Έλλη Ρουσσάκη: Η Μις Μπάτερφλαϊ της ελληνικής κολύμβησης

Με τον Νίκο Γκάλη. Καλύτεροι αθλητές του 1987.

Τώρα πια κάτι κάνουμε επιτέλους στους Ολυμπιακούς.
Εγώ θεωρώ πως κάναμε πολύ μεγάλες επιτυχίες. Μα και πληθυσμιακά και μόνο να το πάρεις, κι ύστερα από την τεράστια καμπή της τελευταίας δεκαετίας… Εγώ πιστεύω πως όλα τα πράγματα κάνουν κύκλους, μετά την κορύφωση μιας εποχής ακολουθεί η κάμψη. Φυσικό, επόμενο μου φαίνεται. Και η δεκαετία του ’80 ήταν πολύ επιτυχημένη για μας, σε Πανευρωπαϊκό και Παγκόσμιο επίπεδο. Με τον Χαράλαμπο κι εμένα. Κακά τα ψέματα, εμείς κι… εμείς ήμασταν. Αλλά βγήκαμε πια από τα σκοτεινά χρόνια που ακολούθησαν. Με κάποιες εκλεκτές εξαιρέσεις πάλι.

Μήπως μας έλειπε και το know-how, μήπως παλεύαμε χωρίς… μυστικά όπλα, μήπως πηγαίναμε ξυπόλυτοι στ’ αγκάθια;
Το κολύμπι μας λειτουργούσε μέχρι τότε καθαρά σωματειακά. Κολυμπούσες με το σωματείο σου, και μπορεί νά ’σουνα πρώτος στην Ελλάδα, και να έκανες προπόνηση με παιδιά που δεν πιάνανε καν τα όρια. Υπήρχανε τεράστιες διαφορές, σε μια διαδρομή οκτώ άτομα. Πού να βγάλει ο προπονητής πρόγραμμα για σένα μόνο; Είχε να νοιαστεί και γι’ άλλους τριάντα. Κι εξαίρεση νά ’θελε να κάνει, να σε βάλει εσένα μόνη σου σε μια διαδρομή, αντιμετώπιζε αμέσως των άλλων γονέων την αντίδραση.

Από κάτι τέτοια ακόμα δεν έχουμε απαλλαγεί. Ίσα-ίσα, λίγη δύναμη νά ’χει ο γονιός ενός, τα κάνει όλα σαν τα… μούτρα του.
Εγώ θέλω να πιστεύω πως έχουν αλλάξει πια οι εποχές. Τα ίδια τα παιδιά πια αποφασίζουν με ποιον προπονητή θέλουν να συνεχίσουν, με τον Μανταλούφα, ή τον Ορφανίδη, ή τον Γέμελο. Επιλέγουν.

Ή με τον Νικήτα τον Σμυρνιό, τον παλιό πεταλουδίστα, που δεν αναφέραμε… Αλλά υποδομές;
Δεν υπάρχει πια ενδιαφέρον. Παίρνουν τον έτοιμο τον κολυμβητή, είκοσι-εικοσιδύο χρόνων, και κοιτάει ο καθένας το συμφέρον του. Εμείς ήμασταν Ολυμπιακοί και παθιαζόμασταν στο κάθε Πρωτάθλημα. Γινότανε χαμός, το σώσε! Εγώ κολυμπούσα δώδεκα αγωνίσματα μέσα σε τρεις μέρες για τον Ολυμπιακό και μόνο. Γιατί αγωνιστικό όφελος δεν είχα κανένα. Κακό μου έκανε, όχι καλό. Άλλους στόχους είχα. Και κολυμπούσα όλα τ’ άσχετα αγωνίσματα για βαθμούς. Αρρώστια δηλαδή, κι άγχος. Κολυμπούσα δε ύπτιο, μεικτές, ό,τι μας βόλευε για τη βαθμολογία, κι επειδή δεν ήσαν πια της ειδικότητάς μου τ’ αγωνίσματα αυτά, ερχόμουνα και δεύτερη. Και λέγανε κάτι έξυπνοι, φαρμακόγλωσσοι: «Δεν είναι σε καλή κατάσταση η Ρουσσάκη»… Τώρα τα παιδιά είναι…

Άρχοντες;
Έχουν επαγγελματική συνείδηση, στο πρωτάθλημα πέφτουν στ’ αγωνίσματά τους, είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα. Εγώ όμως την έβρισκα με το… πάθος!

Κι ας σας τυραννάγανε;
Θα μπορούσα να το είχα κι από τότε ζητήσει να μη με τυραννάνε. Αλλά, εντάξει, πάντα έπιανε σ’ εμένα το κόλπο του Ολυμπιακού. Μη χάσει η ομάδα.

Μόνο το ’87, είπαμε.
Είχαμε τότε κάποιες ατυχίες, είχε ακυρωθεί η ομάδα σε μια σκυταλοδρομία. Αλλά…

Είστε ο Εθνικός της κολύμβησης! Κι η πεταλούδα; Τι θα λέγατε για το… στυλ σας;
Είπαμε: στην πεταλούδα δεν υπάρχει η εναλλαγή των χεριών, όπως στο ύπτιο και στο ελεύθερο. Μπορεί, λοιπόν, να κουράζεσαι πολύ περισσότερο, αλλά για μένα η πεταλούδα είναι το απόλυτο στυλ.

Για πείτε, για πείτε!
Τι να πω; Όποιος κολυμπάει πεταλούδα κι είναι και καλός, τον χαίρεται το μάτι σου. Έχετε δει ποτέ να κολυμπάει κάποιος πεταλούδα και να χτυπιέται; Ενώ στο ελεύθερο βλέπεις κι άχαρες κινήσεις. Στην πεταλούδα ποτέ. Δεν γίνεται.

Πώς να ’ναι άχαρο ένα δελφίνι;
Η πεταλούδα είναι σκέτη απόλαυση. Εγώ και τώρα ακόμα όταν κολυμπήσω καμιά φορά, νιώθω καταπληκτικά, άλλη αίσθηση.

Διαβάστε ακόμα: Τα παιδιά και τα δελφίνια

Το Στρασβούργο το ’87 ήτανε;
Στο Στρασβούργο το ’87 είχα έρθει τέταρτη στους Πανευρωπαϊκούς. Το ’87 πάλι, στο Μάλμε της Σουηδίας είχα έρθει δεύτερη στο Ευρωπαϊκό Κύπελλο, και στην Πανεπιστημιάδα του Ζάγκρεμπ, πάλι το ’87, είχα πάρει το χρυσό. Κι είχα πάρει και χρυσό στους Μεσογειακούς της Λαττάκειας, πάλι το ’87.

Το… χρυσό, για σας, ’87!
Το ’86 ήταν μάλλον η καλύτερη χρονιά μου, με την έκτη θέση στο Παγκόσμιο.

Αυτές τις θέσεις με κιάλια τις βλέπαμε, μια φορά κι έναν καιρό. Το καταλάβαινε ο κόσμος πόσο μεγάλες επιτυχίες ήταν αυτές για τότε;
Το καταλάβαινε, νομίζω. Και το βλέπω ακόμα και σήμερα, τόσα χρόνια μετά, πώς με αντιμετωπίζετε. Αυτό δεν δείχνει κάτι; Νομίζω πως άφησα κι εγώ μια μικρή ιστορία. Και στο Στρασβούργο, αν δεν είχε πάει την τελευταία στιγμή η Ρουμάνα δύο δέκα, αν δεν έπρεπε πια εγώ να κάνω δύο εννιά…

Πρώτη και δεύτερη… Ανατολικογερμανίδες;
Κλασικά. Κλασικά.

«Εγώ, ξέρετε, φοβόμουν τότε, δεν ήθελα να μπω στο νερό. Ερχόμουνα στην πισίνα με την τσάντα μου, αλλά να πέσω δεν ήθελα»…

Θά ’χανε μοιραστεί τα… μυστικά τους με του Τσαουσέσκου τα παιδιά. Βρεθήκατε κι εσείς ποτέ στο σταυροδρόμι αυτό, της… Αρετής και της Κακίας;
Να πάρω κάτι; Ούτε κατά διάνοια δεν θα δεχόμουν εγώ με τέτοιον τρόπο να κάνω την πρώτη.

Αυτό το δίλημμα όμως είναι υπαρκτό, όταν ο αθλητής θέλει να γίνει πρωταθλητής. Δεν είναι;
Είναι; Δεν ξέρω πώς είναι σήμερα τα πράγματα, και δεν θέλω να πιστεύω πως υπάρχουν προπονητές και ομοσπονδίες που προτείνουν στους αθλητές αυτούς τους τρόπους. Εγώ σ’ αυτά δεν πιστεύω. Τις συνέπειες άλλωστε τις έχουμε δει και ξαναδεί, κι ο καθένας πια αποφασίζει για τον εαυτό του και τη ζωή του. Η διάρκεια, κι όχι το μια κι έξω, κάνουν τον μεγάλο πρωταθλητή. Το μια κι έξω εμένα δεν μου λέει τίποτα. Πόσο ευχαριστημένος μπορεί νά ’ναι κάποιος που πετυχαίνει κάτι με πλάγια μέσα;

Έλα, ντε…
Εκτός κι αν κάνεις πρωταθλητισμό για να μπεις στα Σώματα Ασφαλείας… Αυτό τι αθλητισμός είναι; Εντάξει, τα κατανοώ και τα παιδιά που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, που έχουν μηδέν προοπτικές στη ζωή τους, αλλά καθόλου δεν τα ζηλεύω. Και πώς το δέχεται αυτό ένας άνθρωπος για τον εαυτό του; Κοροϊδεύεις τον ίδιο σου τον εαυτό πως είσαι πρώτος;

Εδώ η άλλη έριξε σφαίρα στην Αρχαία Ολυμπία ντοπέ.
Ντροπή.

Οι εποχές, πάντως, έχουν αλλάξει. Κι η ιατρική παρακολούθηση των πρωταθλητών, η προσοχή στη διατροφή τους, είναι πια στα must.
Δεν ξέρω. Το να υπάρχει ένας γιατρός δίπλα σου, ένας διαιτολόγος, ένας εργοφυσιολόγος, βέβαια. Όταν κάποιος είναι τόσες ώρες στις προπονήσεις, λογικό είναι ο οργανισμός του να χρειάζεται κάποια σωστή στήριξη. Αλλά ο καθένας χρειάζεται ό,τι του λείπει, όχι, όπως σ’ εμάς τότε, «Αυτά είναι, πάρτε τα!», βιταμίνες, άλλ’ αντ’ άλλων… Τι να τον κάνω εγώ το διαιτολόγο μαζί σ ’ ένα ταξίδι, όταν δεν με παρακολουθεί συστηματικά ολόκληρο το χρόνο; Για να μου πει την τελευταία στιγμή «Έλλη, μην τρως αυτό, φάε τ’ άλλο»;

Ποια φορά ήταν η καλύτερή σας, τελικά, η πιο ευτυχισμένη σας;
Ήταν στους Μεσογειακούς της Αθήνας, το ’91, με το χρυσό που σας είπα.

Γιατί;
Επειδή έτρεχα για μια φορά μπροστά στους γονείς μου, μια τόσο μεγάλη διοργάνωση δεν τη βλέπανε, ως συνήθως, από την τηλεόραση. Ήταν και γεμάτο το κολυμβητήριο, το ΟΑΚΑ, και η ατμόσφαιρα ήταν απίστευτη. Κι εγώ δεν είχα, πριν από την κούρσα, τον καλύτερο χρόνο. Το νά ’παιρνα μετάλλιο ήταν το ιδεώδες. Θυμάμαι τα πάντα σε σλόου μόσιον, την κάθε στιγμή με κάθε λεπτομέρεια. Τι έλεγα στην αδελφή μου, τι πίστευα, πώς ένιωθα. Ένιωθα τέτοια σιγουριά, απίστευτη. Ήμουν κι αθλήτρια μεγάλων αγώνων, με καλή, σχεδόν πάντα, ψυχολογία.

Και;
Και μια πισίνα ολόκληρη φώναζε «Έλλη! Έλλη!». Τρομερή κατάσταση. Δεν ξέρω. Ίσως επειδή ήσαν κι οι τελευταίοι μου αγώνες… Αλλά, μέσα στην Ελλάδα, είναι πάντα αλλιώς τα πράγματα. Έζησα, δόξα τω Θεώ, κι εγώ πολλά. Και στ’ αεροδρόμια, στις επιστροφές. Ήσαν λίγες, βλέπετε, μετρημένες στα δάχτυλα οι επιτυχίες του ελληνικού αθλητισμού τότε, κι η κάθε μας νίκη έπιανε τόπο. Τη χαιρόντουσαν πολύ, πάρα πολύ, οι άνθρωποι. Δεν είχε χαθεί ακόμα το μέτρο.

//Πρώτη δημοσίευση: περιοδικό «WATERSPORTS», τεύχος 4ο, Φεβρουάριος 2005.

Διαβάστε ακόμα: Ο μεγαλύτερος και πιο άφοβος τερματοφύλακας του πόλο που έχουν δει τα μάτια μας

1 2

TAGS :
Έλλη Ρουσσάκη κολύμβηση ολυμπιακός

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook