Στιβ Τζομπς: Έτσι μυήθηκε στο ζεν

«Προτού ιδρύσει την Apple, ο Στιβ Τζομπς σκεφτόταν τι να κάνει στη ζωή του και μία από τις επιλογές που τον έλκυαν περισσότερο ήταν να αφιερώσει το υπόλοιπο του βίου του στο ζεν». («Steve Jobs» by Vijay Partap Singh for FATbit Technologies).

Έχουν ειπωθεί πολλά πράγματα για τον Στιβ Τζομπς, αλλά μια αρκετά άγνωστη πλευρά της ζωής του είναι ο τρόπος της μύησής του στο ζεν, το οποίο έμελλε να σημαδέψει τα δημιουργήματά του στην Apple.

Στα δύο χρόνια που ήταν στο πανεπιστήμιο, από τα οποία το ενάμισι παρακολουθούσε ως ακροατής λόγω έλλειψης χρημάτων, λέγεται ότι περνούσε τον περισσότερο χρόνο του διαβάζοντας για τις θρησκείες και την ανατολική φιλοσοφία. Σχολίαζε αυτές τις ανακαλύψεις με τον φίλο του Ντάνιελ Κόττκε, που χρόνια αργότερα θα εργαζόταν στους πρώτους Macintosh, μέχρι του σημείου που η υπογραφή του χαράχτηκε στο εσωτερικό τοίχωμα των μηχανημάτων.

Προτού όμως ο Στιβ αντιληφθεί ποιο ήταν το επιχειρηματικό του μέλλον, επιστρέφοντας στο σπίτι του, το 1974, άρχισε να εργάζεται στην Atari, πρωτοποριακή επιχείρηση των οικιακών βιντεοπαιχνιδιών, προκειμένου να μαζέψει λεφτά και να ταξιδέψει στην Ανατολή.

Μερικούς μήνες αργότερα μπόρεσε ν’ αφήσει τη δουλειά του για να πάει στην Ινδία παρέα με τον Ντάνιελ Κόττκε, στον οποίο είχε μεταδώσει την επιθυμία της αναζήτησης της πνευματικότητας.

«Κάποιες φορές έπαιρνε μερικές μέρες ρεπό από τη φρενήρη δραστηριότητά του για να πάει στο Τασατζάρα, το πρώτο μοναστήρι ζεν των Ηνωμένων Πολιτειών».

 Δεν βρήκαν κανέναν γκουρού που να τους πείθει, αφού πέρασαν μήνες ολόκληρους γυρίζοντας την Ινδία με λεωφορείο. Το πιο ενδιαφέρον επεισόδιο του ταξιδιού έλαβε χώρα όταν ένας ινδουιστής μοναχός πλησίασε τον Στιβ Τζομπς με ένα ξυράφι και, χωρίς προειδοποίηση, τον άφησε φαλακρό.

Επιστρέφοντας, εργάστηκε πάλι μερικούς μήνες στην Atari –συμμετείχε στη δημιουργία του παιχνιδιού Breakout–, μέχρι που κατάφερε να πουλήσει τους πρώτους Apple I μαζί με τον συνεταίρο του Στιβ Γουόζνιακ. Μόλις πέντε χρόνια αργότερα η εταιρεία θα εισερχόταν στο χρηματιστήριο, μετατρέποντας πάνω από τριακόσιους υπαλλήλους του μήλου σε πολυεκατομμυριούχους.

Τα χρόνια του ζαζέν

Εκείνη την εποχή ο Στιβ Τζομπς άρχισε να εξασκεί το ζαζέν στο Zen Center του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί γνώρισε τον μοναχό Κόμπουν Τσίνο Οτογκάουα, που θα γινόταν ο μέντορας και φίλος του για όλη την υπόλοιπη ζωή του.

Λένε πως ο Στιβ Τζομπς ήταν ένας από τους μαθητές που περνούσαν περισσότερες ώρες διαλογιζόμενοι. Κάποιες φορές έπαιρνε μερικές μέρες ρεπό από τη φρενήρη δραστηριότητά του για να πάει στο Τασατζάρα, το πρώτο μοναστήρι ζεν των Ηνωμένων Πολιτειών. Καθόταν μπροστά σ’ έναν τοίχο και παρατηρούσε επί εβδομάδες την εσωτερική του δραστηριότητα. Στον Στιβ άρεσε η ιδέα να χρησιμοποιεί το μυαλό για να εξετάζει το μυαλό, κάτι που στην ψυχολογία είναι γνωστό ως «μεταγιγνώσκειν».

«Ο γκουρού του ζεν Κόμπουν Τσίνο Οτογκάουα ήταν ο πνευματικός μέντορας και στενός φίλος του Στιβ Τζομπς –του οποίου μάλιστα τέλεσε τον γάμο–, επί περισσότερα από είκοσι χρόνια, μέχρι τον θάνατό του το 2002».

Γεννημένος στο Κιότο, ο Κόμπουν Τσίνο Οτογκάουα πέρασε τα πρώτα τριάντα χρόνια της ζωής του στην Ιαπωνία, τρία από τα οποία στο κυριότερο μοναστήρι του Σοτό Ζεν. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες με αποστολή να μεταδώσει το ζεν στη Δύση, καθώς και να διδάξει την τέχνη του χαϊκού και την καλλιγραφία σόντο.

Όλοι ξέρουμε ότι στον Στιβ Τζομπς άρεσε η καλλιγραφία. Γι’ αυτόν ήταν πολύ σημαντικό τα γράμματα στην οθόνη των υπολογιστών του να είναι όμορφα. Αυτή ήταν μόνο μία από τις επιρροές που δέχτηκε από τον δάσκαλό του.

Τον δίδαξε επίσης τη μαγεία της πλήρους παράδοσης στη φευγαλέα στιγμή, το Ιτσίγκο-ιτσιέ, που ο Κόμπουν το είχε μάθει στις τσαγερίες.

Ο Κόμπουν Τσίνο Οτογκάουα ήταν ο πνευματικός μέντορας και στενός φίλος του Στιβ Τζομπς –του οποίου μάλιστα τέλεσε τον γάμο–, επί περισσότερα από είκοσι χρόνια, μέχρι τον θάνατό του το 2002.

Προτού ιδρύσει την Apple, ο Στιβ Τζομπς σκεφτόταν τι να κάνει στη ζωή του και μία από τις επιλογές που τον έλκυαν περισσότερο ήταν να αφιερώσει το υπόλοιπο του βίου του στο ζεν.

Όταν έμαθε τα σχέδιά του, ο Κόμπουν Τσίνο Οτογκάουα συμβούλεψε τον Στιβ να μην αποσυρθεί από τα εγκόσμια και τον έπεισε μ’ αυτά τα λόγια: «Θα συναντήσεις το ζεν στην καθημερινότητα όταν αφοσιωθείς με πάθος σ’ αυτό που σου αρέσει (…). Μπορείς να συνεχίσεις να έχεις πνευματική ζωή ενώ διευθύνεις την εταιρεία σου».

Υπακούοντας τον δάσκαλό του, ο Τζομπς ξεκίνησε μια περιπέτεια που θα έφερνε επαναστατικές αλλαγές σε πολλές βιομηχανίες –πληροφορικής, τηλεφωνίας, μουσικής…– δια παντός.

// Το κείμενο (με τίτλο «Ζεναισθήσεις», σελ. 59) που φιλοξενεί η στήλη είναι από το βιβλίο των Έκτορ Γκαρθία (Κιράι) και Φρανσέσκ Μιράλλιες «Ιτσίγκο-Ιτσιέ. Κάνε κάθε στιγμή κάτι μοναδικό». Mετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη. Εκδόσεις Πατάκη, 2020.

Διαβάστε ακόμα:  Άσκηση Ζαζέν. Πώς κοιτάζοντας τον τοίχο βλέπεις την πραγματικότητα.

TAGS :
apple steve jobs βιβλίο Ζεν

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook