Η γυναικεία πλάτη είναι μια ιδιαίτερη εμμονή. Ένα μοτίβο αγνοημένο και λατρεμένο ταυτόχρονα, υποτιμημένο, αλλά και βαθύτατα φαντασιωμένο. «Πιστεύω πως τα φορέματα θα έπρεπε να φτιάχνονται από πίσω προς τα μπρος» έχει πει ο Yohji Yamamoto. Γιατί εκείνη είναι η βάση της σιλουέτας.
Η μόδα της γυναικείας πλάτης έχει πολλά να πει για την ανισότητα των φύλων. Φέρνω στο μυαλό την εικόνα μου να τη βοηθάω να ανεβάσει το φερμουάρ του φορέματός της ή να το κουμπώσει. Μια καθημερινή χειρονομία, που όμως δεν είχα συνειδητοποιήσει τη σημασία της. Κι είναι μια κίνηση που δεν προορίζεται μόνο για τις πλούσιες στις ταινίες, αλλά για τα θηλυκά όλων των στρωμάτων. Λες και η εξάρτηση είναι μονοπώλιο των γυναικών.
Αν λέμε για τα μάτια πως είναι ο καθρέφτης της ψυχής, και η πλάτη αποκαλύπτει ένα σωρό πράγματα. Τραβάει το βλέμμα. Από τις βιτρίνες ως τους πίνακες ζωγραφικής, η πλάτη που μοστράρεται είναι η γυμνή πλάτη. Πάρτε τη Μιρέιγ Νταρκ στον Μεγάλο Ξανθό του 1972.
Εκείνος ο κακόμοιρος ο Πιέρ Ρισάρ χάνει το φως του. Από τους ώμους της πέφτει ένα έξοχο καλοκαιρινό ρούχο που υπογράφει ο Guy Laroche. Το ιλιγγιώδες ντεκολτέ της πλάτης φτάνει ως την απερινόητη σχισμή των οπισθίων. Ή τη συνταρακτική στιγμή στον Τελευταίο Σαμουράι, όταν η Κογιούκι παραμερίζει το μεταξωτό καταρράκτη των μαλλιών της, για να αποκαλύψει μια νοτισμένη πλάτη. Μαγεία.
Τα πρώτα γυμνά νώτα εμφανίζονται το 19ο αι. Είναι μάλλον αιδήμονα. Έχω θαυμάσει τον παθιασμένο ηδονοβλεπτισμό του Degas όταν ζωγραφίζει γυναίκες στο λουτρό, την Πηγή του Courbet, την αγαπημένη μου Νύμφη που κοιμάται του Canova, τους πίνακες του Dali με μοντέλο την αδελφή του.
Στο Χόλιγουντ της δεκαετίας του ’30, το να γυμνώσεις την κρυφή πλευρά της Σελήνης είναι ένας τρόπος να αντιπαρέλθεις τη λογοκρισία ενός υπερβολικά τολμηρού στήθους. Στη Vogue της εποχής καταλαμβάνει το 30% των σελίδων. Σήμερα, μετά βίας το 2 με 3%.
Ωστόσο, η αποκάλυψη μιας πλάτης πάντα υποδαύλιζε τον πόθο. Η γυναίκα τη γυμνώνει χωρίς να τη βλέπει, εγώ αφήνω το βλέμμα μου να περιπλανηθεί πάνω της. Αμφότεροι ονειρευόμαστε τη θωπεία.
Η γυναίκα αφήνει να φυλλορροήσει το πιο ευάλωτο μέρος του κορμιού της, οι πέρλες της ραχοκοκαλιάς. Ξεκινώντας έτσι το παιχνίδι της σαγήνης. Ο ερωτισμός της γυμνής πλάτης ανθίζει μέσα από τις Συμπληγάδες πέτρες της επήρειας και της υποταγής. Επεκτείνοντας το πεδίο της πάλης.
«Μ’ αρέσει να φωτογραφίζω γυναίκες από πίσω, κυρίως γιατί είναι ο μόνος τρόπος να δω τον πισινό τους», μας διαφωτίζει ο Jeanloup Sieff. Γι’ αυτόν τον αρτίστα με τις classy λήψεις, τα γυναικεία οπίσθια «είναι το πιο συγκινητικό μέρος του σώματος, καμωμένο από καμπύλες και υποσχέσεις». Και η πλάτη ένα μονοπάτι που πρέπει να διαβείς για να φτάσεις.
Αντέχει ακόμα η συμβολική που θέλει τον άνδρα να «παίρνει» τη γυναίκα από πίσω. Σαν η γυμνή πλάτη να είναι η υπενθύμιση αυτής της δυνατότητας, να συνιστά ένα κάλεσμα. Μπορεί να πρόκειται για καθαρό φετιχισμό. Αλλά η απογύμνωση της εξαίσιας πλάτης δεν είναι συνώνυμο του σεξισμού.
Διότι η πλάτη αυτή πάνω απ’όλα έχει μια δύναμη, καλλιτεχνική, αισθητική, έντονα θηλυκή. Και μέσα από αποχρώσεις και σκιάσεις διατρέχει τους αιώνες, παραμερίζοντας τους κώδικες. Αγέρωχη μέσα από την ευθραυστότητά της. Αβάσταχτα ερωτική.
Διαβάστε ακόμα: Εγκώμιο στα μικρά στήθη.