι ένα πλούσιο κόκκινο κρασί με ώριμα κόκκινα φρούτα, δέρμα, βότανα, φύλλα ελιάς και πικάντικες νότες βαρελιού. Για αυτό το κρασί θα έβγαζα έξω τα βαριά πυροβολικά όπως σιδηρόδρομο με πομοντόρια και άγρια μανιτάρια στη γάστρα και κανελόνια με κιμά, μανιτάρια, χαλούμι και πιπεριές.

Κλείνουμε με ένα Ξινόμαυρο που δεν έρχεται από βόρεια αλλά από την Αταλάντη. Το Ξινόμαυρο Βήσσα του Καραδήμου δε μοιάζει σίγουρα με τα υπόλοιπα. Τα φυτικά αρώματα της ποικιλίας δεν ακούγονται τόσο έντονα, καθώς εδώ πρωταγωνιστεί το ζουμερό φρούτο και τα γλυκά μπαχάρια. Κάποιος ίσως σκεφτόταν πως κλείνει το μάτι στη μοντέρνα σχολή αλλά το πλούσιο στόμα και οι έντονες τανίνες του θυμίζουν περισσότερο τη ρουστίκ. Τα έχει όλα και συμφέρει, που λέμε. Ένα πρόστυχο σπετζοφάι, που μεταφέρεται σε πήλινο σκεύος και τελειώνει στο φούρνο με κομμάτια από παλαιωμένο κασέρι Σοχού του πηγαίνει γάντι.

Δώστε προσοχή στη Νάουσα της Κελεσίδου. Συνδυάστε τα Ξινόμαυρά σας με μια εκλεκτή ταλιάτα.

Το μοσχαράκι hunkar begendi ταιριάζει με τη Ραψάνη του Κωνσταντίνου Λιάπη.

Τα διάσημα χαρμάνια

Εκτός από τα μονοποικιλιακά Ξινόμαυρα έχουμε και τα διάσημα χαρμάνια τους που έρχονται από τη Γουμένισσα και τη Ραψάνη. Στη Γουμένισσα το παντρεύουν με Νεγκόσκα και το αποτέλεσμα είναι ντοματένιο, βυσσινάτο, βοτανικό και γήινο ενώ στη Ραψάνη με Κρασάτο και Σταυρωτό και έχουμε πλούσια φραουλένια αρώματα, φίνες τανίνες και ζουμερό στόμα.

Από Γουμένισσες αξίζει να δοκιμάσετε την πιο ρουστίκ του Τάτση, την κλασική του Αΐδαρίνη, την έξτρα πολύπλοκη και φίνα του Χατζηβαρύτη και την φρουτώδη και πεντανόστιμη εκδοχή από το Μικρό Κτήμα Τίτου. Στη Ραψάνη πάλι σταθερή αξία και με τρελό value for money είναι αυτή του Τσάνταλη. Αν ψάχνετε κάτι πιο πληθωρικό και premium, ο Ντούγκος μόλις κυκλοφόρησε την Τορτούρα του και τσακίζει κόκαλα.

Φυσικά μην χάσετε την Ραψάνη του Θυμιόπουλου και του Κωνσταντίνου Λιάπη αν θέλετε κάτι με λίγο περισσότερο Ξινομαυρίσιο χαρακτήρα για να τσακίσετε και αυτό το μοσχαράκι hunkar begendi που τόσο γουστάρετε.

 

Στην υγειά σας!

 

Διαβάστε ακόμα: Wine Vixen. Tα ελληνικά comfort κρασιά του φθινοπώρου.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top