Εξάρχεια: Μεταξύ σφύρας, άκμονος και πριονιού

Λαμαρίνα, συρματόπλεγμα και στο βάθος δέντρα (φωτό: Dimitris Kapantais / SOOC)

Η κοπή των δέντρων της πλατείας Εξαρχείων δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Από την περασμένη εβδομάδα, που το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την αίτηση των κατοίκων της περιοχής για την αναστολή των εργασιών στο χώρο της πλατείας, ουσιαστικά άναψε το πράσινο φως για να περάσουν τα πριόνια πίσω από τις λαμαρίνες.

Ήδη, το περασμένο Σάββατο, στη λαϊκή της Καλλιδρομίου οι κάτοικοι που εναντιώνονται στην κατασκευή του μετρό στα Εξάρχεια καλούσαν τον κόσμο να βρίσκεται σε εγρήγορση και να συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις που θα γίνουν εν όψει της επανέναρξης των εργασιών. Οι φόβοι τους επαληθεύθηκαν δυο εικοσιτετράωρα αργότερα.

Την Δευτέρα 6 Νοεμβρίου, λίγη ώρα μετά την είσοδο του συνεργείου στην περιφραγμένη πλατεία, άρχισαν και οι διαμαρτυρίες (με αίτημα την επίδειξη της άδειας για την κοπή των δέντρων και το σταμάτημα των εργασιών) οι οποίες εντάθηκαν στη διάρκεια της ημέρας ενώ το βράδυ η πορεία διαμαρτυρίας που έγινε στους δρόμους των Εξαρχείων αντιμετωπίστηκε με προσαγωγές και με χρήση χημικών όταν έφτασε στην πλατεία. Ακόμα και τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, Τρίτη μεσημέρι, το εργοτάξιο είναι περικυκλωμένο από κατοίκους (όπως και ΜΑΤ).

Η πορεία διαμαρτυρίας το βράδυ της Δευτέρας 6 Νοεμβρίου (φωτό: Nephele Nomikou / SOOC)

Σε πιο θεσμικό πλαίσιο τώρα, ο επόμενος δήμαρχος της πόλης, Χάρης Δούκας έσπευσε να δηλώσει πως «η θέση μας είναι ξεκάθαρη. Κανένα χαμένο δέντρο και διαβούλευση ακόμα και τώρα, την ύστατη στιγμή. Δεν είναι δυνατόν ένα περιβαλλοντικό και φιλολαϊκό έργο όπως το Μετρό να αποτελεί αντικείμενο οξυμένης αντιπαράθεσης. Καλούμε την ανάδοχη εταιρεία να σταματήσει αμέσως τις εργασίες κοπής και να παρουσιάσει το ολοκληρωμένο σχέδιο για τις μεταφυτεύσεις των δέντρων και τη βιωσιμότητά τους. Κάθε δέντρο που κόβεται αφαιρεί ανάσες ζωής».

Μια δήλωση την οποία ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης δεν άφησε να πέσει κάτω, σχολιάζοντας πως «δεν είναι μακριά η εποχή που οι Αθηναίοι θα κλάψουν με μαύρο δάκρυ για την επιλογή τους». Ο δε κυβερνητικός εκπρόσωπος Πάυλος Μαρινάκης πήρε επίσης θέση δηλώνοντας πως «η κυβέρνηση δεν θα κάνει βήμα πίσω για το μετρό στα Εξάρχεια» συμπληρώνοντας πως «είναι μια ευκαιρία για επαναστατική γυμναστική στις πλάτες των πολιτών».

Πριν από ενάμισι περίπου χρόνο, η πλατεία Κολωνακίου (της ίδιας γραμμής του υπό κατασκευήν μετρό) χάθηκε επίσης πίσω από τις λαμαρίνες και τα δέντρα της κόπηκαν σχεδόν εν μια νυκτί χωρίς κανείς να προλάβει να διαμαρτυρηθεί. Εκεί σύμφωνα με τον Δήμο, από τα 162 δέντρα και θάμνους της πλατείας, τα περισσότερα έχουν μεταφυτευτεί στο φυτώριο του Δήμου ενώ κάποια έχουν βρει τη θέση τους σε διάφορα σημεία της πόλης όπως το πάρκο Ελευθερίας ή η πλατεία Μιχαλακοπούλου στο Ψυχικό.

Λίγο πριν ανοίξουν οι φυσούνες με τα χημικά (φωτό: Nephele Nomikou / SOOC)

Κάτι τέτοιο αναμένεται να γίνει και στα Εξάρχεια. Η εταιρία Ελληνικό Μετρό Α.Ε. μετά την ένταση που δημιουργήθηκε, εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία το σχέδιο είναι να κλαδευτεί το 90% των 72 δέντρων της πλατείας (χαρουπιές πεύκα,  σοφόρες, ακακίες, μουριές, πλατάνια και μία ελιά) και να μεταφερθούν στο φυτώριο του Δήμου με σκοπό αφού «δεχθούν τις κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες» να μεταφυτευθούν σε χώρους πλησίον της πλατείας Εξαρχείων. Το μάλλον γενικόλογο ύφος της ανακοίνωσης δεν φαίνεται να λειτούργησε πυροσβεστικά αν κρίνουμε από τις κλιμακούμενες αντιδράσεις.

Πέρα από τα δέντρα τώρα, που μπορεί και εξ’ αιτίας τους να χάνεται και η θέα προς το “δάσος”, η ουσία είναι ότι το κόκκινο πανί της υπόθεσης είναι ο ίδιος ο σταθμός που σχεδιάζεται να στηθεί κάτω από τα δέντρα, τα πλακάκια, τα πεζούλια και τα χώματα της πλατείας. Ένας σταθμός που για μια μερίδα (όχι ισχνή) κατοίκων ισοδυναμεί με Δούρειο Ίππο για την άλωση (ή την αλλοίωση) του ύφους μιας ολόκληρης περιοχής. Ή μήπως με κερασάκι στην τούρτα που έχει ήδη σερβιριστεί;

Για να πούμε την σκληρή αλήθεια, τα Εξάρχεια, ως ατμόσφαιρα, έχουν πάψει να θυμίζουν εκείνο γαλατικό χωριό που αντιστεκόταν μια φορά κι έναν καιρό. Πράγμα που το διαπιστώνεις εύκολα με μια απλή βόλτα στους δρόμους με τα τρέντι μαγαζιά (ντιζαϊνάτα εστιατόρια, next generation streetfoodάδικα) ή τα boutique hotels που ξεφυτρώνουν συνεχώς τριγύρω. Κάποια από αυτά αρκετά ταιριαστά και ενδιαφέροντα κατά τη γνώμη μας αλλά δεν είναι εκεί το θέμα.

Το συνεργείο έχει αρχίσει το κλάδεμα μέσα στην πλατεία (φωτό: Dimitris Kapantais / SOOC)

Όχι ότι έχει χαθεί η μποέμικη ατμόσφαιρα για την οποία απέκτησε την φήμη της η περιοχή αλλά όσο πάει συρρικνώνεται και μάλλον ασφυκτιά σε συγκεκριμένα σημεία περιξ της πλατείας. Πάντως μόνο και μόνο το γεγονός ότι υπάρχει εδώ και λειτουργεί μια δραστήρια ομάδα κατοίκων (με τα έτσι και τα αλλιώς της) δείχνει κάτι. Κάτι που στην υπόλοιπη Αθήνα δύσκολα συναντάς σε επίπεδο διάθεσης και οργάνωσης.

Δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα του κόσμου να μένεις στα Εξάρχεια. Η περιοχή έχει την – όποια-  γοητεία  της αν π.χ. το γραφείο σου βρίσκεται στην Μπενάκη ή αν συχνάζεις τα βράδια στην Ασκληπιού ή αν τρως στο Pharaoh αλλά η διαβίωση, και μάλιστα με οικογένεια, είναι αρκετά προβληματική. Αυτός ο παράδοξος συνδυασμός χιπστεροκούλ στεκιού, τουρίστα, κλούβας και (ενίοτε) φλεγόμενου κάδου δεν είναι και τόσο φιλικός προς τον χρήστη (όπου χρήστης ίσον μόνιμος κάτοικος).

Επίσης η απουσία πλατειών και πάρκων από την περιοχή είναι εμφανής. Το άλσος στον Άγιο Νικόλαο της Νεάπολης είναι μάλλον απρόσιτο (ιδίως τα βράδια), η αμφιλεγόμενη ανάπλαση του Στρέφη είναι μια ακόμη αιτία διαμάχης μεταξύ κατοίκων και Δήμου τους τελευταίους μήνες ενώ το αυτοδιαχειριζόμενο παρκάκι στη Ναυαρίνου είναι αποτέλεσμα αποκλειστικά πρωτοβουλίας κατοίκων. Τα περισσότερα παιδιά των Εξαρχείων (και υπάρχουν πολλά, μη σας φαίνεται περίεργο) αναγκάζονται να καταφεύγουν στο Πεδίο του Άρεως για να παίξουν.

Τα δέντρα θα μεταφερθούν στην γύρω περιοχή λέει η εταιρία Ελληνικό Μετρό Α.Ε. (Φωτό: Dimitris Kapantais / SOOC)

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες λοιπόν, για τους μισούς το μετρό στην πλατεία είναι ανάπτυξη και για τους άλλους μισούς καταστροφή. (Ασχολούμαστε με αυτούς που ενδιαφέρονται γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει και η σεβαστή – σε αριθμό – μερίδα των αδιάφορων). Όλο και περισσότεροι πάντως είναι αυτοί που παραδέχονται πως ένας σταθμός μετρό θα είχε μεγαλύτερο νόημα στην (πολύ κοντινή) περιοχή του Μουσείου παρά στην ξεκομμένη συγκοινωνιακά γειτονιά της πλατείας Εξαρχείων.

Ήδη από κάπου ακούστηκε πως η συγκεκριμένη γραμμή θα λειτουργήσει ακόμα κι αν τα Εξάρχεια δεν είναι έτοιμα στην ώρα τους. Δεν ξέρουμε πότε τα Εξάρχεια θα είναι έτοιμα αλλά το θέμα είναι πλέον πως ανάμεσα στις δύο πλευρές της διελκυστίνδας (κυβέρνησης και κατοίκων) έχει πλέον εμφανιστεί και ένας απρόβλεπτος -μέχρι πριν από λίγο καιρό –  παράγοντας, αυτός του νέου δημάρχου Αθηναίων, του οποίου οι προθέσεις (και οι θέσεις) σε 50 περίπου μέρες που θα αναλάβει το αξίωμα θα δώσουν άλλο τόνο στην διαμάχη αυτή που δεν φαίνεται να τελειώνει είτε κοπούν τα 72 δέντρα είτε όχι. Ο Χάρης Δούκας θέλει άραγε να το πιεί αυτό το ποτήρι; Και τι γεύση θα έχει;

Διαβάστε ακόμα: Ποιος θα μαζέψει -επιτέλους- τους ακροδεξιούς τραμπούκους; 

TAGS :
εξάρχεια μετρό

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook