Για ποια κανονικότητα μιλάμε στην Ελλάδα;

Μαζί και από κοντά; (George Vitsaras / SOOC)

Υπάρχεις ένας ιός που δεν ξοδεύει εύκολα το απόθεμά του και δεν επιδέχεται καμία θεραπεία. Είναι ο ιός της γλώσσας, όπως έλεγε κάποτε και ο Γουίλιαμ Μπάροουζ. Διασπείρει νοήματα, διαμορφώνει γνώμες, αποτελεί όχημα για θεωρίες και δομικό στοιχείο για ιδεολογίες. Κοντολογίς: οι λέξεις φέρουν το φορτίο που θέλουν να τους προσδώσουμε. Αίφνης, η λέξη «κανονικότητα» πήρε τη θέση του «αφηγήματος» σαν μια σκυταλοδρομία εννοιοκρατίας σε μια χώρα που τα τελευταία χρόνια στερούνταν βασικών εννοιών.

Αυτή τη στιγμή, με την προοπτική τα μέτρα της καραντίνας να μειωθούν (έστω και σταδιακά) και την επανεκκίνηση της καθημερινότητας να βρίσκεται προ των πυλών, στη ημεδαπή αναπτύσσεται καθημερινά πλέον η αίσθηση ότι ξεπεράσαμε τον κάβο. Ως εκ τούτου, μπορούμε να βγαίνουμε περισσότερο άφοβα έξω, να συγχρωτιζόμαστε σε παρέες, να σκεφτόμαστε ακόμη και την προοπτική μιας επανένταξής μας στην κανονικότητα. Ιδού ξανά η περιώνυμη λέξη. Στην περίπτωσή μας: κανονικότητα σημαίνει, άραγε, να επιστρέψουμε εκεί που βρισκόμασταν πριν από την έλευση του κορονοϊού;

Μας πήρε καιρό να καταλάβουμε πως η οικονομική κρίση, όταν και όποτε τελείωνε, που εν μέρει τελείωσε, θα μας επέστρεφε στο απάνεμο λιμάνι που βρισκόμασταν πριν από το Καστελόριζο του Γιώργου Παπανδρέου. Η πραγματικότητα είναι πάντα πιο σκληρή από τους ευσεβείς πόθους μας: προφανώς και μια δίνη, όταν κοπάσει, δεν σε επιστρέφει πάντα στη νηνεμία. Ακόμη κι αν φαινομενικά δείχνει να το κάνει, στην ουσία έχει αφήσει πάνω σου ανεπούλωτες πληγές.

Αυτή τη στιγμή, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη χώρα μας, ο δημόσιος διάλογος στο εξωτερικό εστιάζεται στο πώς θα διαχειριστούμε για πολύ μεγάλο διάστημα το φόβο ενός νέου μεγάλου πλήγματος από τον ιό και πώς θα προσαρμόσουμε -πλέον- τον τρόπο ζωής μας σε αυτή τη νέα συνθήκη. Ο βρετανικός Guardian είχε προχθές άρθρο στο οποίο μιλούσε για την ανάγκη να συνηθίσουμε το πρόσωπό μας να είναι κρυμμένο πίσω από μια μάσκα. Ο αντίστοιχος… Τσιόδρας της Γερμανίας, ο καθηγητής Κρίστιαν Ντρόστεν, ένας από τους πλέον εξειδικευμένους επιστήμονες πάνω στους ιούς, παραδέχθηκε δημόσια πως είναι σφόδρα πιθανό ένα νέο κύμα από τον κορονοϊό που μπορεί να πλήξει την ανθρωπότητα. Πουθενά η λέξη «κανονικότητα» στη ρητορική που αναπτύσσεται μακριά από εμάς.

Είναι κακό που είμαστε αισιόδοξοι και μπορούμε να σκεφτόμαστε ακόμη και διακοπές στη Μύκονο, βόλτες στην παραλιακή, φεγγαράδες αλά μπρατσέτα; Καταρχάς, είναι ευεξήγητο: η Ελλάδα κατάφερε αυτό που άλλες χώρες απέτυχαν να κάνουν. Ο ιός μετατράπηκε σε περιπτωσιολογία και όχι σε πανδημία. Σε αντίθεση με τον υπόλοιπο κόσμο που καθημερινά βρισκόταν μπροστά στο πικρό φάσμα ενός death toll, εμείς μετρούσαμε ελάχιστα θύματα. Αυτό μας δίνει το δικαίωμα να αισιοδοξούμε με αποδείξεις.

Ξεχνάμε, όμως, πως η Ελλάδα δεν είναι μια περίκλειστη χώρα. Δεν θα ορθώσουμε ξαφνικά ένα Σινικό Τείχος, από το οποίο ουδείς «ξένος» θα μπορεί να περάσει στα ενδότερα του βασιλείου μας και ουδείς «δικός» μας θα εξέρχεται για να κολλήσει. Οι δυτικές κοινωνίες είναι ανοιχτές, ζουν με τη λογική της αλληλεπίδρασης, υπάρχουν μέσω της εξάρτησης που έχει η μια από την άλλη. Αυτό σημαίνει πως κάποια στιγμή θα έρθουμε σε επαφή και με τον έξω κόσμο και τότε θα κατανοήσουμε πως τα μέτρα της καραντίνας που μας επιβλήθηκαν ήταν σωτήρια, αλλά δεν γίνεται να είναι σωτήρια επ’ άπειρον.

Άλλωστε, και ο Σωτήρης Τσιόδρας την προηγούμενη εβδομάδα μίλησε για το μαθηματικό μοντέλο που δείχνει πόσο θα αυξηθούν τα κρούσματα όταν τα μέτρα εγκλεισμού θα αρχίσουν να μειώνονται. Τίποτα από όλα αυτά δεν συνιστά «κανονικότητα» όπως ενδεχόμενα την έχουμε δημιουργήσει στο μυαλό μας. Αυτή η κανονικότητα δεν υπάρχει. Μπορεί κάποια στιγμή στο μέλλον να φανεί ξανά στον ορίζοντα, με άλλον μανδύα φυσικά, αλλά να επιστρέψουμε σε αυτό που ζούσαμε πριν από την κρίση του κορονοϊού είναι κομμάτι δύσκολο.

Ούτε η οικονομία μας θα είναι ίδια ούτε και η ψυχοσύνθεσή μας. Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει – καίτοι οι αισιόδοξοι ανθρωπιστές θεωρούν πως ο άνθρωπος θα γίνει πλέον ένα καλοκάγαθο Χερουβείμ. Η Ελλάδα είναι ένα τρανό παράδειγμα (θετικό φυσικά) μέσα στην κρίση του ιού, αλλά δεν θα είναι προφυλαγμένη για πάντα. Δεν γίναμε ξαφνικά οι Σούπερμαν του κόσμου. Οφείλουμε, επομένως, να έχουμε κατά νου όλα τα σενάρια και όχι μόνο αυτά που ευαρεστούν το θυμικό μας.

Ναι, τα καταφέραμε. Ναι, κερδίσαμε μια πρώτη μάχη. Ο πόλεμος, όμως, συνεχίζεται εκεί έξω.

Διαβάστε ακόμα: Τους επόμενους μήνες θα «βρέξει» λεφτά. Θα καταλήξουν σε «ημέτερους»;

TAGS :
COVID-19 Κορονοϊός

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook