Περί της χρησιμότητας των βατράχων

O λατρεμένος -υπαρξιστής- Κέρμιτ, από το Muppet Show.

Αληθινή πρόσφατη ιστορία: Έχω βγει απόγευμα χαλαρά, δήθεν να πάω στο μανάβικο, για να σουλατσάρω. Και καθώς προχωρώ ευθυτενής και αισιόδοξος στο πεζοδρόμιο, με άδειο το κεφάλι από σκέψεις, βλέπω από απέναντι να έρχονται προς τα μένα μια μαμά σαραντάρα με μια κόρη γύρω στα 12.

Από αυτό που εισπράττω απ’ τις κινήσεις του σώματος, υπάρχει ένας διάλογος που έχει απορροφήσει και τις δύο, χωρίς να είναι μεν κάτι ιδιαίτερα φορτισμένο συναισθηματικά, σαφώς όμως χαρακτηρίζεται από εμπλοκή, δηλαδή ενδιαφέρον. Ένας υγιής, ζωντανός διάλογος. Τι πιο όμορφο, σκέφτομαι, καθώς πλησιάζω να διασταυρωθώ μαζί τους, από μια μαμά με μια κόρη να μιλάνε ήρεμα για κάτι που φαίνεται να ενδιαφέρει και τις δύο.

Και όπως πλησιάζουν σε μένα, με τον αντίθετο ρυθμικό βηματισμό μας να κάνει τη συνάντηση μας στιγμιαία, ακούω την επική ατάκα «Μα σε τι χρησιμεύουν οι βάτραχοι;». Και καθώς η συνάντησή μας ήταν ακαριαία και μέσα σε δευτερόλεπτα έχω προσπεράσει ανθρώπους και έννοιες, ακούω να ψελλίζεται στο βάθος η λέξη «φίδια», χωρίς  να αντιλαμβάνομαι ακριβώς πώς αυτή ετέθη ως μέρος της απάντησης.

Με βάση αυτά ας πάμε σιγά-σιγά να βρούμε ένα νόημα πίσω τους. Γιατί, όπως είπε κι ο Ελύτης, «και πολλά μέλει να μάθεις αν στο ασήμαντο εμβαθύνεις». Μια σκέψη που μ’ έχει ακολουθήσει στη ζωή μου και στη φιλοσοφία μου ως άνθρωπο, δεδομένης και της επαγγελματικής μου ενασχόλησης με την επικοινωνία, όπου το «ενδιαφέρον ασήμαντο», υπό τον όρο insight, μεγεθύνεται στα όριά του για να γίνει η ψυχολογική γέφυρα της επικοινωνίας με ανθρώπους.

Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον λοιπόν σ’ αυτόν τον ασήμαντο, τυχαίο, αλλά απολύτως αληθινό διάλογο, είναι ότι το ερώτημα περί «χρησιμότητας των βατράχων» δεν ετέθη από την τηνέητζερ κόρη, όπως θα περιμένατε, αλλά από τη 40άρα μητέρα. Και επίσης ενδιαφέρον είναι ότι η κόρη, εικάζω ενστικτωδώς, έδωσε μια απολύτως ορθολογική απάντηση περί της χρησιμότητας των βατράχων με βάση την αλυσίδα διατροφής του ζωικού βασιλείου που γνώριζε απ’ το σχολείο, υποθέτω· απάντηση που περιείχε το «φίδια» που άκουσα πριν χάσω κάθε επαφή.

Αλλά ποια είναι η πραγματική σημασία του ασήμαντου που συνέβη εδώ; Βρίσκω συγκλονιστικό το πώς μια σύγχρονη μητέρα έχει γίνει τόσο κυνική που κρίνει την ύπαρξη ενός ζωικού οργανισμού με όρους «χρησιμότητας» στους ανθρώπους. Και επιπλέον να το θέτει αυτό ως ερώτημα στη κόρη της. Μια ερώτηση που λειτουργεί στη λογική passive-aggressive, αν και εκφράζεται δηλαδή ως ερώτηση, στην ουσία υποδεικνύει ένα παράδειγμα αποδεκτής λογικής.

Η τοποθέτησή μας στην κορυφή της διατροφικής αλυσίδας παρασέρνει –κακώς– και την αντίστοιχη ψυχολογική τοποθέτησή μας στην κορυφή της αξιακής αλυσίδας. Και εκεί χάνεται η μπάλα σε πολλούς σύγχρονους ανθρώπους που θεωρούν, με περισσή αλαζονεία, ότι βρισκόμαστε στο κέντρο του σύμπαντος, με  όλα τα άλλα όντα να παίρνουν ρόλους με κριτήρια χρησιμότητας ως προς εμάς.

Υπάρχετε λοιπόν εσείς που βλέπετε τον κόσμο να περιστρέφεται γύρω σας και κρίνετε τα πάντα ανάλογα με τη  χρησιμότητά τους στη ζωάρα σας. Υπάρχουμε όμως κι εμείς που αναρωτιόμαστε για την άποψή σας. Γιατί δεν μας είναι χρήσιμη!

Διαβάστε ακόμα: Εγκώμιο της ατέλειας. Δεν είναι όλα ινσταγκραμικά σε αυτή τη ζωή.

TAGS :
άνθρωπος ζώα ντιζεστιφ Φύση

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook